Σεμπάδ Α΄ της Αρμενίας
| Σεμπάδ Α΄ της Αρμενίας | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Սմբատ I (Αρμενικά) |
| Γέννηση | 850 Βαγρατιδική Αρμενία |
| Θάνατος | 914 Alinja Tower |
| Αιτία θανάτου | αποκεφαλισμός |
| Τόπος ταφής | Artsvanist |
| Εθνικότητα | Αρμένιοι |
| Θρησκεία | Αρμενική Αποστολική Εκκλησία |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | μονάρχης |
| Οικογένεια | |
| Τέκνα | Αμπάς της Αρμενίας Ασώτιος Β΄ της Αρμενίας |
| Γονείς | Ασώτιος Α΄ της Αρμενίας και Katranide I |
| Αδέλφια | Μαριάμ Μπαγκρατουνί Σοπί Μπαγκρατουνί αγνώστων στοιχείων Μπαγκρατουνί Σαπούχ Μπαγκρατουνί Δαυίδ Μπαγκρατουνί Σαχάκ Μπαγκρατουνί |
| Οικογένεια | Δυναστεία των Μπαγκρατουνί |
| Αξιώματα και βραβεύσεις | |
| Αξίωμα | Γκαγκίκ Β΄ της Αρμενίας |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Ο Σεμπάδ Α΄ ο Μάρτυρας, αρμενικά: Սմբատ Ա Smbat I, (π. 850–912/14) από τον Οίκο των Βαγρατιδών ήταν ο δεύτερος βασιλιάς του μεσαιωνικού Βασιλείου της Αρμενίας και γιος του Ασότ Α΄ του Μεγάλου. Είναι ο πατέρας του Aσότ Β΄ του Σιδηρού (Ashot II Yerkat) και του Aμπάς Α΄.
Βιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Σμπατ Α΄ στέφθηκε βασιλιάς το 892 στο Σιρακαβάν (Γιεραζγκαβόρς), μετά από μία σύντομη προσπάθεια τού θείου του Aμπάς να διακόψει τη διαδοχή του στον θρόνο. Ο Σμπατ Α΄ συνέχισε την πολιτική τού πατέρα του να διατηρεί εγκάρδιες σχέσεις με τη Ρωμανία και κρατούσε στο μυαλό του τους φόβους των Αράβων για την Αρμενο-Βυζαντινή αυτή συμμαχία. Μιλώντας με τον Άραβα κυβερνήτη (ostikan) Mουχάμαντ ιμπν Αμπιλ-Σατζ (Aφσίν), ο Σμπατ Α΄ τον έπεισε ότι η συμμαχία δεν θα ήταν μόνο προς το διπλό όφελος της Ρωμανίας και της Αρμενίας, αλλά θα λειτουργούσε και προς την οικονομική ευμάρεια των Αράβων. [1] Ο Σμπατ Α΄ επέτυχε επίσης μία σημαντική νίκη, όταν στις 21 Απριλίου 892 ανακατέλαβε την πρώην Αρμενική πρωτεύουσα Ντβιν από τους Άραβες. Σε ορισμένες από αυτές τις προσπάθειες ο Σμπατ Α΄ έλαβε ισχυρή υποστήριξη από τον γείτονά του στα βόρεια, τον Αδαρνάση Δ΄ της Ιβηρίας. [2]
Οι επιτυχίες του Σμπατ Α΄ σταμάτησαν σύντομα, όταν ο Aφσίν αποφάσισε ότι δεν μπορούσε να αντιμετωπίσει μία ισχυρή Αρμενία τόσο κοντά στις περιοχές του. Ανακατέλαβε τον Ντβιν και κατάφερε να πάρει όμηρο τη γυναίκα του Σμπατ Α΄, μέχρι που αφέθηκε ελεύθερη με αντάλλαγμα τον γιο και τον ανιψιό τού Σμπατ. Οι πόλεμοι εναντίον της Αρμενίας συνεχίστηκαν ακόμη και μετά το τέλος τού Aφσίν το 901, όταν ο αδελφός του Γιουσούφ ιμπν Αμπίλ-Σατζ έγινε κυβερνήτης (ostikan) της Aρμινίγια. [3] Ενώ η βασιλεία του Γιουσούφ δεν ήταν άμεσα εχθρική, ο Σμπατ Α΄ διέπραξε μία σειρά από λάθη, που οδήγησε αρκετούς από τους συμμάχους του να γυρίσουν την πλάτη τους σε αυτόν: αφού επιδίωξε να εξευμενίσει τον ανατολικό σύμμαχό του Σμπατ του Συουνίκ, παραχωρώντας σε αυτόν την πόλη Ναχιτσεβάν, ο Σμπατ Α΄ κατά λάθος οδήγησε τον Γκαγκίκ Αρτσρούνι του Βασπουρακάν στα χέρια του Γιουσούφ, καθώς η πόλη ήταν μέρος των περιοχών του Γκαγκίκ. Ο Γιουσούφ εκμεταλλεύτηκε αυτή τη διαμάχη και απένειμε στον Γκαγκίκ ένα στέμμα το 908, κάνοντάς τον έτσι βασιλιά του Βασπουρακάν ως Γκαγκίκ Α΄ και δημιουργώντας ένα Αρμενικό κράτος σε αντίθεση με αυτό του Σμπατ Α΄.
