Θαλήτας
| Θαλήτας | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | 8ος αιώνας π.Χ. Κρήτη |
| Θάνατος | 8ος αιώνας π.Χ. |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Ομιλούμενες γλώσσες | αρχαία ελληνικά |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | μουσικός ποιητής συγγραφέας |
Ο Θαλήτας (8ος αιώνας π.Χ.) ή Θαλής, ήταν μουσικός και λυρικός ποιητής στα αρχικά γνωστά στάδια της γενικότερης ελληνικής ποίησης, και θεωρείται ο δημιουργός του πυρρίχιου χορού.
Βιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Καθώς έζησε σε πολύ παλαιά εποχή, και παρά τις αρκετές αναφορές στο όνομα του από ιστορικούς της αρχαιότητας, υπάρχουν πολύ λίγα στοιχεία γνωστά για την ζωή του. Το γεγονός που είναι γνωστό με την μεγαλύτερη βεβαιότητα είναι πως εισήγαγε στην Σπάρτη ερχόμενος από την Κρήτη[1] (διάφορες εκτιμήσεις ενδεχομένως η Γόρτυνα, αλλά και Κνώσιος ή Ελύριος[2][3]) διάφορα στοιχεία μουσικής και ποιητικού ρυθμού, τα οποία δεν υπήρχαν στο σύστημα του Τέρπανδρου (7ος αιώνας π.Χ.), και ίδρυσε εκεί σχετική μουσική σχολή.[4]Οι κύριες συνθέσεις του ήταν παιάνες και υπορχήματα, χρησιμοποιούσε τόσο τον αυλό όσο και την λύρα,[5] ενώ θεωρείται πως υπήρξε ο δημιουργός του πολεμικού πυρρίχιου χορού ο οποίος έγινε δημοφιλής τόσο στους Κρήτες όσο και στους Λακεδαιμονίους.[6][7][8]
Κατά την παράδοση, οι Σπαρτιάτες του είχαν απευθύνει πρόσκληση να έρθει στην πόλη τους μετά από σχετικό χρησμό που είχαν λάβει από μαντείο. Ερχόμενος εκεί, ο Θαλήτας έγραψε παιάνες προς κατευνασμό της οργής του Απόλλωνα και προς εξουδετέρωση του λοιμού που ταλαιπωρούσε την πόλη την εποχή εκείνη.[9] Στην Σπάρτη ανέλαβε την διεύθυνση μιας νέας μουσικής σχολής (κατάστασις), η επιρροή της οποίας διατηρήθηκε μετέπειτα από τους Ξενόδαμο τον Κυθήριο, Ξενόκριτο τον Λοκρό, και Σακάδα τον Αργείο.[10]
Κατά το λεξικό Σούδα (9ος αιώνας μ.Χ.) ο Θαλήτας έζησε πριν τον Όμηρο (8ος/9ος αιώνας π.Χ.), ενώ κατά τον Δανιήλ Μάγνη (18ος αιώνας)[11] ήταν από τους πλέον αρχαίους, περίπου την εποχή του Ησίοδου και του Ομήρου και του Λυκούργου. Όλες οι αρχαίες αναφορές προς σ'αυτόν συμφωνούν ότι πήγε από την Κρήτη στην Σπάρτη, και κατά κάποιες αυτό έγινε μετά από πρόσκληση του ίδιου του Λυκούργου, ή πως επηρέασε τον Λυκούργο στην σύνταξη των νόμων του, κάποιοι εκ των οποίων ήταν κρητικής προέλευσης.[12][13][14] Ο Αριστοτέλης (4ος αιώνας π.Χ.) θεωρεί τις αναφορές αυτές αναχρονιστικές.[10]
Τα καθαρά ιστορικά στοιχεία σχετικά με τον Θαλήτα προέρχονται κυρίως από 3 μαρτυρίες. Αυτή του Γλαύκου του Ρήγιου (4ος αιώνας π.Χ.) ο οποίος είχε συντάξει ειδική μελέτη για όλους τους αρχαίους ποιητές και θεωρούσε τον Θαλήτα ως μεταγενέστερο από τον Αρχίλοχο (7ος αιώνας π.Χ.),[15] κατόπιν τις αναφορές του Παυσανία (2ος αιώνας μ.Χ.) ο οποίος αναφέρει πως ο Πολύμνηστος (7ος αιώνας π.Χ.) συνέθεσε ύμνους προς τιμή του,[16][17] και τέλος τις αναφορές του Πλουτάρχου ο οποίος αναφέρει πως η σχολή που ίδρυσε ο Θαλήτας στην Σπάρτη ήταν η δεύτερη μετά από αυτή του Τέρπανδρου,[18] ενώ αναφέρει πως κατά την παράδοση ο Θαλήτας υπήρξε ο δημιουργός του Μαρωνικού και του Κρητικού ρυθμού.[19]
Άλλες αναφορές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το μουσικό σύνολο Θαλήτας στον δήμο Ηρακλείου έχει πάρει την ονομασία του από τον ποιητή Θαλήτα.[20]
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Λωρεντής, Νικόλαος (1837). Λεξικόν τῶν ἀρχαίων μυθολογικῶν, ἰστορικῶν, καί γεωγραφικῶν κυρίων ὀνομάτων. σελ. 194.
