Ποδοσφαιρική Αθλητική Ένωση Επαρχίας Κερύνειας (καλαθοσφαίριση)

Η ΠΑΕΚ δημιούργησε επίσης καλαθοσφαιρική ομάδα. Έδρα της ομάδας στην Κερύνεια ήταν το «Δημητριάδειο». Μετά την κατάκτηση της Κερύνειας από τους Τούρκους, οι τελευταίοι μετονόμασαν το στάδιο «20η Ιουλίου», που είναι η ημερομηνία της εισβολής των Τούρκων στην Κύπρο. Η ΠΑΕΚ ήταν από τα ιδρυτικά μέλη της Παγκύπριας Ομοσπονδίας Αθλοπαιδιών (ΠOA) το 1966, η οποία στη συνέχεια μετονομάστηκε σε Κυπριακή Ομοσπονδία Καλαθοσφαίρισης.

Η ΠΑΕΚ ήταν η κορυφαία ομάδα μπάσκετ της Κύπρου στις αρχές της δεκαετίας του 1970. Κατέκτησε τρία συνεχόμενα πρωταθλήματα Κύπρου (1970, 1971, 1972), δημιουργώντας ρεκόρ διαδοχικών κατακτήσεων του πρωταθλήματος, το οποίο διατηρήθηκε για 35 χρόνια. Συμμετείχε τρεις φορές στο Πανεπαρχιακό Πρωτάθλημα Ελλάδας. Σπουδαίοι καλαθοσφαιριστές της ομάδας ήταν οι Γιώργος Μουστάκας, Χρήστος Καρεφιλίδης, Αντρέας Χαραλάμπους, Ντίνος και Λούης Τσαγκαρίδης, Φοίβος Φιέρος και Γιώργος Τριγγής. Όλοι έπεσαν μαχόμενοι στην εισβολή.

Το καλοκαίρι του 1974, ο Γιώργος Μουστάκας, ο οποίος θεωρείτο ένας από τους καλύτερους καλαθοσφαιριστές της Κύπρου, θα συνέχιζε την καριέρα του στην Ελλάδα (είχε προσεγγιστεί από τον Παναθηναϊκό και άλλες ομάδες). Ωστόσο, πολέμησε στην εισβολή και σκοτώθηκε. Θεωρείτο αγνοούμενος έως το 2011, που εντοπίστηκαν τα οστά του. Συνολικά εφτά καλαθοσφαιριστές της ΠΑΕΚ έχασαν τη ζωή τους στην εισβολή και έτσι το τμήμα καλαθοσφαίρισης του σωματείου διαλύθηκε το 1974.

Το 1989 το τμήμα καλαθοσφαίρισης επαναδραστηριοποιήθηκε, για να κλείσει μερικά χρόνια αργότερα για οικονομικούς λόγους.^{[εκκρεμεί παραπομπή]} Μάλιστα, το 1995 έφτασε στον τελικό του Κυπέλλου Κύπρου, όπου ηττήθηκε από τον πρωταθλητή ΑΠΟΕΛ. Ωστόσο, εξασφάλισε τη συμμετοχή της στο Κυπέλλου Κυπελλούχων, όπου αποκλείστηκε στον Α΄ γύρο. Στον τελικό συμμετείχει και το 1999, χάνοντας από τον Κεραυνό.

Στις 9 Σεπτεμβρίου 1995 αδελφοποιήθηκε με το τμήμα μπάσκετ του ΠΑΟΚ. Την ίδια χρονιά, οι δύο ομάδες κληρώθηκαν να τεθούν αντιμέτωπες στον Α΄ γύρο του Κυπέλλου Κυπελλούχων 1995–96. Ο ΠΑΟΚ προκρίθηκε με 2 νίκες, για να φτάσει στη συνέχεια ως τον τελικό της διοργάνωσης.

Σήμερα

Η ΠΑΕΕΚ Κερύνειας επαναδραστηριοποιήθηκε το 2020 υπό αντίξοες συνθήκες. Τη σεζόν 2022/2023 κατάφερε και κατέκτησε το πρωτάθλημα και το κύπελλο κατηγορίας Β1. Τη σεζόν 2023/2024 αγωνίστηκε στην Basket League (Πρώτη Κατηγορία) με επιτυχία, καταφέρνοντας να παραμείνει στην κατηγορία, αλλά λόγω οικονομικών δυσκολιών επέλεξε να αγωνιστεί στη Β1 κατηγορία την επόμενη χρονιά. Επικεφαλής του Τμήματος Καλαθοσφαίρισης είναι ο Γενικός Γραμματέας της ΠΑΕΕΚ Κερύνειας κ. Χρήστος Μελεούνης.

