Μπίστριτσα (πόλη)
 |
Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
Συντεταγμένες: 47°08′N 24°30′E / 47.13°N 24.50°E
| Μπίστριτσα | |
|---|---|
 | |
 | |
  | |
| Χώρα | Ρουμανία |
| Περιφέρεια | Βορειοδυτική |
| Επαρχία | Μπίστριτσα-Νασάουντ |
| Δήμαρχος | Gabriel Lazany |
| Πληθυσμός | 70.493 |
| Έκταση ( km²) | 145,47 |
| Επίσημος ιστότοπος | |
 | |
 Πολυμέσα σχετικά με την πόλη | |
| δεδομένα () | |
Η Μπίστριτσα (Bistrița, Γερμανικά Bistritz, αρχαία Nösen, Ουγγρικά Beszterce) είναι πρωτεύουσα του Νομού Μπίστριτσα-Νασαούντ στη βόρεια Τρανσυλβανία της Ρουμανίας, με πληθυσμό 70.493 κατοίκους[1]. Βρίσκεται στον Ποταμό Μπίστριτσα και απέχει 430 περίπου χιλιόμετρα από το Βουκουρέστι .
Η πόλη είναι χτισμένη στους πρόποδες του όρους Μπαργκάου, τμήμα των Καρπαθίων, κοντά στις διαβάσεις επικοινωνίας με τη Βουκοβίνα και τη Μολδαβία, αποτελεί μία από τις παλαιότερες πόλεις της Τρανσυλβανίας.
Ετυμολογία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η πόλη πήρε το όνομά της από τον Ποταμό "Μπίστριτσα", Σλαβική λέξη, που σημαίνει "γρήγορα κινούμενο νερού".
Ιστορία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Αρχαιολογικά ευρήματα μαρτυρούν ότι η περιοχή έχει κατοικηθεί από τη νεολιθική εποχή. Το Τουρκικό φύλο των Πετσενέγων εγκαταστάθηκε στην περιοχή το 12ο αιώνα, μετά τις επιθέσεις των Κουμάνων. Σάξονες της Τρανσυλβανίας εγκαταστάθηκαν στην περιοχή το 1206 και ονόμασαν την περιοχή "Nösnerland". Μεγάλο μέρος των εποίκων ήταν φυγάδες, κατάδικοι και φτωχοί άνθρωποι που αναζητούσαν εδάφη και ευκαιρίες. Η καταστροφή της Markt Nosa ("Αγορά Nösen") από τους Μογγόλους της κεντρικής Ευρώπης περιγράφεται σε ένα έγγραφο από το 1241. Πάνω σε αρκετούς εμπορικούς οδούς, η Μπίστριτσα έγινε ένα ανθηρό εμπορικό κέντρο του μεσαίωνα [2].
Η Μπίστριτσα έγινε ελεύθερη βασιλική πόλη το 1330. Το 1353 απέκτησε το δικαίωμα να οργανώνει μια ετήσια 15ήμερη εμποροπανήγυρη , καθώς και μια σφραγίδα περιλάμβανε το θυρεό μιας στρουθοκαμήλου με ένα πέταλο στο ράμφος του. Σε σύντομο χρονικό διάστημα η πόλη έγινε ένα από τα πιο σημαντικά προπύργια των Σαξώνων της Τρανσυλβανίας (Siebenbürgens). Το 1465 η οχύρωση της πόλης είχε 18 αμυντικούς πύργους και προμαχώνες που τους υπερασπίζονταν οι τοπικές συντεχνίες. την υπερασπιζόταν επίσης η Kirchenburg, μια οχυρωμένη εκκλησία. Το 1602 αυστριακά στρατεύματα κατέστρεψαν το μεγαλύτερο μέρος του αμυντικού συστήματος. Στα μέσα του 19ου αιώνα οι πύλες της ακρόπολης καταστράφηκαν με εντολή της Αυτοκρατορικής Αυλής της Βιέννης. Η πόλη υπέστη σοβαρές ζημιές από πυρκαγιά πέντε φορές μεταξύ 1836 και 1850. Η εκκλησία επλήγη από πυρκαγιά το 1857, όταν καταστράφηκαν η οροφή του καμπαναριού και οι καμπάνες. Η στέγη ξαναχτίστηκε μετά από αρκετά χρόνια. Πυρκαγιές επίσης το δέκατο ένατο αιώνα κατέστρεψαν μεγάλο μέρος της μεσαιωνικής ακρόπολης της πόλης.
