Ζαν-Λουί Γκεζ ντε Μπαλζάκ
| Ζαν-Λουί Γκεζ ντε Μπαλζάκ | |
|---|---|
 | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Jean-Louis Guez de Balzac (Γαλλικά) |
| Ψευδώνυμο | J. L. D. B.[1] |
| Γέννηση | 31 Μαΐου 1597 Ανγκουλέμ, Γαλλία |
| Θάνατος |
|
| Τόπος ταφής | Ανγκουλέμ |
| Εθνικότητα | Γάλλος |
| Χώρα πολιτογράφησης | Γαλλία |
| Σπουδές | Πανεπιστήμιο του Πουατιέ |
| Ιδιότητα | συγγραφέας[2][3] και ιστορικός |
| Κίνημα | Baroque literature |
| Καλλιτεχνικά ρεύματα | Baroque literature |
| Σημαντικά έργα | Επιστολές |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Ο Ζαν-Λουί Γκεζ ντε Μπαλζάκ (γαλλικά: Jean-Louis Guez de Balzac· Ανγκουλέμ 1597[4] – 1654) ήταν Γάλλος ελευθεριακός συγγραφέας, επιστολογράφος και ακαδημαϊκός, πολύ διάσημος στην εποχή του για την ποιότητα της πρόζας, η οποία εμφανίζεται στις Επιστολές του. Η καυστική του σάτιρα εμφανίζεται στο έργο του Ο Πρίγκιπας, αναφερόμενος στον Λουδοβίκο ΙΓ΄.[5]
Βιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Γκεζ ντε Μπαλζάκ, που τον αποκάλεσαν «Αναστηλωτή της γαλλικής γλώσσας», ήταν μεταξύ των συγγραφέων που συνέβαλαν τα μέγιστα στη αναμόρφωση της γαλλικής γλώσσας. Ήταν γιος του Γκιγιόμ Γκεζ, δημάρχου της Ανγκουλέμ, που είχε αποκτήσει τίτλο ευγένειας και πήρε το όνομα του φέουδου ντε Μπαλζάκ, στις όχθες του ποταμού Σαράντ, όπου έχτισε τον πύργο του.
Σπούδασε στους Ιησουίτες της Ανγκουλέμ και στη συνέχεια στο Πουατιέ, όπου σπούδασε θεολογία στο Πανεπιστήμιο. Ο Γκεζ ντε Μπαλζάκ συνέχισε, μετά το 1612, τις σπουδές του στο Πανεπιστήμιο του Λάιντεν, όπου ήταν συμμαθητής και, πιθανότατα, εραστής, του Τεοφίλ ντε Βιώ,[6] με τον οποίο αντάλλαξαν αργότερα πικρές αλληλοκατηγορίες. [7] Έπειτα έγινε γραμματέας του δούκα ντ' Επερόν στο Μετς. Αφού πέρασε δύο χρόνια στη Ρώμη, από το 1621 έως το 1623, ως εκπρόσωπος του καρδινάλιου ντε λα Βαλέτ, πήγε στο Παρίσι, όπου έγινε γνωστός από τα γράμματά του, τα οποία απευθύνονταν σε γνωριμίες του και σε σημαντικά πρόσωπα της Αυλής, και απέκτησε μεγάλη φήμη. Ο καρδινάλιος Ρισελιέ τον πρόσεξε και του έδωσε το αξίωμα του ιστοριογράφου και συμβούλου του βασιλιά, με μια σύνταξη των 2.000 λιβρών.
Το 1624 δημοσίευσε τον πρώτο τόμο των Επιστολών, αποκομίζοντας υψηλούς επαίνους. Τον αποκάλεσαν "ο μεγάλος επιστολογράφος", έγινε τακτικός επισκέπτης του φιλολογικού σαλονιού της Κατρίν ντε Ραμπουγιέ και συναναστρεφόταν συγγραφείς, μεταξύ άλλων τον Σαπλαίν, τον Μαλέρμπ και τον Μπουαρομπέρ. Παρ ' όλα αυτά, η έπαρση που χαρακτήριζε τις Επιστολές, θεωρήθηκε σαν ένδειξη ελευθεριασμού και σύντομα έγινε το αντικείμενο επιθέσεων του Ιησουίτη Φρανσουά Γκαράς[8] αλλά και άλλων.
Καθώς η ματαιοδοξία του δεν μπορούσε να αντέξει αυτή την κριτική, αποσύρθηκε στην πατρίδα του, όπου έζησε με ευσέβεια, τόσο που τον αποκαλούσαν «ερημίτη του Σαράντ». Αυτό δεν τον εμπόδισε να συνεχίσει να αλληλογραφεί τακτικά με τους φίλους του και να παραμείνει ο διαιτητής του καλού γούστου σε θέματα στυλ.