Ιστορία

Η ΠΑΕΚ Κερύνειας ιδρύθηκε το 1953 και συγκεκριμένα τον Οκτώβριο. Πρωταγωνιστές στην ίδρυση του σωματείου ήταν ο Τάκης Γ. Γεωργιάδης, ο οποίος διατηρούσε εμπορικό κατάστημα στην οδό Κατσελλή, ο νεοφερμένος από την Ελλάδα γυμναστικός Αντώνης Παγούρας, ο καθηγητής Τεύκρος Χειμώνας και ο Δήμος Καραμαλλάκης, δημοτικός υπάλληλος. Αυτοί πρώτοι έριξαν την ιδέα και στη συνέχεια πρωτοστάτησαν και προχώρησαν στην ίδρυση ποδοσφαιρικού σωματείου στην πόλη της Κερύνειας. Ο φίλαθλος κόσμος αγκάλιασε την ιδέα, πιο πολύ όμως τα νεαρά μέλη του (Σύλλογος Αποφοίτων Γυμνασίου Κερύνειας) μαζί με τον τότε πρόεδρο τους, Φρίξο Βράχα. Κατά γενική απαίτηση το νέο σωματείο έπρεπε να μείνει μακριά από πολιτικές καταστάσεις, αφού υπήρχε προηγούμενο κακό.

Η ιδρυτική Συνέλευση έγινε στο οίκημα του ΣΑΓΚ (Σύνδεσμος Αποφοίτων Γυμνασίου Κερύνειας) στην οδό Ελευθερίας. Το καταστατικό που εγκρίθηκε το είχαν πιο πριν ετοιμάσει οι Ανδρέας Κατσελλής και Φρίξος Βράχας. Σύμφωνα με το καταστατικό,  ακόμα και οι Τούρκοι μπορούσαν να είναι μέλη και παίκτες του σωματείου (υπήρχαν αργότερα).

Στο Σωματείο δόθηκε το όνομα της Π.Α.Ε.Κ. (Ποδοσφαιρική Αθλητική Ένωσις Κερύνειας), μετά από εισήγηση του Τεύκρου Χειμώνα. Ως έμβλημα επελέγη ο Δικέφαλος Αετός και χρώματα το κίτρινο με το μαύρο. Με το τέλος της ιδρυτικής συνέλευσης όλος ο ποδοσφαιρικός εξοπλισμός και υλικό που διέθετε ο ΣΑΓΚ παραχωρήθηκε στην ΠΑΕΚ.

Ανάμεσα στα ιδρυτικά μέλη ήταν οι:

Αντρέας Κατσελλής, Τάκης Γ. Γεωργιάδης, Αντώνης Παγούρας, Τεύκρος Χειμώνας, Μιχάλης Φιερός, Ανδρέας Καρεφυλλίδης, Κλεάνθης Γεωργιάδης, Δήμος Καραμαλλάκης, Δημητράκης Δημητριάδης, Νίκος Σταύρου, Νίκος Μανούσος, Αντρέας Ελισσαίου, Ανδρέας Σεκκίδης, Χαράλαμπος Νικολάου, Φώτης Μιχαήλ, Φρίξος Βράχας, Κόκος Ευστρατίου, Φαίδρος Φιερός, Χριστόδουλος Φασουλής, Χριστάκης Μουστάκας, Κωσταρής Βράχας, Νικόλας Αγαθαγγέλου, Κρίνος Ελισσαίου, Φοίβος Χρίστης.

Πρώτος πρόεδρος (αλλού αναφέρεται ως Γενικός Γραμματέας) εξελέγη ο Ανδρέας Κατσελλής (1953-1959). Τα μέλη του πρώτου διοικητικού συμβουλίου: Δήμος Καραμαλλάκης (Γραμματέας), Ανδρέας Σεκκίδης (Ταμίας), Χαράλαμπος Νικολάου (Βοηθός Ταμίας) και Τάκης Γεωργιάδης (Επιμελητής και Έφορος).

