Πρόσωπο της χρονιάς (περιοδικό Time)

Το πρόσωπο της χρονιάς είναι το ετήσιο τεύχος του αμερικανικού ειδησεογραφικού περιοδικού Time που περιλαμβάνει το προφίλ ενός άνδρα, μιας γυναίκας ή ζευγαριού, ομάδας, ιδέας, τόπου ή μηχανής, το οποίο «για καλό ή για κακό, ...επηρέασε στο μεγαλύτερο βαθμό τις εξελίξεις την απερχόμενη χρονιά».^[1]

Ιστορία

Η παράδοση του να επιλέγεται o άντρας της χρονιάς (Man of the Year) ξεκίνησε το 1927, όταν οι εκδότες του Time σκέφτονταν τι θα έγραφαν σε μία εβδομάδα που είχε ελάχιστα αξιοσημείωτα γεγονότα. Πρωταρχικά, ήθελαν να αποζημιώσουν τους αναγνώστες γιατί δεν είχαν συμπεριλάβει τον Λίντμπεργκ σε άρθρο με αφορμή την πτήση που είχε κάνει.^[2] Στο τέλος της χρονιάς ανακήρυξαν τον Τσαρλς Λίντμπεργκ άντρα της χρονιάς. Η ονομασία άλλαξε το 1999 και έγινε πρόσωπο της χρονιάς (Person of the Year) σε μία προσπάθεια να αποφύγουν τον σεξισμό.

Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι από το 1927 κάθε Πρόεδρος των Η.Π.Α. έχει ανακηρυχθεί πρόσωπο της χρονιάς τουλάχιστον μία φορά, με εξαίρεση τους Κάλβιν Κούλιτζ, Χέρμπερτ Χούβερ και Τζέραλντ Φορντ.

Στις 31 Δεκεμβρίου του 1999 το Time ανακήρυξε τον Άλμπερτ Αϊνστάιν ως το πρόσωπο του αιώνα, με δεύτερο και τρίτο τους Φράνκλιν Ρούζβελτ και Μαχάτμα Γκάντι αντίστοιχα. .^[3]

Ο τίτλος πολλές φορές θεωρείται ως βραβείο, ωστόσο συχνά σχόλια στο ίδιο το περιοδικό υποστηρίζουν το αντίθετο.^[4] Πολλοί κάνουν λόγο για βραβείο, επειδή ο τίτλος έχει απονεμηθεί σε εξαίρετα πρόσωπα, ενώ έχουν αγνοηθεί πρόσωπα όπως ο Οσάμα μπιν Λάντεν. Ωστόσο, πρόσωπα όπως ο Αδόλφος Χίτλερ και ο Ιωσήφ Στάλιν, έχουν επίσης γίνει κάτοχοι του τίτλου.

Το 1979 η ανακήρυξη του Αγιατολάχ Χομεϊνί από το Time στον τίτλο αυτό, πυροδότησε αντιδράσεις.^[5] Από τότε το περιοδικό δεν ανακήρυξε αντιαμερικανικά πρόσωπα στον τίτλο.

