Μπουλέντ Ετζεβίτ
 |
Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
Ο Μουσταφά Μπουλέντ Ετζεβίτ (τουρκ.Mustafa Bülent Ecevit, 28 Μαΐου 1925 - 5 Νοεμβρίου 2006) ήταν Τούρκος συγγραφέας, δημοσιογράφος, ποιητής και πολιτικός, ο οποίος διετέλεσε και πρωθυπουργός της Τουρκίας το 1974, το 1977, από το 1978 μέχρι το 1980 και από το 1999 έως το 2002.
Σπουδές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Γεννήθηκε στη Κωνσταντινούπολη και φοίτησε στη Ροβέρτειο Σχολή (American Robert College), το πιο σπουδαίο εκπαιδευτικό Ίδρυμα δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης στην Κωνσταντινούπολη. Μετά την αποφοίτησή του παράλληλα των στρατιωτικών του υποχρεώσεων διορίστηκε στη τουρκική πρεσβεία του Λονδίνου κατά το χρονικό διάστημα 1946 - 1950, όπου και τελειοποίησε τις γνώσεις του στην αγγλική γλώσσα. Όταν επέστρεψε στη Τουρκία διέμενε πλέον στην Άγκυρα όπου και άρχισε ν΄ ασχολείται με τη δημοσιογραφία, τη λογοτεχνία και την ποίηση. Δεν σπούδασε όμως ποτέ σε πανεπιστήμιο, γεγονός που τον εμπόδισε αργότερα να αναλάβει την προεδρία της χώρας λόγω σχετικού νομοθετικού περιορισμού.
Κάθοδος στην πολιτική
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Εξελέγη για πρώτη φορά βουλευτής το 1957. Το 1974 διαδέχτηκε τον Ισμέτ Ινονού στην ηγεσία του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (Cumhuriyet Halk Partisi) και έγινε Πρωθυπουργός μιας βραχύβιας Κυβέρνησης συνεργασίας από τον Ιανουάριο ως το Νοέμβριο του 1974. Στους Έλληνες έγινε γνωστός ως ο "Πρωθυπουργός της εισβολής", καθώς επί πρωθυπουργίας του, τον Ιούλιο του 1974, η Τουρκία εισέβαλε στην Κύπρο και κατέλαβε μέσω της στρατιωτικής επιχείρησης "Αττίλας" το βόρειο τμήμα της νήσου, το οποίο κατέχει παράνομα , κατά παράβαση του διεθνούς δικαίου, μέχρι σήμερα.
Πολιτική καριέρα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το 1980, ο Ετζεβίτ φυλακίστηκε από την στρατιωτική δικτατορία του Κενάν Εβρέν και επτά χρόνια αργότερα ήρθη με δημοψήφισμα η απαγόρευση πολιτικών δικαιωμάτων που του είχε επιβληθεί. Έγινε πρόεδρος του Δημοκρατικού Κόμματος της Αριστεράς (Demokratik Sol Parti), διαδεχόμενος τη σύζυγό του. Απέτυχε πολλές φορές να εισέλθει στη Βουλή, και εξελέγη τελικά το 1995. Ήταν αντιπρόεδρος της τελευταίας κυβέρνησης του Μεσούτ Γιλμάζ και υπηρεσιακός πρωθυπουργός για τη διενέργεια των εκλογών του 1999. Σε αυτές τις εκλογές το κόμμα του απέσπασε το μεγαλύτερο αριθμό εδρών στο Κοινοβούλιο, και ο Ετζεβίτ έγινε πρωθυπουργός τρικομματικής κυβέρνησης συνεργασίας που σχηματίστηκε με το κόμμα του, το κόμμα της Μητέρας Πατρίδας του Μεσούτ Γιλμάζ (Anavatan Partisi) και το Εθνικιστικό Κόμμα (Milliyetçi Hareket Partisi) του Ντεβλέτ Μπαχτσελί.
Η κυβέρνηση Ετζεβίτ έλαβε κάποια μέτρα στην κατεύθυνση της σταθεροποίησης της τουρκικής οικονομίας και των μεταρρυθμίσεων που χρειάζονταν για την έναρξη ενταξιακών συνομιλιών με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η θητεία της κυβέρνησής του έληξε το 2002.
