Νίκος Βέης
| Νίκος Βέης | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | 1882 Τρίπολη |
| Θάνατος | 12 Οκτωβρίου 1958[1] |
| Χώρα πολιτογράφησης | Ελλάδα |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Ομιλούμενες γλώσσες | νέα ελληνική γλώσσα |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | πολιτικός διδάσκων πανεπιστημίου βυζαντινολόγος |
| Αξιώματα και βραβεύσεις | |
| Αξίωμα | μέλος της Ακαδημίας Αθηνών μέλος της Βουλής των Ελλήνων (εκλογική περιφέρεια Αθηνών) πρόεδρος (Εταιρία Ελλήνων Λογοτεχνών) |
Ο Νίκος Βέης (1883; - 1958) ήταν Βυζαντινολόγος, ιστορικός και νεοελληνιστής, καθηγητής Πανεπιστημίου και Ακαδημαϊκός.
Βιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Υπάρχει ασυμφωνία των πηγών ως προς τον χρόνο και τον τόπο γέννησής του. Οι διάφορες απόψεις καλύπτουν το χρονικό διάστημα 1882-1887. Τόπος γέννησης θεωρείται η Μεγαλόπολη ενώ υπάρχουν πηγές που αναφέρουν την Τρίπολη Αρκαδίας. Ο πατέρας του Αθανάσιος Βέης, τον οποίο έχασε σε ηλικία εννέα χρονών, ήταν φιλόλογος καθηγητής στην Τρίπολη. Η μητέρα του ήταν η Ευγενία του γένος Πετροπούλου. Αδελφός του ήταν ο Κωνσταντίνος Βέης. Το 1892 η οικογένειά του εγκαταστάθηκε στην Αθήνα, όπου ο Νίκος φοίτησε στη Βαρβάκειο. Από τα μαθητικά ακόμα χρόνια εκδήλωσε ενδιαφέρον για την παλαιογραφία και την κωδικολογία προσφέροντας εθελοντική εργασία στο τμήμα χειρογράφων της Εθνικής Βιβλιοθήκης και στο Επιγραφικό Μουσείο. Το 1901 φοίτησε στην Φιλοσοφική Σχολή του Παν. Αθηνών όπου σπούδασε φιλολογία. Από τότε άρχισε να ταξιδεύει και να ερευνά αρχειακό υλικό στην Πελοπόννησο και να δημοσιεύει άρθρα για τις βυζαντινές και νεοελληνικές σπουδές στα περιοδικά «Νουμάς» και «Παναθήναια». Ασχολήθηκε επίσης με τη δημώδη ποίηση, τη σιγιλλογραφία, με καταλόγους και περιγραφές χειρογράφων και επιγραφών. Δημοσίευσε μελέτες για επιγραφές, χειρόγραφα και κώδικες μοναστηριών, για λαϊκές παραδόσεις και λαογραφικά θέματα.
Το 1908 ανακηρύχθηκε διδάκτωρ της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Αθήνας. Από το 1908 ως το 1909 που έφυγε για τη Γερμανία ασχολήθηκε με την κωδικοποίηση χειρογράφων και κωδίκων των μονών των Μετεώρων. Οι εργασίες του δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό "Βυζαντίς" της Βυζαντινολογικής Εταιρείας της οποίας υπήρξε ιδρυτικό μέλος. Το 1910 επηρεασμένος από το αγροτικό ζήτημα και εμφορούμενος από σοσιαλιστικές ιδέες, έθεσε υποψηφιότητα για βουλευτής Καρδίτσας-Τρικάλων-Καλαμπάκας με το Λαϊκό και Εργατικό Κόμμα αλλά δεν εξελέγη. Το 1911 έφυγε και πάλι για μεταπτυχιακές σπουδές και εγκαταστάθηκε στο Βερολίνο, όπου παρέμεινε συνολικά 14 χρόνια και όπου δίδαξε Βυζαντινή και Μεσαιωνική Ελληνική Φιλολογία. Εκεί γνώρισε και τον Αλέξανδρο Σβώλο, με τον οποίο έγινε στενός φίλος. Από το 1920 άρχισε την έκδοση του περιοδικού «Βyzantinische-Νeugriechische Jahrbucher» (Βυζαντινά και Νεοελληνικά Χρονικά), με το οποίο ασχολήθηκε μέχρι το 1925. Εκείνη τη χρονιά εξελέγη καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών στην έδρα της «Μεσαιωνικής και Νεωτέρας Ελληνικής Φιλολογίας» και επέστρεψε στην Αθήνα.
