Μετάβαση στο περιεχόμενο

Κουζούλα Καδφίσης

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Κουζούλα Καδφίσης
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση20
Βακτρία
Θάνατος80
Χώρα πολιτογράφησηςΑυτοκρατορία των Κοσσανών
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταπολιτικός
Οικογένεια
ΤέκναSadashkana
Βήμα Τάκτο
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμααυτοκράτορας (30–80, Αυτοκρατορία των Κοσσανών)
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Κουτζούλα Καδφίσης (Κουσάν: ΚΟΖΟΥΛΟΥ ΚΑΔΦΙΖΟΥ, επίσης ΚΟΖΟΛΑ ΚΑΔΑΦΕΣ; Χαρόστι: 𐨐𐨂𐨗𐨂𐨫 𐨐𐨯, ΙΑΣΤ: Ku-ju-la Ka-sa, Κου-τζού-λα Κά-σα;[1] : 丘就卻; Κινεζικά: Qiūjiùquè; 30-80 μ.Χ., ή 40-90 μ.Χ. σύμφωνα με τον Μποπεαράκι[2]) ήταν ένας πρίγκιπας των Κουσάν, που ένωσε τη συνομοσπονδία των Γιουετσί στη Βακτρία κατά το 1ο αι. μ.Χ,, και έτσι έγινε ο πρώτος αυτοκράτορας των Κουσάν. Σύμφωνα με την επιγραφή του Ραμπάτακ, ήταν ο προπάππος του μεγάλου βασιλιά των Κουσάν Κανίσκα Α΄. Θεωρείται ο ιδρυτής της αυτοκρατορίας των Κουσάν.[2]

Η καταγωγή του Κουτζούλα Καντίφης είναι αρκετά ασαφής, και συνήθως πιστεύεται ότι είναι απόγονος του ηγεμόνα των Κουσάν Ηραίου, ή πιθανότατα ο ίδιος με αυτόν.[3] Ωστόσο, ο Κουτζούλα μοιράζεται το όνομά του (Κουσάν: ΚΟΖΟΥΛΟΥ σε μερικά από τα νομίσματα του "Ερμαίου", ή ΚΟΖΟΛΑ στα νομίσματα που αναπαράγουν αυτά του "Αυγούστου") με μερικούς από τους τελευταίους Ινδο-Σκύθες κυβερνήτες, όπως ο Λιάκα Κουσουλάκα (Ελληνικά: ΛΙΑΚΑ ΚΟΖΟΥΛΟ), ή τον γιο του Πατίκα Κουσουλάκα, το οποίο μπορεί να υποδηλώνει κάποια συγγένεια. [4]

Κινεζικές αναφορές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Νόμισμα του Κουζούλα Καδφίση, π. 30/50-80.
Εμπρός όψη: δαφνοστεφής κεφαλή σε Ιουλιο-Κλουδιανό στυλ, που κοιτά δεξιά, επιγρ. στα Ελληνικά ΚΟΖΟΛΑ ΚΑΔΑΦΕϹ XOPANOΥ ZAOOΥ.
Πίσω όψη: ο Κουτζούλα Καδφίσης κάθεται στραμμένος δεξιά με σηκωμένο το αριστερό χέρι του, αριστερά το σύμβολο τριπαρτίτε, επιγρ. Khushanasa Yauasa Kuyula Kaphasa Sacha Dhramatidasa.

Στην διαδικασία της επέκτασής τους ανατολικά, ο Κουζούλα Καφδίσης και ο γιος του Βήμα Τάκτο (ή Βήμα Τάχτου) φαίνεται ότι εκτόπισαν το Ινδο-Παρθικό βασίλειο, το οποίο ιδρύθηκε στη βορειοδυτική Ινδία από τον Πάρθο Γονδοφάρη από το π. 20 μ.Χ.:

Ο γιος του, ο Γιαγκαόζεν [πιθανότατα ο Βέμα Τάχτου ή, πιθανότατα, ο αδελφός του Σαδασκάνα], έγινε βασιλιάς στη θέση του. Νίκησε την Τιανζού [Βορειοδυτική Ινδία] και εγκατέστησε στρατηγούς για να την εποπτεύουν και να την καθοδηγούν. Οι Γιουετσί έγιναν εξαιρετικά πλούσιοι. Όλα τα άλλα βασίλεια αποκαλούν [τον βασιλιά αυτών] Γκουισχουάνγκ [Κουσάν] βασιλιά, αλλά ο Χαν τούς αποκαλεί με το αρχικό τους όνομα Ντα Γιουετσί [Μεγάλους Γιουετσί].[5]

Η εισβολή στο Ινδο-Παρθικό βασίλειο υπό την ηγεσία του Κουζούλα Καντίφη πιστεύεται ότι συνέβη κάποια στιγμή μετά το 45 μ.Χ., κατά τη διάρκεια της βασιλείας των διαδόχων του Γονδοφάρη: Αβδαγάση και Σάση.

