Κριστιάνε Βούλπιους
| Κριστιάνε Βούλπιους | |
|---|---|
 Η Κριστιάνε Βούλπιους, σχέδιο του Γκαίτε το 1788/89 | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Christiana Vulpius (Γερμανικά) |
| Γέννηση | 1 Ιουνίου 1765[1][2][3] Βαϊμάρη[4] |
| Θάνατος | 6 Ιουνίου 1816[1][2][3] Βαϊμάρη[5] |
| Τόπος ταφής | Jacobsfriedhof Weimar |
| Χώρα πολιτογράφησης | Σαξονία-Βαϊμάρη-Άισεναχ (από 1784)[6] |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Ομιλούμενες γλώσσες | Γερμανικά[7] |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | καλλιτέχνης της κλωστοϋφαντουργίας[8] |
| Εργοδότης | Caroline Bertuch |
| Οικογένεια | |
| Σύζυγος | Γιόχαν Βόλφγκανγκ φον Γκαίτε |
| Τέκνα | Αουγκούστ φον Γκέτε |
| Γονείς | Johann Friedrich Vulpius και Christiane Margarethe Vulpius |
| Αδέλφια | Christian August Vulpius[6] |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Η Κριστιάνε Βούλπιους (γερμανικά: Johanna Christiana Sophie Vulpius von Goethe, 1 Ιουνίου 1765 – 6 Ιουνίου 1816) ήταν η επί χρόνια ερωμένη και αργότερα σύζυγος του Γιόχαν Βόλφγκανγκ φον Γκαίτε.[9]
Βιογραφικά στοιχεία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η Κριστιάνε Βούλπιους γεννήθηκε το 1765 και πέρασε τα παιδικά της χρόνια σε μια από τις παλαιότερες συνοικίες της Βαϊμάρης. Από την πλευρά του πατέρα της, οι πρόγονοί της ήταν ακαδημαϊκοί για αρκετές γενιές. Από την πλευρά της μητέρας της, καταγόταν από οικογένεια τεχνιτών. Ο πατέρας της εργαζόταν ως αρχειονόμος (αντιγραφέας αρχείων) στη Βαϊμάρη, είχε σπουδάσει νομικά για μερικά εξάμηνα, αλλά δεν ολοκλήρωσε τις σπουδές του. Η θέση του ήταν κακοπληρωμένη και η οικογένεια με έξι παιδιά ζούσε σε δύσκολες συνθήκες. Ο πατέρας της θυσίασε τα πάντα για να μπορέσει ο μεγαλύτερος γιος του, ο Κρίστιαν Άουγκουστ, που αργότερα έγινε συγγραφέας δημοφιλών ιστορικών μυθιστορημάτων και θεατρικών έργων, να συνεχίσει την εκπαίδευσή του. [10]
Όταν ο πατέρας της απολύθηκε από τη δουλειά του, η Κριστιάνε αναγκάστηκε να εργαστεί σε ένα μικρό εργαστήριο τεχνητών λουλουδιών για καπέλα. Δεν ήταν μόνιμη εργαζόμενη, αλλά ήταν ένα από τα «άνεργα κορίτσια της μεσαίας τάξης» που απασχολούνταν εκεί.
Η ζωή με τον Γκαίτε
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Μέσω διαφόρων αιτημάτων για βοήθεια, ο Γκαίτε - διάσημος συγγραφέας, υπουργός, μυστικοσύμβουλος και φίλος του κυβερνώντος δούκα Καρόλου Αυγούστου- γνώριζε για τα προβλήματα της οικογένειας. Τον Ιούλιο 1788, ο 39χρονος Γκαίτε συνάντησε την 23χρονη Κριστιάνε στο πάρκο, η οποία του παρέδωσε μια αίτηση βοήθειας εκ μέρους του αδελφού της. Ο Γκαίτε αργότερα υποστήριξε πολλές φορές τον μελλοντικό κουνιάδο του.
Εκείνο το καλοκαίρι, ο Γκαίτε και η Βούλπιους ξεκίνησαν μια παθιασμένη ερωτική σχέση. Η ευτυχία τους ενέπνευσε τον Γκαίτε να γράψει χαρούμενα και ερωτικά ποιήματα, μεταξύ των οποίων τον κύκλο 24 ποιημάτων, τις Ρωμαϊκές Ελεγείες.
Στις 25 Δεκεμβρίου 1789 γεννήθηκε το πρώτο τους παιδί, ο Ιούλιος Αύγουστος Βάλτερ φον Γκαίτε. Ακολούθησαν άλλα τέσσερα παιδιά, τα οποία πέθαναν όλα σε βρεφική ηλικία. [11]
Η απόφαση του Γκαίτε να τη φέρει στο σπίτι του και να ζήσουν ως ανύπαντρο ζευγάρι, προκάλεσε σκάνδαλο, η αυλή και η κοινωνία της Βαϊμάρης απέρριψε τη σχέση ως παράνομη και ακατάλληλη, γεγονός που οδήγησε στην κοινωνική απόρριψη της Κριστιάνε. Η στενή φίλη του Γκαίτε Σαρλότε φον Στάιν αισθάνθηκε πληγωμένη που ο ποιητής προτίμησε κάποια που καταγόταν από ταπεινό περιβάλλον από αυτήν. Κάποιο διάστημα, κατόπιν συμβουλής του δούκα, ο Γκαίτε χρειάστηκε να εγκαταλείψει το σπίτι του στο κέντρο της Βαϊμάρης και να μετακομίσει προσωρινά σε συνοικία λόγω του σκανδάλου. Η Κριστιάνε έζησε αμέτρητες προσβολές και ταπεινώσεις όπως το να «εξαφανίζεται» με τον γιο της στα δωμάτια των υπηρετών και να μένει στο σπίτι σε επίσημες περιστάσεις. Όταν τον Σεπτέμβριο του 1794 ο Γκαίτε προσκάλεσε τον Φρίντριχ Σίλερ για δύο εβδομάδες στο σπίτι του στη Βαϊμάρη, έκρυψε τη σχέση του και η Κριστιάνε και ο πεντάχρονος Αύγουστος παρέμειναν αόρατοι στο ίδιο τους το σπίτι. Ο Σίλερ περιέγραψε τη σχέση με τη δεσποινίδα Βούλπιους ως το «μόνο τρωτό σημείο» του Γκαίτε και τον επέκρινε σε μια επιστολή του για τις «απόψεις του για την οικογενειακή ευτυχία».
