Μετάβαση στο περιεχόμενο

Ρενάτο Ντουλμπέκκο

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ρενάτο Ντουλμπέκκο
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		Renato Dulbecco (Ιταλικά)
Γέννηση
ΚατοικίαΗνωμένες Πολιτείες Αμερικής (1947–2012)
Ιμπέρια
Μιλάνο
Λα Χόγια (έως 2012)
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΙταλικά[1][2]
Αγγλικά[2]
ΣπουδέςΠανεπιστήμιο του Τορίνο (έως 1936)
Πληροφορίες ασχολίας
ΕργοδότηςΤεχνολογικό Ινστιτούτο της Καλιφόρνιας
Human Genome Project
Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας, Σαν Ντιέγκο
Πανεπιστήμιο της Ιντιάνα
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςΥποτροφία Γκούγκενχαϊμ[3]
βραβείο Άλμπερτ Λάσκερ για βασική ιατρική έρευνα (1964)[4]
βραβείο Νόμπελ Ιατρικής και Φυσιολογίας (1975)[5][6]
Μεγάλος ταξιάρχης του Τάγματος της Αξίας της Ιταλικής Δημοκρατίας (3  Ιανουαρίου 1981)[7]
Ιππότης του Μεγαλόσταυρου του Τάγματος της τιμής της Ιταλικής Δημοκρατίας (12  Μαρτίου 1991)[8]
Selman A. Waksman Award in Microbiology (1974)[9]
Marjory Stephenson Prize (1973)
βραβείο Πάουλ Έρλιχ και Λούντβιχ Ντάρμστεντερ (1967)
βραβείο Λουίζα Γκρος Χόρβιτς (1973)[10]
Howard Taylor Ricketts Prize (1965)[11]
Μετάλλιο Τζον Σκοτ (1958)[12]
Leeuwenhoek Lecture (1974)
επίτιμος διδάκτωρ του Πανεπιστημίου του Λας Πάλμας, Γκραν Κανάρια (1996)[13]
αλλοδαπό μέλος της Βασιλικής Εταιρείας του Λονδίνου (25  Απριλίου 1974)[14]
επίτιμος διδάκτωρ του Ελεύθερου Πανεπιστημίου Βρυξελλών (1978)[15]
AACR-G.H.A. Clowes Award for Outstanding Basic Cancer Research (1961)[16]
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Ο Ρενάτο Ντουλμπέκκο (Renato Dulbecco, 22 Φεβρουαρίου 1914 – 19 Φεβρουαρίου 2012)[17] ήταν Ιταλός (αργότερα πήρε και την αμερικανική υπηκοότητα) ιολόγος, που τιμήθηκε με το Βραβείο Νόμπελ Φυσιολογίας και Ιατρικής το 1975 μαζί με τους Ντέιβιντ Μπάλτιμορ και Χάουαρντ Τέμιν για τις έρευνές του επί των ογκοϊών, ιών που τείνουν να προκαλούν όγκους όταν προσβάλλουν ζωικά κύτταρα.[18][19][20][21][22][23] Ο Ντουλμπέκκο φοίτησε στο Πανεπιστήμιο του Τορίνο, όπου είχε συμφοιτητές τον Σαλβαδόρ Λούρια και τη Ρίτα Λέβι Μονταλτσίνι, που επίσης εγκαταστάθηκαν αργότερα στις ΗΠΑ και βραβεύθηκαν με Βραβείο Νομπέλ.

