Ουλίτιδα
 |
Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
.jpg)
Η ουλίτιδα είναι παθολογική κατάσταση των ούλων, που χαρακτηρίζεται από φλεγμονή και αιμορραγία. Προκαλείται λόγω της αμυντικής δράσης του οργανισμού κατά των τοξινών που παράγουν τα βακτήρια που διαβιούν στη στοματική κοιλότητα. Έχει ως αποτέλεσμα κακοσμία της αναπνοής και χαλαρότερη στήριξη των δοντιών από τα ούλα.
Παθολογία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Δύο είναι οι κύριες νόσοι των δοντιών και των ούλων του στόματός μας: Η οδοντική τερηδόνα και η ουλίτιδα. Και στις δύο αυτές περιπτώσεις, το κυριότερο αίτιο που τις προκαλεί είναι η οδοντική μικροβιακή πλάκα (Ο.Μ.Π.), δηλαδή ένα σύνολο εναποθέσεων που αρχίζουν να συγκεντρώνονται πάνω στις οδοντικές επιφάνειες, παράλληλα με το σιαλικό υμένιο, ακόμη και λίγα λεπτά μετά το βούρτσισμα.
Η βλάβη οφείλεται σε μικροβιακή προσβολή όταν κάτω από την επιφάνεια αυτής της πλάκας (εναπόθεσης) αφεθούν να δράσουν ανενόχλητοι διάφοροι παθογόνοι μικροοργανισμοί, αλλά και μόνο στην παρουσία της (της πλάκας), που είναι ιδιαιτέρως ερεθιστική για τα ούλα (περιοδοντικοί ιστοί) που περιβάλλουν τα δόντια μας.
Οδοντική μικροβιακή πλάκα (Ο.Μ.Π.)
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Οδοντική μικροβιακή πλάκα ονομάζεται το κιτρινωπό ή σκουρόχρωμο επίχρισμα το οποίο σχηματίζεται πάνω στην επιφάνεια των δοντιών και περισσότερο γύρω ή και κάτω από τα ούλα. Είναι μάλιστα χαρακτηριστικό ότι ο σχηματισμός της Ο.Μ.Π. ξεκινά λίγα μόλις λεπτά από την ολοκλήρωση του βουρτσίσματος των δοντιών και είναι φυσικά αδύνατο να τον εμποδίσουμε. Όμως με το τακτικό βούρτσισμα, η Ο.Μ.Π. απομακρύνεται έγκαιρα, πριν δηλαδή γίνει επικίνδυνη.
Αυτό συμβαίνει όταν η πλάκα μετατραπεί σε τρυγία (πέτρα), δηλαδή μία ενασβεστιωμένη (σκληρή) πλέον εναπόθεση, που δεν μπορεί να απομακρυνθεί με την οδοντόβουρτσα, αλλά μόνο με τη βοήθεια του οδοντιάτρου.
Όταν το στόμα παραμείνει αβούρτσιστο για 2-3 ημέρες η κατάσταση είναι ακριβώς αυτή: Στις οδοντικές επιφάνειες κυριαρχεί η τρυγία, ενώ νέα στρώματα πλάκας συνεχίζουν να εναποτίθενται πάνω της.
Κλινική εικόνα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η ουλίτιδα είναι μια παθολογική κατάσταση (φλεγμονή) κατά την οποία τα ούλα μας είναι διογκωμένα, εξέρυθρα (κόκκινα) και συνήθως αιμορραγούν, είτε αυτόματα, είτε στη διάρκεια του βουρτσίσματος.
Το αίτιο που την προκαλεί είναι η Ο.Μ.Π. που έχει πλέον μετατραπεί σε τρυγία (πέτρα). Αυτή ευρισκόμενη γύρω από τον αυχένα των δοντιών, πάνω ή κάτω από τα ούλα, αφενός τα ερεθίζει, αφετέρου επιτρέπει τη δράση των παθογόνων μικροβίων του στόματος. Ως επακόλουθο η στήριξη του δοντιού σιγά-σιγά αδυνατίζει, διότι η πέτρα απομακρύνει τα ούλα από αυτό, ξεγυμνώνει και αφήνει ακάλυπτη τη ρίζα του και τελικά το οστούν της γνάθου που στήριζε το δόντι διαλύεται.
Επιπτώσεις
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το δόντι αρχίζει να αποκτά μεγαλύτερη κινητικότητα από τη φυσιολογική και στο τέλος χάνεται (με εξαγωγή), συχνά χωρίς το ίδιο να παρουσιάζει καμία βλάβη στην επιφάνειά του. Από τις συνεχείς απώλειες των δοντιών στο στόμα, δημιουργούνται κενά που θα αποκατασταθούν με πολύ κόπο και προσπάθεια από τον οδοντίατρο .
