Ιερά Μονή Γενεσίου Θεοτόκου Δαμάστας

Μονή Γενεσίου Θεοτόκου Δαμάστας Φθιώτιδας
Είδος	μοναστήρι
Γεωγραφικές συντεταγμένες	38°46′25″N 22°28′40″E
Διοικητική υπαγωγή	Δήμος Λαμιέων και Δημοτική Κοινότητα Δαμάστας Φθιώτιδας
Χώρα	Ελλάδα
Προστασία	αρχαιολογικός χώρος στην Ελλάδα και διατηρητέο κτήριο στην Ελλάδα
δεδομένα (π)

Η Ιερά Μονή Γενεσίου Θεοτόκου Δαμάστας, είναι γυναικείο μοναστήρι, που βρίσκεται 23 χιλ. από τη Λαμία, σε υψόμετρο 740 μ., στο Καλλίδρομο όρος. Εορτάζει στις 8 Σεπτεμβρίου, στα Γενέθλια της Θεοτόκου.

Η μονή είχε καεί μερικά χρόνια πριν την Επανάσταση του 1821. Το καθολικό της μονής, που έχει μορφή σταυρικής βασιλικής μετά τρούλου και είναι οκτάπλευρο συμμετρικό, δεν είναι γνωστό πότε χτίστηκε. Ιστορήθηκε το 1818 ενώ η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας, που βρίσκεται στη μονή, είναι έργο του 16ου αιώνα και φέρει επάργυρη επένδυση του 1892. Η αγιογράφηση της μονής έγινε με έξοδα του αγωνιστή της επανάστασης Γ. Δυοβουνιώτη σύμφωνα με επιγραφή που σώζεται πάνω από την είσοδο του καθολικού.

Στη διάρκεια της Επανάστασης του 1821 η μονή υπήρξε κέντρο των επαναστατών στη Στερεά Ελλάδα. Μετά τη δημιουργία του ελληνικού βασιλείου διαλύθηκε και έχασε την περιουσία της με το διάταγμα του Όθωνα το 1833. Περίπου εκατό χρόνια αργότερα εγκαταστάθηκε στη μονή μικρή ανδρική αδελφότητα μοναχών ενώ το 1953 μετατράπηκε σε γυναικείο μοναστήρι.

Σχετικά με την προέλευση της ονομασίας Δαμάστα υπάρχουν οι δυο εκδοχές: σύμφωνα με την πρώτη προέρχεται από το Δαμάστρα, που σημαίνει την Παναγία που δαμάζει τα πάθη και τον πόνο, ενώ σύμφωνα με τη δεύτερη η εικόνα της Παναγίας είχε έρθει από τη Δαμασκό και σιγά σιγά το αρχικό Δαμάσκα έγινε Δαμάστρα.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• http://www.imfth.gr/content/genesioy-tes-theotokoy-damastas
• http://www.monastiria.gr/sterea-elada/nomos-fthiotidas/iera-moni-panagias-damastas/