Τον Οκτώβριο του 1806, η νίκη του Ναπολέοντα στη μάχη της Ιένας και του Άουερστετ χτύπησε σκληρά τη Βαϊμάρη. Όταν η πόλη λεηλατήθηκε από Γάλλους στρατιώτες, το σπίτι του Γκαίτε απειλήθηκε. Η Βούλπιους εναντιώθηκε με θάρρος στους εισβολείς στρατιώτες και μπόρεσε να σταματήσει τη λεηλασία έως ότου ο Γκαίτε λάβει επίσημη προστασία από τον Γάλλο διοικητή. Λίγες μέρες αργότερα, στις 19 Οκτωβρίου 1806, ο Γκαίτε νομιμοποίησε τη σχέση τους τελικά μετά από 18 χρόνια συμβίωσης.
Ακόμη και μετά τον γάμο της, η γυναίκα έγινε αποδεκτή απρόθυμα και διστακτικά από την κοινωνία της Βαϊμάρης. Προσπαθώντας να σπάσει τον πάγο, ο Γκαίτε ζήτησε από την πλούσια χήρα Γιοχάνα Σοπενχάουερ (μητέρα του φιλόσοφου Άρτουρ Σοπενχάουερ) να της στείλει μια επίσημη πρόσκληση για τσάι. Το έκανε, με την παρατήρηση ότι αν ο Γκαίτε τη θεωρούσε άξια να γίνει γυναίκα του, τότε κανείς δεν είχε το δικαίωμα να της αρνηθεί ένα φλιτζάνι τσάι.
Οι επιστολές της προς τον σύζυγό της αποκαλύπτουν τα κενά στην εκπαίδευσή της. Ωστόσο, ήταν ευδιάθετη, πρακτική και ενεργητική και φρόντιζε για το μεγάλο νοικοκυριό: τακτοποίησε, για παράδειγμα, όλα τα κληρονομικά θέματα μετά τον θάνατο της μητέρας του Γκαίτε στη Φρανκφούρτη. Της άρεσε να παρακολουθεί κοινωνικές συγκεντρώσεις, χορούς και θέατρο όχι μόνο στη Βαϊμάρη, αλλά και σε άλλες πόλεις, όπως στο Μπαντ Λάουστεντ, όπου η οικογένεια περνούσε τους καλοκαιρινούς μήνες.
Το τέλος
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Με την ηλικία, η υγεία της επιδεινώθηκε. Όπως ο σύζυγός της και ο γιος τους Αύγουστος, πιθανότατα κατανάλωνε πολύ αλκοόλ. Το 1815, υπέστη εγκεφαλικό. Το επόμενο έτος, εμφάνισε νεφρική ανεπάρκεια με οξύ πόνο. Μετά από μια εβδομάδα αγωνίας, πέθανε στις 6 Ιουνίου 1816, σε ηλικία 51 ετών. Ο Γκαίτε δεν μίλησε στην κηδεία της. Η σύζυγος του Φρίντριχ Σίλερ, Σαρλότε, έγραψε γι' αυτόν μετά την τελετή «Ο φτωχός έκλαψε πικρά. Με λυπεί που τα δάκρυά του έτρεξαν για τέτοια πράγματα». Ο τάφος της, χαμένος για δεκαετίες, ανακαλύφθηκε ξανά το 1888 και στην ταφόπλακα είναι χαραγμένοι οι αποχαιρετιστήριοι στίχοι του Γκαίτε: «Μάταια προσπαθείς, ήλιε, να λάμψεις μέσα από τα σκοτεινά σύννεφα! Το μόνο που κέρδισα στη ζωή μου είναι να κλάψω για την απώλειά της».[12]
Ταινία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- 1999: Die Braut (Η νύφη), με τη Βερόνικα Φέρες ως Κριστιάνε Βούλπιους και τον Χέρμπερτ Κνάουπ ως Γκαίτε.[13]
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 9 Απριλίου 2014.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 12882622x. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 (Αγγλικά) SNAC. w6tf1pzz. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 10 Δεκεμβρίου 2014.
- ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 30 Δεκεμβρίου 2014.
- ↑ 6,0 6,1 d:Q19300621.
- ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data
.bnf .fr /ark: /12148 /cb12882622x. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015. - ↑ The Stuttgart Database of Scientific Illustrators 1450–1950. 11178. Ανακτήθηκε στις 31 Μαρτίου 2019.
- ↑ . «gutenberg.org/Goethe's Biographie».
- ↑ . «victorianweb.org//christiane».
- ↑ . «blogs.bl.uk/christiane-von-goethe».
- ↑ . «thueringen-entdecken.de/en/w/christiane-vulpius».
- ↑ . «imdb.com/Die Braut/1999».