Μετάβαση στο περιεχόμενο

Μουσείο Μακεδονικού Αγώνα Καστοριάς

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Μουσείο Μακεδονικού Αγώνα Καστοριάς
Το Αρχοντικό Πηχεών που σήμερα φιλοξενεί το Μουσείο Μακεδονικού Αγώνα.
Ίδρυση23 Μαΐου 2010
ΠεριοχήΚαστοριά
Έκταση600 τ.μ.
ΙστότοποςΣύλλογος Φίλων Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα
ΔιεύθυνσηΠλατεία Ντολτσού
Η κεντρική είσοδος του αρχοντικού.

Το Μουσείο Μακεδονικού Αγώνα είναι ένα νεοϊδρυθέν μουσείο στη πόλη της Καστοριάς. Αποτελεί έναν μουσειακό χώρο που φιλοξενείται σε παραδοσιακή οικία μακεδονίτικης αρχιτεκτονικής, ένα αρχοντικό του 18ου αιώνα, που αποτελούσε την οικία του Αναστασίου Πηχιών, Έλληνα Μακεδόνα αγωνιστή που έδρασε στη περιοχή του καζά Καστοριάς στα τέλη του 19ου αιώνα.

Ιστορικό του μουσείου

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το αρχοντικό

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Αρχοντικό Πηχεών, όπως είναι ευρύτερα γνωστό, βρίσκεται στην συνοικία Ντολτσό της πόλης, στο παραδοσιακό "πυρήνα" της παλαιάς πόλης της Καστοριάς, και κοντά στην ομώνυμη πλατεία Ντολτσού. Πρόκειται για ένα διώροφο κτήριο του 18ου αιώνα χαρακτηρισμένο ως μνημείο από το Υπουργείο Πολιτισμού με μεγάλη ιστορική αξία.[1] Είναι ένα από τα πρώτα αρχοντικά που χαρακτηρίστηκαν διατηρητέα μνημεία το 1965.[2] Χτίστηκε από την οικογένεια Παπάζογλου, πεθερικά του Αναστάσιου Πηχιών. Έχει στο εσωτερικό του μια σταυρόσχημη σάλα που σύμφωνα με τον καθηγητή Νικόλαο Μουτσόπουλο, αποτελεί δείγμα του τρίτου τύπου αρχοντικού σπιτιού, ενώ παλαιότερα είχε ακόμα έναν όροφο που καθαιρέθηκε.[3] Στο Αρχοντικό Πηχεών διαδραματίστηκαν σημαντικές στιγμές από την δράση του εκπαιδευτικού και αγωνιστή Αναστασίου Πηχεών, αλλά και από την δράση της νέας Φιλικής Εταιρίας (αρχικά Εθνική Επιτροπή) στο τέλος του 19ου αιώνα.

Η αποκατάσταση και η ίδρυση του μουσείου

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η δημιουργία ενός μουσείου αφιερωμένο στην ιστορία του μακεδονικού ελληνισμού στην Καστοριά αποτελούσε επιδίωξη πολλών ετών. Για αυτόν τον λόγο, το 1993, συστάθηκε ο σύλλογος Φίλων Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα, με σκοπό να συμβάλει στην επίτευξη της ανέγερσης του Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα. Η σημασία της ανέγερσης του μουσείου, οφείλεται ότι η πόλη της Καστοριάς αποτελούσε κέντρο επιχειρήσεων την κρίσιμη περίοδο πριν τους Βαλκανικούς Πολέμους στον χώρο της Δυτικής Μακεδονίας, και ιδιαίτερα στις περιοχές της Καστοριάς και της Φλώρινας. Το κτήριο ανήκε στους απογόνους της οικογένειας του Αναστασίου Πηχιών που το παραχώρησε αρχικά στο Υπουργείο Πολιτισμού το 1972 με σκοπό την ίδρυση Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα. Όμως η απραξία της ελληνικής πολιτείας, ανάγκασε την οικογένεια Πηχιών, να επαναδιεκδικήσει το αρχοντικό, πράγμα που επέτυχε. Αργότερα η οικογένεια, παραχώρησε το κτήριο με δεύτερη δωρεά, στον Δήμο Καστοριάς με την υποχρέωση να γίνουν οι απαραίτητες εργασίες σε βάθος πενταετίας.[4]