Μια εβραϊκή κοινότητα αναπτύχθηκε στη Μπίστριτσα μετά την άρση της απαγόρευσης εβραϊκής εποίκησης το 1848. Η κοινότητα ήταν Ορθόδοξη με μια ισχυρή τμήμα Χασιδιτών, αλλά υπήρχαν επίσης και Εβραίοι που υιοθέτησαν τη γερμανική και την ουγγρική κουλτούρα. Μια σιωνιστική οργάνωση νεολαίας, Ivriyah, ιδρύθηκε στη Μπίστριτσα το 1901 από το Νισάν Καχάν, που αλληλογραφούσε με τον Τέοντορ Χερτσλ και υπήρξε σημαντική υποστήριξη του σιωνιστικού κινήματος στην πόλη μεταξύ των δύο παγκοσμίων πολέμων. Μια μεγάλη "yeshivah" (θεολογική σχολή) άκμασε υπό την καθοδήγηση του ραββίνου της Μπίστριτσα, Σολομόν Ζαλμάν Ούλμαν, στις αρχές του εικοστού αιώνα.
Η πόλη ανήκε στην Αυστροουγγρική Αυτοκρατορία μέχρι το 1918. Την 1η Δεκεμβρίου του ίδιου έτους, η Τρανσυλβανία ενώθηκε με τη Ρουμανία και ο Ρουμανικός Στρατός εισήλθε στη Μπίστριτσα στις 5 Δεκεμβρίου. Η πόλη επανήλθε στον έλεγχο των Ούγγρων μεταξύ 1940 και 1944 και επανεντάχθηκε, με όλη τη Βόρεια Τρανσυλβανία, στη Ρουμανία μετά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου οι ουγγρικές αρχές απέλασαν αρκετές δεκάδες οικογένειες Εβραίων το 1941 από τη Μπίστριτσα στο Κάμενετς-Ποντόλσκι της Ουκρανίας, όπου σκοτώθηκαν από Ούγγρους στρατιώτες. Οι Εβραίοι της Μπίστριτσα, όπως και αλλού στην Ουγγαρία, υποβλήθηκαν σε περιορισμούς, και οι Εβραίοι άνδρες στρατεύσιμης ηλικίας στρατολογήθηκαν για καταναγκαστική εργασία. Το Μάιο του 1944 ο εβραϊκός πληθυσμός περιορίστηκε μέσα στο γκέτο της Μπίστριτσα, που είχε δημιουργηθεί στο Αγρόκτημα Στάμπολι, περίπου τρία χλμ. από την πόλη. Το γκέτο αποτελείτο από στρατώνες και χοιροστάσια. Στην κορύφωσή του, το γκέτο είχε σχεδόν 6.000 Εβραίους, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων που είχαν μεταφερθεί από τις γειτονικές κοινότητες της Επαρχίας Μπέστερτσε-Ναζόντ. Το γκέτο διαλύθηκε με την εκτόπιση των κατοίκων του στο Άουσβιτς με δύο μεταφορές στις 2 και 6 Ιουνίου 1944.
Πρόσφατα γεγονότα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Στις 11 Ιουνίου 2008 το καμπαναριό και η οροφή της εκκλησίας έπιασαν φωτιά όταν τρια παιδιά που πήγαν να κλέψουν χαλκό της έβαλαν φωτιά ενώ έπαιζαν. Το κύριο μέρος του ναού υπέστη ελάχιστη ζημιά χωρίς να κινδυνέψει σοβαρά και το εσωτερικό παρέμεινς άθικτο. Πιθανολογείται ότι οι δύο καμπάνες στο καμπαναριό (που χρονολογούνται η μια από το 15ο αιώνα και η άλλη από το 17ο αιώνα) μπορεί να έλιωσαν.
Σήμερα, τα γραφικά σπίτια των εμπόρων του 15ου και 16ου αιώνα, τα ερείπια των τειχών του 13ου αιώνα, το φρούριο και γενικότερα ο ήρεμος ρυθμός της έχουν διατηρήσει κάποια από τη μεσαιωνική ατμόσφαιρα της Μπίστριτσα.
