Ερέκ και Ενίντ

Ερέκ και Ενίντ

Ο βασιλιάς Αρθούρος κυνηγά το λευκό ελάφι, από εικονογραφημένο χειρόγραφο του 1275
Συγγραφέας	Κρετιέν ντε Τρουά
Γλώσσα	Παλαιά Γαλλικά
Ημερομηνία δημοσίευσης	Δεκαετία του 1160
Χαρακτήρες	Λάνσελοτ και Erec
Τόπος	Αγγλία
δεδομένα ()

Ερέκ και Ενίντ (γαλλικός τίτλος: Érec et Énide) είναι αρθουριανή μυθιστορία του Κρετιέν ντε Τρουά που γράφτηκε γύρω στο 1160-1164 και ολοκληρώθηκε το 1170. Πρόκειται για ένα έργο 7.000 στίχων στα παλαιά γαλλικά που μας είναι γνωστό από επτά διαφορετικά χειρόγραφα και λίγα αποσπάσματα. Αφηγείται την ιστορία του Ερέκ, ο οποίος μετά τον γάμο του με την Ενίντ παραμέλησε για καιρό τα καθήκοντά του ως ιππότης και για να αποκαταστήσει τη φήμη του ανέλαβε νέες περιπέτειες μαζί με τη σύζυγό του.

Είναι η πρώτη από τις πέντε αρθουριανές μυθιστορίες του συγγραφέα - ακολούθησαν οι Κλίγης, Λάνσελοτ ή ο Ιππότης του κάρου, Υβαίν ή ο Ιππότης με το λιοντάρι και Πέρσιβαλ ή Ο θρύλος του Άγιου Δισκοπότηρου - που εμπνεύστηκε από τις κελτικές παραδόσεις για τον βασιλιά Αρθούρο και τους ιππότες της Στρογγυλής Τραπέζης, όπως προαναφέρθηκαν στην Historia Regum Britanniae (περ. 1138–1140) του Τζέφρυ του Μόνμαουθ, διασκευασμένη στα παλαιά γαλλικά από τον Γουέις στη Μυθιστορία του Βρούτου (1155).

Το ποίημα είναι ένα από τα πρώτα γνωστά ρομάντζα του Αρθούρου σε οποιαδήποτε γλώσσα, προγενέστερη είναι μόνο η ουαλική πεζογραφική αφήγηση Culhwch και Olwen.

Δημοφιλές έργο της μεσαιωνικής γαλλικής λογοτεχνίας, μεταφράστηκε σε πολλές γλώσσες, στα γερμανικά διασκευάστηκε από τον Χάρτμαν φον Άουε με τίτλο Ερέκ γύρω στο 1180. Το 2002 ο Μανουέλ Βάθκεθ Μονταλμπάν έγραψε το μυθιστόρημα Ερέκ και Ενίντ, οι δοκιμασίες του έρωτα.

Υπόθεση

Αναχώρηση των ιπποτών της Στρογγυλής Τραπέζης. Ταπισερί του 1890

Η ιστορία ξεκινά με την απόφαση του βασιλιά Αρθούρου να πραγματοποιήσει κυνήγι λευκών ελαφιών την ημέρα του Πάσχα. Ο Ερέκ, ένας από τους ιππότες της Στρογγυλής Τραπέζης, δεν συμμετέχει στο κυνήγι αλλά συνοδεύει τη βασίλισσα Γκουίνεβιρ. Στο δρόμο, ένας νάνος χτύπησε με το μαστίγιό του μια από τις συνοδούς κυρίες της βασίλισσας. Ο Ερέκ τον καταδιώκει για να εκδικηθεί την προσβολή και φτάνει σε μια πόλη όπου συναντά την Ενίντ, κόρη ενός φτωχού ιππότη, που εμφανίζεται για πρώτη φορά μπροστά στον ήρωα με ένα φτωχό φόρεμα, φθαρμένο, ξεθωριασμένο και επιδιορθωμένο, αλλά έτσι αναδεικνύεται ακόμη περισσότερο η ομορφιά της. Ο Ερέκ την ερωτεύεται, κερδίζει στο τουρνουά και την παντρεύεται. Η Ενίντ γίνεται το στολίδι της αυλικής κοινωνίας, μαγνητίζοντας τους πάντες με την εξυπνάδα και την ομορφιά της. Οι γαμήλιες γιορτές και η βραδιά του γάμου περιγράφονται λεπτομερώς. Και πάλι ακολουθούν πανηγύρια, τουρνουά και κυνήγια.

