Καρκίνωμα
| Καρκίνωμα | |
|---|---|
| Ειδικότητα | ογκολογία |
| Ταξινόμηση | |
| ICD-O | 8010-8580 |
| OMIM | 8010/3 |
| MeSH | D002277 |
Ως καρκίνωμα, στην παθολογική ανατομική, ορίζεται ένα κακόηθες νεόπλασμα επιθηλιακής προέλευσης.[1] Η - εξ ορισμού επομένως - κακοήθης φύση του καρκινώματος σημαίνει ότι έχει την ιδιότητα να διηθεί παρακείμενους ιστούς και όργανα και - κατά κανόνα - να μεθίσταται στους επιχώριους λεμφαδένες μέσω λεμφαγγείων ή, μέσω αιμοφόρων αγγείων, σε απομακρυσμένες θέσεις (λεμφογενείς ή αιματογενείς μεταστάσεις αντίστοιχα). Καρκίνωμα in situ ή ενδοεπιθηλιακό καρκίνωμα είναι προ-κακοήθης κατάσταση, κατά την οποία κυτταρολογικά ευρήματα υποδεικνύουν μεν κακοήθεια, αλλά δεν υπάρχει εμφανής παθολογοανατομικά ρήξη της βασικής μεμβράνης του επιθηλίου.[2]
Ταξινόμηση Καρκινωμάτων
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Τα καρκινώματα, όπως και όλα τα νεοπλάσματα, ταξινομούνται με βάση την ιστοπαθολογική τους εικόνα. Δύο κοινοί όροι για την περιγραφή των καρκινωμάτων, το αδενοκαρκίνωμα και το ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα (ή επιδερμοειδές ή καρκίνωμα εκ πλακωδών κυττάρων), υποδεικνύουν ότι τα κύτταρα του όγκου εμφανίζουν χαρακτήρες που προσιδιάζουν σε αδενικά ή επιδερμιδικά κύτταρα αντίστοιχα. Έντονα αναπλαστικά καρκινώματα, χωρίς ευκρινή ιστολογική διαφοροποίηση, κατατάσσονται ως αδιαφοροποίητα. Άλλες φορές, για την περιγραφή του όγκου χρησιμοποιείται το (υποτιθέμενο) όργανο προέλευσης (π.χ. ηπατοκυτταρικό καρκίνωμα).[1]
Διαβάθμιση και Σταδιοποίηση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η διαβάθμιση (grading) αναφέρεται στην μικροσκοπική παθολογοανατομική εικόνα του όγκου και δηλώνει το βαθμό διαφοροποίησης των νεοπλασματικών κυτταρων και ομοιότητάς των προς τα κύτταρα του ιστού προέλευσης - σε όρους π.χ. μορφολογίας του πυρήνα ή ιστολογικής αρχιτεκτονικής. Όσο πιο πτωχή η διαφοροποίηση ενός όγκου, τόσο υψηλότερος βαθμός του αποδίδεται, κάτι που κατά κανόνα προοιωνίζει και επιθετικότερη βιολογική συμπεριφορά.[1]
Το κριτήριο της διαβάθμισης όμως, προκειμένου για την εκτίμηση της πρόγνωσης, συνεκτιμάται με τη σταδιοποίηση (staging) του όγκου, η οποία αναφέρεται στην εξάπλωση της νόσου στον οργανισμό. Η συνήθης σταδιοποίηση γίνεται κατά το σύστημα ΤΝΜ, το οποίο εκτιμά το μέγεθος του πρωτοπαθούς όγκου (Tumour), τον αριθμό των λεμφαδένων (Nodes) και τον αριθμό των απομακρυσμένων μεταστάσεων (Metastasis).[3]
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 1,2 «Adenocarcinoma: Cancer Types, Stages & Survival Rate». www.cancercenter.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 27 Σεπτεμβρίου 2024.
- ↑ «Stages of cancer». Cancer Research UK (στα Αγγλικά). 29 Οκτωβρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 27 Σεπτεμβρίου 2024.
- ↑ cancer, Canadian Cancer Society / Société canadienne du. «Staging cancer». Canadian Cancer Society (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 27 Σεπτεμβρίου 2024.