Μετάβαση στο περιεχόμενο

Μπίργκιτ Νίλσον

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Δεν πρέπει να συγχέεται με τη Δανή ηθοποιό Μπριγκίτε Νίλσεν

Μπίργκιτ Νίλσον
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		Märta Birgit Nilsson (Σουηδικά)
Προφορά
Γέννηση17  Μαΐου 1918[1][2][3]
Västra Karup[3][4][5]
Θάνατος25  Δεκεμβρίου 2005[6][7][8]
Bjärlöv[9]
Τόπος ταφήςVästra Karup cemetery (56°24′40″ s. š., 12°44′33″ v. d.)[10][5]
Χώρα πολιτογράφησηςΣουηδία[11]
ΘρησκείαΛουθηρανισμός
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΣουηδικά[8][12]
ΣπουδέςΒασιλική Ακαδημία Μουσικής του Λονδίνου
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητατραγουδίστρια όπερας[5]
Περίοδος ακμής1946 - 1984
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςLitteris et Artibus (1960)
Μουσικό βραβείο Λέονι Σόνινγκ (1966)
Commander 1st class of the Order of Vasa (1974)
Ingenio et arti (1972)
Knight Grand Officer of the Order of Saint Olav (1975)
Illis quorum (1981)
Medal for the advancement of the musical arts (1966)
Merit Cross of the Lower Saxony Order of Merit (1st class) (1988)
Διοικητής του Τάγματος των Τεχνών και των Γραμμάτων (1991)
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Η Μπίργκιτ Νίλσον (σουηδικά: Märta Birgit Nilsson, 17 Μαΐου 1918 - 25 Δεκεμβρίου 2005) ήταν Σουηδή δραματική υψίφωνος. Είναι περισσότερο γνωστή για τις ερμηνείες της στις όπερες των Ρίχαρντ Βάγκνερ και Ρίχαρντ Στράους, αν και το ρεπερτόριό της ήταν πολύ ευρύτερο.[13]

Η Νίλσον έγινε διάσημη και μια από τις μεγαλύτερες τραγουδίστριες από τα τέλη της δεκαετίας του 1950 μέχρι την αποχώρησή της από τη σκηνή στα μέσα της δεκαετίας του 1980 με παγκόσμια αναγνώριση χάρη στην ομορφιά και τη δύναμη της φωνής της, την καθαρότητα του τονισμού της, τη δραματική ερμηνεία και την εξαιρετική της υποκριτική.

Βιογραφικά στοιχεία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Μπίργκιτ Νίλσον γεννήθηκε το 1918 σε αγροτική οικογένεια σε ένα αγρόκτημα στην επαρχία Σκάνια της Σουηδίας (100 χλμ βόρεια του Μάλμε). Το φωνητικό της ταλέντο έγινε αντιληπτό για πρώτη φορά όταν άρχισε να τραγουδά στην εκκλησιαστική τοπική χορωδία. Το 1941-46 σπούδασε στη Βασιλική Ακαδημία Μουσικής στη Στοκχόλμη. Το 1946 ανέβηκε για πρώτη φορά στη σκηνή στη Βασιλική Όπερα της Στοκχόλμης στον ρόλο της Αγκάθα στην όπερα Ελεύθερος σκοπευτής του Καρλ Μαρία φον Βέμπερ. Το 1948 εμφανίστηκε στη Γερμανία και την Ιταλία. Αλλά η κύρια σκηνική παρουσία της μέχρι το 1951 παρέμεινε η Στοκχόλμη, όπου ερμήνευσε αρκετά διαφορετικά μέρη για αρχάρια τραγουδίστρια: Ντόνα Άννα στο Ντον Τζοβάννι του Μότσαρτ, Λαίδη Μάκβεθ και Αΐντα του Βέρντι, Λίζα στη Ντάμα πίκα του Πιότρ Τσαϊκόφσκι, Τόσκα του Πουτσίνι και στις όπερες του Ρίχαρντ Βάγκνερ Ο Ιπτάμενος Ολλανδός ως Σέντα και στη Βαλκυρία ως Ζιγκλίντε. Το 1951 διακρίθηκε στο Φεστιβάλ του Γκλάιντμπερν στην Αγγλία στον ρόλο της Ηλέκτρας στην όπερα Ιδομενέας του Μότσαρτ.[14]

