Μετάβαση στο περιεχόμενο

Μπαντονεόν

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Μπαντονεόν
Μπαντονεόν "Καρντενάλ" (φτιαγμένο από την ELA για την Hohner)
Παλιό μπαντονεόν, περ. 1905.
Το μπαντονεόν του Άλφρεντ Άρνολντ, ca. 1949.

Το μπαντονεόν είναι αερόφωνο πληκτροφόρο μουσικό όργανο, το οποίο ανήκει στις κονσερτίνες και είναι ιδιαίτερα διαδεδομένο στην Αργεντινή. Έχει σημαντικό ρόλο στην ορκέστα τίπικα, την ορχήστρα που χρησιμοποιείται στο τάγκο. Το μπαντονεόν, το οποίο ονομάστηκε bandonion από τον εφευρέτη του, τον Γερμανό Χάινριχ Μπαντ, κατασκευάστηκε αρχικά ως όργανο για την εκκλησιαστική μουσική και την καθημερινή λαϊκή μουσική, σε αντίθεση με τη συγγενική του κονσερτίνα, επίσης γερμανικής προέλευσης, η οποία θεωρείτο παραδοσιακό όργανο. Οι Γερμανοί μετανάστες στην Αργεντινή έφεραν μαζί τους το όργανο στις αρχές του 20ού αιώνα, όπου ενσωματώθηκε στην ντόπια μουσική. Όπως το ακορντεόν και η κονσερτίνα, το μπαντονεόν παίζεται κρατώντας το όργανο ανάμεσα στα δύο χέρια και τραβώντας ή σπρώχνοντάς το, πατώντας ταυτόχρονα ένα ή περισσότερα κουμπιά με τα δάχτυλα.

Σε αντίθεση με το ακορντεόν, το μπαντονεόν δεν έχει πλήκτρα όπως του πιάνου, αλλά κουμπιά και στις δύο πλευρές. Επίσης αντίθετα με το ακορντεόν, τα περισσότερα κουμπιά στο μπαντονεόν παράγουν διαφορετική νότα όταν αυτό ανοίγει από ό,τι όταν κλείνει. Αυτό σημαίνει ότι το κάθε πληκτρολόγιο είναι στην πραγματικότητα δύο: ένα για τις νότες που παράγονται όταν αυτό ανοίγει και ένα για τις νότες που παράγονται όταν αυτό κλείνει. Δεδομένου ότι το αριστερό και το δεξί πληκτρολόγιο διαφέρουν μεταξύ τους, ο οργανοπαίχτης πρέπει να εξοικειωθεί ουσιαστικά με τέσσερα πληκτρολόγια για να μάθει να παίζει. Υπάρχουν επίσης διαφορές μεταξύ του αργεντινού και του γερμανικού πληκτρολογίου.

Επιπρόσθετα, σε κανένα από αυτά τα πληκτρολόγια η σειρά των κουμπιών δεν αντιστοιχεί με τη σειρά των φθόγγων στην κλίμακα. Μερικά διαδοχικά κουμπιά σχηματίζουν τριάδες συγχορδίας, π.χ. τρία συνεχόμενα κουμπιά μπορούν να παράγουν τις νότες σολ, σι και ρε όταν το όργανο συμπιέζεται και τις νότες φα δίεση, λα και ντο όταν ο παίχτης το τραβάει - ένα παράδειγμα από το αργεντινό μπαντονεόν. Αυτό καθιστά πιο εύκολη την εκτέλεση απλής μουσικής με αρμονία I-V, αλλά είναι πολύ δύσκολο για κάποιον να παίξει κομμάτια που περιλαμβάνουν περίπλοκες μελωδίες ή μουσικές φράσεις.

Διάσημοι μουσικοί

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Αργεντινός συνθέτης του nuevo tango Άστορ Πιατσόλα (1921-1992) είναι ο πιο γνωστός βιρτουόζος του μπαντονεόν.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Bandoneonbau Uwe Hartenhauer Germany - Ιστοσελίδα ενός κατασκευαστή-επισκευαστή μπαντονεόν (Γερμανικά)
  • Argentine Tango homepage - Περιλαμβάνει φιλμάκι μπαντονεονίστα που παίζει στο Σαν Φρανσίσκο (Αγγλικά)
  • Squeezebox, καταθετήριο γνώσης για ακορντεόν, κονσερτίνα και άλλα συγγενικά όργανα στη Wikia (Αγγλικά)