Τα πρόσωπα της χρονιάς

Χρονιά	Πρόσωπο της χρονιάς	Διάρκεια ζωής	Σημειώσεις
1927	ΗΠΑ Τσαρλς Λίντμπεργκ	1902 – 1974	πρώτο και δεύτερο νεότερο σε ηλικία πρόσωπο που επιλέχθηκε για τον τίτλο
1928	ΗΠΑ Γουόλτερ Κράισλερ	1875 – 1940
1929	ΗΠΑ Όουεν Ντ. Γιανγκ	1874 – 1962
1930	Ινδία Μαχάτμα Γκάντι	1869 – 1948	πρώτο πρόσωπο που δεν ήταν από τις ΗΠΑ και κατέκτησε τον τίτλο
1931	Γαλλία Πιέρ Λαβάλ	1883 – 1945
1932	ΗΠΑ Φραγκλίνος Ρούζβελτ	1882 – 1945	πρώτος εκλεγμένος Πρόεδρος που ονομάστηκε
1933	ΗΠΑ Χιου Σάμιουελ Τζόνσον	1882 – 1942
1934	ΗΠΑ Φραγκλίνος Ρούζβελτ	1882 – 1945	ψηφίστηκε για 2η φορά από το περιοδικό
1935	Αιθιοπία Χαϊλέ Σελασιέ	1892 – 1975	πρώτος μονάρχης και πρώτο έγχρωμο πρόσωπο
1936	ΗΠΑ/ Ηνωμένο Βασίλειο Ουόλις Σίμπσον	1896 – 1986	πρώτη γυναίκα που ψηφίστηκε
1937	Ταϊβάν Τσιανγκ Κάι Σεκ & Σουνγκ Μάι-λινγκ	1887 – 1975 & 1897 - 2003	πρώτο ζεύγος
1938	Γερμανία Αδόλφος Χίτλερ	1889 – 1945	Το μόνο τεύχος στο οποίο το πρόσωπο που επιλέχθηκε δεν εικονιζόταν στο εξώφυλλο
1939	Σοβιετική Ένωση Ιωσήφ Στάλιν	1878 – 1953
1940	Ηνωμένο Βασίλειο Ουίνστον Τσόρτσιλ	1874 – 1965
1941	ΗΠΑ Φράνκλιν Ντελάνο Ρούζβελτ	1882 – 1945	3η φορά
1942	Σοβιετική Ένωση Ιωσήφ Στάλιν	1878 – 1953	2η φορά
1943	ΗΠΑ Τζορτζ Μάρσαλ	1880 – 1959
1944	ΗΠΑ Ντουάιτ Αϊζενχάουερ	1890 – 1969
1945	ΗΠΑ Χάρι Τρούμαν	1884 – 1972
1946	ΗΠΑ Τζέιμς Μπάιρνς	1879 – 1972
1947	ΗΠΑ Τζορτζ Μάρσαλ	1880 – 1959	2η φορά
1948	ΗΠΑ Χάρι Τρούμαν	1884 – 1972	2η φορά
1949	Ηνωμένο Βασίλειο Ουίνστον Τσόρτσιλ	1874 – 1965	2η φορά, Άνδρας του Μισού Αιώνα
1950	ΗΠΑ Ο Αμερικανός μαχητής		αφορούσε τα στρατεύματα στη Νότια Κορέα. Για πρώτη φορά επιλέχθηκε αφηρημένη έννοια και όχι συγκεκριμένο πρόσωπο.
1951	Ιράν Μοχάμεντ Μοσαντέκ	1882 – 1967
1952	Ηνωμένο Βασίλειο Ελισάβετ Β΄ του Ηνωμένου Βασιλείου	γ. 1926
1953	Γερμανία (Δυτική) Κόνραντ Αντενάουερ	1876 – 1967
1954	ΗΠΑ Τζον Φόστερ Ντάλες	1888 – 1959
1955	ΗΠΑ Χάρλοου Κέρτις	1893 – 1962
1956	Ουγγαρία Μαχητής για την ουγγρική ελευθερία		αφηρημένη επιλογή
1957	Σοβιετική Ένωση Νικήτα Χρουστσόφ	1894 – 1971
1958	Γαλλία Σαρλ ντε Γκολ	1890 – 1970
1959	ΗΠΑ Ντουάιτ Ντέιβιντ Αϊζενχάουερ	1890 – 1969	2η φορά
1960	ΗΠΑ Αμερικανοί επιστήμονες		Εκπροσωπήθηκαν από τους Λάινους Πόλινγκ, Ίζιντορ Ράμπι, Έντουαρντ Τέλερ, Τζόσουα Λέντερμπεργκ, Ντόναλντ Γκλέιζερ, Γουίλαρντ Λίμπι, Ρόμπερτ Γούντγουορντ, Τσαρλς Ντρέιπερ, Γουίλιαμ Σόουκλι, Εμίλιο Σεγκρέ, Τζον Ίντερς, Τσαρλς Τάουνς, Τζορτζ Μπιντλ, Τζέιμς βαν Άλλεν και Έντουαρντ Πάρσελ.
1961	ΗΠΑ Τζον Φ. Κένεντι	1917 – 1963