Σύντομα η Νίλσον στράφηκε στενά στους ρόλους του βαγκνερικού ρεπερτορίου. Το 1953 ερμήνευσε τους ρόλους της Ελισάβετ στο Τανχόιζερ και της Ιζόλδης στο Τριστάνος και Ιζόλδη στη Στοκχόλμη. Το 1954-55 εμφανίστηκε με μεγάλη επιτυχία ως Μπρουνχίλντε στο Το Δαχτυλίδι των Νιμπελούνγκεν στο Μόναχο. Από το 1954 έπαιζε στην Κρατική Όπερα της Βιέννης όπου ήταν τακτική ερμηνεύτρια για περισσότερα από 25 χρόνια. Το 1954-67 συμμετείχε στο Φεστιβάλ του Μπαϊρόιτ ως Έλσα στον Λόενγκριν του Βάγκνερ.

Η Μπίργκιτ Νίλσον το 1948

Ωστόσο, το ρεπερτόριό της περιλάμβανε περισσότερα από βαγκνεριανά μέρη. Έπαιξε με μεγάλη επιτυχία σε όπερες του Ρίχαρντ Στράους τις ομώνυμες ηρωίδες στις όπερες Σαλώμη, Ηλέκτρα και Αριάδνη στη Νάξο καθώς και κεντρικό ρόλο στο Η Γυναίκα Χωρίς Σκιά. Επίσης στις όπερες του Βέρντι ως Λαίδη Μάκβεθ στο Μάκβεθ και τον ομώνυμο ρόλο στην Αΐντα κ.λπ. Τα μεγαλύτερα επιτεύγματά της περιλαμβάνουν τον ομώνυμο ρόλο στην όπερα Τουραντότ του Πουτσίνι, την οποία τραγούδησε για πρώτη φορά το 1958 στη Σκάλα του Μιλάνου και στη συνέχεια ερμήνευσε με αμείωτο θρίαμβο σε όλο τον κόσμο και ηχογράφησε πολλές φορές με διάφορους συνεργάτες και διευθυντές ορχήστρας.[15]

Η Μπίργκιτ Νίλσον είχε διεθνή καριέρα: εμφανίστηκε στις ΗΠΑ (από το 1956), στο Λονδίνο (από το 1957), στη Μόσχα (1964), στην Οσάκα (1967), στο Παρίσι (1968), στο Μπουένος Άιρες (1971, 1979) κ.λπ.

Η Νίλσον στην Ολλανδία (1963)

Δεν εμφανίζονταν μόνο στην όπερα, αλλά και (λιγότερο συχνά) σε συναυλίες, όπου ερμήνευσε, μεταξύ άλλων, τραγούδια (στα σουηδικά ) των Γιαν Σιμπέλιους και Βίλχελμ Στένχαμαρ. Η Μπίργκιτ Νίλσον έχει ηχογραφήσει όλα τα κύρια φωνητικά της μέρη, καθώς και περίπου δώδεκα σόλο συναυλίες με άριες, έντεχνα τραγούδια, κοντσέρτα και ύμνους - τα οποία κυκλοφόρησαν αρχικά σε δίσκους βινυλίου και τα περισσότερα έχουν επανεκδοθεί σε CD ή ψηφιακά.[16]

Το 1978 ανέλαβε μια μεγάλη περιοδεία συναυλιών, κυρίως με πρόγραμμα τραγουδιού. Το 1984, μετά από σχεδόν 40 χρόνια στη σκηνή, αποσύρθηκε από τις δημόσιες παραστάσεις και επέστρεψε στην πατρίδα της στη νότια Σουηδία, όπου έζησε την υπόλοιπη ζωή της, εστιάζοντας κυρίως στην οικογένειά της (ο ευτυχισμένος γάμος της κράτησε 57 χρόνια) και στις υποθέσεις της τοπικής κοινότητας, συμπεριλαμβανομένης της οργάνωσης συναυλιών διάσημων Σουηδών τραγουδιστών της όπερας στην πατρίδα της. Το 1996, στην επετειακή βραδιά του Αμερικανού μαέστρου Τζέιμς Λεβίν[17] στη Μητροπολιτική Όπερα της Νέας Υόρκης - όπου συνολικά είχε εμφανιστεί 223 φορές σε 16 ρόλους - η Νίλσον έδειξε για άλλη μια φορά τη δύναμη και την καθαρότητα της φωνής της τραγουδώντας το περίφημο πρελούδιο Η Επέλαση των Βαλκυριών (το κλάμα της Μπρουντχίλντε από την πρώτη σκηνή της τελευταίας πράξης της όπερας Βαλκυρία του Βάγκνερ). [18]

