Ερυθρελάτη

Ερυθρελάτη
	; Ερυθρελάτη στο Καρά Ντερέ
Συστηματική ταξινόμηση
Βασίλειο:	Φυτά (Plantae);
Συνομοταξία:	Κωνοφόρα (Pinophyta);
Ομοταξία:	Πευκόψιδα (Pinopsida);
Τάξη:	Πευκώδη (Pinales);
Οικογένεια:	Πευκοειδή (Pinaceae);
Γένος:	Πικέα (Picea);
Διώνυμο
	Picea abies (Πικέα η ελάτη); (L.) H.Karst.
Συνώνυμα
	Picea excelsa

Η ερυθρελάτη (επιστημονική ονομασία: Picea abies) είναι ένα είδος αειθαλούς κωνοφόρου δέντρου, ιθαγενούς της Ευρώπης, που αποκαλείται και νορβηγικό έλατο. Ονομάζεται ερυθρελάτη ή κόκκινο έλατο λόγω των κλαδίσκων (νεαρών κλαδιών) που έχουν κοκκινωπή απόχρωση^[1].

Έχει ίσιο κορμό, κλαδιά σε σπόνδυλους και πυραμιδοειδή κόμη. Ξεχωρίζει αμέσως από τους κρεμαστούς κυλινδρικούς κώνους της, ενώ οι κώνοι του έλατου είναι όρθιοι, σαν κηροπήγια. Οι βελόνες της μοιάζουν με αυτές της ελάτης, είναι όμως πιο λεπτές με τετραγωνική τομή και πέφτουν εύκολα, αφήνοντας στη θέση τους μικρές προεξοχές, που δίνουν χαρακτηριστικό, τραχύ σχήμα στα κλαδιά. Τα κουκουνάρια είναι στενόμακρα, σαν της ελάτης αλλά πιο μικρά, με μήκος 10 με 15 εκατοστά. Γέρνουν προς τα κάτω και πέφτουν από το δέντρο ολόκληρα, χωρίς να απολεπίζονται, αφού πρώτα αδειάσουν τους σπόρους τους. Φτάνει σε ύψος τα 65 μέτρα.^[2] Η οροσειρά της Ροδόπης -και, ειδικά, η ελληνική Ροδόπη- είναι η νοτιότερη περιοχή της Ευρώπης όπου φυτρώνει αυτό το δέντρο, το οποίο βορειότερα σχηματίζει μεγάλα δάση, ως τη Ρωσία και τη Σκανδιναβία.

Eίναι είδος κοινό στην Ευρώπη, αλλά στην Ελλάδα απαντά μόνο στην οροσειρά της Ροδόπης, η οποία αποτελεί και το νοτιότερο όριο της εξάπλωσής της. Η ερυθρελάτη είναι είδος με ευρεία γεωγραφική εξάπλωση, κυρίως στην υπαλπική ζώνη της Κεντρικής Ευρώπης και στην υποαρκτική περιοχή της Σκανδιναβίας. Έχει, ωστόσο, χρησιμοποιηθεί ευρύτατα και εκτός της φυσικής ζώνης εξάπλωσής της, για αντικατάσταση δασών οξιάς και μικτών πλατύφυλλων δασών, λόγω της ικανότητας που έχει να παράγει ξύλο σε μεγάλη ποσότητα και με μεγάλη αναλογία τεχνικού ξύλου. Τα δάση της ερυθρελάτης στη Ροδόπη αποτελούν το νοτιότερο όριο εξάπλωσης του είδους. Στο βόρειο άκρο του Νομού Δράμας, στην περιοχή της Ελατιάς, κατά μήκος των ελληνοβουλγαρικών συνόρων, απαντά το μοναδικό στην Ελλάδα αμιγές δάσος ερυθρελάτης, γνωστό ως δάσος της Ελατιάς (ή Καρά Ντερέ), το οποίο συνθέτει ένα τοπίο που παραπέμπει σε αντίστοιχα της Βόρειας Ευρώπης. Επίσης, στο βορειοανατολικό άκρο του Νομού Δράμας, κάτω από την ψηλότερη κορυφή της Κεντρικής Ροδόπης, στα 1.953 μέτρα, βρίσκεται ένα από τα ομορφότερα μικτά δάση οξιάς με ελάτη και ερυθρελάτη και ένα από τα πιο αδιατάρακτα φυσικά, δασικά οικοσυστήματα της Ευρώπης, με μέγιστο οικολογικό ενδιαφέρον, γνωστό ως «Παρθένο Δάσος του Φρακτού»^[1].

Το ξύλο της ερυθρελάτης δίνει τη λεγόμενη "σουηδική ξυλεία"^[3].

Παραπομπές

↑ ^1,0 ^1,1 «Picea abies». Βοτανική. http://votaniki.gr/xlorida/eidi/ksilodi-eidi-tis-elladas/picea-abies/. Ανακτήθηκε στις 2018-03-31.
↑ «Ερυθρελάτη». mythotopia.eu. Ινστιτούτο Επεξεργασίας του Λόγου. Ανακτήθηκε στις 25 Σεπτεμβρίου 2023.
↑ Ανατολική Μακεδονία, Θράκη, σελ. 37, Explorer (2002)

Πηγές

Ερυθρελάτη Δασολογικός Σύλλογος Τρικάλων
Καλλιστώ - Κεντρική Ροδόπη
Picea abies^{[νεκρός σύνδεσμος]}

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Picea abies στο Wikimedia Commons

Αυτό το λήμμα σχετικά με τη βοτανική χρειάζεται επέκταση. Μπορείτε να βοηθήσετε την Βικιπαίδεια επεκτείνοντάς το.

[Picea_abies-1] 1,0 ^1,1 «Picea abies». Βοτανική. http://votaniki.gr/xlorida/eidi/ksilodi-eidi-tis-elladas/picea-abies/. Ανακτήθηκε στις 2018-03-31.

[2] «Ερυθρελάτη». mythotopia.eu. Ινστιτούτο Επεξεργασίας του Λόγου. Ανακτήθηκε στις 25 Σεπτεμβρίου 2023.

[3] Ανατολική Μακεδονία, Θράκη, σελ. 37, Explorer (2002)

[1]

[2]

[3]