Μετάβαση στο περιεχόμενο

Μπόχουμιλ Χράμπαλ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
 Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. Βοηθήστε συνδέοντας το κείμενο με τις πηγές χρησιμοποιώντας παραπομπές, ώστε να είναι επαληθεύσιμο.
Το πρότυπο τοποθετήθηκε χωρίς ημερομηνία. Για τη σημερινή ημερομηνία χρησιμοποιήστε: {{χωρίς παραπομπές|27|12|2024}}


Μπόχουμιλ Χράμπαλ
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		Bohumil Hrabal (Τσεχικά)
Γέννηση28  Μαρτίου 1914[1][2][3]
Brno-Židenice[4][5] ή Židenice[6]
Θάνατος3  Φεβρουαρίου 1997[1][2][3]
Πράγα[7][8][9]
Αιτία θανάτουπτώση από ύψος
Τόπος ταφήςHradištko και Cemetery in Hradištko[10]
Κατοικίαd:Q122416555
Χώρα πολιτογράφησηςΤσεχοσλοβακία
Τσεχία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΤσεχικά[11][12][13]
Εκπαίδευσηδιδάκτωρ νομικής
ΣπουδέςΠανεπιστήμιο του Καρόλου
Faculty of Law, Charles University in Prague[5]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητασυγγραφέας[14][9]
μυθιστοριογράφος
σεναριογράφος[6]
ποιητής-νομικός
ποιητής[9][6]
πεζογράφος[15][6]
Αξιοσημείωτο έργοMiloš Hrma
Closely Watched Trains
I Served the King of England
Too Loud a Solitude
Περίοδος ακμής1952
Οικογένεια
ΣύζυγοςEliška Hrabalová
ΣυγγενείςBohuslav Kilian (θείος) και Eva Kilianová (πρώτη ξαδέλφη)
Αξιώματα και βραβεύσεις
Βραβεύσειςμετάλλιο Αξίας της Δημοκρατίας της Τσεχίας (1996)
Jaroslav Seifert Prize (1993)
επίτιμος διδάκτωρ του Πανεπιστημίου της Πάδοβας (9  Μαΐου 1996)[16]
κρατικό βραβείο Κλέμεντ Γκότβαλντ (30  Απριλίου 1968)
Meritorious Artist (6  Μαΐου 1989)
d:Q3910560 (1988)
Υπογραφή
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Ο Μπόχουμιλ Χράμπαλ (Bohumil Hrabal, 1914 – 1997) ήταν Τσέχος συγγραφέας. Μαζί με τους Γιάροσλαβ Χάσεκ, Κάρελ Τσάπεκ και Μίλαν Κούντερα, ο Χράμπαλ θεωρείται ένας από τους μεγαλύτερους Τσέχους συγγραφείς του 20ου αιώνα.

Η ζωή του

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Μπόχουμιλ Χράμπαλ γεννήθηκε στο Μπρνο (Brno) της (τότε) Τσεχοσλοβακίας το 1914. Ήταν διδάκτωρ της Νομικής από το φημισμένο Πανεπιστήμιο του Καρόλου της Πράγας, αλλά δεν εξάσκησε το επάγγελμα του δικηγόρου. Άσκησε διάφορα επαγγέλματα προτού εκδώσει το πρώτο του βιβλίο με τίτλο «Λόγια ανθρώπου» (Hovory lidi, 1956). Εργάστηκε ως σιδηροδρομικός, τηλεγραφητής, εργάτης χαλυβουργίας, υπάλληλος συμβολαιογραφείου, αλλά και στο θέατρο.

Ο Χράμπαλ ζούσε στην Πράγα-Λίμπεν (Praha – Liben). To 1956, αγόρασε εξοχικό σπίτι στο Kersko, όπου περνούσε τον καιρό του εκεί μαζί με τις αγαπημένες του γάτες. Διάσημο έχει γίνει σήμερα το «Τείχος Χράμπαλ» στο Λίμπεν, όπου απεικονίζεται ο συγγραφέας ανάμεσα στις γάτες του.

Ο Χράμπαλ ήταν τακτικός θαμώνας στην μπυραρία «Στον Χρυσό Τίγρη» (U zlateho tygra) στην Οδό Husova 17 της Πράγας, που είναι γνωστό για τη συνάντηση του συγγραφέα εδώ με τον Τσέχο Πρόεδρο Βάτσλαβ Χάβελ και τον Αμερικανό Πρόεδρο Μπιλ Κλίντον.

