Μετάβαση στο περιεχόμενο

Λουαζέ Λιεντέ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Λουαζέ Λιεντέ
Γέννηση1420 (περίπου)[1]
Εντέν[2]
Θάνατος15ος αιώνας
Μπρυζ[3]
Χώρα πολιτογράφησηςΒουργουνδιανές Κάτω Χώρες
Ιδιότηταεικονογράφος χειρογράφων[4] και ζωγράφος[4]
Σημαντικά έργαFroissart of Louis of Gruuthuse
Χορηγός/οίΦίλιππος Γ΄ της Βουργουνδίας, Κάρολος της Βουργουνδίας και Louis de Gruuthuse
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π • σ • ε )

Ο Λουαζέ Λιεντέ (γαλλικά: Loyset Liédet ή Loyset Lyédet,[5] 142 - μετά το 1479 ή μετά το 1484) ήταν Γάλλος εικονογράφος και μικρογράφος, ο οποίος δραστηριοποιήθηκε κατά κύριο λόγο στη Φλάνδρα, όπου έζησε και το μεγαλύτερο μέρος του βίου του, κατά το χρονικό διάστημα 1454 - 1483. Ήταν πολύ συνδεδεμένος με την Αυλή των Δουκών της Βουργουνδίας και εργάστηκε, κατά κύριο λόγο, για τον Φίλιππο Γ΄ δούκα της Βουργουνδίας και τον Κάρολο τον Τολμηρό.

Βιογραφία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ιστορία του Καρόλου Μαρτέλου, φύλλο στο Μουσείο Γκέτι

Ο Λιεντέ γεννήθηκε περί το 1420[6] στο Εντέν (Hesdin) του σημερινού Πα-ντε-Καλαί (τότε ανήκε στην Κομητεία του Αρτουά). Η παλαιότερη αναφορά του Λιεντέ χρονολογείται από το 1460. Εκείνη την εποχή αναφέρεται ότι πληρώθηκε για τη διακόσμηση ενός χειρογράφου, σε δύο τόμους, Histoires romaines του ιστοριογράφου και συμπατριώτη του Ζαν Μανσέλ (Jean Mansel) για τον Δούκα της Βουργουνδίας Φίλιππο τον Καλό, ένα έργο που ξεκίνησε το 1454 και επεκτάθηκε και μετά την ημερομηνία συγγραφής του βιβλίου. Την εργασία αυτή δεν την εκτελεί μόνος, αλλά και με τη συνεργασία άλλων καλλιτεχνών, ανάμεσά τους και του εικονογράφου που αναφέρεται με το συμβατικό όνομα "Δάσκαλος του Ραμπούρ" (Maître de Rambures). Συνεπώς είναι αναγνωρισμένος καλλιτέχνης και εγκατεστημένος στο Εντέν και πιθανότατα ο Ζαν Μανσέλ είναι αυτός που τον σύστησε στον Δούκα Φίλιππο.[7][8]

Το 1468 ο Λιεντέ μετακομίζει στη Μπρυζ, όπου γίνεται μέλος της συντεχνίας των ασχολουμένων με τα βιβλία, τη συντεχνίας του Αγίου Ιωάννη του Ευαγγελιστή. Το ίδιο έτος αναφέρεται και ως μόνιμος κάτοικος της πόλης στα αρχεία των κομήτων - υποτελών των δουκών της Βουργουνδίας, για τους οποίους δημιουργεί πολυάριθμα έργα. Τα αρχεία αναφέρουν ότι εικονογράφησε το χειρόγραφο του άσματος του Ρενώ του Μοντωμπάν (Renaud de Montauban) και μια Βίβλο, που σήμερα έχει χαθεί. Εικονογραφεί, επίσης, κατά παραγγελία του Καρόλου του Τολμηρού, πολλά έργα που είχαν μείνει ημιτελή μετά τον θάνατο του πατέρα του Φιλίππου, όπως τους δύο τόμους της ιστορίας του Καρόλου Μαρτέλου, έργο στο οποίο βάζει και την υπογραφή του σε έναν από τους τοίχους που απεικονίζονται εκεί (φύλλο 7 Ms.9). Εργάζεται, επίσης, για μεγάλους χορηγούς που ανήκουν στον άμεσο κύκλο των Δουκών, όπως ο Λουίς ντε Χρούουτχουσε (Louis de Gruuthuse) για λογαριασμό του οποίου εικονογράφησε το χειρόγραφο του "Χρονικού του Φρουασάρ" (Chroniques de Froissart).[7][8]

