Μαρία Σοφία της Βαυαρίας

Μαρία Σοφία
	Δούκισσα εν Βαυαρία; Βασίλισσα των Δύο Σικελιών
Γέννηση	4 Οκτωβρίου 1841; Κάστρο Ποσσενχόφεν, Βασίλειο της Βαυαρίας
Θάνατος	19 Ιανουαρίου 1925 (83 ετών); Μόναχο, Γερμανία
Τόπος ταφής	Βασιλική της Αγίας Κλάρας, Νάπολη
Σύζυγος	Φραγκίσκος Β΄ των Δύο Σικελιών
Πλήρες όνομα
Μαρία Σοφία Αμαλία
Οίκος	Βίττελσμπαχ
Πατέρας	Μαξιμιλιανός Ιωσήφ στη Βαυαρία
Μητέρα	Λουδοβίκα της Βαυαρίας
Θρησκεία	Ρωμαιοκαθολικισμός
	Σχετικά πολυμέσα
	δεδομένα (π • σ • ε )

Η Μαρία Σοφία (γερμ. Marie Sophie, 4 Οκτωβρίου 1841 – 19 Ιανουαρίου 1925) του Οίκου του Βίττελσμπαχ ήταν δούκισσα εν Βαυαρία και η τελευταία βασίλισσα του Βασιλείου των Δύο Σικελιών ως σύζυγος του Φραγκίσκου Β΄.^[1]^[2]

Βιογραφία

Η Μαρία Σοφία Αμαλία γεννήθηκε στις 4 Οκτωβρίου 1841 στο Κάστρο Ποσσενχόφεν της Βαυαρίας και ήταν το έκτο παιδί και η τρίτη κόρη του Μαξιμιλιανού Ιωσήφ, Δούκα εν Βαυαρία, και της Λουδοβίκας, κόρης του Μαξιμιλιανού Α΄ Ιωσήφ της Βαυαρίας.^[1] Είχε εννέα αδέλφια και ήταν -μεταξύ άλλων- νεότερη αδελφή της Ελισάβετ, Αυτοκράτειρας της Αυστρίας, και του Καρόλου Θεοδώρου εν Βαυαρία και μεγαλύτερη αδελφή της Σοφίας Καρλόττας, Δούκισσας του Αλανσόν.

Μεγάλωσε σε χαλαρό περιβάλλον μακριά από το αυλικό πρωτόκολλο. Η οικογένεια ζούσε τους χειμώνες στο Παλάτι του Δούκα Μαξιμιλιανού στο Μόναχο και τα καλοκαίρια στο Ποσσενχόφεν.

Γάμος

Το 1857 ο Φραγκίσκος των Βουρβόνων-Δύο Σικελιών, τότε Διάδοχος του Βασιλείου των Δύο Σικελιών και Δούκας της Καλαβρίας, ζήτησε το χέρι της δεκαεξάχρονης Μαρίας Σοφίας σε γάμο.^[1]^[2] Δεν είχε ακόμη έμμηνο ρύση, οπότε υποβλήθηκε σε θεραπεία για την πρόκλησή της. Ακόμη, χρειάστηκε να μάθει ιταλικά. Στις αρχές του 1859 ταξίδεψε στη Βιέννη για να περάσει χρόνο με την αδελφή της, Ελισάβετ, πριν φύγουν μαζί για την Τεργέστη για την επίσημη είσοδό της στο νέο της βασίλειο, ενώ αποχαιρέτισε την οικογένειά της στο βασιλικό γιοτ Φουλμινάντε.

Το 1859, αφότου είχαν παντρευτεί δια πληρεξουσίου, η Μαρία Σοφία και ο Φραγκίσκος παντρεύτηκαν στο Μπάρι. Ο γάμος θεωρούνταν αποτέλεσμα πολιτικής συμμαχίας, καθώς ο Φερδινάνδος Β΄, πατέρας του Φραγκίσκου, επιθυμούσε την προσέγγιση με την Αυστριακή Αυτοκρατορία, μιας και η αδελφή της, Ελισάβετ, είχε παντρευτεί τον αυτοκράτορα Φραγκίσκο Ιωσήφ.^[1]^[2] Λίγες μέρες μετά την άφιξή της στο Μπάρι δύο γυναίκες του οικογενειακού κύκλου πέθαναν και οι δεισιδαίμονες Ναπολιτάνοι άρχισαν να αποκαλούν τη Μαρία Σοφία Getatura (= προάγγελο της κακοτυχίας).