Αν η κατάσταση αφεθεί στη μοίρα της, θα έχουμε δυσάρεστα επακόλουθα, όπως διαταραχές της σύγκλεισης (του τρόπου δηλαδή που αρθρώνουν τα πάνω με τα κάτω δόντια), της ομιλίας, στομαχικές ενοχλήσεις από την πλημμελή μάσηση των τροφών, αισθητικά προβλήματα και επιπτώσεις στην ψυχολογία του ασθενούς, ο οποίος επηρεάζεται στην προσωπική, την επαγγελματική και την κοινωνική του ζωή από την άσχημη εικόνα του στόματός του.
Πρόληψη
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το «κλειδί» για την πρόληψη της νόσου είναι το σωστό βούρτσισμα, δηλαδή η έγκαιρη και επιτυχημένη απομάκρυνση όλων των υπολειμμάτων τροφής από τις οδοντικές επιφάνειες, μετά από κάθε γεύμα και ο έλεγχος της Ο.Μ.Π. η οποία συνεχώς σχηματίζεται. Οι κινήσεις μας κατά τη διάρκεια του βουρτσίσματος δεν θα πρέπει να είναι βιαστικές ούτε βίαιες, ενώ κεφαλαιώδους σημασίας είναι η σωστή επιλογή οδοντόβουρτσας. Η τελευταία πρέπει να διαθέτει όσο το δυνατό μικρότερη κεφαλή.
Το βούρτσισμα, εκτός από τη συνεισφορά του στην υγεία δοντιών και ούλων, αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα της ατομικής μας υγιεινής. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι τα μικρά παιδιά, από την ηλικία του ενός έτους και μετά, θα πρέπει να βοηθηθούν από τους γονείς και τον γιατρό, προκειμένου να εξοικειωθούν.
Σωστό βούρτσισμα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Τοποθετούμε την οδοντόβουρτσα πάνω στην οδοντική επιφάνεια με τέτοιο τρόπο, ώστε να αισθανόμαστε ότι οι επάνω τρίχες φθάνουν μεταξύ ούλων και δοντιού, ενώ οι υπόλοιπες καλύπτουν το δόντι. Όχι τελείως κάθετα, αλλά με μία κλίση προς τα ούλα. Οι κινήσεις του βουρτσίσματος θα πρέπει να είναι απαλές, παλινδρομικές (πέρα-δώθε) και να περιορίζονται σε δύο (ή το πολύ τρία) δόντια. Με αυτό τον τρόπο βουρτσίζουμε όλες τις επιφάνειες των δοντιών, μέσα-έξω, εμπρός-πίσω, αλλά εκείνες των πίσω δοντιών, τις μασητικές, αυτές δηλαδή που μοιάζουν με βουναλάκια-αυλάκια (οπές και σχισμές).
Ένα επιπλέον μέσο προστασίας είναι το οδοντιατρικό νήμα, όπως και τα διάφορα υγρά (στοματοπλύματα) που κυκλοφορούν στο εμπόριο, κυρίως τα φθοριούχα. Σημαντικό είναι να αποφεύγεται η χρήση τους στα παιδιά έως την ηλικία των 6 ετών, καθώς υπάρχει κίνδυνος κατάποσης.
Το βούρτσισμα θα πρέπει να γίνεται μετά από κάθε γεύμα, οπωσδήποτε δηλαδή μεσημέρι και βράδυ (μετά το δείπνο) αλλά και το πρωί, έπειτα από τη λήψη του πρωινού για απομάκρυνση της Ο.Μ.Π., δροσερή αναπνοή και ευχάριστη αίσθηση όλη τη μέρα.
Καλό είναι όταν μπορούμε να βουρτσίζουμε και τη ράχη της γλώσσας μας, στην οποία συγκεντρώνονται τεράστιες ποσότητες μικροοργανισμών, που προκαλούν έντονη κακοσμία.
- Oulis CJ, Raadal M, Martens l. Guidelines on the use of fluoride in children: an EAPD policy document. EJPD 2000;1(1):7-12
Διατροφικές συνήθειες
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το κάπνισμα και η κατανάλωση καφέ χρωματίζουν τις οδοντικές επιφάνειες, ειδικά όταν δεν έχει απομακρυνθεί από αυτές η πέτρα, με μια διαδικασία που λέμε «καθαρισμό» (αποτρύγωση) και γίνεται μόνο στο οδοντιατρείο.
Η νικοτίνη και η καφεΐνη που περιέχουν κάνουν τα δόντια μας να δείχνουν πολύ αντιαισθητικά, ενώ μπορούν να προκληθούν περιοδοντίτιδα (προχωρημένη δηλαδή ουλίτιδα) αλλά και στοματίτιδα.