Ράτζα γιόγκα

Η ράτζα γιόγκα (Σανσκριτικά: राजयोग) είναι μία μορφή γιόγκα που θεωρείται πως βοηθά να τελειοποιήσουμε τις σκέψεις, τις επιθυμίες και τα συναισθήματά μας. Η πρακτική της Ράτζα Γιόγκα μπορεί να ασκηθεί οπουδήποτε και ανά πάσα στιγμή από ανθρώπους διαφορετικών κοινωνικών στρωμάτων και ιδιοσυγκρασιών. Με άλλα λόγια, η Ράτζα Γιόγκα ασχολείται με τις τρεις εκφάνσεις του νου. Η μία είναι η συνείδηση, που αφορά τις πέντε αισθήσεις, η υποσυνείδηση, που σχετίζεται με ακούσιες λειτουργίες του ανθρώπινου οργανισμού και η υπερσυνείδηση, που έχει να κάνει με τα πραγματικά αίτια της ύλης.

Ο ασκούμενος έτσι θα φτάσει σε επίπεδα «υπεραισθήσεων που θα τον οδηγήσουν σε ανύψωση του νου και σε μονοπάτια που ούτε ο ίδιος φανταζόταν ότι θα μπορούσε να ανακαλύψει. Η λέξη «Ράτζα» στα Σανσκριτικά σημαίνει «βασιλιάς». Σκοπός, δηλαδή, αυτής της Γιόγκα είναι να προσανατολίσει τον άνθρωπο, ώστε να φτάσει στην «Εσωτερική Πραγμάτωση». Μέσω αυτής, ο άνθρωπος θα καταφέρει να αναπτύξει αυτάρκεια, αυτοκυριαρχία, εσωτερική πληρότητα, εσωτερική μύηση και θεραπευτικές ικανότητες. Η Ράτζα Γιόγκα έχει δύο πλευρές. Η πρώτη σχετίζεται με το διαλογισμό και η δεύτερη με την πίστη σε συνδυασμό με τη χρήση τεχνικών.  

Η ιστορία της Ράτζα Γιόγκα

Κατά τη διάρκεια των μεγάλων κατακλυσμών, υπήρξε ένας εξελιγμένος πολιτισμός, γνωστός ως Δραβίδες, όπου βρίσκεται η ρίζα και η προέλευση της Ράτζα Γιόγκα. Κατά τον 12^ο αιώνα μ.Χ., στο δεύτερο κεφάλαιο του κειμένου Shaiva Yoga, η Ράτζα Γιόγκα αναφέρεται και εκεί, και εξηγεί ότι ο λόγος που λέγεται έτσι είναι γιατί επιτρέπει στο Γιόγκι να φτάσει στον υπέρτατο Εαυτό του. Το «Γιόγκα-Σούτρα» του Πατάντζαλι θεωρείται το πιο έγκυρο κείμενο που υπάρχει όσον αφορά τη προέλευση της Ράτζα Γιόγκα. Η αναφορά της υπάρχει επίσης σε ολόκληρο το Μπαγκαβάτ Γκίτα, ειδικά στο κεφάλαιο 6. Ήταν διαδεδομένο στην Ινδία πριν από την εποχή του Ραμαγιάνα. Η παρουσία της Γιόγκα αυτής έγινε επίσης αισθητή αρχικά από τους rishis. Ένας από αυτούς, κατάφερε να ανακαλύψει τον πραγματικό τρόπο που στοχεύει στην ελευθερία και μπορεί να οδηγήσει στην επίλυση όλων των προβλημάτων της ζωής. Έτσι, ανακάλυψε τη μέθοδο από την οποία επηρεάστηκε και η Ράτζα Γιόγκα.

Η Ράτζα Γιόγκα δεν θεωρείται απλώς μία αρχαία, εσωτερική φιλοσοφία, αλλά μία πρακτική και επιστημονική αναζήτηση για το Άπειρο. Μέσω αυτής, η ανθρωπότητα μπορεί να συνειδητοποιήσει τις δυνατότητές που θα την οδηγήσουν σε ανεξερεύνητα μονοπάτια, ξεπερνώντας όλους τους ανθρώπινους περιορισμούς. Διαφοροποιείται από τα άλλα είδη Γιόγκα, καθώς περιλαμβάνει και τον διαλογισμό για την αποφυγή φευδών νοητικών καταστάσεων και ψυχικών εμμονών, ώστε να αποκτήσει τον έλεγχο των ζωτικών δυνάμεων του Σύμπαντος για την καλύτερη πραγματοποίηση του Καθολικού Εαυτού.

Οι τεχνικές της Ράτζα Γιόγκα ποικίλλουν ανά τα χρόνια. Κάποιες από αυτές αποτελούν το λιθαράκι της σύγχρονης ινδουστικής φιλοσοφίας.  Μία από αυτές που στοχεύει στον έλεγχο του νου είναι η Pranayama, η οποία αναφέρεται και στο Μπαγκαβάτ Γκίτα. Χωρίζεται σε δύο μέρη το Prana (εισπνοή μιας αναπνοής) και το Apana (εκπνοή μιας αναπνοής). Μία άλλη τεχνική είναι η Dhyāna, που αναφέρεται και εκείνη στο Μπαγκαβάτ Γκίτα και αποτελεί μια διαλογιστική τεχνική. Επίσης, η Samadhi είναι η απόλυτη διαλογιστική κατάσταση που οδηγεί σε συνειδητοποίηση και σε μία θέση υπερσυνείδησης. Οι Yamas ή αλλιώς περιορισμοί, οι Niyamas ή αλλιώς εορτές, οι Asanas που είναι στάσεις-ασκήσεις Γιόγκα, η Pratyahara που οδηγεί σε βαθύτερη κατάσταση συνείδησης μέσω της απόσυρσης των αισθήσεων και η Dhāraṇā που είναι η βαθιά συγκέντρωση που φτάνει στο αποτέλεσμα του Dhyāna, είναι και αυτές τεχνικές της Ράτζα Γιόγκα.

Βιβλιογραφία - Πηγές

• The Four Paths of Yoga: Raja Yoga. Yoga In Daily Life.
• Rashmi Vyas, Kanti V. Raval and Nirupama Dikshit (2008). Effect of Raja Yoga Meditation on the lipid profile of post-menopausal women. Indian J Physiol Pharmacol 2008; 52 (4) : 420–424.
• Davis, Ana. "The Apana Breath: detox your body-mind". Bliss Baby Yoga