Λέων του Μπελφόρ
Συντεταγμένες: 47°38′12″N 6°51′53″E / 47.63667°N 6.86472°E
| Λέων του Μπελφόρ | |
|---|---|
| Lion de Belfort | |
 | |
 | |
| Είδος | μνημειακό άγαλμα |
| Γεωγραφικές συντεταγμένες | 47°38′12″N 6°51′53″E |
| Διοικητική υπαγωγή | Μπελφόρ[1] |
| Χώρα | Γαλλία[1] |
| Έναρξη κατασκευής | 1879 |
| Μήκος | 22 μέτρα[2] |
| Ύψος | 11 μέτρα |
| Υλικά | ψαμμίτης |
| Αρχιτέκτονας | Ματθίλδη |
| Δημιουργός | Φρεντερίκ Μπαρτολντί |
| Προστασία | κατηγοριοποιημένο ιστορικό μνημείο στη Γαλλία (από 1931)[1] |
 Πολυμέσα | |
| δεδομένα (π) | |
Ο Λέων του Μπελφόρ είναι ένα μεγάλο μνημείο σε ανάγλυφο του Αλσατού γλύπτη Φρεντερίκ-Ωγκύστ Μπαρτολντί, το οποίο βρίσκεται στο Μπελφόρ της Γαλλίας στους πρόποδες του λόφου του φρουρίου. Αναπαριστά ένα ξαπλωμένο λιοντάρι, τραυματισμένο αλλά έτοιμο να ανασηκωθεί και το οποίο βρίσκεται πάνω σε πετρώδες βάθρο και συμβολίζει την αντίσταση της πόλης κατά την πολιορκία της από τους Πρώσσους στη διάρκεια του πολέμου του 1870, με το πέρας του οποίου η ζώνη που αντιστοιχεί στο σημερινό Έδαφος του Μπελφόρ θα είναι το μοναδικό τμήμα της Αλσατίας που θα παραμείνει γαλλικό.
Το γλυπτό
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Μήκους 22 μέτρων και ύψους 11 μέτρων[3], αποτελείται από κομμάτια κόκκινου ψαμμίτη της Περούζ (τύπος κόκκινου ψαμμίτη των Βοσγίων στην θέση του άσπρου ασβεστόλιθου που είχε αρχικώς προβλεφτεί από το Δημοτικό Συμβούλιο του Μπελφόρ), τα οποία σκαλίστηκαν ατομικά, και στη συνέχεια τοποθετήθηκαν σε ένα πράσινο πλάτωμα όπου και ενσωματώθηκαν στον γκρίζο ασβεστόλιθο από τον οποίο αποτελείται ο λόφος πάνω στον οποίο βρίσκεται το κάστρο του Μπελφόρ, στρατώνας που κατασκευάστηκε από τον Στρατηγό Αξό, για την συγκέντρωση στρατευμάτων. Ύστερα από γερμανικές διαμαρτυρίες, κι ενώ στην Ευρώπη κυριαρχούσε ο Ότο φον Μπίσμαρκ, το θηρίο — το οποίο είχε αρχικώς προβλεφτεί να αντικρίζει τον εχθρό — τροποποιήθηκε ώστε να έχει το κεφάλι του στραμμένο προς τα δυτικά : "Ο Μπαρτολντί τότε το έβαλε να έχει γυρισμένη την πλάτη προς τον εχθρό, σε μία απαξιωτική στάση. Αλλά, μεταξύ των ποδιών του, τοποθέτησε ένα βέλος το οποίο δείχνει προς τα γερμανικά σύνορα", σύμφωνα με τον διευθυντή των μουσείων του Μπελφόρ, Νικολά Συρλαπιέρ[4].
Αντίθετα με έναν ευρέως διαδεδομένο μύθο, το λιοντάρι διαθέτει, όντως, γλώσσα : αυτό πιστοποιήθηκε στη διάρκεια των εργασιών στις αρχές της δεκαετίας του 2000.
