Μετάβαση στο περιεχόμενο

Θρησκεία στη Σοβιετική Ένωση

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
(Ανακατεύθυνση από Θρησκεία στην ΕΣΣΔ)
Η «πυραμίδα του Καπιταλισμού», με τον κλήρο να καταλαμβάνει θέση στην κορυφή σχεδόν της πυραμίδας

Η Σοβιετική Ένωση ιδρύθηκε από τους Μπολσεβίκους το 1922, στη θέση της Ρωσικής Αυτοκρατορίας. Την ώρα της επανάστασης του 1917, η ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία ήταν ενταγμένη στο τσαρικό κράτος, απολαμβάνοντας επίσημο καθεστώς. Αυτό ήταν σημαντικός παράγοντας που συνέβαλε στην Μπολσεβίκικη στάση προς τη θρησκεία και τα μέτρα που πήραν για να την ελέγξουν.[1] Έτσι, η ΕΣΣΔ έγινε το πρώτο κράτος που στόχευε, σύμφωνα με την επίσημη ιδεολογία της, στην εξάλειψη των υφιστάμενων θρησκειών, και την πρόληψη μελλοντικής εμφάνισης θρησκευτικών πεποιθήσεων, με στόχο να δημιουργηθεί ο κρατικός αθεϊσμός (γκόσατεϊζμ).[2][3][4][5] Σύμφωνα με το δόγμα του κρατικού αθεϊσμού στη Σοβιετική Ένωση, υπήρχε μια "κυβερνητικό πρόγραμμα μετατροπής προς τον αθεϊσμό" που διεξαγόταν από τους Κομμουνιστές.[6][7][8] Το Κομμουνιστικό καθεστώς στόχευε τις θρησκείες με βάση τα συμφέροντα του Κράτους, και ενώ οι περισσότερες οργανωμένες θρησκείες ήταν πάντα νόμιμες, τα θρησκευτικά κτίρια κατάσχονταν, οι πιστοί παρενοχλούνταν, και η θρησκεία γελοιοποιούταν, ενώ ο αθεϊσμός διαδόθηκε στα σχολεία.[2] Το 1925 η κυβέρνηση ίδρυσε τη Λίγκα των Μαχητικών Άθεων για να εντείνουν τις διώξεις.[9] Κατά συνέπεια, η προσωπική έκφραση της θρησκευτικής πίστης ήταν εν μέρει απαγορευμένη, ενω η ισχυρή αίσθηση του κοινωνικού στίγματος που είχε επιβληθεί από τις επίσημες κρατικές δομές και τα κοσμικά μέσα μαζικής ενημέρωσης έκανε γενικά να θεωρείται απαράδεκτο για τα μέλη ορισμένων κυβερνητικών επαγγελμάτων (εκπαιδευτικοί, κρατικοί γραφειοκράτες, στρατιώτες) να είναι ανοιχτά θρησκευόμενοι και αντικοσμικοί.

Η συντριπτική πλειοψηφία των ανθρώπων στη Ρωσική αυτοκρατορία ήταν, κατά το χρόνο της επανάστασης, θρησκευόμενοι. Οι κύριες θρησκείες της προεπαναστατικής Ρωσίας συνέχισαν να υπάρχουν σε ολόκληρη τη Σοβιετική περίοδο, αλλά ήταν μόνο ανεκτές εντός ορισμένων ορίων. Γενικά, αυτό σήμαινε ότι οι πιστοί ήταν ελεύθεροι για να προσκυνήσουν ιδιωτικά και στα αντίστοιχα θρησκευτικά κτίρια (εκκλησίες, τζαμιά, συναγωγές κλπ.), αλλά οι δημόσιες εμφανίσεις της θρησκείας, απαγορεύονταν.

Το σοβιετικό κράτος υποστήριξε με πράξεις τον έλεγχο, την καταστολή και εξάλειψη της θρησκείας. Μέσα σε περίπου ένα χρόνο από την επανάσταση, το κράτος απαλλοτρίωσε όλη την περιουσία της εκκλησίας προς όφελος του λαού, και κατά την περίοδο από το 1922 μέχρι το 1926, 28 ρώσοι ορθόδοξοι επίσκοποι και περισσότεροι από 1.200 ιερείς σκοτώθηκαν. Πολλοί περισσότεροι διώχθηκαν.[10][11]

Οι Χριστιανοί ανήκαν σε διάφορες εκκλησίες: Ορθόδοξη (όπου άνηκε η πλειοψηφία των πιστών), Καθολική, Βαπτιστές και διάφορες άλλες Προτεσταντικές εκκλησίες. Η πλειοψηφία των Μουσουλμάνων στη Σοβιετική Ένωση ήταν Σουνίτες, με την αξιοσημείωτη εξαίρεση του Αζερμπαϊτζάν, όπου η πλειοψηφία ήταν οι Σιίτες. Ο ιουδαϊσμός, είχε πολλούς οπαδούς. Άλλες θρησκείες που ασκούνταν από ένα μικρό αριθμό πιστών, περιλαμβάνουν τον Βουδισμό και τον Σαμανισμό.

  1. Arto Luukkanen. The Party of Unbelief. Helsinki: Studia Historica 48. ISBN 951-710-008-6. 
  2. 2,0 2,1 «Revelations from the Russian Archives: ANTI-RELIGIOUS CAMPAIGNS». Library of Congress. US Government. Ανακτήθηκε στις 2 Μαΐου 2016. 
  3. Kowalewski, David (October 1980). «Protest for Religious Rights in the USSR: Characteristics and Consequences». Russian Review 39 (4): 426–441. doi:10.2307/128810. https://archive.org/details/sim_russian-review_1980-10_39_4/page/426. 
  4. Ramet, Sabrina Petra. (Ed) (1993). Religious Policy in the Soviet Union. Cambridge University Press. σελίδες 4. CS1 maint: Extra text: authors list (link)
  5. Anderson, John (1994). Religion, State and Politics in the Soviet Union and Successor States. Cambridge, England: Cambridge University Press. σελίδες 3. ISBN 0-521-46784-5. 
  6. Θρησκεία και την Κατάσταση στη Ρωσία και την Κίνα, την Καταστολή, την Επιβίωση και Αναβίωση, από τον Christopher Marsh, σελίδα 47. Continuum International Publishing Group, 2011.
  7. Μέσα στην Κεντρική Ασία: Μια Πολιτική και Πολιτιστική Ιστορία, από Dilip Hiro. Penguin, 2009.
  8. Adappur, Abraham (2000). Religion and the Cultural Crisis in India and the West (στα English). Intercultural Publications. ISBN 9788185574479. Ανακτήθηκε στις 14 Ιουλίου 2016. CS1 maint: Μη αναγνωρίσιμη γλώσσα (link)
  9. Ο Geoffrey Blainey, Μια Σύντομη Ιστορία του Χριστιανισμού; Viking * το 2011, σελ.494"
  10. Χώρα Σπουδών: Ρωσία-Η ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία Βιβλιοθήκη του Κογκρέσου των ΗΠΑ, Πρόσβαση 2008-04-03
  11. πόλεμος για τη θρησκεία[νεκρός σύνδεσμος] από τον Paul Kengor