Ο Χράμπαλ πέθανε στην Πράγα στις 3 Φεβρουαρίου του 1997. Έπεσε από τον πέμπτο όροφο του νοσοκομείου, όπου νοσηλευόταν, προσπαθώντας να ταΐσει περιστέρια. Υποστηρίζεται όμως και η εκδοχή ότι αυτοκτόνησε, πηδώντας από το μπαλκόνι του σπιτιού του στον τέταρτο όροφο. Είναι ενταφιασμένος στον οικογενειακό τάφο του στο Hradistko.

Τα έργα του

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Bohumil Hrabal 1985
foto Hana Hamplová

Ο Μπόχουμιλ Χράμπαλ είναι ένας από τους πιο αναγνωρισμένους συγγραφείς στην Τσεχία μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ανήκει στους διαμορφωτές της νέας στροφής στη λογοτεχνία του 20ου αιώνα στη χώρα του.

Επηρεασμένος από τους σουρεαλιστές συγγραφείς, η μυθιστορηματική πρόζα του Χράμπαλ συνδυάζει το συμβολισμό με το μαγικό ρεαλισμό. Χαρακτηριστικά του οι επιδέξιοι πειραματισμοί, η λυρική αφέλεια, τα φολκλορικά στοιχεία, ο ψεύτικος ηρωισμός, το έξυπνο χιούμορ, η ειρωνεία και οι ιδιοτροπίες της τύχης.

Τα πιο γνωστά από τα μυθιστορήματά του «Τρένα υπό στενή επιτήρηση», 1965 (ελληνική απόδοση «Ο άνθρωπος που έβλεπε τα τρένα να περνούν») και «Υπηρέτησα τον βασιλιά της Αγγλίας» (1971) μεταφέρθηκαν με παγκόσμια επιτυχία στον κινηματογράφο από τον Τσέχο σκηνοθέτη Γίρι Μένζελ (Jiri Menzel) στα 1966 και 2006, αντίστοιχα.

Άλλα έργα του Χράμπαλ είναι «Μαργαριτάρι στο βυθό» (1963), «Οι φλύαροι» (1964), «Μαθήματα χορού για ενήλικες» (1964), «Μικρή αγγελία για ένα σπίτι στο οποίο δεν θέλω πια να ζω» (1966), «Μια πολυθόρυβη μοναξιά» (1976) κ. ά. Πολλά από τα έργα του, όπως το μυθιστόρημά του «Υπηρέτησα τον βασιλιά της Αγγλίας», δεν δημοσιεύτηκαν ποτέ στην Τσεχοσλοβακία.

Ο Χράμπαλ είχε συμπεριληφθεί στους απαγορευμένους συγγραφείς, όταν επιδοκίμασε το «Μανιφέστο των δύο χιλιάδων λέξεων» (1968), το οποίο είχε υπογραφεί από διάφορους διανοούμενους με αίτημα το σεβασμό των ανθρωπίνων και πολιτικών δικαιωμάτων. Από τότε τα έργα του κυκλοφορούσαν μόνο στο εξωτερικό.

Στο μυθιστόρημα «Ο άνθρωπος που έβλεπε τα τρένα να περνούν», ο νεαρός Μίλος εργάζεται ως μαθητευόμενος στο σιδηροδρομικό σταθμό ενός χωριού στην κατεχόμενη από τους Γερμανούς Τσεχοσλοβακία. Του αρέσει να βλέπει τα τρένα να περνούν και να κάνει όνειρα. Ο πόλεμος και οι συνέπειές του δεν τον πολυαπασχολούν. Το πρόβλημά του είναι ο ανεκπλήρωτος έρωτας του για μία ωραία γυναίκα. Έχει να λύσει ένα φλέγον προσωπικό ζήτημα: να ξεπεράσει το ερωτικό σύμπλεγμα του πρωτάρη και να καταφέρει να έχει μια ολοκληρωμένη σεξουαλική επαφή. Στην επιδίωξή του αυτή, θα γίνει ήρωας κωμικοτραγικών καταστάσεων , μέχρι που θα εμπλακεί σε μια επιχείρηση ανατίναξης ενός γερμανικού τρένου που μεταφέρει πυρομαχικά και θα γίνει, άθελά του, ήρωας της αντίστασης. Η κινηματογραφική μεταφορά του από τον Γίρι Μέντσελ βραβεύτηκε με Όσκαρ καλύτερης ξένης ταινίας και άλλα διεθνή βραβεία.

