Σέλευκος ο Σελεύκειος

Σέλευκος ο Σελεύκειος
Γέννηση	Δεκαετία του 190 π.Χ.; Σελεύκεια η επί του Τίγρη
Θάνατος	1ος αιώνας π.Χ.;
Επιστημονική σταδιοδρομία
Ερευνητικός τομέας	φιλοσοφία
Ιδιότητα	αστρονόμος, μαθηματικός και φιλόσοφος
	δεδομένα (π • σ • ε )

Ο Σέλευκος ο Σελεύκειος ήταν σπουδαίος αρχαίος Έλληνας μαθηματικός και αστρονόμος^[1]. Άκμασε μεταξύ του 2ου και 1ου αιώνα π.Χ.. Καταγόταν από την Σελεύκεια τη Μεγάλη επί του Τίγρη ποταμού, εξ ου και η επωνυμία του.

Τον Σέλευκο τον Σελεύκειο αναφέρουν οι αρχαίοι Έλληνες ιστορικοί Πλούταρχος και Στράβων. Σύμφωνα με τις σημειώσεις και τις αναφορές αυτών ο Σέλευκος ο Σελεύκειος είχε λύσει πολλά αστρονομικά προβλήματα της εποχής του με κυρίαρχο εκείνο της περιστροφής της Γης γύρω από τον άξονά της και γύρω από τον Ήλιο (ηλιοκεντρικό σύστημα ή μοντέλο)^[2]^[3]^[4].
Συγκεκριμένα όπως σημειώνει ο Πλούταρχος, ο μεν Αρίσταρχος ο Σάμιος υποστήριζε το ηλιοκεντρικό σύστημα ως υπόθεση "υποτιθέμενος μόνον", ενώ ο Σέλευκος ο Σελεύκειος θεωρούσε αυτό ως δεδομένο "και αποφαινόμενος". Η σημείωση αυτή δηλώνει απερίφραστα ότι το ηλιοκεντρικό σύστημα ο Σέλευκος το είχε αποδείξει και δεν αποτελούσε γι΄ αυτόν απλή υπόθεση.

Επίσης ο Σέλευκος ο Σελεύκειος είναι ο πρώτος που αποκάλυψε τη σχέση του φαινομένου των παλιρροιών με τις κινήσεις της Σελήνης. Συγκεκριμένα παρατηρώντας επί μακρόν τις περιοδικές ανισότητες που παρουσίαζαν οι παλίρροιες στην Ερυθρά Θάλασσα αποκάλυψε τον λόγο δημιουργίας τους συνδέοντάς τις με τις διάφορες θέσεις της Σελήνης στο ζωδιακό κύκλο.

Επίσης όσον αφορά τις ετήσιες πλημμύρες, εξήγησε το φαινόμενο αυτό αποδίδοντας ως γενεσιουργό αιτία την αντίσταση της Σελήνης στην ημερήσια περιστροφή της ατμόσφαιρας. Βέβαια αυτό δεν φαίνεται να συμβαίνει, αλλά τουλάχιστον πέτυχε πρώτος να διακρίνει την ανισότητα της ταχύτητας περιστροφής της Γης με εκείνη της ατμόσφαιράς της.

Δυστυχώς όμως κανένα από τα συγγράμματα του Σέλευκου του Σελεύκειου δεν διασώθηκε.

Πηγές

"Πλούταρχος": Βίος Πλάτωνος - Βιβλίο Η'- 1
"Στράβων": Γεωγραφικά - Γ΄ 5, 9.
"Ruge S.": Seleukos - Dresden 1865.
"Health T.": Aristarchus σελ. 305-307 Oxford 1913
"Sarton G.": Indroduction to the History of Science τομ. 1ος, - F. Krieger Publ.Co / Malabar Fa 1975.
"Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάννικα" τομ.53ος, σελ.294.
"Γεωργακόπουλος Κ.":Αρχαίοι Έλληνες επιστήμονες σελ. 385. Αθήναι 1995.

Παραπομπές

↑ Seleucus of Seleucia (c. 190 BC-?). 1 Νοεμβρίου 2000.
↑ Index of Ancient Greek Philosophers-Scientists Αρχειοθετήθηκε 2009-03-21 στο Wayback Machine.
↑ Seleucus of Seleucia (c. 190 BC–?), The SAO/NASA Astrophysics Data System (ADS)
↑ Seleucus of Seleucia (ca. 190–unknown BC), ScienceWorld

[1] Seleucus of Seleucia (c. 190 BC-?). 1 Νοεμβρίου 2000.

[2] Index of Ancient Greek Philosophers-Scientists Αρχειοθετήθηκε 2009-03-21 στο Wayback Machine.

[3] Seleucus of Seleucia (c. 190 BC–?), The SAO/NASA Astrophysics Data System (ADS)

[4] Seleucus of Seleucia (ca. 190–unknown BC), ScienceWorld

[1]

[2]

[3]

[4]