Το 1634 εκλέχθηκε μέλος της Γαλλικής Ακαδημίας.
Στο τέλος της ζωής του, διένειμε όλα τα περιουσιακά του στοιχεία σε φιλανθρωπίες πριν αποσυρθεί στο μοναστήρι των καπουτσίνων της Ανγκουλέμ, όπου και πέθανε. Ανάμεσα στα κληροδοτήματά του ήταν 2000 λίβρες για βραβείο ευγλωττίας και 12.000 λίβρες για το άσυλο της πόλης του. Ο τάφος του βρίσκεται στο παρεκκλήσι του νοσοκομείου της Ανγκουλέμ.
Έργα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Τα έργα του Γκεζ ντε Μπαλζάκ αποτελούνται από τις Επιστολές (Lettres), τις Συνομιλίες (Entretiens), το πολιτικό-σατιρικό του έργο ο Πρίγκιπας (le Prince, 1631) , ένα ψευδο-εγκώμιο του Λουδοβίκου ΙΓ΄ και τα κριτικά του δοκίμια Ο χριστιανός Σωκράτης (Socrate chrétien,1652) και Αρίστιππος (Aristippe,1658).
Η σημερινή φήμη του Μπαλζάκ βασίζεται κυρίως στις Επιστολές, [9]από τις οποίες η πρώτη συλλογή εμφανίστηκε το 1624 και μια δεύτερη το 1636. Υπάρχει σ'αυτές μια κομψότητα και αρμονία, που ποτέ πριν δεν είχε υπάρξει σε κανένα έργο στην πεζογραφία της γαλλικής γλώσσας. Αν και κενές ουσίας, οι επιστολές του Γκεζ, ο οποίος ήξερε επίσης ιταλικά και ισπανικά, δείχνουν μια πραγματική γνώση του στυλ, καθώς εισήγαγε στη γαλλική πεζογραφία μια νέα σαφήνεια και ακρίβεια που ενθάρρυναν την ανάπτυξη της γαλλικής γλώσσας. Ως εκ τούτου, μπορεί δικαίως να του αποδοθεί το ότι πραγματοποίησε στην πεζογραφία μια αναμόρφωση παράλληλη με αυτή που έκανε ο Μαλέρμπ στην ποίηση.
Από το 1962, το όνομά του δόθηκε στο Λύκειο Γκεζ ντε Μπαλζάκ της Ανγκουλέμ.[10]
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. ola2001100145. Ανακτήθηκε στις 30 Αυγούστου 2020.
- ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 25 Ιουνίου 2015.
- ↑ «Library of the World's Best Literature». Library of the World's Best Literature. 1897.
- ↑ Το Robert historique αναφέρει ημερομηνία γέννησης το 1595
- ↑ . «academie-francaise.fr/les-immortels/jean-louis-guez-de-balzac».
- ↑ Ο ποιητής Τεοφίλ ντε Βιώ, που για τις ιδέες και τα ελεύθερα ήθη του καταδικάστηκε σε εξορία το 1619 και αργότερα σε θάνατο στην πυρά, από τον οποίο όμως διέφυγε.
- ↑ « ...Vous m'advisez du mal que donnent les garces, priez Dieu que les Chirurgiens ne descouvrent jamais la cause qui vous fit éviter celuy-là pour vous en donner un pire. On dit que vous estes un estrange masle ; je l'entens au rebours, et je ne m'estonne pas si vous estes si médisant contre les dames. Vous sçavez que depuis quatorze ans de nostre cognoissance, je n’ay point eu d'autre maladie que l'horreur des vostres. Mes desportemens ne laissent point en mon corps quelque marque d'indisposition honteuse, non plus que vos outrages en ma réputation, et après une très-exacte recherche de ma vie, il se trouvera que mon adventure la plus ignominieuse est la fréquentation de Balzac ». (Lettre de Théophile de Viau à Guez de Balzac, 1626, in F. Lachèvre, Le Procès de Théophile de Viau, Librairie ancienne, Honoré Champion éditeur, 1909, tome premier p. 555)
- ↑ ο ίδιος που προσπάθησε να καταδικάσει τον Τεοφίλ ντε Βιώ στην πυρά.Είναι πολύ πιθανό ότι, όπως και με τον Τεοφίλ, τα ήθη του Γκεζ δεν ήταν πιθανώς άσχετα με το πραγματικό κίνητρο της επίθεσης εναντίον του από τους θρησκευόμενους.
- ↑ . «gallica.bnf.fr/ark:/Lettres de Jean-Louis Guez de Balzac».
- ↑ . «etab.ac-poitiers.fr/lycee-guez-de-balzac/».