Το έργο του Χράμπαλ «Υπηρέτησα τον βασιλιά της Αγγλίας» αφηγείται την πορεία του νεαρού Γιάν Ντίτε, ο οποίος από άσημος υπηρέτης του αυτοκράτορα της Αιθιοπίας βίωσε έναν εξωφρενικό τρόπο ζωής, τις πρώτες ερωτικές περιπέτειες, έρχεται σε επαφή με την αφρόκρεμα της τσέχικης υψηλής κοινωνίας, ξεκινά καινούργιες δουλειές σε κομψά ξενοδοχεία στο κέντρο της Πράγας. Είναι ερωτευμένος και παντρεύεται με τη Λίζα, μια νεαρή Γερμανίδα ναζί και αρχίζει να δουλεύει για τους Γερμανούς. Το όνειρό του γίνεται πραγματικότητα, κολυμπά στα πλούτη, αποκτά το δικό του ξενοδοχείο, αλλά τελικά προκαλεί την τύχη του, παγιδευμένος στα πλοκάμια των κομμουνιστικών αρχών.

Ο Μίλαν Κούντερα χαρακτήρισε το «Υπηρέτησα τον Βασιλιά της Αγγλίας» ως «Μία από τις πιο αυθεντικές λογοτεχνικές καταγραφές της μαγευτικής Πράγας. Απίστευτος συνδυασμός γήινου χιούμορ και μπαρόκ φαντασίας».

Στο μυθιστόρημα «Μια πολυθόρυβη μοναξιά» (Τoo loud a Solitude, 1977), μια πολιτική σάτιρα με θέμα την κομμουνιστική λογοκρισία και την «πολιτιστική κάθαρση», ο ήρωας του έργου επιχειρεί να διασώσει απαγορευμένα βιβλία από το καθεστώς του Γκούσταβ Χούσακ.

Μετά την πτώση του κομμουνισμού, ο Χράμπαλ συνέχισε να ασκεί, με βαθύ σκεπτικισμό, δριμεία κριτική και στην εκκολαπτόμενη τότε νέα τσέχικη δημοκρατία.

Ο Χράμπαλ ανάμεσα στις πολυαγαπημένες του γάτες. Παράσταση σε τοίχο στη συνοικία διαμονής του, Liben

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 11907844c. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. 11882192X. Ανακτήθηκε στις 15  Οκτωβρίου 2015.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 «Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Bohumil-Hrabal. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 12  Δεκεμβρίου 2014.
  5. ↑ 5,0 5,1 «Studenti pražských univerzit 1882–1945» 1431984655436170.
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 Research Library in Olomouc: (Τσεχικά) REGO. aleph.vkol.cz/F/?func=find-c&ccl_term=sys%3D000001005&local_base=svk04. Ανακτήθηκε στις 1  Απριλίου 2024.
  7. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 31  Δεκεμβρίου 2014.
  8. ↑ Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. jk01042564. Ανακτήθηκε στις 23  Νοεμβρίου 2019.
  9. ↑ 9,0 9,1 9,2 The Fine Art Archive. cs.isabart.org/person/8655. Ανακτήθηκε στις 1  Απριλίου 2021.
  10. ↑ 10,0 10,1 (Αγγλικά) BillionGraves. 23224578.
  11. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb11907844c. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  12. ↑ Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. jk01042564. Ανακτήθηκε στις 1  Μαρτίου 2022.
  13. ↑ CONOR.SI. 9793379.
  14. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 25  Ιουνίου 2015.
  15. ↑ Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. jk01042564. Ανακτήθηκε στις 15  Δεκεμβρίου 2022.
  16. ↑ www.unipd.it/en/university/history/honorary-degrees.

Πηγές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

•“501 Great Writers” (Edit. Julian Patrick), Apple Press, London, 2009. •Εγκυκλοπαίδεια «Πάπυρος-Λαρούς-Μπριτάνικα», λήμμα «Χράμπαλ, Μπόχουμιλ», τόμ. 61, Εκδόσεις Πάπυρος, Αθήνα, 1996. •Αγγλόφωνο λήμμα “Bohumil Hrabal” της wikipedia. •Αθηνόραμα.gr /Σινεμά – 6/12/2007 (http://www.athinorama.gr/cinema/default.aspx?=1626[νεκρός σύνδεσμος])

Ελληνικές εκδόσεις

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • «Ο άνθρωπος που έβλεπε τα τρένα να περνούν», Εκδόσεις Αρσενίδης, Αθήνα, Ιανουάριος 1995.
  • «Ο κόσμος το Αυτόματο», Εκδόσεις Στοχαστής, Αθήνα, Ιανουάριος 1981.
  • «Τρυφερός βάρβαρος», Εκδόσεις Ηρόδοτος, Αθήνα, 1990.
  • «Μηδαμινές αποστάσεις», Εκδόσεις GEMA, Αθήνα, Σεπτέμβριος 2007.
  • «Μια πολυθόρυβη μοναξιά», Εκδόσεις Κουκκίδα, Αίγιον, 2008.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Bohumil Hrabal στο Wikimedia Commons


Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Μπόχουμιλ_Χράμπαλ&oldid=9984668"