Γενεαλογία σύμφωνα με την επιγραφή Ραβάτακ

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η σύνδεση του Κουζούλα με άλλους κυβερνήτες των Κουσάν περιγράφεται στην επιγραφή Ραβάτακ, που ανακαλύφθηκε στο Ραβάτακ σε αυτό που ήταν κάποτε Βακτρία το 1993, η οποία χαράχθηκε από τον Kανίσκα. Ο Κανίσκα δηλώνει ότι ο Κούυζούλα Καδφίσης είναι ο προπάππος του, ο Βήμα Τάκτου είναι ο πάππος του, ο Βήμα Καδφίσης είναι ο πατέρας του, και ο ίδιος είναι ο Κανίσκα:

Και αυτός [ο Κανίσκα] έδωσε εντολή να φτιάξουν εικόνες του ίδιου, (δηλαδή) αυτών των θεών που είναι γραμμένοι εδώ, και έδωσε εντολή για να τα φτιάξουν (αυτά) γι' αυτούς τους βασιλείς: για τον βασιλιά Kουζούλα Καδφίση (τον) πάππο του, και για τον βασιλιά Βήμα Τάκτου (τη) γιαγιά του, και τον βασιλιά Βήμα Καδφίση, τον πατέρα του, και για τον εαυτό του, τον βασιλιά Kανίσκα.[6]

Μερικά από τα αγάλματα του ανακτορικού χώρου Χαλτσαγιάν στη Bακτρίαa, χρονολογούνται περί το 50 μ.Χ., και πιθανότατα αντιστοιχούν στην εξουσία του Kουζούλα Καδφίση.[7]

Τα νομίσματα του κυβερνήτη των Κουσάν, Κουζούλα Καδφίση, μας δείχνουν την επέκταση του θρησκευτικού ορίζοντα των Κουσάν. Η πρώτη του κοπή, η οποία έχει το υποτιμημένο πορτρέτο και το όνομα του Ερμαίου στην εμπρός όψη, δείχνει τον Ηρακλή στην πίσω όψη, ακολουθώντας ακόμα την Ελληνική παράδοση, παρόλο που ο Ηρακλής μπορεί να είναι η Ελληνική απόδοση του ιρανικού θεού Βερεθράγνα. Σε αντίθεση με τις προηγούμενες υποθέσεις, οι οποίες θεωρούσαν τον Κουζούλα Καδφίση Βουδιστή με βάση το επίθετο σατυαδαρμασθίτα, είναι πλέον σαφές από τη διατύπωση μιας επιγραφής στη Μαθούρα, στην οποία ο Χουβίσκα έχει το ίδιο επίθετο satyadharmasthita , ότι η βασιλεία του δόθηκε από τον Σάρβα (Σίβα) και το Σκαμδαβίρα (Κανδαβίρα), δηλαδή, ήταν ένας πιστός του Ινδουιστικού θεού Σίβα, και ως εκ τούτου ένας σταθερός Σαϊβιστής. Είναι εκπληκτικό το ότι ο Κουζούλα Καδφίσης έχει ήδη υιοθετήσει τη λατρεία του Σίβα, και τη χρήση της γραφής Χαρόστι σε μια τόσο πρώιμη ημερομηνία. [8]

  1. Gardner, Percy, The Coins of the Greek and Scythic Kings of Bactria and India in the British Museum, p. 120–122
  2. 2,0 2,1 Osmund Bopearachchi, 2007, Some observations on the chronology of the early Kushans
  3. Cribb, J. (1993), The Heraus coins: their attribution to the Kushan king Kujula Kadphises, c. AD 30–80.
  4. Rapson, "Indian coins of the British Museum", p.cvi
  5. Hill (2009), p. 29.
  6. Sims-Williams' "provisional translation" quoted in Hill (2009), p. 592.
  7. Grenet, Frantz (2022). Splendeurs des oasis d'Ouzbékistan. Paris: Louvre Editions. σελ. 58. ISBN 978-8412527858. 
  8. History of civilizations of Central Asia. Dani, Ahmad Hasan., Masson, V. M. (Vadim Mikhaĭlovich), 1929-, Harmatta, J. (János), 1917-2004., Puri, Baij Nath., Etemadi, G. F., Litvinskiĭ, B. A. (Boris Anatolʹevich). Paris: Unesco. 1992–2005. σελ. 318. ISBN 92-3-102719-0. 
  9. «Kujula Kadphises coin British Museum». The British Museum (στα Αγγλικά). 
  • "Καταλόγος νομισμάτων στο Μουσείο Παντζάμπ, Λάχορ. Βόλος Ι Ινδο-Ελληνικά νομίσματα", Whitehead, Argonaut Inc. Publishers, Σικάγο.
  • Chavannes, Édouard (1907). Les pays d'occident d'après le Heou Han chou. T’oung pao 8. pp. 149-244. 
  • Χιλ, Τζον Ε. 2004. Οι δυτικές περιοχές σύμφωνα με το Hou Hanshu. Σχέδιο αναθεωρημένης αγγλικής μετάφρασης.[1]
  • Hill, John E. (2009). Through the Jade Gate to Rome: A Study of the Silk Routes during the Later Han Dynasty, First to Second Centuries CE. BookSurge. ISBN 978-1-4392-2134-1. 
  • Μαχλερ, Καρλ-Ούε (2008). "Αυγύστου και Κουζούλα Καδφίζες, Χέρσερ ντερ Κουσάν". Αυγούστου - Der Blick von Außen. Η Επιστήμη των Καίζερς στην επαρχία των Ράιχς και στο Nachbarstaaten. Βάσημπεδεν: Χαράσοβιτς, σελίδες 297-319.
  • Sinisi, Fabrizio (21 October 2022). «Again on "Heraios" Being Kujula and Some Related Problems». Electrum 29: 87–107. doi:10.4467/20800909EL.22.007.15777. 

Εξωτερικές συνδέσεις

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]