Πρώτο οίκημα ήταν το ανώι στην οδό Κατσελλή. Σπίτι και επίπλωση παραχωρήθηκαν από τον Κώστα Κατσελλή. Μέλη του νέου σωματείου ενεγράφησαν σχεδόν όλοι οι Κερυνειώτες. Κατόπιν αποφάσεως έκτακτης Γενικής Συνέλευσης, ημερομηνίας 19/12/1993, το Σωματείο Π.Α.Ε.Ε.Κ. (Ποδοσφαιρική Αθλητική Ένωσις Επαρχίας Κερύνειας) που ιδρύθηκε και το οποίο προήλθε μετά τη συνένωση των δύο προσφυγικών Σωματείων Π.Α.Ε. Κερύνειας και Α.Ε. Καραβά, αποφασίστηκε να εγγραφεί ως Σωματείο σύμφωνα με το Νόμο του 1972 περί Σωματείων και Ιδρυμάτων.

Η Π.Α.Ε.Ε.Κ. εδώ και 60 χρόνια από την ίδρυση της υπηρετεί με ζήλο και συνέπεια τον αθλητισμό, τον πολιτισμό και την πατρίδα γενικότερα, μέχρι την επιστροφή της στη φυσική της έδρα.

Ο κόσμος της Κερύνειας, που αγαπούσε τα σπόρ, αγκάλιασε την προσπάθεια για σύσταση καλαθοσφαιρικής ομάδας. Ο Τεύκρος Χειμώνας, καθηγητής Αγγλικών, ήταν ο πρώτος προπονητής που με τα όσα γνώριζε γύρω από το μπάσκετ άρχισε να βάζει το πρώτο λιθαράκι  με τα παιδιά του Γυμνασίου στην περίοδο 50-51. Στη συνέχεια και μετά την ίδρυση της ΠΑΕΚ τον Οκτώβρη του 1951, ο Αντώνης Παγούρας που ήρθε από την Ελλάδα, ανέλαβε την ΠΑΕΚ όντας καθηγητής στο Γυμνάσιο Κερύνειας. Το 1955-56 διακρίθηκε στο Παγκύπριο Διασυλλογικό Πρωτάθλημα στο Γυμνάσιο Κερύνειας.

Οι Νίκος Γιάγκου, Βάσος Λεπτός, Ερμής Χριστοδούλου, Μιχαλάκης Λεπτός, Ευγένιος Σωτρόπουλος, Ανδρέας Κελέσιης κ.α. ήταν η πρώτη αξιόλογη φουρνιά καλαθοσφαιριστών του Γυμνασίου Κερύνειας και της ΠΑΕΚ. Στη συνέχεια ανέλαβε ο Γλαύκος Ταλιάνος ως προπονητής και καλαθοσφαιριστής, για να φθάσουμε στις 16 Φεβρουαρίου του 1957 όπου οι Άγγλοι συνέλαβαν όλους σχεδόν τους αθλητές της ΠΑΕΚ (ποδοσφαιριστές, καλαθοσφαιριστές και πετοσφαιριστές)

Μετά που μεσολάβησαν τα γεγονότα του 1955-59, του Αγώνα της ΕΟΚΑ και μετά το 1960, άρχισε πάλι η καλαθοσφαιρική ζωή στην Κερύνεια. Σταδιακά η ΠΑΕΕΚ δραστηριοποιείται με πιο εντατικούς ρυθμούς και μετά από ένα διάστημα όπου πρόσφεραν υπηρεσίες ως προπονητές οι Κ. Χαραλαμπίδης -για λίγο χρονικό διάστημα- και Νίκος Καλαποδάς, έφθασε η ώρα του Αλέκου Ιακωβίδη (ήταν και μεγάλο ταλέντο στο ποδόσφαιρο),  που ως νέος καθηγητής Σωματικής Αγωγής, διορίστηκε στο Γυμνάσιο Λύσης.

Έγινε αμοιβαία μετάθεση με τον Νίκο Καλαποδά, ο οποίος πήγε στο Γυμνάσιο Λύσης, αφού ήταν κάτοικος στο διπλανό χωριό, την Αθηαίνου. Ο Αλέκος Ιακωβίδης, στρώθηκε στη δουλειά. Μέσα σε λίγα χρόνια μπόρεσε να φέρει την ΠΑΕΚ στην κορυφή, ενώ το 1972 χτύπησε και την πόρτα της Α’ Εθνικής  στην Ελλάδα, αφού στον κρίσιμο αγώνα με τον Απόλλωνα Πατρών έχασε 73-72 (Πανεπαρχιακό πρωτάθλημα)!