Κλίμα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]| Κλιματικά δεδομένα Bistrița | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Μήνας | Ιαν | Φεβ | Μάρ | Απρ | Μάι | Ιούν | Ιούλ | Αύγ | Σεπ | Οκτ | Νοε | Δεκ | Έτος |
| Υψηλότερη Μέγιστη °C (°F) | 13.2 | 17.8 | 25.3 | 27.9 | 31.1 | 34.0 | 35.2 | 34.9 | 32.0 | 27.1 | 21.6 | 15.1 | 35,2 |
| Μέση Μέγιστη °C (°F) | −0.1 | 3.0 | 9.3 | 15.7 | 20.7 | 23.2 | 24.7 | 24.6 | 21.0 | 15.4 | 8.0 | 1.8 | 13,9 |
| Μέση Μηνιαία °C (°F) | −5 | −2.1 | 3.1 | 9.1 | 14.3 | 17.0 | 18.3 | 17.6 | 13.5 | 8.0 | 3.2 | −1.8 | 7,9 |
| Μέση Ελάχιστη °C (°F) | −9.6 | −6.1 | −1.6 | 3.5 | 7.9 | 11.0 | 12.2 | 11.7 | 8.0 | 3.0 | −0.4 | −5.2 | 2,9 |
| Χαμηλότερη Ελάχιστη °C (°F) | −33.8 | −33.2 | −22 | −5.7 | −3 | 0.3 | 3.2 | 2.4 | −4.6 | −9 | −24 | −26.6 | −33,8 |
| Υετός mm (ίντσες) | 46 | 31 | 34 | 57 | 76 | 97 | 87 | 68 | 43 | 41 | 47 | 50 | 677 |
| Χιονόπτωση cm (ίντσες) | 13,9 | 14,3 | 9,8 | 2 | 0 (0) |
0 (0) |
0 (0) |
0 (0) |
0 (0) |
3,5 | 3,8 | 7,2 | 54,5 |
| Μέσες ημέρες κατακρημνίσεων (≥ 1.0 mm) | 9 | 8 | 7 | 9 | 11 | 12 | 10 | 8 | 7 | 6 | 9 | 11 | 107 |
| Μέσες μηνιαίες ώρες ηλιοφάνειας | 67.3 | 92.8 | 147.9 | 171.1 | 225.9 | 232.5 | 259.6 | 258.0 | 196.3 | 167.5 | 78.3 | 48.8 | 1.946,0 |
| Πηγή: NOAA[3] | |||||||||||||
Δημογραφικά
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]| Έτος | Πληθ. | ±% |
|---|---|---|
| 1891 | 9.100 | — |
| 1900 | 12.155 | +33.6% |
| 1912 | 13.236 | +8.9% |
| 1930 | 14.128 | +6.7% |
| 1941 | 16.282 | +15.2% |
| 1948 | 15.801 | −3.0% |
| 1956 | 20.292 | +28.4% |
| 1966 | 25.519 | +25.8% |
| 1977 | 44.339 | +73.7% |
| 1992 | 87.710 | +97.8% |
| 2002 | 81.467 | −7.1% |
| 2004 | 82.400 | +1.1% |
| 2011 | 70.493 | −14.5% |
Ο πληθυσμός της πόλης αριθμούσε 9.100 το 1891, εκ των οποίων 718 (8%) ήταν Εβραίοι, 12.155 το 1900, εκ των οποίων 1.316 (11%) ήταν Εβραίοι, 14.128 το 1930, εκ των οποίων 2.198 (16%) ήταν Εβραίοι και 16.282 το 1941, εκ των οποίων 2.358 (14%) ήταν Εβραίοι.
Το 1947 1.300 Εβραίοι εγκαταστάθηκαν στη Μπίστριτσα, συμπεριλαμβανομένων επιζώντων από τα στρατόπεδα εξόντωσης, πρώην κατοίκων των γειτονικών χωριών και άλλων, απελευθερωμένων από τα ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης. Δεδομένων των συνεχιζόμενων διακρίσεων και των δυσμενών πολιτικών συνθηκών, ο εβραϊκός πληθυσμός μειώθηκε σταθερά ως αποτέλεσμα της μετανάστευσης προς το Ισραήλ, τις Ηνωμένες Πολιτείες και τον Καναδά. Το 2002 ζούσαν στην πόλη μόνο περίπου 15 Εβραίοι.
Σύμφωνα με την τελευταία απογραφή το 2011 υπήρχαν 70.493 άνθρωποι στην πόλη της Μπίστριτσα, καθιστώντας τη την 30η μεγαλύτερη πόλη της Ρουμανίας. Η εθνοτική σύνθεση έχει ως εξής:
- Ρουμάνοι: 64.214 (91,09%)
- Οϋγγροι: 4.109 (5,82%)
- Ρομά: 1,644 (2,33%)
- Γερμανοί (Σάξονες της Τρανσυλβανίας): 304 (0,43%)
- Αλλοι: 0.16%
Κύρια αξιοθέατα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το βασικό αξιοθέατο της κεντρικής πλατείας της είναι η Λουθηρανική εκκλησία, που χτίστηκε από τους Σάξονες της Τρανσυλβανίας, αρχικά το 14ο αιώνα σε γοτθικό ρυθμό. Μεταξύ 1559 και 1563 μετασκευάσθηκε από τον Πέτρο τον Ιταλό, που της προσέδωσε αναγεννησιακά χαρακτηριστικά. Ανακαινίστηκε το 1998.
Το Επαρχιακό Μουσείο Μπίστριτσα-Νασαούντ βρίσκεται σε ένα πρώην στρατώνα και περιέχει Θρακικά, Κελτικά και Γερμανικά έργα τέχνης.
