Πολιτισμός Τσίμου

Χάρτης των περιοχών ελέγχου και επίδασης των Τσίμου

Ο πολιτισμός Τσίμου ή Τζίμου (Ισπανική προφορά [tʃi'mu]) ήταν αυτοκρατορία και προκολομβιανός πολιτισμός που αναπτύχθηκε στο σημερινό Περού με πρωτεύουσα την Τσαν Τσαν (Chan Chan), μια μεγάλη πλινθόκτιστη πόλη στην κοιλάδα Μότσε του σημερινού Τρουχίλου, στο Περού. Ο πολιτισμός προέκυψε περίπου το 900, διαδέχτηκε τον πολιτισμό Μότσε, και αργότερα κατακτήθηκε από τον αυτοκράτορα των Ίνκα Τόπα Ίνκα Γιουπανκούι (Topa Inca Yupanqui) περίπου το 1470, πενήντα χρόνια πριν από την άφιξη των Ισπανών στην περιοχή. Το Τσίμορ ήταν το μεγαλύτερο βασίλειο στην Ύστερη Ενδιάμεση Περίοδο και περιελάμβανε 1.000 χιλιόμετρα (620 μίλια) ακτογραμμής. Η αυτοκρατορία θεμελιώθηκε στις κοιλάδες του Τσικάμα και του Μότσε από ανθρώπους άγνωστης προέλευσης, που κατέφθασαν στον όρμο Γουαγιακίλ με βάρκες. Οι Τσίμου γνώρισαν μεγάλη ανάπτυξη τον 13ο αιώνα, όμως η εξέλιξή τους διακόπηκε βίαια απο την αυτοκρατορία των Ίνκα στις αρχές του 14ου αιώνα. Οι Τσίμου κατοικούσαν σε μια λωρίδα ερήμου στη βόρεια ακτή του Περού. Τα ποτάμια στην περιοχή οριοθετούν μια σειρά από εύφορες πεδιάδες, οι οποίες ήταν κατάλληλες για άρδευση. Η γεωργία και η αλιεία ήταν και οι δύο σημαντικές δραστηριότητες για την οικονομία πολιτισμού.

Πηγές

• Henri Favre - ΟΙ ΙΝΚΑΣ
• ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ

Περαιτέρω ανάγνωση

• Costin, Cathy Lynne (2016). Making Value, Making Meaning: Techné in the Pre-Columbian World. Washington, D.C.: Dumbarton Oaks Research Library and Collection. σελίδες 221–252. ISBN 9780884024156. 
• «Earspools». Michael C. Carlos Museum (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Απριλίου 2018. Ανακτήθηκε στις 13 Απριλίου 2018. 
• Glowacki, Mary (2005). «Food of the Gods or mere mortals? Hallucinogenic Spondylus and its interpretive implications for early Andean society» (στα αγγλικά). Antiquity 79 (304): 257–268. doi:10.1017/s0003598x00114061. ISSN 0003-598X. https://archive.org/details/sim_antiquity_2005-06_79_304/page/257. 
• Martin, Alexander J. (2001). «The Dynamics of Pre-Columbian Spondylus Trade across the South American Central Pacific Coast». Florida Atlantic University, ProQuest Dissertations Publishing. 
• Miller, Rebecca Stone (1996). Art of the Andes: From Chavín to Inca. London: Thames & Hudson. σελίδες 160–161. ISBN 978-0500202869. 
• Park, Yumi (2012). Mirrors of Clay: Reflections of Ancient Andean Life in Ceramics from the Sam Olden Collection. Jackson, MS: University Press of Mississippi/Jackson State University. σελίδες 91–92. ISBN 978-1617037955. 
• Paulsen, Allison C. (1974). «The Thorny Oyster and the Voice of God: Spondylus and Strombus in Andean Prehistory» (στα αγγλικά). American Antiquity 39 (4Part1): 597–607. doi:10.2307/278907. ISSN 0002-7316. 
• Pillsbury, Joanne (1996). «The Thorny Oyster and the Origins of Empire: Implications of Recently Uncovered Spondylus Imagery from Chan Chan, Peru» (στα αγγλικά). Latin American Antiquity 7 (4): 313–340. doi:10.2307/972262. ISSN 1045-6635. https://archive.org/details/sim_latin-american-antiquity_1996-12_7_4/page/313. 
• Ritual Sacrifice in Ancient Peru. Benson, Elizabeth P., Cook, Anita Gwynn. (1st έκδοση). Austin: University of Texas Press. 2001. ISBN 0292708939. OCLC 55873621. 
• «Thorny Oysters: The Daughters of the Sea». The Metropolitan Museum of Art (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 12 Απριλίου 2018. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Central and Southern Andes, 1000–1400 AD at Metropolitan Museum of Art.
• Golden Kingdoms: Luxury & Legacy in the Ancient Americas at Metropolitan Museum of Art.
• Art of the Ancient Americas at Yale University Art Gallery.
• Americas Αρχειοθετήθηκε 2019-03-01 στο Wayback Machine. at Michael C. Carlos Museum, Emory University.
• Thorny Oyster: The Daughters of the Sea at Metropolitan Museum of Art.
• Chimú, Encyclopædia Britannica
• Chimú gallery
• Video of possible Quingam letter discussed above