Ο Ανδρέας Παμπόρης σκιαγραφεί τον προπονητή του, Αλέκο Ιακωβίδη

Ο Ανδρέας Παμπόρης, ένας από τους βασικούς καλαθοσφαιρικές της μεγάλης ΠΑΕΚ μας μίλησε για τον προπονητή και καθηγητή του Αλέκο Ιακωβίδη.

«Ο μεγαλύτερος μπασκετάνθρωπος της περιόδου 1960-70 ήταν ο Αλέξανδρος Ιακωβίδης! Κορυφαίος καλαθοσφαιριστής και παράλληλα προπονητής. Δημιούργησε την επικαλούμενη ‘Βασίλισσα’ του κυπριακού μπάσκετ, ΠΑΕΚ Κερύνειας. Έφερε επανάσταση στο άθλημα, διδάσκοντας και εφαρμόζοντας με την ομάδα του πράγματα που ήταν 20 χρόνια μπροστά από την εποχή τους.

Ο Αλέκος, όπως τον γνώριζαν όλοι στην αγαπημένη γενέτειρά του, την Κερύνεια, ήταν καθηγητής Φυσικής Αγωγής στην Εμπορική Σχολή Κερύνειας και στο Γυμνάσιο επίσης) που ουσιαστικά με άλλους εννιά μαθητές των σχολείων του, κατόρθωσε να χτίσει μία ομάδα-μοντέλο. Μία ομάδα που κατέκτησε διαδοχικά τρία πρωταθλήματα (1970-1972) και τρεις ασπίδες της ομοσπονδίας (1969-1971). Ήταν επίσης τρεις φορές φιναλίστ του Κυπέλλου Κύπρου (1969-1971) και έλαβε μέρος σε τρία Πανελλήνια Πανεπαρχιακά Πρωταθλήματα (πρόκρισης στην Α’ Εθνική) κερδίζοντας τον θαυμασμό και των Ελλαδιτών φιλάθλων και δημοσιογράφων.

Εμείς, οι μαθητές του, τόσο στο σχολείο όσο και στο γήπεδο, νιώθουμε τυχεροί επειδή τον είχαμε καθηγητή, προπονητή και συμπαίκτη. Δάσκαλο τον φωνάζαμε. Και δίναμε στη λέξη την πραγματική-ουσιαστική έννοιά της, διότι έτσι τον νιώθαμε. ΔΑ-ΣΚΑ-ΛΟ!

Ο Ιακωβίδης ήταν ένας άνθρωπος με ήθος και άψογο χαρακτήρα. Τίμιος, έξυπνος, μαχητής, δίκαιος και αταλάντευτος υπερασπιστής των ιδεών και των αρχών του. Παράλληλα ήταν υπόδειγμα σεμνότητας.

Εντελώς αντιβεντέτα. Μας δίδασκε να απαιτούμε και να διεκδικούμε τη νίκη σε κάθε αγώνα. Και ως απόλυτος θιασώτης του τίμιου παιχνιδιού, μας μάθαινε να σεβόμαστε τον κάθε αντίπαλο και να τον χειροκροτούμε όταν μας νικούσε. Ήθελε πάνω απ’ όλα να είμαστε σωστοί άνθρωποι στην κοινωνία και ζητούσε να συμπεριφερόμαστε άψογα εντός και εκτός γηπέδων.

Και ως καθηγητής ήταν επίσης εξαιρετικός. Αγαπητός σε όλο το σχολείο. Ενέπνεε τον σεβασμό σε όλους. Αυστηρός και απαιτητικός και παράλληλα φίλος, μεγάλος αδελφός και πατέρας. Πάντα πρόθυμος να λύσει κάθε πρόβλημά μας. Δεν ήταν λίγες οι φορές που μας ενίσχυε και με χαρτζιλίκι από την τσέπη του, χωρίς να το γνωρίζει κανείς, όταν ως φτωχόπαιδα αντιμετωπίζαμε οικονομικά προβλήματα.

