Πολυσημία

Πολυσημία είναι η δυνατότητα των σημαινόντων να αντιστοιχούν σε πολλαπλά σημαινόμενα. Εξαιτίας των ιδεολογικών της επεκτάσεων, η πολυσημία είναι ουσιώδους σημασίας στις κοινωνικές επιστήμες, όπως η επιστήμη των μέσω επικοινωνίας και η κοινωνιογλωσσολογία.

Σύμφωνα με τον Dick Hebdige (1979: 117) ως πολυσημία ορίζεται «η ιδιότητα κάθε κειμένου να παράγει ένα δυνητικά απεριόριστο πεδίο σημασιών», καθιστώντας, κατά τον Middleton, «δυνατή την δημιουργία ομολογίας, ακόμη και από τις πλέον ετερογενείς πηγές. Η ιδέα της σημειωτικής πρακτικής--κειμένων, δηλαδή, που δεν μεταδίδουν ούτε εκφράζουν κάποιο προϋπάρχον νόημα, αλλά υφίστανται ως 'αντικείμενα ευέλικτης τοποθέτησης' κατά την σημειωτική διαδικασία--αλλάζει τελείως την βάση επί της οποίας δημιουργείται έννοια σε κοινωνικό επίπεδο» (1990: 165).

Πολύσημα

Πολύσημο αποκαλείται η λέξη ή φράση με πολλαπλές και συσχετιζόμενες σημασίες. Τα πολύσημα έχουν κοινή ετυμολογία, σε αντίθεση με τα ομώνυμα, τα οποία εξελίχτηκαν από διαφορετικές πηγές και συμπτωματικά κατέληξαν να έχουν την ίδια μορφή.

Η διαφορά μεταξύ των ομωνύμων και των πολυσήμων είναι πολύ λεπτή. Οι λεξικογράφοι παραθέτουν ορισμούς για τα πολύσημα κάτω από το ίδιο λήμμα.

Παραδείγματα πολυσήμων

• Γράμμα

1. στοιχείο του αλφαβήτου
2. επιστολή, κλπ

• Γλώσσα

1. τρόπος επικοινωνίας
2. όργανο του ανθρώπινου στόματος
3. το ψάρι "γλώσσα"
4. μέρος του παπουτσιού κάτω από τα κορδόνια

Αν και όλοι οι επόμενοι ορισμοί για το γράμμα αναφέρονται σε διαφορετικά σημαινόμενα, το σημαίνον τους προέρχεται από τον ορισμό 1. π.χ. «Έστειλα ένα γράμμα στον δήμαρχο». «Το γράμμα του νόμου».