Σπουδές και πόλεμος

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Ρενάτο Ντουλμπέκκο γεννήθηκε στο Καταντζάρο της νότιας Ιταλίας, αλλά μεγάλωσε στη Λιγουρία, και συγκεκριμένα στην παραλιακή πόλη Ιμπέρια. Τελείωσε τη μέση εκπαίδευση σε ηλικία 16 ετών, οπότε και εγγράφηκε στο Πανεπιστήμιο του Τορίνο. Παρά το ότι ενδιαφερόταν πολύ για τα μαθηματικά και τη φυσική, απεφάσισε να σπουδάσει ιατρική. Διδάχθηκε ανατομία και παθολογία από τον καθηγητή Τζουζέππε Λέβι. Κατά τα φοιτητικά του χρόνια γνώρισε τους Σαλβαδόρ Λούρια και Ρίτα Λέβι Μονταλτσίνι, των οποίων η φιλία και η ενθάρρυνση θα συντελούσε στο να μεταναστεύσει αργότερα στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής. Το 1936 κλήθηκε στον στρατό, όπου υπηρέτησε στο Υγειονομικό Σώμα και αποστρατεύθηκε το 1938. Αλλά το 1940 με την είσοδο της Ιταλίας στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο ο Ντουλμπέκκο επιστρατεύθηκε και στάλθηκε στο μέτωπο, στη Γαλλία και μετά στη Ρωσία, όπου και τραυματίσθηκε. Μετά τη νοσηλεία του και την κατάρρευση του φασιστικού καθεστώτος στην Ιταλία το θέρος του 1943, εντάχθηκε στην αντίσταση κατά της γερμανικής κατοχής της χώρας.[23]

Σταδιοδρομία και έρευνες

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μετά τον πόλεμο, ο Ντουλμπέκκο ξανάπιασε δουλειά στο εργαστήριο του Τζουζέππε Λέβι, αλλά λίγο καιρό αργότερα με την προτροπή της Μονταλτσίνι εγκαταστάθηκε στις ΗΠΑ, στο Πανεπιστήμιο της Ιντιάνα, όπου συνεργάσθηκε με τον Σαλβαδόρ Λούρια ερευνώντας τους βακτηριοφάγους ιούς. Το καλοκαίρι του 1949 εντάχθηκε στην ομάδα του Μαξ Ντελμπρούκ στο Κάλτεκ. Εκεί άρχισε τις μελέτες του επί των ζωικών ογκοϊών, ιδίως της οικογένειας των πολυωμάτων.[24] Στα τέλη της δεκαετίας του 1950, πήρε ως βοηθό του τον μεταπτυχιακό φοιτητή Χάουαρντ Τέμιν, με τον οποίο και τον Ντέιβιντ Μπάλτιμορ, μοιράσθηκε αργότερα το Βραβείο Νομπέλ για «τις ανακαλύψεις τους σχετικώς με την αλληλεπίδραση μεταξύ των ογκοϊών και του γενετικού υλικού των κυττάρων». Ο Ντουλμπέκκο είχε διδάξει στους δύο άλλους ερευνητές τις δύο μεθόδους του που τους επέτρεψαν να ανακαλύψουν το 1970 την αντίστροφη μεταγραφάση ταυτοχρόνως, αλλά ανεξάρτητα ο ένας από τον άλλο.[25]

Την ίδια περίοδο ο Ντουλμπέκκο συνεργαζόταν και με τη Μάργκεριτ Φοχτ. Το 1962 προσλήφθηκε από το Ινστιτούτο Salk και δέκα χρόνια αργότερα από το «Αυτοκρατορικό Καταπίστευμα Ερευνών Καρκίνου» (Imperial Cancer Research Fund, το σημερινό Cancer Research UK) στο Λονδίνο, όπου έγινε τελικώς καθηγητής πρώτης βαθμίδας.[26] Καθώς και πολλοί άλλοι Ιταλοί επιστήμονες, ο Ντουλμπέκκο δεν ήταν κάτοχος διδακτορικού, καθώς αυτό δεν υπήρχε στο ιταλικό σύστημα ανώτατης εκπαιδεύσεως[27]) μέχρι το 1980. Το 1986 ήταν ένας από τους επιστήμονες που ξεκίνησαν το Πρόγραμμα Ανθρώπινου Γονιδιώματος.[28][29] Από το 1993 μέχρι το 1997 ο Ντουλμπέκκο είχε επιστρέψει στην Ιταλία, όπου διετέλεσε πρόεδρος του Ινστιτούτου Βιοϊατρικών Τεχνολογιών στο Εθνικό Συμβούλιο Ερευνών (C.N.R.) της Ιταλίας, στο Μιλάνο. Διατηρούσε επίσης τη θέση του στο Ινστιτούτο Salk και συνέχιζε να ασχολείται με την έρευνα μέχρι τον Δεκέμβριο του 2011, με τελευταίο αντικείμενο την ταυτοποίηση και τον χαρακτηρισμό των καρκινικών βλαστοκυττάρων από μαστικό αδένα.[30] Αυτές οι έρευνες κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι ένα και μόνο κακόηθες κύτταρο που έχει ιδιότητες βλαστοκυττάρου μπορεί να είναι αρκετό για να προκαλέσει καρκίνο σε ποντίκια και μπορεί να γεννήσει διακριτούς πληθυσμούς κυττάρων ογκογενέσεως, τα οποία έχουν επίσης ιδιότητες βλαστοκυττάρων.[31]