Για τελευταία φορά εμφανίζεται στα αρχεία της Συντεχνίας στη Μπρυζ το 1478. Αυτός είναι και ο λόγος που από ορισμένους θεωρείται ότι εκείνο το έτος απεβίωσε. Πρόσφατα, όμως, ανακαλύφθηκε στα αρχεία της Λιλ αναφορά σε αυτόν και στον αδελφό του Υσσόν (Husson) το 1483.[7]

Ύφος

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι πρώτες μικρογραφίες του Λιεντέ, που δημιουργήθηκαν στο Εντέν κατά τη δεκαετία του 1450, φέρουν τη σφραγίδα της ισχυρής επιρροής του Σιμόν Μαρμιόν.[9] Οι μορφές του έχουν στρογγυλευμένες κεφαλές και είναι ανέκφραστες. Αντίθετα, οι χρωματισμοί του είναι ζωηροί, χαρακτηρίζονται από πολυπρόσωπα τοπία και "κυριαρχούν" χάρη στον πολύ ψηλά τοποθετημένο ορίζοντα. Το ύφος του, ωστόσο, εξελίσσεται κατά τη δεκαετία του 1460: Οι παραγγελίες από τους δούκες αυξάνονται και αυτό απαιτεί ένα περισσότερο ζωντανό ύφος, που θα επιτρέψει την ταχύτερη δημιουργία των μικρογραφιών του. Οι μορφές είναι πιο λεπτές, αλλά τα χαρακτηριστικά των προσώπων, ανδρών και γυναικών, είναι περισσότερο τυποποιημένα και παραμένουν ανέκφραστα. Οι συνθέσεις είναι επίσης επαναλαμβανόμενες και αρχίζουν πλέον να αποτελούν "σήμα κατατεθέν" του εργαστηρίου του. Υπάρχει, επίσης, σημαντική ποικιλία στην ποιότητα εκτέλεσης των μικρογραφιών, γεγονός που υποδεικνύει ότι στο εργαστήριο υπήρχαν και άλλα πρόσωπα που τις εκτελούσαν, αλλά δεν υπάρχει κανένα τεκμήριο που να αποδεικνύει αυτή την υπόθεση.[7][8]

Έργο

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Λιεντέ φαίνεται πως είχε ειδικευτεί στην εικονογράφηση χειρογράφων με λαϊκά (μη θρησκευτικά) θέματα και δεν εικονογράφησε παρά ελάχιστα θρησκευτικής φύσεως χειρόγραφα. Η ποσότητα της παραγωγής του, κυρίως για λογαριασμό των Δουκών της Βουργουνδίας, είναι αξιοπρόσεκτη.