Ο Ερέκ περνά ένα χρόνο στο πλευρό της γυναίκας του, ξεχνώντας τα ιπποτικά του καθήκοντα. Οι σύντροφοί του τον κατηγορούν για την αμέλειά του και οι μομφές τους φτάνουν στην Ενίντ. Ένα βράδυ, λέει στον σύζυγό της ότι ανησυχεί για την ιπποτική του φήμη και ο Ερέκ αποφασίζει και πάλι να αναζητήσει ιπποτικές περιπέτειες για να ανακτήσει τη χαμένη του φήμη. Παίρνει μαζί του την Ενίντ, απαγορεύοντάς της όμως να του μιλήσει για να τον προειδοποιήσει για κίνδυνο. Η Ενίντ παραβιάζει επανειλημμένα αυτή τη διαταγή για να τον σώσει, πρώτα από ληστές ιππότες και μετά από έναν ανέντιμο κόμη που την ήθελε για τον εαυτό του. Ο Ερέκ αντιμετωπίζει επίσης δύο γίγαντες. Σε μια άλλη περιπέτεια, μετά από μια τρομερή μονομαχία με τον κόμη του Λίμορς ο Ερέκ φάνηκε ότι σκοτώθηκε και μεταφέρθηκε στο κάστρο του κόμη. Εκεί, ο κόμης πίεζε την Έινιντ να τον παντρευτεί, αλλά την ημέρα του γάμου, ο Ερέκ σηκώθηκε από το νεκροκρέβατό του και πήρε τη γυναίκα του πίσω, σκοτώνοντας τον κακόβουλο κόμη. Μετά από πολλές άλλες δύσκολες δοκιμασίες, ο Ερέκ απέδειξε τη γενναιότητά του στη γυναίκα του και την έπεισε για την πίστη και την υποταγή του.

Σε μια τελευταία δοκιμασία, «Η χαρά της αυλής», ο Ερέκ νικά και ελευθερώνει από τον όρκο του έναν ιππότη καταδικασμένο να μονομαχεί με όλους όσους συναντούσε σε ένα δάσος, εξαιτίας μιας υπόσχεσης που έδωσε στη γυναίκα του που τον εμπόδιζε να φύγει από το δάσος μέχρι να νικηθεί. Η ιστορία τελειώνει με το ζευγάρι να στέφεται στη Νάντη βασιλιάς και βασίλισσα με μεγάλη μεγαλοπρέπεια από τον ίδιο τον βασιλιά Αρθούρο, μετά το θάνατο του βασιλιά της Λίμνης - πατέρα του Ερέκ.

Χαρακτήρες

• Ερέκ: ιππότης στην αυλή του βασιλιά Αρθούρου, γιος του βασιλιά της Λίμνης, είναι ένας από τους καλύτερους, πιο αγαπημένους και πιο όμορφους ιππότες της Στρογγυλής Τραπέζης. Στην αρχή του κειμένου συγκρίνεται με τον Αβεσσαλώμ και τον Σολομώντα, δύο πρόσωπα της Παλαιάς Διαθήκης των οποίων η φήμη στη μεσαιωνική θρησκευτική αντίληψη ήταν αμαυρωμένη. Ο πρώτος επαναστάτησε εναντίον του πατέρα του Δαβίδ και σκοτώθηκε από τους στρατιώτες του πατέρα του όταν τα μακριά, όμορφα μαλλιά του πιάστηκαν στα κλαδιά ενός δέντρου. Ο βασιλιάς Σολομών δεν θεωρούνταν καλύτερος γιατί είχε εκατοντάδες συζύγους και παλλακίδες και κυρίως δεχόταν να χτίζονται ναοί για ξένες θεότητες. Οι αρχικές συζητήσεις αναφέρονται σε θρησκευτικά θέματα, όπως για το αν η ψυχή του Σολομώντα διέφυγε από την κόλαση ή αν καταδικάστηκε σε αιώνια καταδίκη.
• Ενίντ: σύζυγος του Ερέκ, περιγράφεται ως η πιο όμορφη γυναίκα στο βασίλειο, ξεπερνώντας ακόμη και την Ιζόλδη. Ανταποκρίνεται στους αισθητικούς κανόνες της μεσαιωνικής ομορφιάς, με το λευκό της χρώμα, τα χρυσαφένια μαλλιά και τα κατακόκκινα χείλη. Είναι επίσης προικισμένη με σοφία και γενναιοδωρία. Χάρη στην ευφυΐα της, αποφασίζει να σπάσει τη σιωπή της την αποφασιστική στιγμή και σώζει τη ζωή του συζύγου της. Είναι έτσι μια ενάρετη κυρία και μια τέλεια σύζυγος.