Λίγους μήνες μετά το γάμο, ο Φερδινάνδος πεθαίνει και στο θρόνο ανεβαίνει ο σύζυγος της Μαρίας ως Φραγκίσκος Β΄.^[1] Έτσι, η Μαρία απέκτησε τον τίτλο της βασίλισσας.^[2] Ο αδύναμος και ευλαβής Φραγκίσκος δεν είχε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τη διοίκηση και ουσιαστική εξουσία ασκούσε η μητριά του, Μαρία Θηρεσία της Αυστρίας, την οποία φοβόταν και υπάκουε, ενώ η Μαρία Σοφία δεν είχε σημαντικό ρόλο. Μάλιστα, προσπαθούσε να απομακρύνει το Φραγκίσκο από την επιρροή της Μαρίας Θηρεσίας, αλλά εκείνος βρισκόταν συνεχώς στη μέση. Δεν κατάφερε να τον πείσει ότι η μητριά του σκόπευε να εγκαταστήσει το γιο της στο θρόνο, αλλά εκείνος πίστεψε τη Μαρία Θηρεσία όταν ορκίστηκε ότι ήταν αθώα. Μετά τις εξεγέρσεις που ακολούθησαν, άρχισε να ακούει περισσότερο τις συμβουλές της Μαρίας Σοφίας.

Βασιλεία και εξορία

Το 1860, έπειτα από την απώλεια της Νάπολης από τις δυνάμεις του Τζουζέππε Γκαριμπάλντι, η Μαρία Σοφία αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την πόλη μαζί με τον σύζυγό της, βρίσκοντας καταφύγιο στο φρούριο της πόλης Γκαέτα, 80 χιλιόμετρα μακριά από την Νάπολη.^[1]^[2]^[3] Στις αρχές του 1861 οι δυνάμεις του Βίκτωρος Εμμανουήλ Β΄ κατάφεραν να νικήσουν τους αμυνόμενους στην Γκαέτα, όμως η Μαρία Σοφία λόγω της στάσης της κέρδισε τη φήμη της "πολεμίστριας βασίλισσας".^[1]^[2] Προσπαθούσε να εμψυχώνει τους στρατιώτες παρέχοντάς τους φαγητό, φρόντιζε τους πληγωμένους και προκαλούσε τους πολιορκητές να πλησιάσουν κοντά στο πεδίο βολής του κανονιού.

Κατά την εξορία που ακολούθησε, ταξίδεψε σε όλη την Ευρώπη συνοδευόμενη από την αδελφή της, Ματθίλδη Λουδοβίκα, που είχε παντρευτεί τον ετεροθαλή αδελφό του, Λουδοβίκο, Κόμη του Τράνι. Η ευθύτητά της και η αντισυμβατική της συμπεριφορά προκάλεσαν εντύπωση. Επισκέφθηκε για μεγάλο διάσημα το Ποσσενχόφεν και την ακολούθησαν και οι αδελφές της Ελισάβετ, Ματθίλδη Λουδοβίκα και Σοφία Καρλόττα. Δυστυχισμένες στους γάμους τους παραπονούνταν για τις τωρινές ζωές τους και προσπαθούσαν να αναβιώσουν τη χαρούμενη παιδική τους ηλικία, έως το σημείο που ο πατέρας τους τις έδιωξε.

Όταν διέμεινε στη Ρώμη, έμεινε έγκυος.^[1] Η οικογένειά της αποφάσισε να την μεταφέρει στο Μοναστήρι των Ουρσουλινών στο Άουγκσμπουργκ, ώστε να αποφύγει το σκάνδαλο. Η κόρη που γέννησε ονομάστηκε Ματίλντ Μαρί Σοφί Ενριέτ Ελιζαμπέτ Λουίζ, γνωστή ως Ντέιζυ, και δόθηκε σε αναδόχους, τον Κόμη και την Κόμισσα ντε Ζινέστ, και μεγάλωσε στο Κάστρο ντε Γκαρρεβάκ στο Ταρν. Για πολλά χρόνια θεωρείτο ότι η Μαρία Σοφία δεν την ξαναείδε ποτέ, αλλά μία απόγονος των Ζινέστ αποκάλυψε σε βιβλίο της (2021) ότι την επισκεπτόταν συχνά έως το θάνατό της το 1886 και πήγε στην κηδεία της.^[1]^[4]