Το 1929 και το 1932 ήταν και πάλι υποψήφιος βουλευτής στις γερουσιαστικές εκλογές. Το 1935 απολύθηκε για πολιτικούς λόγους αλλά τον επόμενο χρόνο επαναπροσλήφθηκε μετά από απαίτηση των φοιτητών του και άλλων. Όταν ξέσπασε ο πόλεμος του 1940, έφυγε για το μέτωπο της Βορείου Ηπείρου πολιτικά επιστρατευμένος. Έμεινε στην περιοχή του Αργυροκάστρου, όπου επιτέλεσε σημαντικό έργο για τη διάσωση της ελληνικής κληρονομιάς, εντοπίζοντας, μελετώντας και περιγράφοντας ελληνικές επιγραφές και χειρόγραφα της μητρόπολης Αργυροκάστρου και μοναστηριών της Βορείου Ηπείρου.
Ανακηρύχθηκε τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών το 1941. Επί κατοχής συνδέθηκε με το ΕΑΜ[2]. Μετά την απελευθέρωση συμμετείχε ως μέλος στους Δημοκρατικούς Συλλόγους. ασχολήθηκε με την πολιτική, αλλά το 1946 επαύθη οριστικά από το Πανεπιστήμιο, λόγω της πολιτικής του δράσης. Από το 1945 έως 2-5-1947 βρισκόταν και πάλι στα Μετέωρα για έρευνες. Το 1950 ήταν υποψήφιος του Σοσιαλιστικού κόμματος ΕΛΔ του Αλέξανδρου Σβώλου και εξελέγη βουλευτής Αθηνών. Από το 1948 ως το 1952 διετέλεσε πρόεδρος της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών.
Πέθανε στην Αθήνα, έπειτα από μακρόχρονη και επώδυνη ασθένεια, στις 12 Οκτωβρίου του 1958.
Ιδιαίτερα σημαντικό θεωρείται το έργο του Ν. Βέη γύρω από τα αρχεία των Μετεώρων, για το οποίο βραβεύτηκε από την Βασιλική Βαυαρική Ακαδημία του Μονάχου το 1909.
Στοιχεία της βιογραφίας του εξέδωσε η σύζυγός του Μαίρη Βέη.
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data
.bnf .fr /ark: /12148 /cb124117266. Ανακτήθηκε στις 31 Δεκεμβρίου 2019. - ↑ Νίκος Βέης :Από τη φιλολογία στον κοινωνικό στίβο, Μάχη Παΐζη-Αποστολοπούλου εφ. Τα Νέα 8/12/1999
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Σαρδέλης Κώστας, Τα Μοναστήρια των Μετεώρων και ο Νίκος Βέης. Περιοδικό "Νέα Εστία", τομ. 128, 1518 (1-10-1990), σελ. 1297-1300.
- Mάχη Παΐζη-Αποστολοπούλου, «Νίκος Βέης. Από την φιλολογία στον κοινωνικό στίβο», [1]
- Εφημερίδα Μακεδονία, Απέθανε και εκηδεύθη ο ακαδημαϊκός Ν. Βέης, 14/10/1958, σελ. 4 [2]
- Μαίρη Ν. Βέη, Ιστοριοδιφικά ταξίδια του Νίκου Βέη εις την Θεσσαλίαν και άλλαι προσωπικότητες συνδεόμεναι προς αυτόν και την Θεσσαλίαν. Αθήνα, 1971. (Αναφέρεται από τον Κ. Σαρδέλη).