Καθώς ο Γιουσούφ ξεκίνησε μία νέα εκστρατεία μαζί με τον Γκαγκίκ το 909 εναντίον του Σμπατ Α΄, ούτε οι Ρωμαίοι/Βυζαντινοί ούτε ο Αββασίδης χαλίφης, ο ονομαστικός επικυρίαρχος τού Γιουσούφ, έστειλαν βοήθεια στον Σμπατ Α΄. Αρκετοί Αρμένιοι πρίγκιπες επέλεξαν επίσης να αρνηθούν την υποστήριξή τους. Όσοι συμμάχησαν με τον Σμπατ, αντιμετωπίστηκαν βάναυσα από τον Γιουσούφ: ο γιος του Σμπατ Α΄, Μουσέγκ, ο ανιψιός του Σμπατ Α΄, Βαγρατίδης, και ο Γκριγκόρ Β΄ του Δυτικού Συουνίκ, δηλητηριάστηκαν όλοι. [4]
Το τέλος
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο στρατός του Γιουσούφ κατέστρεφε την υπόλοιπη Αρμενία, καθώς προχωρούσε προς το Μπερντ Καποΰτ (ie Γαλάζιο Φρούριο), όπου είχε καταφύγει ο Σμπατ Α΄ και το πολιόρκησε για αρκετό καιρό. Ο Σμπατ Α΄ αποφάσισε τελικά να παραδοθεί στον Γιουσούφ το 914, με την ελπίδα να τερματίσει την Αραβική επίθεση. [5] Ωστόσο ο Γιουσούφ δεν έδειξε συμπόνια προς τον αιχμάλωτό του, καθώς τον έφερε στο Γιερντζάκ, βασάνισε μέχρι θανάτου τον Αρμένιο βασιλιά, τον αποκεφάλισε και έβαλε το ακέφαλο σώμα σε έναν σταυρό στο Ντβιν. Ο σύγχρονος τού Σμπατ Α΄ Χοβάννες Ντρασκανακερτσί γράφει, ότι το έδαφος όπου υψώθηκε ο σταυρός, έγινε τόπος προσκυνήματος, τόσο για Χριστιανούς όσο και για μη Χριστιανούς. Οι πληροφορίες που δόθηκαν από μεταγενέστερους Αρμένιους συγγραφείς, υποδήλωναν ότι το σώμα τού Σμπατ Α΄ κατέβηκε και μεταφέρθηκε στο μοναστήρι στο Αρτσβανίστ. [6]
Βιβλιογραφικές αναφορές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Yovhannes Drasxanakertc'i (1987), History of Armenia, trans. Krikor Maksoudian. Atlanta, GA: Scholar's Press, p. 138.
- ↑ Suny, Ronald Grigor (1994). The Making of the Georgian Nation, 2nd ed. Bloomington: Indiana University Press, pp. 30-31.
- ↑ Madelung, Wilfred (1975). "The Minor Dynasties of Northern Iran," in The Cambridge History of Iran, ed. Richard N. Frye. Cambridge: Cambridge University Press, vol. 4, pp. 227ff.
- ↑ Garsoïan, Nina G. (1997), "The Independent Kingdoms of Medieval Armenia" in The Armenian People from Ancient to Modern Times, Volume I, The Dynastic Periods: From Antiquity to the Fourteenth Century, ed. Richard G. Hovannisian. New York: St. Martin's Press, p. 157.
- ↑ Garsoian. "Independent Kingdoms," pp. 157-158.
- ↑ Manuk-Khaloyan, Armen, "In the Cemetery of their Ancestors: The Royal Burial Tombs of the Bagratuni Kings of Greater Armenia (890-1073/79)," Revue des Études Arméniennes 35 (2013), pp. 143-44, 158.