Η Μπίργκιτ Νίλσον πέθανε το 2005 σε ηλικία 87 ετών στο σπίτι της στο Μπγιάρλοβ, ένα μικρό χωριό στην επαρχία Σκάνια όπου γεννήθηκε. Ήταν παντρεμένη με τον Μπέρτιλ Νίκλασον (πέθανε τον Μάρτιο του 2007), κτηνίατρο, τον οποίο είχε γνωρίσει σε τρένο και παντρεύτηκαν το 1948. Δεν είχαν παιδιά.[19]

Τιμές - Βραβεία που φέρουν το όνομά της

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 2009, το Ίδρυμα Μπίργκιτ Νίλσον καθιέρωσε ένα βραβείο στο όνομά της - το μεγαλύτερο στον τομέα της κλασικής μουσικής. Ο πρώτος βραβευμένος ήταν ο Πλάθιντο Ντομίνγκο, ο δεύτερος ο Ρικάρντο Μούτι.[20]

Στις 6 Απριλίου 2011, η Τράπεζα της Σουηδίας ανακοίνωσε ότι το πορτρέτο της Νίλσον θα εμφανίζεται στο τραπεζογραμμάτιο των 500 κορωνών, αρχής γενομένης από τον Οκτώβριο του 2016. Το σπίτι της είναι μουσείο αφιερωμένο στη ζωή της.

Βραβεία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Βασιλική Αυλική Τραγουδίστρια, (Σουηδία, 1954)
  • Μετάλλιο Λογοτεχνίας και Τεχνών (Σουηδία, 1960)
  • Διοικητής του Τάγματος των Τεχνών και των Γραμμάτων (Γαλλία, 1991)
  • Διοικητής 1ης τάξης του Τάγματος της Βάσα (Σουηδία, 1974)
  • Διοικητής 1ης τάξης του Τάγματος του Αγίου Όλαβ (Νορβηγία, 1975)
  • Χρυσό Μετάλλιο Αξίας (Δανία)

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ 1,0 1,1 «Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Birgit-Nilsson. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  2. ↑ 2,0 2,1 (Αγγλικά) Find A Grave. 12949242. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 «Västra Karups kyrkoarkiv, Födelse- och dopböcker, SE/LLA/13475/C I/11 (1895-1922), bildid: 00131573_00211». Swedish church birth records. σελ. 207.
  4. ↑ «Västra Karups kyrkoarkiv, Församlingsböcker, SE/LLA/13475/A II/7 (1909-1928), bildid: 00131550_00129». Swedish household records. σελ. 1030.
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 Märta Birgit Nilsson 1918-05-17 — 2005-12-25 Operasångare BirgitNilsson. Ανακτήθηκε στις 14  Φεβρουαρίου 2023.
  6. ↑ www.nytimes.com/2006/01/12/arts/music/12nilsson.html.
  7. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 27  Απριλίου 2014.
  8. ↑ 8,0 8,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 125275959. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  9. ↑ Ιστορικό Αρχείο Ρικόρντι. 12676. Ανακτήθηκε στις 3  Δεκεμβρίου 2020.
  10. ↑ 10,0 10,1 Västra Karups kyrkogård: Birgit Nilsson kulturgravar.se. rGUyMhY1Vq8. Ανακτήθηκε στις 17  Νοεμβρίου 2019.
  11. ↑ LIBRIS. Εθνική Βιβλιοθήκη της Σουηδίας. 18  Σεπτεμβρίου 2012. pm134vf743h04q3. Ανακτήθηκε στις 24  Αυγούστου 2018.
  12. ↑ CONOR.SI. 18585443.
  13. ↑ . «britannica.com/biography/Birgit-Nilsson». 
  14. ↑ . «birgitnilsson.com/en/about-birgit/». 
  15. ↑ . «lifo.gr/culture/theatro/ilektra-i-ekdikitria-iroida-tis-ellinikis-mythologias». 
  16. ↑ . «naxos.com/The World of Classical Music/Birgit_Nilsson». 
  17. ↑ . «iefimerida.gr/politismos/pethane-o-diasimos-dieythyntis-orhistras-tzeims-lebin». 
  18. ↑ . «imdb.com/Birgit Nilsson(1918-2005)». 
  19. ↑ . «tanea.gr/2006/01/12/Πέθανε η Mπίργκιτ Nίλσον/». 
  20. ↑ . «birgitnilsson.com/en/official-website/». 
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Μπίργκιτ_Νίλσον&oldid=10973287"