Λαδινία
 |
Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
Η Λαδινία (ιταλικά: Ladinia) είναι ιστορική περιοχή της βόρειο-ανατολικής Ιταλίας στις Δολομιτικές Άλπεις κοντά στα σύνορα με την Αυστρία. Η Λαδινία καταλαμβάνει περιοχές όπου επικρατέστερη γλώσσα (η οποία ομιλείται ακόμα) είναι τα Λαδινικά· η περιοχή αυτή περιλαμβάνει τμήματα των ιταλικών επαρχιών Τρεντίνο, Μπολτζάνο και Μπελούνο.
Ιστορία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Πληθυσμοί που μιλούσαν τη λαδινική γλώσσα εγκαταστάθηκαν άγνωστο πότε σε μια περιοχή που εκτεινόταν από την Ελβετία μέχρι τη Σλοβενία, περιλαμβάνοντας τη σημερινή Αυστρία και μεγάλο τμήμα της Βορειο-ανατολικής Ιταλίας. Οι πληθυσμοί πιστεύεται ήταν κελτικής καταγωγής και μετανάστευσαν εδώ εξαιτίας των επιδρομών διαφόρων φυλών. Μιλούσαν διάφορες διαλέκτους οι οποίες αναμείχθηκαν με τις λατινογενείς γλώσσες που ομιλούνταν στην περιοχή που εγκαταστάθηκαν και δημιουργήθηκε η γλώσσα Λαδίνο· καθώς οι ίδιοι θεωρούσαν ότι ήταν Λατίνοι ονόμασαν τη γλώσσα τους Λαντίνο. Μέχρι τον 18ο αιώνα είχε επικρατήσει αυτός ο όρος και με τον ιταλικό νόμο 482/1999 αναγνωρίστηκε ως γλωσσική μειονότητα.
Από τη γλώσσα των λαντινόφωνων ονομάστηκε και η περιοχή Λαντίνο, η οποία μέχρι τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο ανήκε στην Αυστροουγγαρία και από το 1919 προσαρτήθηκε στην Ιταλία.
Σημαία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η σημαία της Λαδινίας δημιουργήθηκε στις 5 Μαΐου 1920. Οι εκπρόσωποι των Λαδινόφωνων της περιοχής μαζεύτηκαν το 1920 στο Πάσο Γκάρντενα για να διαμαρτυρηθούν κατά της συνθήκης του 1919 που δεν τους αναγνώριζε ως διαφορετική εθνοτική ομάδα, ούτε σαν εθνότητα των γερμανόφωνων κατοίκων του Νοτίου Τιρόλου. Στο τέλος της ημέρας, ανακηρύχθηκε η εθνική σημαία της Λαδινίας με τρεις οριζόντιες ρίγες και με χρώματα μπλε-λευκό-πράσινο. Με την άνοδο του φασιστικού καθεστώτος κηρύχθηκε παράνομη από την ιταλική κυβέρνηση. Αμέσως μετά το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου στις 14 Ιούλη 1946, σε εκδήλωση στο Πέρασμα Σελλά που παρακολούθησαν 3.000 νέοι, έγινε ανάρτηση της σημαίας.
Η Λαδινία σήμερα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η Λαδινία καλύπτει περίπου 1.200 τετραγωνικά χιλιόμετρα, βρίσκεται εξ ολοκλήρου στις Δολομιτικές Άλπεις και στο κέντρο της αναπτύσσεται ο επιβλητικός ορεινός όγκος της Σέλλα. Από το όρος Σέλλα ξεκινούν οι πέντε κοιλάδες οι Τρεντίνο Βαλ Γκάρντενα, η Φάσα, η Βαλ Μπάντια, η Αμπέζο, και η Βαλ Λιβινλαόγκο. Ψηλότερες κορυφές είναι η Μαρμολάδα (3343 μ.), Αντελάο [1](3.263 μ.) και Τοφάνα ντι Μέτσο (3244 μ.).
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ L'Antelao è una vetta del Cadore, una regione storico-geografica caratterizzata da forte identità culturale e linguistica, in provincia di Belluno.
Βιβλιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Hans Goebl, Helga Böhmer (a cura di), Atlant linguistich dl ladin dolomitich y di dialec vejins / Atlante linguistico del ladino dolomitico e dei dialetti limitrofi / Sprachatlas des Dolomitenladinischen und angrenzender Dialekte, 7 voll., Wiesbaden, Reichert, 1998. ISBN 3-89500-071-X
- Ladinia - Ausstellung Tiroler Volkskunstmuseum Innsbruck 10. Juni bis 06. November 2011, a cura di Wolfgang Meighörner, Bolzano, Athesia, 2011. ISBN 978-88-7073-598-7