Μιθρένης Α΄ της Αρμενίας
| Μιθρένης Α΄ της Αρμενίας | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | 4ος αιώνας π.Χ. |
| Θάνατος | 317 π.Χ. |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | μονάρχης |
| Οικογένεια | |
| Τέκνα | Ορόντης Γ΄ της Αρμενίας |
| Γονείς | Ορόντης Β΄ της Αρμενίας[1] |
| Οικογένεια | Δυναστεία των Οροντιδών[1] |
| Αξιώματα και βραβεύσεις | |
| Αξίωμα | σατράπης Γκαγκίκ Β΄ της Αρμενίας |
O Μιθρένης Α΄ ή Μιθρίνης ήταν Πέρσης διοικητής της φρουράς στην ακρόπολη των Σάρδεων.[2][3][4][5][6][7] Σύμφωνα με τον Κύριλ Τουμάνοφφ, ήταν μέλος της δυναστείας των Οροντιδών, Περσικής καταγωγής.[8][9][10] Ο Βάλντεμαρ Χέκελ από την άλλη θεωρεί τον Μιθρένη ως Πέρση ευγενή άγνωστης καταγωγής.[11] Έπειτα από τη Μάχη του Γρανικού ο Μιθρένης παραδόθηκε οικειοθελώς στον Αλέξανδρο Γ΄ τον Μεγάλο, ο οποίος τού συμπεριφέρθηκε με μεγάλη διάκριση. Ο Μιθρένης ήταν παρών στο Μακεδονικό στρατόπεδο έπειτα από τη Μάχη της Ισσού και ο Αλέξανδρος Γ΄ διέταξε αρχικά εκείνον να επισκεφθεί την αιχμάλωτη οικογένεια τού Δαρείου Γ΄ και να τους διαβεβαιώσει, ότι ο Δαρείος Γ΄ ήταν ζωντανός· μετά όμως ο Μακεδόνας βασιλιάς άλλαξε γνώμη και έστειλε τον Λεοννάτο αντί αυτού.[12] Πολέμησε υπέρ τού Αλεξάνδρου Γ΄ στην Μάχη των Γαυγαμήλων (331 π.Χ.) και για ειρωνεία της τύχης, πολεμούσε έναν στρατό που περιελάμβανε τον πατέρα του Ορόντη Β΄ Σατράπη της Αρμενίας ο οποίος έπεσε σε εκείνη την μάχη. Έπειτα ο Μακεδόνας βασιλιάς τον έθεσε Σατράπη της Αρμενίας.[13][14][15]
Βιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Εξαφανίζεται από τις ιστορικές καταγραφές έπειτα από την τοποθέτησή του αυτή και η μετέπειτα μοίρα του είναι άδηλη. Δεν γνωρίζουμε αν κατάφερε να αναλάβει την Αρμενία. Σύμφωνα με τον Κ. Κούρτιο Ρούφο, στον λόγο του στην Εκατόμπυλο (Κούμις βόρειας Περσίας) το 330 π.Χ. ο Αλέξανδρος Γ΄ αναφέρθηκε στην Αρμενία, ως την περιοχή που κατακτήθηκε από τους Μακεδόνες. Αυτό σημαίνει, ότι ο Μιθρένης κατάφερε να την καταλάβει.[16] Από την άλλη ο ιστορικός Ιουστίνος παραθέτει από τον Πομπήιο Τρόγο έναν λόγο τού Μιθριδάτη ΣΤ΄ τού Πόντου, στον οποίο ο Αλέξανδρος Γ΄ δεν αναφέρει την Αρμενία.[17]