Σύμφωνα με τα απομνημονεύματα της ανιψιάς της, Μαρία φον Λάρις, ερωτεύθηκε τον Αρμάντ ντε Λαβέις, έναν Βέλγο αξιωματικό της παπικής φρουράς, ενώ βρισκόταν στη Ρώμη και αυτός ήταν ο πατέρας της κόρης της. Άλλες πηγές αναφέρουν ότι ο πατέρας ήταν ο Ισπανός διπλωμάτης Σαλβαδόρ Βερμούδεθ δε Κάστρο, μετέπειτα Δούκας της Ριπάλντα και Σάντα Λουτσία, που φημολογείτο ότι είχε σχέση με τη νεότερη αδελφή της, Ματθίλδη Λουδοβίκα, και ότι είχε αποκτήσει παιδί μαζί της. Η ιστορικός Λορραίν Κάττενμπαχ θεωρεί ότι ο πατέρας της Ντέιζυ ήταν ο Φελίξ-Εμμανουέλ ντε Λαβέις που την αναγνώρισε επίσημα ένα χρόνο πριν το θάνατό του.^[5]

Ένα χρόνο μετά τη γέννηση της κόρης της, η οικογένειά της την προέτρεψε να αποκαλύψει τη σχέση στο σύζυγό της. Οι σχέσεις τους εξομαλύνθηκαν με τον καιρό. Ο Φραγκίσκος υποβλήθηκε σε επέμβαση και η Μαρία Σοφία ξαναέμεινε έγκυος, αυτή τη φορά από τον σύζυγό της. Ο γάμος τους δεν είχε ολοκληρωθεί για πολλά χρόνια λόγω προβλήματός του. Γέννησε στις 24 Δεκεμβρίου 1869 τη Μαρία Χριστίνα Πία.^[1] Ωστόσο, μετά από τρεις μήνες η κόρη της απεβίωσε, στις 28 Μαρτίου 1870.^[1]^[6] Δεν απέκτησαν άλλα παιδιά.

Μετέπειτα χρόνια

Το 1870, με την πτώση της Ρώμης στις ιταλικές δυνάμεις, ο Φραγκίσκος και η Μαρία Σοφία κατέφυγαν στη Βαυαρία.^[1]^[2] Ο σύζυγός της πέθανε το 1894.^[1]^[2]

Ήταν ενθουσιώδης ιππέας και αγόρασε κυνηγετικό περίπτερο στην Αγγλία όπου προσκαλούσε την αδελφή της, Ελισάβετ. Καθώς η Ελισάβετ ήταν καλύτερη ιππέας και έκλεψε την παράσταση σε μια επίδειξη ιππασία, η Μαρία Σοφία είπε στο γιο της Ελισάβετ, Ροδόλφο, ότι η μητέρα του είχε σχέση με τον δάσκαλο ιππασίας και γνωστό ερωτύλο, Τζορτζ "Μπέυ" Μίντλτον. Όταν η Ελισάβετ το έμαθε, διέκοψε όλες τις σχέσεις με την αδελφή της και δε συμφιλιώθηκαν ποτέ.

Λέγεται ότι κατά τα χρόνια της εξορίας της αναμίχθηκε στην δολοφονία του Ουμβέρτου Α΄ της Ιταλίας το 1900 και ότι κατά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο υποστήριξε τη Γερμανία και την Αυστροουγγαρία, όταν εκείνες πολεμούσαν την Ιταλία, ελπίζοντας ότι μία νίκη τους θα επανάφερε πίσω το Βασίλειο των Δύο Σικελιών.^[2] Καθ' όλη τη ζωή της έγινε πηγή θαυμασμού ακόμη και από τους εχθρούς της. Ο Γκαμπριέλε ντ'Αννούντσιο την αποκαλούσε "αυστηρό μικρό Βαυαρικό αετό" και ο Μαρσέλ Προυστ την περιέγραψε ως "πολεμίστρια βασίλισσα στις πολεμίστρες της Γκαέτα".

Πέθανε στο Μόναχο στις 19 Ιανουαρίου 1925 σε ηλικία 83 ετών και ενταφιάστηκε στην Εκκλησία της Αγίας Κλάρας στη Νάπολη. Η αδελφή της, Ματθίλδη Λουδοβίκα, πέθανε πέντε μήνες αργότερα.