Το γλυπτό αυτό συμβολίζει την ηρωική αντίσταση του Μπελφόρ της οποίας ηγείτο ο Συνταγματάρχης Ντανφέρ-Ροσρώ στη διάρκεια της πολιορκίας της πόλης από τον πρωσικό στρατό, η οποία διήρκεσε 103 ημέρες (από τον Δεκέμβριο του 1870 ως τον Φεβρουάριο του 1871)[3]. Σύμφωνα με τον Μπαρτολντί, "το μνημείο αναπαριστά, υπό κολοσσιαία μορφή, ένα αμυνόμενο λιοντάρι, καθισμένο και ακόμη φοβερό μέσα στην οργή του" και "το συναίσθημα που εκφράζεται μέσω του γλυπτού αποτίει κυρίως φόρο τιμής στην άμυνα. Δεν πρέπει να θυμίζει ούτε νίκη, αλλά ούτε ήττα"[5].
Ένα δύσκολα υλοποιήσιμο σχέδιο
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το σχέδιο, η υλοποίηση του οποίου ξεκίνησε 5 Δεκεμβρίου 1871 από το Δημοτικό Συμβούλιο του Μπελφόρ και τον Δήμαρχό του Εντουάρ Μενί που προσέλαβε το 1872 το γλύπτη από το Κολμάρ, Μπαρτολντί (συμμετείχε στον Γαλλογερμανικό πόλεμος του 1870 ως υπασπιστής του Γκαριμπάλντι), προέβλεπε αρχικώς ότι το μνημείο θα κατασκευαζόταν είτε στην θέση « Pré Gaspard » (μελλοντικό « Cimetière des mobiles », όνομα ως αναφορά στον τόπο ταφής των θυμάτων της πολιορκίας). Ο Μπαρτολντί πραγματοποίησε διάφορα προπαρασκευαστικά έργα επί πέντε χρόνια (μελέτησε έτσι τα λιοντάρια στον Βοτανικό Κήπο του Παρισιού), επηρεασμένος από τον δάσκαλό του Ζαν-Λεόν Ζερόμ στον οποίο άρεσε ο γιγαντισμός των αρχαίων αιγυπτιακών γλυπτών, εμπνεύστηκε μεταξύ άλλων από τον Λέοντα της Λουκέρνης του γλύπτη Μπέρτελ Θόρβαλντσεν το οποίο έφτιαξε το 1819[6] και τον Brutus, το λιοντάρι του Ζαν-Μπατίστ Πεζόν, θηριοδαμαστή και διευθυντή της « grande ménagerie lozérienne » στο Παρίσι[7]. Κατάφερε να εντάξει τον Λέοντά του στο αστικό περιβάλλον με την μέθοδο του Land Art. Τα έργα κατασκευής ξεκίνησαν το 1875, με τον τελευταίο λίθο να τοποθετείται τον Σεπτέμβριο του 1879[8].
Λόγω μιας διαφοράς μεταξύ της πόλης του Μπελφόρ και του Μπαρτολντί, δεν υπήρξαν επίσημα εγκαίνια, εκείνη την εποχή, αλλά εγκαίνια που οργανώθηκαν από τον Μπαρτολντί και και κατοίκους της πόλης που τον υποστήριζαν[3]. Ο καλλιτέχνης χρηματοδότησε στις 28 Αυγούστου 1880 την φωταγώγηση του έργου του με την ρίψη βεγγαλικών. Το τμήμα του Μπελφόρ του Γαλλικού Συλλόγου Αλπινισμού χάραξε την επιγραφή « στους υπερασπιστές του Μπελφόρ 1870 – 1871 » στην βάση του Λέοντα χάρη σε χρήματα που είχαν συγκεντρωθεί από την θεσμοθέτηση επί πληρωμής εισόδου το 1890[6].