Ασθένεια και θάνατος
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Μετά από ένα εγκεφαλικό που έπαθε στις 19 Μαΐου 2006 έπεσε σε κώμα, από το οποίο δεν ανένηψε ποτέ. Πέθανε στο Στρατιωτικό Νοσοκομείο Gülhane, όπου νοσηλευόταν, την Κυριακή 5 Νοεμβρίου του 2006.
Παρά τη μουσουλμανική παράδοση, που θέλει την κηδεία να γίνεται εντός 48ώρου από το θάνατο, η κηδεία του Ετζεβίτ προγραμματίστηκε και έγινε το Σάββατο, 11 Νοεμβρίου. Κατά κάποιους πολιτικούς παρατηρητές, αυτό έγινε για να ακολουθήσει αμέσως μετά την επέτειο θανάτου του Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ (10 Νοεμβρίου). Σε κάθε περίπτωση, η κηδεία του εξελίχθηκε σε διαδήλωση κατά του κυβερνώντος ισλαμικού κόμματος του πρωθυπουργού Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Προσωπικότητα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Ετζεβίτ ήταν ένα ασυνήθιστο μείγμα αδιάφθορου πολιτικού, με τάση προς την ποίηση, αλλά ταυτόχρονα και αδίστακτου εθνικιστή που καθόλου δε δίστασε να διατάξει την εισβολή στην Κύπρο. Σε ένα ποίημά του το 1947 στο Λονδίνο έγραφε:
- Η χρυσή εποχή του Αιγαίου
- θα αναγεννηθεί μέσα από μας
- όπως η φωτιά του μέλλοντος
- το μαγκάλι του παρελθόντος έρχεται στη ζωή
Το ποίημα συνεχίζει λέγοντας ότι Τούρκοι και Έλληνες θα κάτσουν να πιουν ούζο και ρακί δίπλα στη μπλε μαγεία του Αιγαίου.
Πλήρες Ποίημα
TÜRK-YUNAN ŞİİRİ
- Sıla derdine düşünce anlarsın
- Yunanlıyla kardeş olduğunu
- Bir rum şarkısı duyunca gör
- Gurbet elde istanbul çocuğunu
- Türkçenin ferah gönlünce küfretmişiz
- Olmuşuz kanlı bıçaklı
- Yine de bir sevgidir içimizde
- Böyle barış günlerinde saklı
- Bir soyun kanı olmasın varsın
- Damarlarımızda akan kan
- İçimizde şu deli rüzgâr
- Bir havadan
- Bu yağmurla cömert
- Bu güneşle sıcak
- Gönlümüzden bahar dolusu kopan
- İyilikler kucak kucak
- Bu sudan bu tattandır ikimizde de günah
- Bütün içkiler gibi zararı kadar leziz
- Bir iklimin meyvasından sızdırılmış
- Bir içkidir kötülüklerimiz
- Aramızda bir mavi büyü
- Bir sıcak deniz
- Kıyılarında birbirinden güzel
- İki milletiz
- Bizimle dirilecek bir gün
- Ege'nin altın çağı
- Yanıp yarının ateşinden
- Eskinin ocağı
- Önce bir kahkaha çalınır kulağına
- Sonra rum şiveli türkçeler
- Ο Boğaz'dan söz eder
- Sen rakıyı hatırlarsın
- Yunanlıyla kardeş olduğunu
- Sıla derdine düşünce anlarsın
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 1,2 «Большая советская энциклопедия» (Ρωσικά) Η Μεγάλη Ρωσική Εγκυκλοπαίδεια. Μόσχα. 1969. Ανακτήθηκε στις 28 Σεπτεμβρίου 2015.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 «Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Bulent-Ecevit. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 (Αγγλικά) Find A Grave. 16479207. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ news
.bbc .co .uk /1 /hi /world /europe /6119590 .stm. - ↑ (Τουρκικά) Habertürk. www
.haberturk .com /gundem /haber /4909-ecevit-karaoglan-lakabini-nasil-aldi. - ↑ CONOR.SI. 281643875.
- ↑ www
.assembly .coe .int /nw /xml /AssemblyList /MP-Details-EN .asp?MemberID=679.
