Ναός του Μπάρμπαρ
Ο Ναός του Μπάρμπαρ (αραβ. معبد باربار, Maʻbad Bārbār) είναι αρχαιολογικός χώρος στο χωριό Μπάρμπαρ του Μπαχρέιν, που θεωρείται ότι ανήκει στον πολιτισμό Ντίλμουν. Η αρχική ανακάλυψή του έγινε το 1954. Τρεις διαφορετικοί αρχαίοι ναοί κτίσθηκαν στον χώρο αυτόν, από το 3000 π.Χ. περίπου και μεταγενέστερα. Οι ναοί κτίσθηκαν με πλίνθους από ασβεστόλιθο, που πιστεύεται ότι κόπηκαν από τις νησίδες Τζίντα.[1]
Ιστορία και αρχαιολογία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Οι τρεις ναοί κατασκευάσθηκαν ο ένας πάνω από τα ερείπια των προηγούμενων, διαδοχικά, με τον δεύτερο να κτίζεται περίπου 500 χρόνια μετά τον πρώτο (δηλαδή περί το 2500 π.Χ.) και τον τρίτο μεταξύ του 2100 και του 2000 π.Χ..[2][3]
Πιστεύεται ότι οι ναοί ανεγέρθηκαν για τη λατρεία του θεού Ένκι, του θεού της σοφίας και του πόσιμου νερού, αλλά και της συζύγου του, της Νανχούρ Σακ ή Νινχουρσάγκ.[4]
Η θέση ανακαλύφθηκε από μια αρχαιολογική ομάδα από τη Δανία με επικεφαλής τον Πέτερ Γκλομπ το 1954. Οι πρώτες ανασκαφές άρχισαν το ίδιο έτος με επικεφαλής τους Δανούς Χέλμουτ Άντερσεν και Πέντερ Μόρτενσεν, και συνεχίσθηκαν έως το 1962.[5] Η κουρφή ενός σωρού από χαλίκια αφαιρέθηκε τον χειμώνα του 1955 και οι τοίχοι του επάνω ναού ανασκάφθηκαν τον Φεβρουάριο και τον Μάρτιο του 1956. Ανασκαφικές εργασίες στον χώρο επαναλήφθηκαν το 2004.[6]
Υπάρχει στη θέση αυτή μια φυσική πηγή νερού, που θεωρείται ότι είχε πνευματική σημασία για τους πιστούς. Κατά την ανασκαφή της θέσεως βρέθηκαν πολλά εργαλεία, όπλα, κεραμικά και μικρά τεμάχια χρυσού, που εκτίθενται σήμερα στο Εθνικό Μουσείο του Μπαχρέιν. Το γνωστότερο είναι μια χάλκινη κεφαλή ταύρου.[7][8]
Σήμερα ο αρχαιολογικός χώρος του Ναού του Μπάρμπαρ βρίσκεται στον προκαταρκτικό κατάλογο των Μνημείων Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO.[9]
Ο Ναός I
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο αρχαιότερος ναός, ο Ναός I, κτίσθηκε πάνω σε μια ορθογώνια βάση με μήκος περίπου 25 μέτρα και πλάτος 17 μέτρα. Αυτή με τη σειρά της εδραιώθηκε πάνω σε ένα υπόστρωμα καθαρής άμμου, που φαίνεται ότι στερεώθηκε με ένα στρώμα γαλαζωπού πηλού.
Στα θεμέλιά του ανακαλύφθηκαν αναθήματα: δεκάδες πήλινοι κύλικες σε ξεχωριστές επταμελείς ομάδες, θραυσμένοι και θαμμένοι στα θεμέλια. Επίσης χάλκινα αντικείμενα εναποτέθηκαν σε μικρούς σωρούς ή και μεμονωμένα. Στη νοτιοδυτική γωνία αυτού του πρώτου ναού υπάρχουν σκαλοπάτια που οδηγούσαν σε ένα πηγάδι τετραγωνικής διατομής. Η οροφή του ναού διατηρήθηκε στο ύψος των 2 μέτρων με τα υπολείμματα ενός τραπεζοειδούς ιερού στο κέντρο και συναπτόμενα δωμάτια. Ο Ναός Ι κτίσθηκε από τοπικό ασβεστόλιθο, της νήσου του Μπαχρέιν.
