Μιτρόπα Καπ
Το Μιτρόπα Καπ ή Κύπελλο Κεντρικής Ευρώπης (γαλ.:La Coupe de l'Europe Centrale ή Mitropa Cup, όπως είχε επικρατήσει να αποκαλείται) υπήρξε μια από τις πρώτες υψηλού επιπέδου ευρωπαϊκές διασυλλογικές διοργανώσεις. Ξεκίνησε το 1927 και σε αυτό συμμετείχαν οι κορυφαίες ομάδες των κεντρικοευρωπαϊκών κρατών. Συνεχίστηκε ως το 1992 αν και είχε χάσει από χρόνια την παλιά του αίγλη, έπειτα από τη δημιουργία των διοργανώσεων της UEFA.[1]
Ιστορία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Πρόδρομες διοργανώσεις
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Μια πρώτη διεθνής διασυλλογική ποδοσφαιρική διοργάνωση ξεκίνησε το 1897 στη Βιέννη. Ονομαζόταν Τσάλεντζ Καπ (Challenge Cup) και εμπνευστής ήταν ο Τζον Γκράμλικ (John Gramlick), συνιδρυτής του συλλόγου «Βιέννα Κρίκετ & Σπορτ Κλούμπ» (Vienna Cricket and Football-Club). Στο κύπελλο αυτό μπορούσαν να μετέχουν όλες οι ομάδες από την Αυστροουγγαρία. Τελικά συμμετείχαν μόνο ομάδες από τις τρεις μεγαλύτερες πόλεις της αυτοκρατορίας, δηλαδή από τη Βιέννη, τη Βουδαπέστη και την Πράγα.
Το Τσάλεντζ Καπ συνεχίστηκε ως το 1911 με τελευταίο νικητή του την Βίνερ Σπορτ-Κλουμπ,[2] μια από τις παλιότερες και πιο παραδοσιακές ομάδες της Αυστρίας, η οποία κατέχει το τρόπαιο μέχρι σήμερα. Σήμερα θεωρείται ο προπομπός του Μιτρόπα Καπ και κατά συνέπεια των ευρωπαϊκών διοργανώσεων της UEFA.
Προπολεμική περίοδος
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η ιδέα ενός ευρωπαϊκού κυπέλλου επανήλθε μετά τον Α΄ Παγκόσμιο πόλεμο, ο οποίος επέφερε τη διάλυση της Αυστροουγγρικής αυτοκρατορίας. Η ιδέα αυτή καλλιεργήθηκε κυρίως ανάμεσα στις ομάδες της Κεντρικής Ευρώπης, οι οποίες τότε κυριαρχούσαν στο ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο. Ήδη από τις αρχές της δεκαετίας του ’20 στις χώρες αυτές δημιουργήθηκαν εθνικά επαγγελματικά πρωταθλήματα: στην Αυστρία το 1924, στην Ουγγαρία το 1925 και στην Τσεχοσλοβακία το 1926.
Στις 17 Ιουλίου 1927, στη Βιέννη, έπειτα από πρόσκληση του Hugo Meisl, προέδρου της Αυστριακής Ομοσπονδίας Ποδοσφαίρου, αποφασίστηκε η δημιουργία του Μιτρόπα Καπ. Σκοπός του ήταν η οικονομική ενίσχυση και η ενδυνάμωση των ομάδων μέσω του ανταγωνισμού. Επίσης, συμφωνήθηκε η δημιουργία ενός ευρωπαϊκού κυπέλλου για εθνικές ομάδες.[1]
Στο Μιτρόπα Καπ μετείχαν οι δυο κορυφαίες επαγγελματικές ομάδες από τέσσερις χώρες κεντρικής Ευρώπης: Αυστρία, Ουγγαρία, Τσεχοσλοβακία και Γιουγκοσλαβία σε αγώνες νοκ-άουτ. Οι πρώτοι αγώνες παίχτηκαν στις 14 Αυγούστου 1927. Το πρώτο τρόπαιο κατέκτησε η Σπάρτα Πράγας.[3]
Το 1929 ιταλικές ομάδες πήραν τη θέση των ομάδων από τη Γιουγκοσλαβία.
Το 1934 οι ομάδες αυξήθηκαν σε τέσσερις από κάθε χώρα.
Το 1936 προσκλήθηκαν να μετάσχουν ομάδες από την Ελβετία και το 1937 από τη Ρουμανία και ξανά από τη Γιουγκοσλαβία.
Το 1938 η Αυστρία αναγκάστηκε να αποχωρήσει έπειτα από την εκβιαστική απορρόφησή της από τη Γερμανία, με το «Anschluss».