Το 1999, το Υπουργείο Πολιτισμού εγκρίνει την μελέτη αποκατάστασης του αρχοντικού και της μετατροπής του σε μουσείο Μακεδονικού Αγώνα, με τα έργα να ξεκινούν το ίδιο έτος. Φορέας υλοποίησης ήταν ο δήμος Καστοριάς με την χρήση χρηματοδοτικού προγράμματος του Β' Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης που εξασφάλισε η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Καστοριάς. Την εποπτεία είχε η 11η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων. Τα έργα περιελάμβαναν εργασίες για την αποκατάσταση και επανάχρηση του αρχοντικού αναδεικνύοντας τα τυπολογικά και μορφολογικά του χαρακτηριστικά, διατηρώντας παράλληλα τη δομοστατική του οργάνωση. Επίσης υλοποιήθηκαν αρχιτεκτονικές επεμβάσεις που αποσκοπούσαν στη βελτίωση των λειτουργικών αναγκών του κτιρίου και στον εκσυγχρονισμό του με σκοπό την εύρυθμη λειτουργία του μουσείου.[1] Έπειτα από την ολοκλήρωση των δομικών παρεμβάσεων, ο Δήμος Καστοριάς παραχώρησε το 2005 το κτήριο στον Σύλλογο Φίλων Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα με χρονικό ορίζοντα 30 χρόνων, ώστε να με τις κατάλληλες συμπληρωματικές εργασίες και παρεμβάσεις, να μετατραπεί το αρχοντικό σε μουσειακό χώρο.[4] Το 2008, η ίδρυση του μουσείου επιτευχθεί με την συμπληρωματική χρηματοδότηση του ιδρύματος Σταύρου Νιάρχου. Τα έργα αφορούσαν τις τελικές εργασίες μετατροπής του αναστηλωμένου αρχοντικού σε μουσειακό χώρο.[5] Το μουσείο εγκαινιάστηκε στις 23 Μαΐου 2010 και λειτουργεί υπό την εποπτεία του Συλλόγου Φίλων Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα.[6]

Εκθέματα και περιοδικές εκθέσεις

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο εκπαιδευτικός και αγωνιστής Αναστάσιος Πηχιών. Υπήρξε επικεφαλής της Μακεδονικής Επανάστασης του 1878 στην περιοχή του Βούρινου.

Στα εκθέματα του μουσείου, περιλαμβάνονται κειμήλια απογόνων Μακεδονομάχων, φωτογραφίες από την πρώιμη φάση και τη περίοδο του Μακεδονικού Αγώνα, στολές Μακεδονομάχων αγωνιστών και παραδοσιακές Καστοριανές στολές.[7] Στους υπόγειους χώρους του αρχοντικού, υπάρχουν οι χώροι εξυπηρέτησης του κοινού, στο ισόγειο η αρχή της έκθεσης, η βιβλιοθήκη, το αναγνωστήριο και η αίθουσα προβολών, ενώ ο όροφος αποτελεί αποκλειστικά χώρο έκθεσης. Υπάρχει διαμορφωμένος προαύλιος χώρος που είναι διαθέσιμος για τις υπαίθριες εκδηλώσεις και εκθέσεις.[1] Στους χώρους του, έχουν πραγματοποιηθεί διαλέξεις, εθνικού, εκπαιδευτικού και ιστορικού περιεχομένου, έχουν οργανωθεί επιστημονικές συναντήσεις και έχουν παρουσιαστεί εκδόσεις ιστορικών βιβλίων τοπικού και γενικού ενδιαφέροντος.[8][9]

Ο σύλλογος Φίλων Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο σύλλογος Φίλων Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα, ιδρύθηκε το 1993 ως φορέας που σκοπό είχε την υλοποίηση του στόχου ίδρυσης για την ιστορία του Μακεδονικού Ελληνισμού στην περιοχή της Καστοριάς. Η πρώτη αιρετή διοίκηση εκλέχθηκε μόλις το 1996. Όταν το 2005, παραχωρείται το αρχοντικό με σκοπό την συνέχιση της αναστήλωσής του, καθοριστική ήταν η συνεισφορά των μελών του συλλόγου με την εξασφάλιση χρηματοδότητης από το ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος.[4] Ο σύλλογος Φίλων Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα, έπειτα από την ίδρυσή του μουσείου, έχει αναλάβει εθελοντικά το έργο της λειτουργίας του μουσειακού χώρου με εξασφαλισμένη χρηματοδότηση από το Υπουργείο Πολιτισμού.[10] Εκτός από την λειτουργία του μουσείου, ο σύλλογος ασχολείται με την συγκέντρωση και την τεκμηρίωση των ιστορικών εκθεμάτων. Παράλληλα ενθαρρύνεται η εκπόνηση μελετών σχετικά την σημασία της πόλης κατά την περίοδο του Μακεδονικού Αγώνα, η οργάνωση της βιβλιοθήκης του ιδρύματος και του σπουδαστηρίου με σκοπό στην υποστήριξη της έρευνας μεταπτυχιακών φοιτητών, της εφαρμογής εκπαιδευτικών προγραμμάτων για μαθητές, την διοργάνωση ομιλιών, παρουσιάσεων και εκθέσεων, καθώς και άλλων δραστηριοτήτων.[5][11]