Γενικότερα, επειδή οι μηχανισμοί της καρκινογένεσης που προκαλείται από ογκοϊούς μοιάζουν πολύ με τη διαδικασία της καρκινογένεσης από άλλα αίτια, οι ανακαλύψεις του Ντουλμπέκκο επέτρεψαν την καλύτερη κατανόηση και καταπολέμηση του καρκίνου από τον άνθρωπο. Επιπλέον, η κατανόηση της δράσεως της αντίστροφης μεταγραφάσης μαζί με την κατανόηση της φύσεως και των χαρακτηριστικών του HIV, του ιού που προκαλεί το AIDS, οδήγησε στην ανάπτυξη της πρώτης ομάδας φαρμάκων που μπορούσαν να θεωρηθούν αποτελεσματικά κατά του ιού αυτού, των «αναστολέων της αντίστροφης μεταγραφάσης», των οποίων γνωστό παράδειγμα αποτελεί η αζιτοθυμιδίνη (Zidovudine). Αυτά τα φάρμακα είναι σε χρήση και σήμερα, ως μέρος του «κοκτέιλ» φαρμάκων της σημερινής «υψηλής ενεργότητας αντιρετροϊικής θεραπείας».

Τιμητικές διακρίσεις

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πριν από την απονομή του Βραβείου Νόμπελ το 1975, ο Ρενάτο Ντουλμπέκκο είχε ήδη τιμηθεί με σημαντικά βραβεία στο πεδίο του, όπως τα ακόλουθα:

Επιπλέον το 1974 εκλέχθηκε αλλοδαπό μέλος της Βασιλικής Εταιρείας του Λονδίνου (ForMemRS).[33]


Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb121522282. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  2. ↑ 2,0 2,1 CONOR.SI. 26588771.
  3. ↑ (Αγγλικά) Guggenheim Fellows database. renato-dulbecco.
  4. ↑ «Renato Dulbecco and Harry Rubin». (Αγγλικά) Lasker Foundation. Ανακτήθηκε στις 10  Απριλίου 2014.
  5. ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1975». (Αγγλικά) nobelprize.org. Ίδρυμα Νόμπελ. Ανακτήθηκε στις 10  Απριλίου 2014.
  6. ↑ «Table showing prize amounts». (Αγγλικά) Ίδρυμα Νόμπελ. Απριλίου 2019. Ανακτήθηκε στις 5  Φεβρουαρίου 2021.
  7. ↑ «Dettaglio decorato». (Ιταλικά) Presidency of the Italian Republic. Ανακτήθηκε στις 10  Απριλίου 2014.
  8. ↑ «Dettaglio decorato». (Ιταλικά) Presidency of the Italian Republic. Ανακτήθηκε στις 10  Απριλίου 2014.
  9. ↑ «Selman A. Waksman Award in Microbiology». (Αγγλικά) Εθνική Ακαδημία Επιστημών των Ηνωμένων Πολιτειών. Ανακτήθηκε στις 10  Απριλίου 2014.
  10. ↑ www.cuimc.columbia.edu/research/louisa-gross-horwitz-prize/horwitz-prize-awardees/1980-1967-awardees.
  11. ↑ biologicalsciences.uchicago.edu/lecture-series/ricketts.
  12. ↑ thejohnscottaward.github.io/jsc/1951-2010.html.
  13. ↑ «Doctores Honoris Causa de la ULPGC». (Ισπανικά) Πανεπιστήμιο Λας Πάλμας ντε Γκραν Κανάρια.
  14. ↑ «List of Royal Society Fellows 1660-2007». Complete List of Royal Society Fellows 1660-2007. Βασιλική Εταιρεία. σελ. 104.
  15. ↑ «Eredoctoraten». (Ολλανδικά) Centrum voor Academische en Vrijzinnige Archieven.
  16. ↑ www.aacr.org/professionals/research/scientific-achievement-awards-and-lectureships/scientific-award-recipients/aacr-clowes-award-recipients/.
  17. ↑ Gellene, Denise (February 20, 2012). «Renato Dulbecco, 97, Dies; Won Prize for Cancer Study». New York Times. https://www.nytimes.com/2012/02/21/us/dr-renato-dulbecco-nobel-laureate-dies-at-97.html. Ανακτήθηκε στις March 29, 2014. 
  18. ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1975», Nobelprize.org, 12 Σεπτεμβρίου 2012
  19. ↑ Verma, I.M. (2012). «Renato Dulbecco (1914-2012) Molecular biologist who proved that virus-derived genes can trigger cancer». Nature 483 (7390): 408. doi:10.1038/483408a. PMID 22437605. 
  20. ↑ Eckhart, W. (2012). «Renato Dulbecco: Viruses, genes, and cancer». Proceedings of the National Academy of Sciences 109 (13): 4713-4714. doi:10.1073/pnas.1203513109. Bibcode: 2012PNAS..109.4713E. 
  21. ↑ Kevles, D.J. (1993). «Renato Dulbecco and the new animal virology: Medicine, methods, and molecules». Journal of the History of Biology 26 (3): 409-442. doi:10.1007/bf01062056. PMID 11613167. https://authors.library.caltech.edu/39630/1/HumsWP-0151.pdf. 
  22. ↑ Baltimore, D. (2012). «Retrospective: Renato Dulbecco (1914-2012)». Science 335 (6076): 1587. doi:10.1126/science.1221692. PMID 22461601. 
  23. ↑ 23,0 23,1 Nobel autobiography of Dulbecco
  24. ↑ Dulbecco, R (1976). «From the molecular biology of oncogenic DNA viruses to cancer». Science 192 (4238): 437–40. doi:10.1126/science.1257779. PMID 1257779. Bibcode: 1976Sci...192..437D. https://archive.org/details/sim_science_1976-04-30_192_4238/page/n20. 
  25. ↑ Judson, Horace (2003-10-20). «No Nobel Prize for Whining». New York Times. https://query.nytimes.com/gst/fullpage.html?sec=health&res=9C02E4DE123EF933A15753C1A9659C8B63. Ανακτήθηκε στις 2007-08-03. 
  26. ↑ «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1975». 
  27. ↑ «Dottorato, Enciclopedia Treeccani». 
  28. ↑ Dulbecco, R (1986). «A turning point in cancer research: Sequencing the human genome». Science 231 (4742): 1055-1056. doi:10.1126/science.3945817. PMID 3945817. Bibcode: 1986Sci...231.1055D. 
  29. ↑ Noll, H. (1986). «Sequencing the Human Genome». Science 233 (4760): 143. doi:10.1126/science.233.4760.143-b. PMID 3726524. Bibcode: 1986Sci...233..143N. 
  30. ↑ Zucchi, I.; Sanzone, S.; Astigiano, S.; Pelucchi, P.; Scotti, M.; Valsecchi, V.; Barbieri, O.; Bertoli, G. και άλλοι. (2007). «The properties of a mammary gland cancer stem cell». Proceedings of the National Academy of Sciences 104 (25): 10476-10481. doi:10.1073/pnas.0703071104. PMID 17566110. Bibcode: 2007PNAS..10410476Z. 
  31. ↑ Zucchi, I.; Astigiano, S.; Bertalot, G.; Sanzone, S.; Cocola, C.; Pelucchi, P.; Bertoli, G.; Stehling, M. και άλλοι. (2008). «Distinct populations of tumor-initiating cells derived from a tumor generated by rat mammary cancer stem cells». Proceedings of the National Academy of Sciences 105 (44): 16940-16945. doi:10.1073/pnas.0808978105. PMID 18957543. PMC 2575224. Bibcode: 2008PNAS..10516940Z. https://air.unimi.it/bitstream/2434/59731/2/PNAS-2008-Zucchi-16940-5.pdf. 
  32. ↑ «Selman A. Waksman Award in Microbiology». National Academy of Sciences. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Ιανουαρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 15 Φεβρουαρίου 2011. 
  33. ↑ «Fellowship of the Royal Society 1660-2015». Λονδίνο: Royal Society. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Οκτωβρίου 2015. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Ρενάτο_Ντουλμπέκκο&oldid=10870528"