Το 1939 το κύπελλο έγινε με τη συμμετοχή μόνο οκτώ ομάδων.
Το 1940 η διοργάνωση ξεκίνησε αλλά διακόπηκε πριν ολοκληρωθεί, λόγω του Β' Παγκοσμίου πολέμου.[1]
Μεταπολεμική περίοδος
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Μετά το Β' Παγκόσμιο πόλεμο το κύπελλο δεν ξεκίνησε αμέσως αλλά το 1951 με το όνομα Ζεντρόπα Καπ (Zentropa Cup). Σταδιακά έχασε το κύρος του, μιας και από το 1955 ξεκίνησαν οι άλλες ευρωπαϊκές διοργανώσεις, αν και ξαναπήρε το παλιό του όνομα.
Τη δεκαετία του ’80 διεξαγόταν μεταξύ των πρωταθλητών της Β΄ κατηγορίας των χωρών της Κεντρικής Ευρώπης.
Για τελευταία φορά διεξήχθη το 1992 και το κατέκτησε η Μπόρατς Μπάνια Λούκα από τη Γιουγκοσλαβία. Όμως, τον τελικό παρακολουθήσαν λιγότεροι από 1000 θεατές!
Νικητές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- 1927: Σπάρτα Πράγας
- 1928: Φερεντσβάρος
- 1929: Ουίπεστ ΦΚ
- 1930: Ραπίντ Βιέννης
- 1931: Φερστ Βιέννα
- 1932: Μπολόνια ΑΓΚ
- 1933: Αούστρια Βιέννης
- 1934: Μπολόνια ΑΓΚ
- 1935: Σπάρτα Πράγας
- 1936: Αούστρια Βιέννης
- 1937: Φερεντσβάρος
- 1938: Σλάβια Πράγας
- 1939: Ουίπεστ ΦΚ
- 1940 ως 1950: δεν διεξήχθη.
- 1951: Ραπίντ Βιέννης (ως Zentropa Cup)
- 1952 ως 1954: δεν διεξήχθη.
- 1955: Βόρος Λόμπογκο
- 1956: Βάσας ΣΚ
- 1957: Βάσας ΣΚ
- 1958: Ερυθρός Αστέρας Βελιγραδίου (ως «Donaupokal»: Κύπελλο Δούναβη)
- 1959: Χόνβεντ Βουδαπέστης
- 1960: Ουγγαρία (Ο τίτλος απονεμήθηκε στη χώρα που οι ομάδες της πήραν τους περισσότερους βαθμούς)
- 1961: Μπολόνια ΦΚ
- 1962: Βάσας ΣΚ
- 1963: ΜΤΚ Βουδαπέστης
- 1964: Σπάρτα Πράγας
- 1965: Βάσας ΣΚ
- 1966: Φιορεντίνα
- 1967: ΦΚ Σπαρτάκ Τρνάβα
- 1968: Ερυθρός Αστέρας Βελιγραδίου
- 1969: ΦΚ Ίντερ Μπρατισλάβα
- 1970: Βάσας ΣΚ
- 1971: ΝΚ Τσέλικ Ζένιτσα
- 1972: ΝΚ Τσέλικ Ζένιτσα
- 1973: Ταταμπάνια Μπάνιαζ
- 1974: Ταταμπάνια Μπάνιαζ
- 1975: ΦΚ Βάκερ Ίνσμπουργκ
- 1976: ΦΚ Βάκερ Ίνσμπουργκ
- 1977: Βοϊβοντίνα Νόβισαντ
- 1978: Παρτιζάν Βελιγραδίου
- 1979: Δεν διεξήχθη
- 1980: Ουντινέζε
- 1981: 1. ΦΚ Τάτραν Πρεσόφ
- 1982: ΑΚ Μίλαν
- 1983: Βάσας ΣΚ
- 1984: ΣΚ Άιζενστατ
- 1985: Ίσκρα Μπουγκόινο
- 1986: ΑΚ Πίζα 2009
- 1987: Άσκολι
- 1988: ΑΚ Πίζα 2009
- 1989: ΦΚ Μπάνικ Όστραβα
- 1990: ΑΣ Μπάρι
- 1991: Τορίνο
- 1992: Μπόρατς Μπάνια Λούκα
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 1,2 «THE BEGINNING OF THE COMPETITION». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Μαρτίου 2021. Ανακτήθηκε στις 26 Μαρτίου 2021.
- ↑ Austria/Habsburg Monarchy - Challenge Cup 1897-1911, rsssf.com
- ↑ Mitropa Cup 1927, rsssf.com