Ο ιστορικός Π. Ε. Δέξιππος παραθέτει την Καρμανία ως σατραπεία τού Νεοπτόλεμου έπειτα από το τέλος τού Αλεξάνδρου Γ΄, όμως ο Διόδωρος Σικελιώτης και ο Ιουστίνος αναφέρουν τον Τληπόλεμο ως σατράπη της.[18][19][20][21] Ο Α. Γκ. Ρόος κάνει την εξής διόρθωση: η Καρμανία δόθηκε στον Τληπόλεμο και η Αρμενία στον Νεοπτόλεμο. Οι Π. Γουΐτλυ και Β. Χέκελ βρίσκουν θεωρούν, ότι το κείμενο τού Δέξιππου από λάθος γραφέα γράφει "Νεοπτόλεμος", αντί τού όμοιου "Τληπόλεμος".[21] Φαίνεται, ότι ο Νεοπτόλεμος -μετά το τέλος τού Αλεξάνδρου Γ΄- εκστράτευσε στην Αρμενία, αλλά το αξίωμά του εκεί είναι ασαφές: ίσως ήταν στρατηγός αντί σατράπης.[22][23] Ο Νεοπτόλεμος στην Αρμενία κατάφερε να δημιουργήσει μόνο αναστάτωση, που δηλώνει, ότι δεν ήταν συνεργάσιμος με κάποιον υπάρχοντα σατράπη.[22][23]
Ο Διόδωρος και ο Πολύαινος ο ρήτορας αναφέρουν κάποιον Ορόντη, σατράπη της Αρμενίας κατά τον Β΄ Πόλεμο των Διαδόχων.[24][25] Ο πρώτος αναφέρει, ότι ο Ορόντης ήταν φίλος τού Πευκέστα.[24] Ο Εδ. Άνσον και ο Β. Χέκελ ταυτίζουν τον σατράπη αυτόν με εκείνον, που πολέμησε για τον Δαρείο Γ΄ στα Γαυγάμηλα και πως ο Μιθρένης ίσως χάθηκε σε μία ανεπιτυχή προσάθεια κατάληψης της Αρμενίας από τον Ορόντη.[26][27]
Άλλη άποψη διατυπώνει ο Ν. Γ. Λ. Χάμμοντ, ότι δηλ. η Αρμενία ήταν ήδη υποταγμένη, όταν ο Μιθρένης εστάλη από τη Βαβυλώνα εκεί το 331 π.Χ.· ότι ο Μιθρένης ανέλαβε τη σατραπεία στο όνομα τού νέου Μακεδονικού καθεστώτος και ότι τον άφησε στη σατραπεία ο Περδίκκας, όταν το 323 π.Χ. κράτησε μερικούς σατράπες στις σατραπείες τους. Το 317 ο Μιθρένης δεν ήταν πια σατράπης, αλλά αντικαταστάθηκε από τον Ορόντη. Ο Ν. Χάμμοντ σημειώνει, πως ο Στράβων περιγράφει τη σατραπεία της Αρμενίας ως μικρή σε σχέση με την Αρμενία υπό τον Αρταξία Α΄.[28] Με βάση αυτό ο Χάμμοντ εκτιμά, ότι η εξουσία τού Μιθρένη δεν θα εκτεινόταν πέρα της Λίμνης Βαν.[29]
Έπειτα από το τέλος τού Νεοπτόλεμου και κατά τις διαμάχες μεταξύ των διαδόχων φαίνεται, πως ο Μιθρένης επέστρεψε στην προγονική του έδρα και αυτοανακηρύχθηκε βασιλιάς.
Μία από τις περιγραφές τού ιεροθεσίου Νέμρουτ δείχνει τη γενεαλογία τού Αντιόχου Α΄ της Κομμαγηνής. Ενός προγόνου του το όνομα είναι -άνης με το προηγούμενο γράμμα δυσδιάκριτο: είναι ο γιος τού Αροάνδα Β΄, ο οποίος ταυτίζεται με τον Ορόντη Β΄ διοικητή στη μάχη των Γαυγάμηλων από τους ιστορικούς Κ. Ι. Μπέλοχ και Χ. Μπρίγιντερ (όχι όμως από τον Φ. Κ. Ντέρνερ). Ο Ε. Χόνιγκμανν ερμηνεύει το γράμμα ως -ρ-, δηλ. Μιθράνης, όμως οι Φ. Κ. Ντέρνερ, Ι. Χ. Γιούνγκ και Χ. Μπρίγιντερ το ερμηνεύουν ως -δ-, -δάνης.
Οικογένεια
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ίσως γιος του να ήταν ο:
- (;) Ορόντης Γ΄ βασιλιάς της Αρμενίας (βασ. 321-260 π.Χ.).