- ↑ «Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού | Έλυρος στο Ροδοβάνι Σελίνου». odysseus.culture.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Σεπτεμβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 30 Σεπτεμβρίου 2017.
- ↑ Biographoi: Vitarum scriptores graeci minores (αναφέρεται ως Ιλλυριός πιθανώς αντί για Ελύριος). sumptum fecit G. Westermann. 1845. σελ. 105.
- ↑ (Plut. de Mus. 9, p. 1135, b.)
- ↑ (Muller, pp. 160, 161.)
- ↑ Burckhardt, Jacob (1963). History of Greek Culture. Courier Corporation. σελ. 203. ISBN 9780486420967.
- ↑ MUELLER, Carl Otfried· Lewis, Sir George Cornewall (1840). History of the literature of Ancient Greece. By K. O. Müller. Vol. 1, vol. 2. pt. 1-4. [Translated from the German MS. by G. C. Lewis.]. σελ. 161.
- ↑ Clinton, Henry Fynes (1834). From the earliest accounts of the LVth Olympiad. University Press. σελ. 191.
- ↑ (Paus. I. c.; Pint. Lycurg. 4 ; Ephorus, ap. Strab. x. pp. 480, 482 ; Sext. Empir. adv. ffitet. ii. p. 292, Fabric.; Aelian. V. H. xii. 50.)
- ↑ 10,0 10,1 «A Dictionary of Greek and Roman biography and mythology, Thales». www.perseus.tufts.edu. Ανακτήθηκε στις 30 Σεπτεμβρίου 2017.
- ↑ (ap, Diog. Lae'rt. i. 38)
- ↑ (Sext. Empir. I. c.; Arist. Pol. ii. 9. § 5, ii. 12.)
- ↑ Ephor. ap. Strab. x. p. 482
- ↑ Plut. Lycurg. 4
- ↑ (Plut. de Mus. 10, p. 1134, d. e.)
- ↑ (i. 14. § 4)
- ↑ (Plut. de Mus. 5, p. 1133, a.)
- ↑ (de Mus. 9, p. 1134, c.)
- ↑ (de Mus. 10, p. 1134, e.)
- ↑ «Το Φωνητικό Σύνολο "Θαλήτας" στη Βασιλική του Αγίου Μάρκου, στο Ηράκλειο. | Μουσική | Εκδηλώσεις | Δήμος Ηρακλείου». www.heraklion.gr. Ανακτήθηκε στις 30 Σεπτεμβρίου 2017.
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Fabric. Bill. Graec. vol. i. pp. 295 – 297 ; Muller, Hist, of the Lit. of Anc. Greece, vol. i. pp. 159 – 161 ; Ulrici, Gesch. d. Hellen. Dichikunst^ vol. ii. pp. 212, foil., Bernhardy, Geschichte der Griech. Lit. vol. i. pp. 267, 270, vol. ii. pp. 420, 421, 427.) (F. //. vol. i. s. a. 644)