Ιωάννης Β΄ Κρίσπος

Ιωάννης Β'
Οικόσημο των Κρίσπων
Δούκας της Νάξου
Περίοδος	1418 - 1433
Προκάτοχος	Ιάκωβος Α΄
Διάδοχος	Ιάκωβος Β΄
Γέννηση	1388
Θάνατος	1433
Σύζυγος	Φραντσέσκα Μοροζίνι
Επίγονοι	Ιάκωβος Β΄ Αντριάνα
Οίκος	Οίκος των Κρίσπων
Πατέρας	Φραγκίσκος Α΄
Μητέρα	Φιορέντσα Σανούδου της Μήλου
Θρησκεία	Καθολικός Χριστιανός
δεδομένα ()

Ο Ιωάννης Β΄ Κρίσπος (Ιταλικά ː Giovanni II Crispo, (1388 - 1433) ήταν δούκας του Αρχιπελάγους από το (1418 - 1433).

Τα πρώτα έτη της εξουσίας του

Ήταν ο δευτερότοκος γιος του Φραγκίσκου Α΄ και της Φιορέντσας Α΄ Σανούδου, κυρίας της Μήλου τελευταίας γόνου του Οίκου των Σανούδων. Το 1418 απεβίωσε ο πρωτότοκος Ιάκωβος Α΄ και η διαθήκη του όριζε διάδοχο τον αδελφό του Ιωάννη. Αυτός τότε βρισκόταν στη Βενετία, που συνήθιζε να διαμένει για μήνες. Μία βενετική γαλέρα τον μετέφερε στη Νάξο, όπου για να σταματήσει τις διεκδικήσεις των άλλων αδελφών, πρόσθεσε στην κυριότητά τους ακόμη μία κτήση: ο Νικολό της Σύρου πήρε τη Θήρα και ο Μάρκος της Ίου τη Θηρασία. Η Φιορέντσα Σομμαρίπα, σύζυγος του Ιάκωβου Α΄ είχε λάβει από τη μητέρα της Μαρία Σανούδου την Αντίπαρο, ο Ιωάννης Β΄ όμως αφήρεσε την Αντίπαρο από τη Φιορέντσα και την Πάρο από τη Μαρία. Οι δύο γυναίκες διαμαρτηρήθηκαν στη Βενετία, που τις δικαίωσε· επειδή όμως ο δούκας δεν επέστρεφε τα νησιά, η Βενετία το κατάφερε με βία.

Οι σχέσεις με τους Τούρκους

Η Βενετία του παραχωρούσε περιστασιακά μία γαλέρα για την άμυνά του έναντι των Τούρκων και τον περιελάμβανε με τα αδέλφια του στις συνθήκες ειρήνης με τον Μωάμεθ Α΄ το 1419 και τον γιο του Μουράτ Β΄ το 1430: ως Βενετοί πολίτες απαλλασσόταν από φόρους και άλλες οχλήσεις. Σε προηγούμενη συνθήκη ο ηγεμόνας των Οθωμανών θεωρούσε τα νησιά Βενετικά. Το 1429 η Βενετία δεν είχε τη δύναμη να προστατεύσει τον μακριά ευνοούμενό της και τον συμβούλευσε να συνθηκολογήσει με τους πιο καλούς όρους με τους Οθωμανούς· αρκεί να μην δεχόταν τον ελλιμενισμό για τροφοδοσία των πλοίων τους στα λιμάνια του. Όμως ο Ιωάννης Β΄ το επέτρεψε, δέχθηκε να πληρώσει φόρο σε αυτούς και σταμάτησε να ανάβει τις συνήθεις φωτιές που ειδοποιούσαν τον Βενετό βάιλο της Χαλκίδας για την προσέγγιση του οθωμανικού στόλου.

Τα τελευταία έτη

Όταν οι Βενετοί λεηλάτησαν τη Χίο που ανήκε στους Γενουάτες, ο ναύαρχός τους Σπίνολα εκδικήθηκε καταλαμβάνοντας τη Νάξο και την Άνδρο. Ο δούκας, που φοβήθηκε μη μείνουν οριστικές κτήσεις των Γενουατών, έβαλε όλη του τη διπλωματία για να φύγει ο Σπίνολα με το στόλο του: συνθηκολόγησε και του πλήρωσε λύτρα, πράγμα που ενόχλησε τη Βενετία. Ο δούκας είχε δει ότι η Βενετία τον βοηθούσε λίγο ή καθόλου και έπρεπε να φροντίσει τον εαυτό του.

Η μάμμη του Μαρία Σανούδου συνέχιζε τη διεκδίκηση της Άνδρου, που της είχε αφαιρεθεί για να δοθεί στην αδελφή του Πετρονέλα και το σύζυγό της Πιέτρο Ζένο. Αυτός ήταν σπουδαίος διπλωμάτης και πετύχαινε να αναβάλλεται η υπόθεση. Όταν το 1427 απεβίωσε, τον διαδέχθηκε ο γιος του Ανδρέα Ζένο στην αυθεντία της Άνδρου.

Μετά το θάνατο το 1433 του Ιωάννη Β΄, έγινε δούκας ο ανήλικος γιος του Ιάκωβος Β΄ υπό την κηδεμονία της μητέρας του, ενώ επίτροπος του δουκάτου ορίσθηκε ο θείος του Γουλιέλμος.

Οικογένεια

Με τη σύζυγό του Φραντσέσκα Μοροζίνι, είχε παιδιά:

• Ιάκωβος Β΄ Κρίσπος, δούκας της Νάξου, σύζυγος της Τζινέβρα Γκαττιλούζιο, κόρης του Ντορίνο ηγεμόνα της Λέσβου
• Αντριάνα, σύζυγος του Ντομένικο Σομμαρίπα αυθέντη της Άνδρου.

Πηγές

• W. Miller Η Φραγκοκρατία στην Ελλάδα 1204-1566 , Γ' έκδοση 1997
• Κωνσταντίνου Σάθα Μνημεία Ελληνικής Ιστορίας, Παρίσιοι 1880