Πλάκες της Μποτορρίτα
 |
Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
 |
Αυτό το λήμμα είναι ορφανό καθώς λίγα ή και καθόλου λήμματα συνδέουν σε αυτό. Παρακαλούμε βοηθήστε βάζοντας συνδέσμους προς αυτό σε λήμματα για σχετικά θέματα. (Απριλίου 2010) |
Τις πλάκες (ή πινακίδες ή χάλκινα) της Μποτορρίτα (Ισπανικά: bronces de Botorrita) αποτελούν 4 χάλκινες πλάκες που ανακαλύφθηκαν στην περιοχή Μποτορρίτα (τη ρωμαϊκή Contrebia Belaisca) κοντά στην Σαραγόσα, την δεκαετία του 1970. Οι 4 αυτές πλάκες, που αναφέρονται ως Botorrita I, II, III και IV, περιέχουν κείμενα και ανάγονται τον 1ο π.Χ. αιώνα. Τα κείμενα αυτά, στις πινακίδες Ι, ΙΙΙ και ΙV είναι γραμμένα σε γλώσσα Κελτιβηρική, ενώ αυτό της πλάκας ΙΙ στα Λατινικά.
Η Botorrita I ανακαλύφθηκε το 1970 και αποτελεί το πιο μακροσκελές κείμενο στα Κελτιβηρικά. Το μέγεθός της είναι 40 x 10 εκατοστά και περιέχει κείμενο και στις δύο πλευρές της, ενώ η κατασκευή της θεωρείται πως έγινε το 70 π.Χ. Περιέχει 11 γραμμές στο μπροστινό μέρος και μια λίστα με ονόματα στο πίσω μέρος, και φαίνεται πως αφορά ένα νομοθετικό κείμενο από κάποια τοπική γερουσία. Η Botorrita IΙI ανακαλύφθηκε το 1979, ενώ η ανάγνωσή της έγινε μέσω ακτίνων Χ, καθώς ήταν αρκετά φθαρμένη. Το κείμενό της διαιρείται σε 4 στήλες, ενώ περιέχει και μια σύντομη εισαγωγή δύο γραμμών. Η Botorrita IV ανακαλύφθηκε το 1994 και περιέχει κείμενο 18 γραμμών και στις δύο πλευρές. Χρονολογείται από τα τέλη του 2ου π.Χ. αιώνα με αρχές του 1ου π.Χ. αιώνα.
Η Botorrita II, η οποία είναι και η μοναδική από τις πινακίδες με κείμενο στα Λατινικά (κατι που την κάνει εύκολα κατανοητή), χρονολογείται στο 87 π.Χ. και το περιεχόμενό της αφορά μια δίκη ανάμεσα στους κατοίκους της πόλης Salduie (σημερινή Σαραγόσα) και αυτούς της πόλης Alaun (σημερινό Αλεγκόν) για έναν αγωγό νερού. Η απόφαση είναι υπέρ της Salduie.
Η εύρεση των πινακίδων αυτών συντέλεσε στην μελέτη και την κατανόηση των γλωσσών της Ιβηρικής Χερσονήσου. Οι πλάκες βρίσκονται σήμερα στο μουσείο της Σαραγόσα (Museo Provincial de Zaragoza).
Σχετική βιβλιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Beltrán Lloris, Francisco (1996): «Useisu aiankum tauro no era bintis. Una nota de lectura sobre la cara B de Botorrita 1», La Hispania prerromana, pp. 51-63.
- Beltrán Lloris, Francisco (2002): «El cuarto bronce de Botorrita», Palaeohispanica 2, pp. 381-393.
- Beltrán Lloris, Francisco - de Hoz, Javier - Untermann, Jürgen (1996): El tercer bronce de Botorrita (Contrebia Belaisca), Zaragoza.
- Jordán, Carlos (2004): Celtibérico, Zaragoza.
- Stifter, David (2001): "Neues vom Keltiberischen: Notizen zu Botorrita IV", Die Sprache (Sonderheft): Chronicalia Indoeuropaea 38/3 [1996], pp. 89–110.
- Stifter, David (2006): "Contributions to Celtiberian Etymology 2", Palaeohispanica 6, pp. 237-245.
- Untermann, Jürgen (1997): Monumenta Linguarum Hispanicarum. IV Die tartessischen, keltiberischen und lusitanischen Inschriften, Wiesbaden.
- Velaza, Javier (1999): «Balance actual de la onomástica personal celtibérica», Pueblos, lenguas y escrituras en la Hispania Prerromana, pp. 663-683.
- Villar, Francisco - Díaz, Mª Antonia - Medrano, Manuel Mª - Jordán, Carlos (2001): El IV bronce de Botorrita (Contrebia Belaisca): arqueología y lingüística, Salamanca.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Botorrita I
- TABULA CONTREBIENSIS (Botorrita II) από τον M. P. Rivero
- Lectura y traducción de la TABULA CONTREBIENSIS.
- Guillermo Fatás Cabeza, El pleito más antiguo de España[νεκρός σύνδεσμος].