-
-
Το Μνημείο του Λέοντα της Λουκέρνης -
Το Μνημείο του Λέοντα του Μπελφόρ
Αιωνιότητα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Με την ολοκλήρωση του γλυπτού, η εικόνα του λέοντα ενέπνευσε, τόσο ως πρότυπο όσο και ως καρικατούρα, ποιητές, τραγουδοποιούς, γλύπτες (όπως ο Μαξ Ερνστ που άλλαζε θέση το πρόσωπό του σε πολλές λιθογραφίες) και χρησιμοποιήθηκε για διαφημιστικούς σκοπούς (καρτ ποστάλ, πιάτα, γκραβούρες, ρολόγια, μινιατούρες, απορρυπαντικά, παντοπωλεία). Ο Μπαρτολντί, αρχικώς, κυνηγούσε δικαστικά τέτοιες περιπτώσεις εκμετάλλευσης, αλλά εμπρός στην πληθώρα των αντιγράφων του έργου από το 1898 και μετά, αναθεώρησε την στάση του, ενώ, μετά τον θάνατό του, το Μπελφόρ καθιερώθηκε ως η "Πόλη του Λέοντα" και δεν άργησε να τον καταστήσει έμβλημά της[6].
Το γλυπτό κατηγοριοποιήθηκε ως ιστορικό μνημείο στις 20 Απριλίου 1931[9].
Ένα αντίγραφο του λέοντα σε μικρότερο μέγεθος, από σφυρηλατημένο χαλκό, τοποθετήθηκε στο Παρίσι, στην Πλατεία Ντανφέρ-Ροσρώ, στο 14ο διαμέρισμα και ένα άλλο στην Πλατεία Ντόρτσεστερ του Μόντρεαλ.
Ο Λέων εγκαινιάστηκε επισήμως για την εκατονταετηρίδα του το 1981[10], και ιδιαίτερα στις 18 Σεπτεμβρίου 2011, έπειτα από δυο ημέρες γιορτής και αναπαραστάσεων εμπρός σε 45.000 επισκέπτες, από τον Δήμαρχο του Μπελφόρ, Ετιέν Μπυτζάκ με την ευκαιρία των ημερών πολιτισμού του 2011, που συνέπιπταν με τα 130ά γενέθλια από την αποπεράτωση του γλυπτού. Το Μπελφόρ γιόρταζε επίσης το 2011 τα 140ά γενέθλια από την λήξη της πολιορκίας του 1870-1871[11].
Σχετικά λήμματα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 1,2 «base Mérimée» (Γαλλικά) Υπουργείο Πολιτισμού της Γαλλίας.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 books
.google .fr /books?id=Dt6KBAAAQBAJ&pg=PT220&dq=lion+de+belfort+22+m%C3%A8tres&hl=fr&sa=X&ved=0ahUKEwiMoZnXmOjVAhVDYVAKHbttBhcQ6AEIMjAC #v=onepage&q=lion%20de%20belfort%2022%20m%C3%A8tres&f=false. - ↑ 3,0 3,1 3,2 (Γαλλικά) Le Lion de Belfort[νεκρός σύνδεσμος], Dominique Lhomme, L'Alsace.fr, 6 janvier 2010
- ↑ Bartholdi entre au musée, Aurélie Jacques, 28 avril 2011, Le Point
- ↑ Lettres de Bartholdi au Maire de Belfort, 1872
- ↑ 6,0 6,1 6,2 (pdf)Dossier de presse Bartholdi Αρχειοθετήθηκε 2015-01-05 στο Wayback Machine. au musée d'Histoire de la Citadelle de Belfort
- ↑ (Γαλλικά) (pdf) plaquette Αρχειοθετήθηκε 2007-09-27 στο Wayback Machine. du musée Bartholdi à Colmar, page 4
- ↑ Yves Pagnot, Les 130 ans du Lion Αρχειοθετήθηκε 2008-11-28 στο Wayback Machine., 2010
- ↑ Lion sculpté par Bartholdi, base Mérimée, ministère français de la Culture
- ↑ Florence Besancenot, « Pour que le Lion rugisse... Mais pas sur nos feuilles d’impôts », Le magazine de la ville de Belfort, n° 221, février 2011, p. 11
- ↑ «Inauguration du Lion de Belfort... 130 ans après !». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 6 Ιανουαρίου 2013.
Εξωτερικός σύνδεσμος
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- (Γαλλικά) Δοκίμιο επί του Λέοντα του Μπελφόρ