1962	Βατικανό Πάπας Ιωάννης ΚΓ΄	1881 – 1963	πρώτη επιλογή Πάπα
1963	ΗΠΑ Μάρτιν Λούθερ Κινγκ	1929 – 1968
1964	ΗΠΑ Λίντον Τζόνσον	1908 – 1973
1965	ΗΠΑ Ουίλιαμ Ουέστμορλαντ	1914 – 2005
1966	Η γενιά των 25 και άνω		αφηρημένη επιλογή
1967	ΗΠΑ Λίντον Τζόνσον	1908 – 1973	2η φορά
1968	ΗΠΑ Οι αστροναύτες του Απόλλων 8		Εκπροσωπήθηκαν από τους Φρανκ Μπόρμαν, Τζιμ Λάβελ & Γουίλιαμ Άντερς
1969	ΗΠΑ Οι Αμερικανοί από τη Μεσαία Αμερική		Αφηρημένη επιλογή
1970	Γερμανία (Δυτική) Βίλι Μπραντ	1913 – 1992
1971	ΗΠΑ Ρίτσαρντ Νίξον	1913 – 1994
1972	ΗΠΑ Ρίτσαρντ Νίξον	1913 – 1994	2η συνεχής φορά
1972	ΗΠΑ Χένρυ Κίσινγκερ	γ. 1923
1973	ΗΠΑ Τζον Σιρίκα	1904 – 1992
1974	Σαουδική Αραβία Φαϊζάλ της Σαουδικής Αραβίας	1906 – 1975
1975	ΗΠΑ Γυναίκες της Αμερικής	1776 – 1974	Εκπροσωπήθηκαν από τις Μπέτι Φορντ, Κάρλα Χιλς, Έλλα Γκράσσο, Μπάρμπαρα Τζόρνταν, Σούζι Σαρπ, Τζιλ Κονγουέι, Μπίλι Τζιν Κινγκ, Σούζαν Μπραουνμίλερ, Άντι Γουάιατ, Κάθλιν Μπάιρλι, Κάρολ Σάτον και Άλισον Τσικ
1976	ΗΠΑ Τζίμι Κάρτερ	γ. 1924
1977	Αίγυπτος Ανουάρ Σαντάτ	1918 – 1981
1978	Κίνα Ντενγκ Ξιαοπίνγκ	1904 – 1997
1979	Ιράν Αγιατολάχ Χομεϊνί	1902 – 1989	Ηγέτης της Ισλαμικής Επανάστασης
1980	ΗΠΑ Ρόναλντ Ρέιγκαν	1911 – 2004
1981	Πολωνία Λεχ Βαλέσα	γ. 1943	Ηγέτης του Κινήματος Αλληλεγγύη στην Πολωνία
1982	Ο ηλεκτρονικός υπολογιστής	Μηχανή της χρονιάς, πρώτη αφηρημένη επιλογή μη ανθρώπου
1983	ΗΠΑ Ρόναλντ Ρέιγκαν	1911 – 2004	2η φορά
1983	Σοβιετική Ένωση Γιούρι Αντρόπωφ	1914 – 1984
1984	ΗΠΑ Πίτερ Ούμπεροτ	γ. 1937
1985	Κίνα Ντενγκ Ξιαοπίνγκ	1904 – 1997	2η φορά, το γηραιότερο πρόσωπο που ψηφίστηκε
1986	Φιλιππίνες Κορασόν Ακίνο	γ. 1933
1987	Σοβιετική Ένωση Μιχαήλ Γκορμπατσόφ	γ. 1931
1988	Η Γη που είναι σε κίνδυνο		Πλανήτης της χρονιάς, αφηρημένη επιλογή
1989	Σοβιετική Ένωση Μιχαήλ Γκορμπατσόφ	γ. 1931	Άνθρωπος της Δεκαετίας, 2η φορά
1990	ΗΠΑ Τζορτζ Μπους (πρεσβύτερος)	γ. 1924
1991	ΗΠΑ Τεντ Τέρνερ	γ. 1938
1992	ΗΠΑ Μπιλ Κλίντον	γ. 1946
1993	Νότια Αφρική Ισραήλ Παλαιστίνη Οι Ειρηνοποιοί		Εκπροσωπήθηκαν από τους Νέλσον Μαντέλα, Φρεντερίκ Βίλεμ ντε Κλερκ, Γιάσερ Αραφάτ και Γιτζάκ Ραμπίν
1994	Βατικανό Πάπας Ιωάννης Παύλος Β΄	1920 – 2005	2ος Πάπας
1995	ΗΠΑ Νιουτ Γκίνγκριτς	γ. 1943
1996	ΗΠΑ/ Ταϊβάν Ντέιβιντ Χο	γ. 1952
1997	ΗΠΑ Άντι Γκρουβ	1936 - 2016
1998	ΗΠΑ Μπιλ Κλίντον	γ. 1946	2η φορά
1998	ΗΠΑ Κένεθ Σταρ	γ. 1946
1999	ΗΠΑ Τζεφ Μπέζος	γ. 1964
2000	ΗΠΑ Τζορτζ Γουόκερ Μπους	γ. 1946	πρώτος συγγενής πρώην νικητή
2001	ΗΠΑ Ρούντολφ Τζουλιάνι	γ. 1944
2002	ΗΠΑ Οι Whistleblowers		Εκπροσωπήθηκαν από τις Σίνθια Κούπερ, Σέρον Γουότκινς της Enron και τον Κόλιν Ράουλι του FBI
