Σουηδοί
Οι Σουηδοί (σουηδικά: svenskar) είναι σκανδιναβικός λαός ο οποίος ζει κυρίως στη Σουηδία. Σουηδοί ζουν και σε γειτονικές χώρες, όπως η Φινλανδία. Στην αρχαιότητα οι Σουηδοί ήταν ένα γερμανικό φύλο το οποίο συμμετείχε στις μεγάλες εισβολές που σάρωσαν τη Δυτική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία.
Μέχρι τον 10ο αιώνα οι σκανδιναβικές ζούσαν σε μικρά βασίλεια. Η γερμανική φυλή των Σουηδών ζούσε στη Σβέαλαντ και γειτνίαζε με τους Γότθους της Σκανδιναβίας στο νότο. Η ενοποίηση της Σουηδίας ήταν μακρά διαδικασία και ανάλογα με τα σύνορα διέφερε η γεωγραφική εξάπλωση των Σουηδών και της Σουηδικής γλώσσας.
Η σουηδόφωνη μειονότητα στη Φινλανδία (finlandssvenskar) προέκυψε από τη μακραίωνη Σουηδική διοίκηση της Φινλανδίας. Άλλες εθνοτικές ομάδες έχουν χτίσει μια σουηδική ταυτότητα. Για παράδειγμα, μέχρι το 1658, όταν η Σουηδία κατέκτησε τη Σκανία, οι κάτοικοι ήταν Δανοί που μιλούσαν τη σκανική διάλεκτο (skånska). Ομοίως, τον 17ο αιώνα μετανάστευσαν πολλοί Βαλλόνοι στη Σουηδία, όπως και πολλές εθνότητες αργότερα. Αντίθετα, σήμερα στις Ηνωμένες Πολιτείες και τον Καναδά ζουν μεγάλες κοινότητες ατόμων Σουηδικής καταγωγής, αποτέλεσμα της μαζικής μετανάστευσης στα τέλη του 19ου αιώνα και τις αρχές του 20ού αιώνα.
Κατανομή
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η μεγαλύτερη από τις περιοχές που κατοικούν οι Σουηδοί σήμερα είναι η Σουηδία, την οποία κατάκτησαν οι εθνογλωσσικοί πρόγονοι τους. Έχουν σημαντική παρουσία στο ανατολικό μισό της Σκανδιναβικής χερσονήσου. Μικρότερες κοινότητες Σουηδών ζουν στη Βόρεια Ευρώπη και αλλού. Οι Σουηδοί ζουν σε παραθαλάσσιες περιοχές στις βορειοανατολικές και ανατολικές ακτές της Βαλτικής. Μοιράζονται μια χιλιόχρονη ιστορία διαμονής στα εδάφη της Σουηδίας και των γειτονικών περιοχών. Πέρα από τη Σουηδία υπάρχει μια μακραίωνη παρουσία των Σουηδών στη Φινλανδία, όπου μιλούν τη διάλεκτο των σουηδικών της Φινλανδίας (finnlandssvenska) η οποία ανήκει στις ανατολικές σουηδικές διαλέκτους. Επίσης, οι Σουηδοί αποτελούν τη συντριπτική πλειοψηφία των κατοίκων των νήσων Ώλαντ, αυτόνομη περιοχή της Φινλανδίας. Η σουηδική διάλεκτος που μιλάνε εκεί εμφανίζει περισσότερες ομοιότητες με τις σουηδικές διαλέκτους της Σουηδίας και όχι της Φινλανδίας. Η Εσθονία είχε επίσης μια μεγάλη σουηδική μειονότητα μέχρι τη Σοβιετική προσάρτηση της χώρας, το 1940 και το 1944. Λόγω των μεταναστεύσεων από τον 18ο έως τον 20ό αιώνα, υπάρχουν ομάδες Σουηδών μεταναστών οι οποίες ζουν στην Αμερική (ιδιαίτερα στη Μινεσότα και το Ουισκόνσιν) και στην Ουκρανία.
Σήμερα, οι Σουηδοί τείνουν να μεταναστεύουν κυρίως προς τις σκανδιναβικές χώρες (Νορβηγία, Δανία, Φινλανδία), προς τις αγγλόφωνες χώρες (Ηνωμένες Πολιτείες, Ηνωμένο Βασίλειο). Επίσης μεταναστεύουν προς την Ισπανία και τη Γερμανία[1].
Ιστορικά, το Βασίλειο της Σουηδίας (μέχρι το 1809) είχε πολύ μεγαλύτερη έκταση από το σημερινό Βασίλειο της Σουηδίας. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τη Σουηδική Αυτοκρατορία (1611-1721). Αυτό συνέβαινε γιατί η Φινλανδία ανήκε στη Σουηδία, ενώ πριν το 1721 η Σουηδία κατείχε και άλλες περιοχές που σήμερα ανήκουν στη Ρωσία, Εσθονία και Λετονία (βλέπε Μεγάλος Βόρειος Πόλεμος). Μετά το 1721 η Φινλανδία παρέμεινε σουηδική μέχρι το 1809. Επειδή πριν το 1809 δεν υπήρχε φινλανδική εθνότητα, δεν ήταν ασυνήθιστο ορισμένες πηγές να αναφέρουν τους Σουηδούς και τους Φινλανδούς ως ένα έθνος (Σουηδοί). Αυτό ισχύει ιδιαίτερα στην περίπτωση της Νέας Σουηδίας (σουηδική αποικία στην Αμερική), όπου ορισμένοι "Σουηδοί" έποικοι ήταν στην πραγματικότητα φινλανδικής καταγωγής.