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 1,2 Κιρίλ Τουμάνοφ: «Les dynasties de la Caucasie chrétienne de l'Antiquité jusqu'au xixe siècle» (Γαλλικά) Ρώμη. 1990. σελ. 394.
- ↑ Briant, Pierre (2012). Alexander the Great and His Empire: A Short Introduction. Princeton University Press. σ. 113
- ↑ Anson, Edward M. (2014). Alexander's Heirs: The Age of the Successors. John Wiley & Sons
- ↑ Herrmann, J.; Zurcher, E., eds. (1996). History of Humanity: From the seventh century B.C. to the seventh century A.D. UNESCO. σ. 170
- ↑ Curtis, John E.; Tallis, Nigel, eds. (2005). Forgotten Empire: The World of Ancient Persia. University of California Press. σ. 17
- ↑ Waldemar Heckel (2005). The Marshals of Alexander's Empire. Routledge. σ. 92
- ↑ Chaumont, M. L. (1986). "ARMENIA AND IRAN ii. The pre-Islamic period". Encyclopaedia Iranica, Τομ. 2, Fasc. 4. σσ. 418–438
- ↑ Cyril Toumanoff (Georgetown University Press, 1963; Studies in Christian Caucasian History, part III. The Orontids of Armenia. ). σσ. 278-290
- ↑ Cyril Toumanoff (Georgetown University Press, 1963; Studies in Christian Caucasian History, part III. The Orontids of Armenia. ). σ. 278
- ↑ Toumanoff, Cyril (1959). "INTRODUCTION TO CHRISTIAN CAUCASIAN HISTORY (The Formative Centuries (IVth-VIIIth))". 15: 27
- ↑ Waldemar Heckel (2006). "Mithrenes (Mithrines, Mithrinnes)". Who's who in the age of Alexander the Great: prosopography of Alexander's empire. Blackwell Publishing
- ↑ Κόιντος Κούρτιος Ρούφος, Histories of Alexander the Great, iii. 12
- ↑ Φλάβιος Αρριανός, Αλεξάνδρου Ανάβαση, Γ΄ 16
- ↑ Curtius, Histories of Alexander the Great, v. 1.44
- ↑ https://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/Diodorus_Siculus/17D*.html
- ↑ Curtius, Histories of Alexander the Great, vi. 3
- ↑ Ιουστίνος, Epitoma Historiarum Philippicarum Pompei Trogi, xxxviii. 7
- ↑ https://www.tertullian.org/fathers/photius_03bibliotheca.htm
- ↑ https://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/Diodorus_Siculus/18A*.html
- ↑ https://www.attalus.org/translate/justin1.html
- ↑ 21,0 21,1 Justin (2011). Epitome of the Philippic History of Pompeius Trogus: Volume II: Books 13-15: The Successors to Alexander the Great. Translation and appendices by J.C. Yardley, commentary by Pat Wheatley and Waldemar Heckel. Oxford University Press. σ. 116
- ↑ 22,0 22,1 https://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/Plutarch/Lives/Eumenes*.html
- ↑ 23,0 23,1 Waldemar Heckel (2006). "Neoptolemus [2], (Neoptolemos)". Who's who in the age of Alexander the Great: prosopography of Alexander's empire. Blackwell Publishing
- ↑ 24,0 24,1 https://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/Diodorus_Siculus/19B*.html
- ↑ https://www.attalus.org/translate/polyaenus4B.html
- ↑ Waldemar Heckel (2006). "Orontes". Who's who in the age of Alexander the Great: prosopography of Alexander's empire. Blackwell Publishing
- ↑ Edward Anson (2014). "The funeral games begin". Alexander's Heirs: The Age of the Successors. Wiley Blackwell. σ. 50
- ↑ https://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/Strabo/11N*.html
- ↑ N. G. L. Hammond (1996). "Alexander and Armenia". Phoenix. 50 (2): 130–137
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Arrian, The Anabasis of Alexander, iii. 16
- Curtius, Histories of Alexander the Great, v. 1.44
- Diodorus Siculus, Bibliotheca historica, xvii. 64.6
- Curtius, Histories of Alexander the Great, vi. 3
- Justin, Epitoma Historiarum Philippicarum Pompei Trogi, xxxviii. 7
- Photius, Bibliotheca, cod. 82