Νεφελίνης
Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
Ο Νεφελίνης , (από νεφέλη = σύννεφο), είναι ορυκτό ορθοπυριτικό άλας αργιλίου και νατρίου, με χημικό μοριακό τύπο Na3KAl4Si4O16 Αποτελεί ουσιώδες ορυκτολογικό συστατικό πολλών πυριγενών πετρωμάτων ως και ελαιολιθικών και συναφών πηγματιτών. Ανήκει κυρίως στη κατηγορία των τεκτοπυριτικών ορυκτών.
Μορφή - ιδιότητες
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο νεφελίνης κρυσταλλώνεται στο εξαγωνικό σύστημα συνήθως σε πρισματική μορφή, απαντά όμως και σε ακανόνιστα συσσωματώματα ως ορκυκτολογικό συστατικό πετρωμάτων. Παρουσιάζει θραυσμό κογχώδη έως ανώμαλο, σκληρότητα 5-6, ειδικό βάρος 2,63-2,64, λάμψη υαλώδη και επί θραυσιγενούς επιφάνειας στεατώδη, ημιδιαφανές σε χρώμα λευκό ή ανοικτό τεφρό έως κυανοπράσινο.
Ποικιλία αυτού είναι ο ελαιόλιθος που αποτελεί την κοκκώδη μορφή του νεφελίνη που απαντά στα πλουτώνια πετρώματα και διαφέρει στο χρώμα από υπέρυθρο, ή υποκύανο. Κατεργασμένο αυτό επί κοσμημάτων χαρακτηρίζεται "μάτι της γάτας" από την ανταύγεια του πράσινου ή κόκκινου χρώματος.
Εντοπισμός
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο ελαιόλιθος απαντά στη νότια Νορβηγία, την Πορτογαλία, τη Γροιλανδία κ.α. Αντίθετα ο νεφελίνης απαντά ως ορυκτολογικό συστατικό νεώτερων ηφαιστειογενών πετρωμάτων όπως των φωνολίθων, των νεφελικών βασαλτών κ.λπ. Χαρακτηριστική είναι η εμφάνισή του στη περιοχή του Όντενβαλντ, του Φογκελσγκεμπίργκε καθώς και στη Σαξονία.
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια τ. ΙΗ΄, σ. 229