Λαϊκή κουλτούρα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Στο μυθιστόρημα του Μπραμ Στόκερ Δράκουλας, ο χαρακτήρας Τζόναθαν Χάρκερ επισκέπτεται τη Μπίστριτσα (αποδίδεται ως "Bistritz", το γερμανικό όνομα για την πόλη, στο πρωτότυπο κείμενο) και διαμένει στο Ξενοδοχείο Χρυσή Κορόνα (Ρουμανικά: Coroana de Aur). Παρόλο που δεν υπήρχε τέτοιο ξενοδοχείο, όταν το μυθιστόρημα γράφτηκε, ένα ξενοδοχείο με το ίδιο όνομα από τότε έχει κατασκευαστεί για τους τουρίστες.
Στο παιχνίδι του PlayStation 2 Shadow Hearts η Μπίστριτσα (ως "Biztritz") ήταν σημαντικό μέρος και κατοικία του χαρακτήρα που έπαιζε ο Κιθ Βαλεντάιν.
Μεταφορές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Οι μεγάλες πόλεις που συνδέονται άμεσα σιδηροδρομικώς με τη Μπίστριτσα είναι το Βουκουρέστι με νυχτερινό τρένο και η Κλουζ-Ναπόκα με αρκετάν τρένα. Η πρόσβαση από τη Μπίστριτσα προς τις μείζονες σιδηροδρομικές γραμμές είναι γενικά μέσω των συνδέσεων στο Ντεζ ή στο Μπεκλεάν, αν και ορισμένα άλλα τρένα σταματούν στο κοντινό σιδηροδρομικό κόμβο του Σάρατελ.
Τουρισμός
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Δεάνδρολογικό Πάρκο Αρκάλια (17 χλμ. από τη Μπίστριτσα) διαθέτει πάνω από 150 είδη δένδρων (όπως ιαπωνική ακακία, λευκή ελάτη, καυκασιανή ελάτη, κλπ.) και βρίσκεται σε έκταση του Πανεπιστημίου Μπαμπές-Μπολιάι.
- Λίμη Κολίμπιτσα (τεχνητό φράγμα, στα Ορη Μπιργκάου)
- Λίμνες Λάλα Μάρε και Λάλα (παγετώδεις λίμνες κάτω από την κορυφή Ινέου)
Φυσικά καταφύγια
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Εθνικός δρυμός στα Ορη Ρόντνα (374.290 στρέμματα στο νομό Μπίστριτσα-Νασαούντ)
- Πιάτρα Κορμπουλούι – "Κορακόβραχος" – (γεωλογικό και φυτικό πάρκο, στα Ορη Καλιμάνι)
- Το Ορος του Αλατιού στο Σαρατέλ
- Σπήλαιο Ταουσοάρε (το βαθύτερο σπήλαιο της Ρουμανίας – 478.5 m)
Θέρετρα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Σαγκεόρζ-Μπάι (λουτροθεραπευτικό - κλιματικό θέρετρο, που βρίσκεται στα Ορη Ρόντνα, περ. 55 χλμ. από τη Μπίστριτσα)
- Κολίμπιτσα (περ. 50 χλμ. από τη Μπίστριτσα)
- Πιάτρα Φιντινέλε (περ. 60 χλμ. από τη Μπίστριτσα, σε υψόμετρο 1100 μ. Πέρασμα Τιχούτα)
- Βαλέα Βινουλούι - Κοιλάδα του Κρασιού - (περ. 90 χλμ. από τη Μπίστριτσα)
Μουσεία και εκθέσεις
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Μουσείο Σαξόνων της Τρανσυλβανίας - Λιβέζιλε
- Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης - Σαγκεόρζ-Μπάι
- Μνημείο-Οικία Αντρέι Μουρεσάνου - Μπίστριτσα
- Μνημείο-Οικία Λίβιου Ρεμπρεάνου - ομώνυμο χωριό
- Σπίτι του Αργυροχόου - Μπίστριτσα
- Μνημείο-Οικία Γ. Κόσμπουκ - χωριό Κόσμπουκ
- Μνημείο-Οικία Ιον Ποπ Ρετεγκανούλ - χωριό Ρετεάγκ
Γηγενείς
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Αντρέι Μουρεσάνου (1816–1863), συγγραφέας του Ρουμανικού εθνικού ύμνου
- Γκαμπριέλα Σάμπο (γ. 1975), αθλήτρια στίβου
- Αντριάν Κρισάν (γ. 1980), τενίστας
- Καλλίνικος Κρεάνγκα (γ. 1972), τενίστας
- Βιορέλ Μολντοβάν (γ. 1972), ποδοσφαιριστής
- Λουτσιάν Σινμαρτεάν (γ. 1980), ποδοσφαιριστής
Αδελφοποιήσεις
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
|
|
