Θόρος Α΄ της Αρμενίας
| Θόρος Α΄ | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | 1070 (περίπου) |
| Θάνατος | 1129[1][2] |
| Τόπος ταφής | Drazark monastery[3][4][5] |
| Χώρα πολιτογράφησης | Αρμενικό Βασίλειο της Κιλικίας |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | μονάρχης[3][1][2] πολιτικός[1] ηγεμόνας[6] |
| Οικογένεια | |
| Τέκνα | Κωνσταντίνος Β΄, πρίγκιπας της Αρμενίας[1][3][7] Oshin[3][4][7] |
| Γονείς | Κωνσταντίνος Α΄ της Αρμενίας[3][4][1] |
| Αδέλφια | Βεατρίκη της Αρμενίας[6] Λέων Α΄[6] |
| Οικογένεια | Οίκος των Ρουπενιδών[3][4][1] |
| Αξιώματα και βραβεύσεις | |
| Αξίωμα | ruler of the Armenian Kingdom of Cilicia |
Ο Θόρος Α΄ της Αρμενίας (Αρμενικά ː Թորոս Ա, περί το 1070 - 17 Φεβρουαρίου 1129) ήταν μέλος του Οίκου των Ρουπενιδών και 3ος Πρίγκιπας του Αρμενικού βασιλείου της Κιλικίας ή "Κύριος των βουνών του Ταύρου" (1102 - 1129).[8][9] [10][11] Ο Θόρος Α΄ ήταν πρωτότοκος γιος του Κωνσταντίνου Α΄ της Αρμενίας και της δισεγγονής του Βάρδα Φωκά του πρεσβύτερου, ανιψιάς του Νικηφόρου Β΄ Φωκά.[10]
Η συμμαχία με τους ηγέτες της Α΄ Σταυροφορίας τον βοήθησε να διατηρήσει την κυριαρχία στα εδάφη του.[8] Ο Θόρος έδιωξε τις Βυζαντινές φρουρές από τα κάστρα στην Αναζάρμπους και την Κοζάν που την έκανε πρωτεύουσα.[12] Δέχτηκε επίθεση από νομαδικές Τουρκικές φυλές στον βορά αλλά τους ανάγκασε να εκδίωξε.[8] Εκδικήθηκε τον θάνατο του Γκατζίκ Β΄ σκοτώνοντας τους δολοφόνους του, την εκδικητική πράξη εκμεταλλεύτηκαν οι ιστορικοί του 12ου αιώνα για να συνδέσουν τους Ρουπενίδες με την Δυναστεία των Μπαγκρατιόνι.[8] Έκανε πολλές δωρεές και έδωσε χρήματα για διακόσμηση μοναστηριών.[8]
Μάχες με τους Τούρκους
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Θόρος Α΄ διαδέχθηκε τον πατέρα του και κυβέρνησε από τα κάστρα του Βάκχαν και του Αντιρίν.[8] Με προτροπή του Ταγκρέδου βάδισε κατά μήκος του ποταμού Κειχάν και κυρίευσε τα κάστρα του Αναζάρμπους και του Κοζάν.[11] Ο Θόρος έκτισε ξανά τις οχυρώσεις με ψηλά τείχη και ισχυρούς στρογγυλούς πύργους.[12] Στην νότια πλευρά του κάστρου του Αναζάρμπους απομνημόνευσε τις νίκες του σε τρίκλιτη θολωτή βασιλική που αφιέρωσε στον Άγιο Ζορβακάρ και τοποθέτησε τους θησαυρούς του Γκαγκίκ Β΄. Μια υπέροχη επιγραφή στην εκκλησία που χρονολογείται το 1111 καταγράφει τις νίκες του και την γενεαλογία των Ρουπενιδών.[13][14] Ο αρχηγός των Τούρκων νομάδων Νταφάρ λεηλάτησε την Μαλάτεια, ο Θόρος κάλεσε σε βοήθεια τον Κογ Βασίλ κυβερνήτη του Καχραμανμαράς, ο Κογ Βασίλ και οι σύμμαχοι του επιτέθηκαν στον Νταφάρ τον νίκησαν και μοίρασαν τα λάφυρα με τον Θόρος.[8] Ο σουλτάνος του Ικονίου Μαλίκ Σαχ Α΄ μπήκε στην Αρμενία, δυο στρατηγοί του Θόρος έπεσαν στην μάχη αλλά ο αδελφός του Λέων μετεπειτα Λέων Α΄ της Αρμενίας έκανε αιφνίδια επίθεση και τους ανάγκασε να οπισθοχωρήσουν.[8]
Τιμωρία των δολοφόνων του βασιλιά Γκαγκίκ
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Θόρος Α΄ καταδίωκε συνεχώς τους δολοφόνους του Γκαγκίκ Β΄ της Αρμενίας από τον Οίκο των Βαγρατιδών που κατέφυγαν στο κάστρο της Κυλίστρα (1112), την κρίσιμη στιγμή το πεζικό του επιτέθηκε και σκότωσε την φρουρά.[8] Οι τρεις αδελφοί δολοφόνοι του Γκαγκίκ Β΄ συνελήφθησαν, παρέδωσαν το βασιλικό σπαθί του Γκαγκίκ Β΄ και το ένδυμα που φορούσε ο βασιλιάς την ώρα της δολοφονίας.[8] Ο ένας από τους αδελφούς χτυπήθηκε από τον Θορος μέχρι θανάτου που δικαιολόγησε την πράξη του φωνάζοντας ότι τέτοια τέρατα δεν αξίζει να έχουν απότομο θάνατο με ένα στιλέτο.[8]
Τελευταία χρόνια
