Μετάβαση στο περιεχόμενο

Πολύλοφο Ιωαννίνων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 39°37′59″N 20°42′35″E / 39.63306°N 20.70972°E / 39.63306; 20.70972

Πολύλοφο Ιωαννίνων
is located in Greece
               Map
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα
Αποκεντρωμένη ΔιοίκησηΔιοίκηση Ηπείρου-Δυτικής Μακεδονίας
ΠεριφέρειαΗπείρου
Περιφερειακή ΕνότηταΙωαννίνων
ΔήμοςΖίτσας
Δημοτική ΕνότηταΠασαρώνος
Γεωγραφία
Γεωγραφικό διαμέρισμαΉπειρος
ΝομόςΙωαννίνων
Πληθυσμός
Μόνιμος57
Έτος απογραφής2021
Πληροφορίες
Ταχ. κώδικας45500
Τηλ. κωδικός2651

Το Πολύλοφο είναι ορεινό χωριό της Ηπείρου στην Περιφερειακή Ενότητα Ιωαννίνων.[1]

Γεωγραφικά - ιστορικά στοιχεία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Πολύλοφο βρίσκεται στους βόρειους πρόποδες του βουνού Καστρί σε υψόμετρο 703 μέτρα[2] ενώ απέχει περίπου 17 χλμ. ΝΔ. από την Ελεούσα (έδρα του δήμου) και 23 χλμ. Δ.-ΝΔ. από την πόλη των Ιωαννίνων. Το χωριό συγκαταλέγεται στα Γραμμενοχώρια, αναφέρεται με το όνομα Κοβύλιανη και είναι κτισμένο με παραδοσιακά λιθόκτιστα κτίρια και πλακόστρωτα.[3] Στα βόρεια περνάει ο ποταμός Σμολίτσας και απέναντι είναι το Γραμμένο, Βαγενίτι ενώ ανατολικά ο Περάτης. Στα νότια και την τοποθεσία "Βούρτιο" ή "Βουρτιά" ή "Βουρτί" υπήρχε ο συνοικισμός που έκτισε ο Ρωμαίος στρατηγός Μάρκος Ιούνιος Βρούτος (85-42 π.Χ.) τον οποίο έκτισε για τους γέρους και ανίκανους στρατιώτες, μετά τη δολοφονία του Καίσαρα όταν γύρισε στην Ελλάδα και ανασύνταξε το στρατό του Πομπηίου. Πολύ αργότερα, κατά τον 7ο αιώνα, ήρθαν οι Σλάβοι και έκτισαν την Κοβύλιανη.[4]

Το παλιό δημοτικό σχολείο του χωριού, δωρεά τοπικού ευεργέτη, ονομαζόταν Γοργόλειος Σχολή, έχει κηρυχθεί ιστορικό διατηρητέο μνημείο «διότι αποτελεί αξιόλογο δείγμα κτιρίου απλής λαϊκής αρχιτεκτονικής, σημαντικό για τη μελέτη της ιστορίας της αρχιτεκτονικής, και είναι ταυτισμένο με τις μνήμες των κατοίκων της περιοχής».[5] Αξιόλογο θρησκευτικό αξιοθέατο είναι η εκκλησία του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου, η οποία είναι σύνθετος τετρακίονος εγγεγραμμένος σταυροειδής ναός με τρούλο, που απολήγει σε τρίπλευρη αψίδα. Στη βορειοδυτική του πλευρά υπάρχει κτητορική επιγραφή με χρονολογία 1604 στην βορειοδυτική πλευρά ενώ ο τοιχογραφικός του διάκοσμος, αν και οι τοιχογραφίες είναι φθαρμένες και μαυρισμένες, χρονολογείται στα 1672.

Διοικητικά στοιχεία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ως οικισμός αναφέρεται επίσημα μετά την απελευθέρωση της Ηπείρου με την ονομασία Κοβύλιανη ή Κοβίλιανη το 1919 στο ΦΕΚ 184Α - 19/08/1919 να ορίζεται έδρα τη ομώνυμης νεοϊδρυθείσας κοινότητας. Το 1928 με το ΦΕΚ 193Α - 20/09/1928 μετονομάστηκε σε Πολύλοφον.[6] Σύμφωνα με το σχέδιο Καλλικράτης μαζί με την Λυκοστάνη αποτελούν την τοπική κοινότητα Πολυλόφου της δημοτικής ενότητας Πασαρώνος που υπάγεται στο δήμο Ζίτσας και σύμφωνα με την απογραφή 2011 έχει ως κοινότητα 76 κατοίκους ενώ ως οικισμός 65.[7]

  1. Εγκυκλοπαίδεια Νέα Δομή. Αθήνα: Τεγόπουλος - Μανιατέας. 1996. σελ. 253, τομ. 28. 
  2. «Πολύλοφο ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ, Δήμος ΖΙΤΣΑΣ | buk.gr». buk.gr. Ανακτήθηκε στις 20 Νοεμβρίου 2021. 
  3. house, Wapp-development. «Η επίσημη ιστοσελίδα του Δήμου Ζίτσας». www.zitsa.gov.gr. Ανακτήθηκε στις 20 Νοεμβρίου 2021. 
  4. Γήτας, Μίλτος (31 Μαΐου 2019). «Γραμμενοχώρια: Πλούσιο πολιτιστικό περιβάλλον | Άγνωστη Ελλάδα». MAXMAG | Πολιτισμός, Τέχνες, Διασκέδαση, Ομορφιά. Ανακτήθηκε στις 20 Νοεμβρίου 2021. 
  5. «ΔΙΑΡΚΗΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΚΗΡΥΓΜΕΝΩΝ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ ΚΑΙ ΜΝΗΜΕΙΩΝ». listedmonuments.culture.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Νοεμβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 20 Νοεμβρίου 2021. 
  6. «ΕΕΤΑΑ-Διοικητικές Μεταβολές των Οικισμών». www.eetaa.gr. Ανακτήθηκε στις 20 Νοεμβρίου 2021. 
  7. ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού απογραφής 2011», σελ. 10571 (σελ. 97 του pdf)