Απαιτούσε, ωστόσο, από εμάς τους καλαθοσφαιριστές του, να μην παραμελούμε τα μαθήματά μας και δεν μας έκανε χατίρια επειδή ήμασταν παίκτες του. Δεν ήθελε να χωρίζει τους μαθητές του σε ‘βεντέτες’ μπασκετμπολίστες και ‘κοινούς θνητούς’. Χαρακτηριστικό είναι το εξής: Όταν είχαμε αγώνες Τετάρτη βράδυ, μας ήθελε εμάς τους παίκτες-μαθητές του, πρώτους την επόμενη μέρα στο μάθημα γυμναστικής! Δεν μας απάλλασσε. Κάναμε κανονικά όλο το πρόγραμμα του μαθήματος. Και μας παρότρυνε τα διαλείμματα να ασχοληθούμε με την τεχνική του μπάσκετ.

Τόσο εγώ, όσο και όλοι οι μαθητές και νεαροί παίκτες της μεγάλης ΠΑΕΚ, οφείλουμε στον Αλέκο Ιακωβίδη, τις επιτυχίες μας στην καλαθόσφαιρα. Περισσότερο, όμως, του οφείλουμε τη σωστή μας διαπαιδαγώγηση. Διότι παραμείναμε πάνω στις αρχές και τις αξίες που μας δίδαξε».

Η λαίλαπα της Εισβολής

Κσι καταλήγει ο κ. Παμπόρης: «Η 20ή Ιουλίου του 1974 ξημέρωσε αλλιώτικα στην όμορφη Κερύνεια. Οι Αττίλες αποβιβάστηκαν στο παράλια της πολής μας και ο Γολγοθάς του κυπριακού λαού άρχισε...

Η όμορφη Κερύνεια, η Μόρφου και η Αμμόχωστος, έπεσαν στην κατοχή των τούρκικων στρατευμάτων. Κανένας δεν περίμενε ότι μέσα στην καρδιά του καλοκαιριού, όπου πολλοί συμπατριώτες μας πήγαιναν στην Κερύνεια για τις διακοπές τους, θα γινόταν η Τούρκικη Εισβολή».

Τα επιτεύγματα

Η ΠΑΕΚ γνώρισε τη μεγάλη ανάπτυξη της από το 1969 μέχρι και το 1973. Τρεις κατακτήσεις πρωταθλήματος και τρεις φορές στον τελικό Κυπέλλου.

Το 1969 η ΠΑΕΚ έχασε 74-72 από τον ΠΟΛ, όπως και το 1970 με 94-78. Το 1971 έχασε για τρίτη φορά με 97-83 από τον ΠΟΛ.

Το 1970, 1971, 1972 η ΠΑΕΚ κατέκτησε άξια τον τίτλο της πρωταθλήτριας, με τους Αλέκο Ιακωβίδη (προπονητή και παίκτη), Πανίκο Πάρπα, Ερμή Χριστοδούλου (αρχηγός), Τάκη Τσαγγαρίδη, Γιώργο Μουστάκα, Χρίστο Α. Καρεφυλλίδη, Ανδρέα Παμπόρη, Κύπρο Τσέντα, Άριστο Κωνσταντινίδη και Στέλιο Παμπόρη.

Όλα τα πιο πάνω αποτέλεσαν το ζενίθ ή πιο απλά την κορύφωση στον αγωνιστικό τομέα. Να προσθέσουμε ότι η ΠΑΕΚ συμμετείχε στο Πανεπαρχιακό Πρωτάθλημα Καλαθόσφαιρας Ελλάδας με στόχο την άνοδο στην Α’ Εθνική κατηγορία της Ελλάδας. Αντιμετώπισε στον όμιλο της ομάδες όπως το Αγρίνιο, τη Λάρισα, τη Νίκη Βόλου, τον Απόλλωνα Πατρών και τον ΟΦΗ, τερματίζοντας τρίτη στον όμιλό της.

Το ναδίρ

Κάποια κρούσματα απειθαρχίας που παρατηρήθηκαν δεν τα ανέχτηκε ο Αλέκος Ιακωβίδης, ο οποίος δεν θέλησε να συνεχίσει ούτε ως προπονητής αλλά ούτε και ως καλαθοσφαιριστής.

Έτσι η ΠΑΕΚ το 1973, έχοντας νέους παίκτες και τους παλαιότερους στη δύναμη της, παρουσιάστηκε αισθητά πίσω από τον καλό εαυτό της, ενώ το 1974, με τη νίκη της επί της ΕΝΑΔ (87-79), κατάφερε να κρατηθεί στην Α’ κατηγορία.