  • Histoires romaines του Ζαν Μανσέλ για τον Φίλιππο τον Καλό, 31 μικρογραφίες στο διάστημα 1454-1460, "Bibliothèque de l'Arsenal", Ms.5087-5088
  • Βίος του Ιησού Χριστού του Ludolphe le Chartreux, μεταφρασμένο από τον Ζαν Ωμπέρ (Jean Aubert) για τον Φίλιππο τον Καλό, 16 μικρογραφίες, περί το 1461, Βασιλική Βιβλιοθήκη του Βελγίου, Ms.IV 106
  • Arbre des batailles d'Honoré Bovet, 2 μικρογραφίες, πριν το 1467, για τον Φίλιππο τον Καλό, Βασιλική Βιβλιοθήκη του Βελγίου, Ms.9079
  • Χρονικό του Αινώ (Chroniques de Hainaut), συμμετοχή του στον τόμο 3, Βασιλική Βιβλιοθήκη του Βελγίου, Ms.9243
  • Songe du viel pelerin, Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας, Fr.9200-9201
  • Renaut de Montauban, χειρόγραφο σε 5 τόμους, 243 μικρογραφίες που υλοποίησε στο εργαστήριό του κατά την περίοδο 1467-1469 για λογαριασμό του Καρόλου του Τολμηρού, Arsenal 5072-5075 και Βιβλιοθήκη του κρατιδίου της Βαυαρίας, ms.Gall.7
  • Ιστορία του Καρόλου Μαρτέλου, για λογαριασμό του Καρόλου του Τολμηρού, τόμοι 3 και 4 εικονογράφηση του καλλιτέχνη και του εργαστηρίου του, περί το 1467-1472, Βασιλική Βιβλιοθήκη του Βελγίου, Ms.8 και 9 (Ορισμένα σκόρπια φύλλα βρίσκονται στο Μουσείο του Λούβρου (MI1095) και στο Μουσείο Γκέτι (Ms.Ludwig XIII 6)
  • Ιστορία του Ολιβιέ της Καστίλης, εικονογράφηση μετά το 1472 για λογαριασμό του Καρόλου του Τολμηρού, Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας, Fr.12574
  • Ιστορία του Girart de Nevers, για λογαριασμό του Καρόλου του Τολμηρού, Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας, Fr.24378
  • Vengeance de Nostre Seigneur Jhesus Crist, για λογαριασμό του Καρόλου του Τολμηρού, Chatsworth House, Ms.7310
  • Βιβλίο πεπραγμένων και επιτευγμάτων του Αλεξάνδρου, για λογαριασμό του Καρόλου του Τολμηρού, Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας, Fr.22547
  • Σύντομο χρονικό της Γαλλίας, για λογαριασμό του Καρόλου του Τολμηρού, Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας, Fr.6463
  • Romuléon, για λογαριασμό του Καρόλου του Τολμηρού, Λαουρεντιανή Βιβλιοθήκη, Med. Pal.156
  • Συλλογή ιστοριών της ΤρουάRecueil des histoires troyennes, Βασιλική Βιβλιοθήκη του Βελγίου, Ms.9261
  • Χρονικό της Πίζας, Βασιλική Βιβλιοθήκη του Βελγίου, Ms. 9029
  • Βίος του Αγίου Υμπέρ, Βασιλική Βιβλιοθήκη, Χάγη, 76F10
  • Ιστορία της Ωραίας Ελένης, Βασιλική Βιβλιοθήκη του Βελγίου, Ms.9967
  • Διάλογοι του Αγίου Γρηγορίου, για λογαριασμό του Λουίς ντε Χρούουτχουσε, 8 μικρογραφίες, περί το 1470-1480, Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας, Fr.911
  • Somme rurale, για λογαριασμό του Λουίς ντε Χρούουτχουσε, περί το 1471, Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας, Fr.201-202
  • Χειρόγραφο του Χρούουτχουσε, για λογαριασμό του Λουίς ντε Χρούουτχουσε,3, 2 οι πρώτοι τόμοι από τον Δάσκαλο, (48 και 13 miniatures), οι δύο τελευταίοι από τον Δάσκαλο του Αντωνίου της Βουργουνδίας, τον Δάσκαλο του Βιβλίου Προσευχών της Δρέσδης και τον Δάσκαλο της Μαργαρίτας της Υόρκης, Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας, Fr.2643-2646
  • Pontifical de Ferry de Clugny ή Χρονικό του Φρουασάρ, περί το 1470, ιδιωτική συλλογή, πωλήθηκε από τον οίκο δημοπρασιών Σόθμπυ στις 18 Ιουνίου 2002 (lot 34)
  • Forteresse de la foi, για λογαριασμό του Λουίς ντε Χρούουτχουσε, περί το 1480, Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας, Fr.20067-20069
  • Forteresse de la foi, για τον Εδουάρδο 4ο, περί το 1480, Βρετανική Βιβλιοθήκη, Royal Ms.17FVI-VII4

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ (Αγγλικά) Union List of Artist Names.
  2. ↑ Commons Creator page. Ανακτήθηκε στις 13  Φεβρουαρίου 2018.
  3. ↑ Commons Creator page. Ανακτήθηκε στις 18  Ιουλίου 2017.
  4. ↑ 4,0 4,1 (Αγγλικά) Union List of Artist Names. 18  Νοεμβρίου 2010. 500004252. Ανακτήθηκε στις 14  Μαΐου 2019.
  5. ↑ Treccani.it, Enciclopedia Italiana
  6. ↑ Oxford Index[νεκρός σύνδεσμος]
  7. ↑ 7,0 7,1 7,2 7,3 McKendrick et Kren 2003, σελ. 230
  8. ↑ 8,0 8,1 8,2 Bousmanne et Delcourt 2012, σσ. 266-268
  9. ↑ Μουσείο Γκέτι

Πηγές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Λουαζέ_Λιεντέ&oldid=10234688"