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Βασίλ Ντγκά κληρονόμος του Κογ Βασίλ κάλεσε τον κυβερνήτη της Μοσούλης Αλ - Μπουρσούκ να ελευθερώσει τους Αρμένιους από τους Σταυροφόρους.[9] Οι Σταυροφόροι έκαναν εκστρατεία να τον τιμωρήσουν αλλά δεν μπόρεσαν να καταλάβουν το κάστρο της πρωτεύουσας του Ραμπάν, ο Βασίλ Ντγκά αναζήτησε συμμαχία με τον Θόρος.[9] Ο Θόρος τον προσκάλεσε για να κλείσει μια γαμήλια συμφωνία αλλά τον αιχμαλώτισε με δόλο και τον πούλησε στον Βαλδουίνο της Έδεσσας (1116) που κατέλαβε και την Ραμπάν. Ο Βαλδουίνος της Έδεσσας μετά την Ραμπάν υπέταξε όλα τα υπόλοιπα Αρμενικά πριγκιπάτα στην κοιλάδα του Ευφράτη, το πριγκιπάτο του Θόρος έμεινε το μόνο ανεξάρτητο.[9]
Ο Θόρος έστειλε ένα στρατιωτικό σώμα υπό την ηγεσία του αδελφού του Λέων για να να βοηθήσει τον Ρογήρο του Σαλέρνο στην πολιορκία του Αζάζ.[8] Ο Θόρος Α΄ πέθανε το 1129 και τάφηκε στο μοναστήρι του Ντραζάρκ.[8]
Οικογένεια
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το όνομα της συζύγου του Θόρος Α΄ είναι άγνωστο, μαζί της απέκτησε :[10]
- Κωνσταντίνος Β΄, πρίγκιπας της Αρμενίας[10]
- Οσίν (πέθανε μετά τις 17 Φεβρουαρίου 1129)[10]
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 Ανακτήθηκε στις 14 Ιουλίου 2019.
- ↑ 2,0 2,1 Ανακτήθηκε στις 14 Ιουλίου 2019.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 3,7 Ανακτήθηκε στις 14 Ιουλίου 2019.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 Ανακτήθηκε στις 14 Ιουλίου 2019.
- ↑ 5,0 5,1 Ανακτήθηκε στις 14 Ιουλίου 2019.
- ↑ 6,0 6,1 6,2 Ανακτήθηκε στις 14 Ιουλίου 2019.
- ↑ 7,0 7,1 Ανακτήθηκε στις 14 Ιουλίου 2019.
- ↑ 8,00 8,01 8,02 8,03 8,04 8,05 8,06 8,07 8,08 8,09 8,10 8,11 8,12 Ghazarian, Jacob G. The Armenian Kingdom in Cilicia during the Crusades: The Integration of Cilician Armenians with the Latins (1080–1093).
- ↑ 9,0 9,1 9,2 9,3 Runciman, Steven. A History of the Crusades – Volume II.: The Kingdom of Jerusalem and the Frankish East: 1100–1187.
- ↑ 10,0 10,1 10,2 10,3 10,4 Cawley, Charles (1 April 2009), Lords of the Mountains, Kings of (Cilician) Armenia (Family of Rupen)
- ↑ 11,0 11,1 Vahan M. Kurkjian (2005-04-05). "A History of Armenia"
- ↑ 12,0 12,1 Edwards, Robert W. The Fortifications of Armenian Cilicia.
- ↑ Edwards, Robert W. Ecclesiastical Architecture in the Fortifications of Armenian Cilicia: First Report.
- ↑ Edwards, Robert W. Ecclesiastical Architecture in the Fortifications of Armenian Cilicia: Second Report.
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Cawley, Charles (1 April 2009), Lords of the Mountains, Kings of (Cilician) Armenia (Family of Rupen),
- Edwards, Robert W.: The Fortifications of Armenian Cilicia: Dumbarton Oaks Studies XXIII; Dumbarton Oaks, Trustees for Harvard University, 1987, Washington, D.C.;
- Edwards, Robert W.: “Ecclesiastical Architecture in the Fortifications of Armenian Cilicia: First Report,” Dumbarton Oaks Papers vol. 36; Dumbarton Oaks, Trustees for Harvard University, 1982, Washington, D.C.
- Edwards, Robert W.: “Ecclesiastical Architecture in the Fortifications of Armenian Cilicia: Second Report,” Dumbarton Oaks Papers vol. 37; Dumbarton Oaks, Trustees for Harvard University, 1983, Washington, D.C.
- Ghazarian, Jacob G: The Armenian Kingdom in Cilicia during the Crusades: The Integration of Cilician Armenians with the Latins (1080–1093); RoutledgeCurzon (Taylor & Francis Group), 2000, Abingdon.
- Runciman, Steven: A History of the Crusades – Volume II.: The Kingdom of Jerusalem and the Frankish East: 1100–1187; Cambridge University Press, 1988, Cambridge.
- Vahan M. Kurkjian (2005-04-05). "A History of Armenia"
- Τα Χρονικά του Σεμπάντ του Κοντόσταυλου
