Σμηνουργία
Αφεσμός, επίσης σμηνουργία, αποκαλείται στη μελισσοκομία το σμήνος μελισσών το οποίο κατά την άνοιξη, από τον Φεβρουάριο έως τον μήνα Μάιο[1] είναι δυνατόν να εγκαταλείψει την κυψέλη μαζί με την παλαιά βασίλισσα, οδεύοντας προς τη δημιουργία μιας καινούργιας αποικίας. Προκαλείται από συνδυασμό ερεθισμάτων. Σε ό,τι αφορά στους φυσικούς «άγριους» πληθυσμούς, η σμηνουργία είναι η απαραίτητη φυσική διαδικασία για την επιβίωση των μελισσιών. Στη σύγχρονη, παραγωγική μελισσοκομία, προκαλείται τις περισσότερες φορές από αμέλεια του μελισσοκόμου και θεωρείται εν μέρει επιβλαβής, διότι παράγεται διάσπαση της δύναμης του μελισσιού[2].
Στην πρωταρχική ή πρώτη σμηνουργία περίπου το 60% των εργατριών εγκαταλείπει την αρχική κυψέλη. Ένας τέτοιο σμήνος είναι δυνατόν να διαθέτει πληθυσμό χιλιάδων μελισσών. Η σμηνουργία είναι το φυσικό μέσο αναπαραγωγής των αποικιών μελισσών. Λίγο πριν βγει από το κελί της η νέα βασίλισσα, η παλαιά εγκαταλείπει την κυψέλη. Την παλαιά βασίλισσα ακολουθεί τμήμα των εργατριών και των κηφήνων, σε μία προσωρινή εγκατάσταση, συνήθως κάποιο κλαδί δέντρου ή προφυλαγμένη θέση -κάποια καμινάδα. Το σμήνος των μελισσών συγκεντρώνεται σε σφαιρική διάταξη καλύπτοντας τη βασίλισσα, έως ότου οι εργάτριες βρουν την οριστική θέση εγκατάστασης της νέας αποικίας.
Οι δευτερεύουσες σμηνουργίες -επίσης μετασμηνουργίες- είναι σχετικά σπάνιες. Ο πληθυσμός τους είναι μικρότερος και συνοδεύονται συνήθως από μία ή περισσότερες μη γονιμοποιημένες βασίλισσες. Ενίοτε η κυψέλη προχωρά σε διαδοχικές σμηνουργίες, έως ότου μειωθεί ο πληθυσμός των εργατριών δραστικά[3][4]
Οι εντομολόγοι θεωρούν την αποικία υπεροργανισμό, καθώς η μέλισσα ως άτομο δεν μπορεί να επιβιώσει επί μακρόν αφενός, αφετέρου η αποικία πρέπει να έχει δεδομένο μέγεθος προκειμένου να αναπαραχθεί. Κατά τη διαδικασία της σμηνουργίας η αρχική αποικία αναπαράγεται σε δύο ή περισσότερες αποικίες[5]
Σημειώσεις-παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Blackiston, Howland. 2009. Beekeeping For Dummies. Wiley Publishing. σ. 166.
- ↑ Τσαγκαράκης Αντώνιος Ε. 2004. Παραδόσεις μαθήματος «Μελισσοκομία», Αθήνα σ. 11.
- ↑ Villa, José D. (2004). «Swarming Behavior of Honey Bees (Hymenoptera: Apidae) in Southeastern Louisiana». Annals of the Entomological Society of America 97 (1): 111–116. doi:.
- ↑ Avitabile, A.; Morse, R. A.; Boch, R. (November 1975). «Swarming honey bees guided by pheromones». Annals of the Entomological Society of America 68 (6): 1709–1082. http://www.ingentaconnect.com/content/esa/aesa/1975/00000068/00000006/art00032.
- ↑ Miller, Peter. «Swarm Theory». National Geographic. Ανακτήθηκε στις 6 Απριλίου 2013.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Για περισσότερες πληροφορίες πάνω στους βιοχημικούς παράγοντες που καθορίζουν τη σμηνουργία δείτε: apis newsletter July 2003 (αγγλικά) και Σμηνουργία θεματική κάλυψη (ελληνικά)
- Αποτροπή σμηνουργίας. (ελληνικά)
- Αντιμετώπιση αφεσμών Αρχειοθετήθηκε 2013-10-18 στο Wayback Machine.. (ελληνικά)
- Πρόληψη σμηνουργίας — Αφεσμοί σε θάμνους (αγγλικά).
- Πρόληψη σμηνουργίας — MAAREC. (αγγλικά).
- Βοήθεια για τη σμηνουργία στην Αυστραλία. (αγγλικά).
- Βοήθεια για τη σμηνουργία στο Ηνωμένο Βασίλειο. (αγγλικά).