Μονή Διονυσίου

Ιερά Μονή Αγίου Διονυσίου Αγίου Όρους

Μονή Διονυσίου
Εξωτερική άποψη του μοναστηριού.
Πληροφορίες Μοναστηριού
Πλήρης ονομασία	Ιερά Μονή Διονυσίου
Τάγμα	Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως
Ίδρυση	Μέσα 14ου αιώνα
Αφιέρωση	Ιωάννης ο Βαπτιστής
Επισκοπή	Άγιο Όρος
Πρόσωπα
Ιδρυτής	Διονύσιος ο εκ Κορησού Καστοριάς
Ηγούμενος	Αρχιμανδρίτης Πέτρος Διονυσιάτης
Σημαντικά σχετιζόμενα πρόσωπα	Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης
Αρχιτεκτονική
Ρυθμός	Βυζαντινός
Τοποθεσία
Τοποθεσία	Όρος Άθως, Ελλάδα
Συντεταγμένες	40°10′5″N 24°16′26″E
Πρόσβαση στο κοινό	Μόνον σε άνδρες.

Η Ιερά Πατριαρχική και Σταυροπηγιακή Μονή Διονυσίου είναι μία εκ των είκοσι μονών του Αγίου Όρους και κατατάσσεται πέμπτη (5η) στην ιεραρχική τάξη των Αγιορείτικων Μονών και ιδρύθηκε από τον Όσιο Διονύσιο, τον εκ Κορησού Καστοριάς.

Καθηγούμενος της Μονής είναι ο Αρχιμανδρίτης Πέτρος Διονυσιάτης.

Η Μοναστική δύναμη της Μονής, σύνολο μοναχών και εξαρτηματικών, κυμαίνεται σήμερα στα 55 άτομα.

Τοποθεσία

Βρίσκεται στη νοτιοδυτική πλευρά της χερσονήσου μεταξύ των μονών Γρηγορίου και Αγίου Παύλου. Είναι κτισμένη σε απόκρημνο παραθαλάσσιο βράχο ύψους 80 μέτρα από την επιφάνεια της θάλασσας, δίπλα στο λεγόμενο «αεροπόταμο», (μεγάλη κατεβασιά), σε μορφή πυργωτού κάστρου.

Ιστορία

Ιδρύθηκε μετά τα μέσα του 14ου αιώνα από τον Όσιο Διονύσιο, από την Κορησό Καστοριάς. Την ουσιαστική βοήθεια για την αποπεράτωσή της έδωσε ο Αυτοκράτορας της Τραπεζούντας, Αλέξιος Γ' Μέγας Κομνηνός. Μετά την άλωση (1453) ευεργέτησαν τη μονή πολλοί ηγεμόνες της Μολδοβλαχίας.

Περιγραφή

Το Καθολικό της μονής Διονυσίου, τιμώμενο στο όνομα του Γενεσίου του Προδρόμου, οικοδομήθηκε λίγο πριν από τα μέσα του 16ου αιώνα (1537 - 1547) επί ηγουμενίας Ματθαίου. Η μονή Διονυσίου έχει δεκατέσσερα παρεκκλήσια. Οι τοιχογραφίες του καθολικού είναι του Τζώρτζη, μαθητή του Θεοφάνη. Στο Καθολικό της μονής και αριστερά της λιτής βρίσκεται το θολωτό παρεκκλήσιο της Παναγίας του Ακαθίστου, με τοιχογραφίες του ζωγράφου Μακαρίου του 1615, όπου φυλάσσεται η ομώνυμη εικόνα της Παναγίας, έργο του Ευαγγελιστή Λουκά, φτιαγμένη από κηρομαστίχα. Αυτές επιζωγραφήθηκαν το 1890 από τον Μιχαήλ Καισαρέα. Στον περίβολο της μονής βρίσκονται επτά παρεκκλήσια του Αγίου Nήφωνα, του Αγίου Γεωργίου, των Αρχαγγέλων, του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου, με τοιχογραφίες στο νάρθηκα του 1608 των μοναχών Δανιήλ και Μερκουρίου. Επίσης τα παρεκκλήσια του Αγίου Νικολάου και του Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου με τοιχογραφίες του 1795. Τέλος, έξω από τη μονή Διονυσίου βρίσκονται έξι παρεκκλήσια μεταξύ των οποίων, των δώδεκα Αποστόλων και το παρεκκλήσι των Αγίων Πάντων με τοιχογραφίες του 1627 από τον μοναχό Μερκούριο. Στο Κοιμητήριο της μονής βρίσκεται ο τάφος του Αγίου Νήφωνα, μοναχού της μονής, Μητροπολίτου Θεσσαλονίκης και αργότερα Πατριάρχη Κωνσταντινούπολης.

Στη Μονή αξιόλογες είναι οι τοιχογραφίες του καθολικού (1547) καθώς και τις τοιχογραφίες με τις περίφημες παραστάσεις από την Αποκάλυψη που βρίσκονται στον διάδρομο έξω από την τράπεζα όπως και το ιερό σκευοφυλάκιο και την πλούσια ιστορική βιβλιοθήκη της Μονής. Στο σκευοφυλάκιο φυλάσσεται αρχιερατικός σάκος και επιγονάτιο του Αγίου Χρυσοστόμου Σμύρνης.

Εξαρτήματα

Η μονή Διονυσίου διαθέτει επτά εξαρτηματικά κελιά και το αντιπροσωπείο της στις Καρυές, του Αγίου Στεφάνου. Τα πέντε από τα επτά κελιά της Μονής Διονυσίου βρίσκονται στις Καρυές, μεταξύ των οποίων το κελί Γενέσιο της Θεοτόκου, στην πλατεία του Πρωτάτου. Στις παρυφές της πολίχνης των Καρυών βρίσκεται το ιστορικό κελί Ευαγγελισμός της Θεοτόκου του 15ου αιώνα. Στα κελιά της διαμένουν συνολικά δέκα οκτώ μοναχοί. Επίσης έχει εξάρτημά της ένα Κάθισμα κοντά στην μονή. Σε μικρή απόσταση από τη Μονή Διονυσίου, βρίσκεται το κάθισμα των Αγίων Αποστόλων, στο οποίο κατοικούσε ο μοναχός Θεόκλητος Διονυσιάτης.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Moni Dionysiou (Athos) στο Wikimedia Commons
• Επίσημος ιστότοπος