2003	ΗΠΑ Αμερικανός στρατιώτης		2η φορά, αφηρημένη επιλογή
2004	ΗΠΑ Τζορτζ Γουόκερ Μπους	γ. 1946	2η φορά
2005	ΗΠΑ Ιρλανδία Οι Καλοί Σαμαρείτες		Εκπροσωπήθηκαν από τους Μπόνο , Μπιλ & Μελίντα Γκέιτς
2006	Εσείς		Εσείς που ελέγχετε την Εποχή της πληροφορίας, αφηρημένη επιλογή.
2007	Ρωσία Βλαντίμιρ Πούτιν^[6]	γ. 1952
2008	ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα	γ. 1961
2009	ΗΠΑ Μπεν Μπερνάνκε^[7]	γ. 1953
2010	ΗΠΑ Μαρκ Ζάκερμπεργκ^[8]	γ. 1984
2011	Ο διαδηλωτής^[9]		Αντιπροσωπεύει πολλά κινήματα παγκόσμιας διαμαρτυρίας - για παράδειγμα τις διαδηλώσεις του 2011 στη Χιλή εναντίον της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης, την Αραβική Άνοιξη και τις διαδηλώσεις σε Ελλάδα, Ισπανία, Ρωσία και Ινδία μεταξύ άλλων, καθώς και των κινήσεων κατάληψη της Γουώλ Στριτ και κόμμα του τσαγιού στις Ηνωμένες Πολιτείες.
2012	ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα	γ. 1961	2η φορά
2013	Βατικανό Πάπας Φραγκίσκος	γ. 1936	1η φορά
2014	Μαχητές κατά του ιού Έμπολα^[10]		Αναφέρεται στους εργαζομένους στον τομέα της υγείας που συνετέλεσαν στην καταπολέμηση της επιδημίας του Έμπολα στην Δυτική Αφρική.^[11]
2015	Γερμανία Άνγκελα Μέρκελ	γ. 1954	1η φορά (Είναι η πρώτη γυναίκα που τιμάται με τον τίτλο "Πρόσωπο της Χρονιάς")^[12]
2016	ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ	γ. 1946	Εξελέγη πρόεδρος των ΗΠΑ το 2016.^[13]
2017	Οι θραύστες της σιωπής		Αναφέρεται σε άτομα που μίλησαν κατά της σεξουαλικής κακοποίησης, Εκπροσωπήθηκαν από τις Ισαμπέλ Πασκουάλ (ψευδώνυμο), Αντάμα Ίβου, Άσλεϊ Τζαντ, Σούζαν Φάουλερ, Τέιλορ Σουίφτ. Περιλαμβάνεται και μια ανώνυμη γυναίκα η οποία δεν εμφανίζεται. Επίσης αναφέρονται και άλλες γυναίκες στο περιοδικό.
2018	Οι φύλακες		Δημοσιογράφοι οι οποίοι αντιμετώπισαν δίωξη, σύλληψη ή και δολοφονία για την εργασία τους. Εκπροσωπούνται από τον σαουδάραβα Τζαμάλ Χασόγκι, τη φιλιππινέζα Μαρία Ρέσα, τους Βιρμανούς Ουά Λον και Κιο Σε Ου και το προσωπικό της εφημερίδας The Capital της Μέριλαντ. Στο σχετικό άρθρο εμφανίζονται επίσης οι Σαχιντούλ Αλάμ (Μπανγκλαντές), Νγκουγιέν Νγκοκ Νου Κουίν (Βιετνάμ), Ντουλθίνα Πάρρα (Μεξικό), Λουζ Μελί Ρέγιες (Βενεζουέλα), Τζαν Ντουντάρ (Τουρκία), τους ρώσους Τατιάνα Φαϊγκενχάουερ και Αρκάντι Μπαμπτσένκο, και την Αμάλ Χαμπανί του Σουδάν.
2019	Σουηδία ! Σουηδία Γκρέτα Τούνμπεργκ	γ. 2003	Εμπνεύστρια των μαθητικών κινητοποιήσεων για την κλιματική αλλαγή και νεώτερο σε ηλικία πρόσωπο που επιλέχθηκε για τον τίτλο.