Ο Ναός II
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο δεύτερος ναός διατηρείται σε καλύτερη κατάσταση, διατηρώντας τοίχους και υποστηρίγματα της οροφής. Οι πλίνθοι έχουν κοπεί με αξιοσημείωτη προσοχή και επιδεξιότητα, εμφανή στην τοιχοποιία, ιδίως γύρω από το ιερό πηγάδι. Στο κέντρο του ναού υπήρχαν ένας διπλός κυκλικός ναός και μία τράπεζα προσφορών. Στα νότια υπήρχαν τρεις λατρευτικοί λίθοι στο σχήμα που είχαν τότε οι άγκυρες των εμπορικών πλοίων, με τον κεντρικό να φέρει επιπλέον μια προεξέχουσα κεφαλή ζώου. Ο θησαυρός του ναού βρισκόταν μέσα σε λάκκο με πέτρινα τοιχώματα στο βορειοανατολικό άκρο. Μικρότερα κτίσματα υπήρχαν επίσης. Πλίνθος με τρεις στήλες βρέθηκε κοντά στον βορειοδυτικό τοίχο. Μια διπλή σειρά πλίνθων για τα λατρευτικά σκεύη πλαισίωνε αμφότερες τις πλευρές των σκαλοπατιών και πάνω τους υπήρχαν δύο οπές ανά πλίνθο, οι οποίες είχαν τετράγωνη διατομή και ήταν επενδεδυμένες με άσφαλτο και φύλλα χαλκού. Σε αυτές μπορεί να στήριζαν χάλκινα κοντάρια με τα εμβλήματα των θεών, που απεικονίζονται συχνότατα σε σφραγίδες, ή ίσως ξύλινα αγάλματα. Η φυσική πηγή με άφθονο νερό γέμιζε μια μικρή δεξαμενή και πιθανώς υπήρξε η αιτία για την ανέγερση του ναού στη συγκεκριμένη τοποθεσία. Το νερό έρρεε από έναν τρυπημένο πέτρινο πίθο πίσω από μια ημικυκλική πέτρινη κρήνη. Από τις γωνίες του ναού ξεκινούσαν βαθιά πέτρινα κτιστά κανάλια που μετέφεραν το νερό στους παρακείμενους αγρούς και κήπους. Στα ανατολικά του ναού υπήρχε μια αυλή θυσιών σε οβάλ σχήμα, συνδεδεμένη με κεντρική εξέδρα με στρωμένο κεκλιμένο επίπεδο και σκαλοπάτια. Το δάπεδο της αυλής αυτής ήταν καλυμμένο με στάχτες και τα οστά βοοειδών και προβάτων, προφανώς θυσιασμένων ζώων.
Ο Ναός III
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Ναός III βρισκόταν σε χρήση και μετά το 2000 π.Χ. και ήταν μεγαλύτερους από αμφότερους τους προηγούμενους. Δύο κυκλικές τράπεζες προσφορών από πέτρα κομμένη με ακρίβεια, με έναν χαμηλό βωμό ανάμεσά τους σώζονται ακόμα όρθιες στο μέσο του προαυλίου του. Τρία ακόμα όρθια αγκωνάρια είναι τρυπημένα με κυκλικής διατομής οπές και πιστεύεται ότι από εκεί περνούσαν σκοινιά με τα οποία έδεναν τα ζώα που προορίζονταν για θυσία.
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Bibby, Geoffrey (1969). Looking for Dilmun (1η έκδοση). Νέα Υόρκη: Alfred A. Knopf. LCCN 69010704.
- ↑ P. Mortensen (1971). «On the Date of the Barbar Temple in Bahrain». Artibus Asiae 33 (4).
- ↑ P. Mortensen (1974). «On the Date of the Barbar Temple». Dilmun, A Journal of Archaeology and History in Bahrain 6: 4-9.
- ↑ Nissen, Hans· Rice, Michael (1986). Bahrain through the ages : the archaeology (1. publ. έκδοση). Λονδίνο: KPI. σελ. 352. ISBN 9780710301123.
- ↑ H. Helmuth Andersen και Flemming Hojlund (2003). The Barbar Temples. Jutland Archaeological Society Publications. Aarhus University Press. ISBN 978-87-88415-27-8.
- ↑ F. Højlund (2005). «New excavations at the Barbar Temple, Bahrain». Arabian Archaeology and Epigraphy 16 (2): 105-128. doi:. https://curis.ku.dk/ws/files/138743278/H_jlund_et_al_2005_New_Excavations_at_the_Barbar_Temple_Bahrain.pdf. [1] Αρχειοθετήθηκε 9 August 2017 στο Wayback Machine.
- ↑ Elisabeth C.L. During Caspers (1971). «The Bull's Head from Barbar Temple II, Baḥrain: A Contact with Early Dynastic Sumer». East and West 21 (3/4): 217-223.
- ↑ Al Halwachi, Hussain (2020). «The copper bull's head at Barbar temple: Chemical composition and casting alloy». Journal of Archaeological Science: Reports 32. doi: . Bibcode: 2020JArSR..32j2390A. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2352409X20301814.
- ↑ UNESCO World Heritage Centre – Barbar Temple
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Michael Rice (1990). The Temple Complex At Barbar Bahrain – A Description & Guide. Bahrain Ministry of Information.
- P. Mortensen (1956). «Barbartemplets ovale anlæg». KUML 6 (6): 189-198. doi:. https://tidsskrift.dk/kuml/article/view/97301.
- P. Mortensen (1970). «Om Barbartemplets datering». KUML 20 (20): 85-98. doi:. https://tidsskrift.dk/kuml/article/view/105438.