Σύμφωνα με το καταστατικό του συλλόγου, οι σκοποί του εντοπίζονται κυρίως στις παρακάτω δράσεις:[4]

  • Την συγκέντρωση μουσειακού υλικού (όπλα, ξίφη, διόπτρες, σφραγίδες, αναμνηστικά μετάλλια, φωτογραφικό υλικό, προσωπικά αντικείμενα, στολές, επιστολές και αλληλογραφία της εποχής του Μακεδονικού Αγώνα κ.τ.λ.)
  • Την διοργάνωση επιστημονικών και ιστορικών διαλέξεων σε εθνικά θέματα.
  • Την διοργάνωση ημερίδων και σεμιναρίων από την πανεπιστημιακή κοινότητα
  • Την διοργάνωση επιστημονικών συμποσίων σε χωριά της περιοχής, όπως την Κλεισούρα και το Βογατσικό Καστοριάς.
  • Την έκδοση βιβλίων τοπικής ιστορίας με αναφορές στον Μακεδονικό Αγώνα και γενικότερα στο Μακεδονικό Ζήτημα.

Ώρες λειτουργίας

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το μουσείο λειτουργεί καθημερινά, εκτός Δευτέρας από τις 9.30 π.μ. έως τις 2.00 μ.μ.[6]

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 Ιστοσ. Υπουργείου Πολιτισμού, Αποκατάσταση αρχοντικού Πηχεώνος και μετατροπή του σε Μουσείο Μακεδονικού Αγώνα Αρχειοθετήθηκε 2013-12-12 στο Wayback Machine.
  2. ↑ Ιστοσ. Υπουργείου Πολιτισμού-Διαρκής Κατάλογος Διακηρυγμένων Αρχαιολογικών Χώρων και Μνημείων της Ελλάδος, Οικία κληρονόμων Φιλολάου Πηχεών[νεκρός σύνδεσμος]
  3. ↑ Ιστολ. Ιστορικά Καστοριάς, Τα αρχοντικά της πόλης, 03/07/2011
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 Ιστολ. Συλλόγου Φίλων Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα, Ιστορικό,
  5. ↑ 5,0 5,1 Ιστοσ. Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος, Δωρεές: Μουσείο Μακεδονικού Αγώνα Καστοριάς Αρχειοθετήθηκε 2012-04-01 στο Wayback Machine.
  6. ↑ 6,0 6,1 Ιστοσ. Ράδιο Άργος, Μουσείο Μακεδονικού Αγώνα Καστοριάς Αρχειοθετήθηκε 2011-12-12 στο Wayback Machine., 10/10/2011
  7. ↑ Θεοδότα Τσιόπρα, Μουσείο Μακεδονικού Αγώνα Καστοριάς[νεκρός σύνδεσμος], Ιστοσ. Το Βόιον, 01/03/2011
  8. ↑ Ιστοσ. Οδηγός Καστοριάς, Μουσείο Μακεδονικού Αγώνα Αρχειοθετήθηκε 2012-02-28 στο Wayback Machine.
  9. ↑ Ιστοσ. Find Kastoria, Σπουδαστήριο τοπικής ιστορίας στο Μουσείο Μακεδονικού Αγώνα Καστοριάς Αρχειοθετήθηκε 2011-03-18 στο Wayback Machine., 11/02/2011
  10. ↑ Ιστοσ. Καστοριά 4U, Ζήσης Τζηκαλάγιας. «Διασφάλιση από το ΥΠΠΟ του κόστους λειτουργίας του Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα Καστοριάς» Αρχειοθετήθηκε 2010-12-17 στο Wayback Machine., 02/09/2010
  11. ↑ Εφημ. Νέα Καστοριά, Άλλη μία εκδήλωση πνευματικού ενδιαφέροντος[νεκρός σύνδεσμος], [Ηλεκτρονική έκδοση], 24/10/11

Δείτε επίσης

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Συντεταγμένες: 40°31′01″N 21°16′19″E / 40.5169°N 21.2719°E / 40.5169; 21.2719

Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Μουσείο_Μακεδονικού_Αγώνα_Καστοριάς&oldid=10742230"