Μετάβαση στο περιεχόμενο

Στήβεν Τούλμιν

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Στήβεν Τούλμιν
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		Stephen Edelston Toulmin (Αγγλικά)
Γέννηση25  Μαρτίου 1922[1][2][3]
Λονδίνο[4]
Θάνατος4  Δεκεμβρίου 2009[5][1][2]
Λος Άντζελες[6]
Αιτία θανάτουκαρδιακή ανεπάρκεια
ΚατοικίαΛος Άντζελες (έως 2009)
Χώρα πολιτογράφησηςΗνωμένο Βασίλειο[7]
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΑγγλικά[1]
ΣπουδέςΒασιλικό Κολέγιο του Κέιμπριτζ (έως 1942)
Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ (έως 1950)
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταφιλόσοφος[8][9][10]
διδάσκων πανεπιστημίου
ιστορικός της φιλοσοφίας
ΕργοδότηςΠανεπιστήμιο του Λιντς
Πανεπιστήμιο Νορθουέστερν
Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης
Πανεπιστήμιο της Νότιας Καλιφόρνιας
Πανεπιστήμιο Στάνφορντ
Πανεπιστήμιο του Σικάγου
Πανεπιστήμιο Κολούμπια
Πανεπιστήμιο της Μασαχουσέτης, Ντάρτμουθ[11]
Επηρεάστηκε απόΛούντβιχ Βίτγκενσταϊν
Norwood Russell Hanson
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςΥποτροφία Γκούγκενχαϊμ[12]
Jefferson Lecture (1997)
Εταίρος της Επιτροπής Σκεπτικιστικής Έρευνας
Αυστριακή διάκριση για την επιστήμη και τη τέχνη (2006)
δεδομένα

Ο Στήβεν Έντελστον Τούλμιν (αγγλ. Stephen Edelston Toulmin, 25 Μαρτίου 1922 – 4 Δεκεμβρίου 2009) ήταν Βρετανός φιλόσοφος, συγγραφέας και πανεπιστημιακός. Επηρεασμένος από τον Λούντβιχ Βίτγκενσταϊν, ο Τούλμιν αφιέρωσε τις περισσότερες μελέτες του στην ανάλυση της αιτιολογήσεως της ηθικής. Μέσα από τα κείμενά του επεδίωξε να αναπτύξει πρακτικά επιχειρήματα που να μπορούν να εφαρμοσθούν αποτελεσματικά στην αξιολόγηση των στάσεων απέναντι σε ηθικά ζητήματα. Αργότερα το έργο του αναγνωρίσθηκε ως χρήσιμο και στο πεδίο της ρητορικής, για την ανάλυση επιχειρημάτων. Το «μοντέλο επιχειρηματολογίας Toulmin», ένα διάγραμμα που περιέχει 6 συσχετιζόμενες μεταξύ τους συνιστώσες, χρησιμεύει στην ανάλυση επιχειρημάτων και δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά το 1958, στο βιβλίο του Τούλμιν The Uses of Argument. Θεωρείται ως το πλέον επιδραστικό έργο του, ιδίως στο πεδίο της ρητορικής και επικοινωνίας, καθώς και στην επιστήμη υπολογιστών.

Βιογραφικά στοιχεία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Στήβεν Τούλμιν γεννήθηκε στο Λονδίνο και γονείς του ήταν ο Τζέφρυ Ε. Τούλμιν και η Ντόρις Χόλμαν-Τούλμιν.[13] Πήρε πτυχίο από το Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ το 1943 και λίγο αργότερα προσλήφθηκε από το Υπουργείο Παραγωγής Αεροσκαφών, στον Σταθμό Ερεύνης και Αναπτύξεως Ραντάρ του Μάλβερν και μετά στο Ανώτατο Αρχηγείο της Εκστρατευτικής Δυνάμεως των Συμμάχων στη Γερμανία. Στο τέλος του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου ο Τούλμιν επέστρεψε στην Αγγλία και πήρε μεταπτυχιακό δίπλωμα master το 1947 και διδακτορικό στη φιλοσοφία από το Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ. Κατόπιν δημοσίευσε τη διδακτορική διατριβή του, υπό τον τίτλο An Examination of the Place of Reason in Ethics (= «Μια εξέταση της θέσεως του λόγου στην ηθική», 1950). Στο Κέιμπριτζ ο Τούλμιν είχε την ευκαιρία να συζητήσει με τον Αυστριακό φιλόσοφο Λούντβιχ Βίτγκενσταϊν, του οποίου η εξέταση της σχέσεως ανάμεσα στις χρήσεις και στις σημασίες της γλώσσας διεμόρφωσε μεγάλο μέρος του έργου του Τούλμιν.

Μετά την απόκτηση του διδακτορικού του, ο Τούλμιν διορίσθηκε λέκτορας της Φιλοσοφίας της επιστήμης στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, όπου παρέμεινε από το 1949 έως το 1954, έτη στα οποία έγραψε το δεύτερο βιβλίο του, με τίτλο The Philosophy of Science: an Introduction (1953). Λίγο αργότερα έγινε επισκέπτης καθηγητής της Ιστορίας και φιλοσοφίας της Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο της Μελβούρνης (1954-1955). Επιστρέφοντας στην Αγγλία, διετέλεσε καθηγητής και επικεφαλής του Τμήματος Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο του Ληντς από το 1955 έως το 1959. Εκεί δημοσίευσε ένα από τα πλέον επιδραστικά βιβλία του στο πεδίο της ρητορικής, το The Uses of Argument (= «Οι χρήσεις του επιχειρήματος», 1958), όπου διερευνούσε τις ατέλειες της παραδοσιακής λογικής. Παρά το ότι δεν είχε καλή υποδοχή στην Αγγλία και λοιδωρήθηκε ως «το βιβλίο αντι-λογικής του Τούλμιν από τους συναδέλφους του φιλοσόφους στο Ληντς, επαινέθηκε από Αμερικανούς ρήτορες στις ΗΠΑ, όπου ο Τούλμιν έσπευσε να πάει ως επισκέπτης καθηγητής, το 1959, στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης, στο Κολούμπια και στο Στάνφορντ.[14] Στις ΗΠΑ οι Wayne Brockriede και Douglas Ehninger επικοινώνησαν το έργο του Τούλμιν σε ειδικούς της επικοινωνίας, καθώς ανεγνώρισαν ότι παρείχε ένα καλό δομικό πρότυπο, χρήσιμο για την ανάλυση και την κριτική των ρητορικών επιχειρημάτων. Το 1960 ο Τούλμιν επέστρεψε στο Λονδίνο, όπου έγινε διευθυντής στη Μονάδα για την Ιστορία των ιδεών του Ιδρύματος Nuffield.

Το 1965 ο Τούλμιν επέστρεψε στις ΗΠΑ, όπου προσλήφθηκε διαδοχικά από διάφορα πανεπιστήμια. Στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στη Σάντα Κρουζ δημοσίευσε το Human Understanding: The Collective Use and Evolution of Concepts (1972), όπου εξετάζει τα αίτια και τις διεργασίες της εννοιολογικής αλλαγής. Χρησιμοποιεί μια καινοτόμα σύγκριση ανάμεσα στην εννοιολογική αλλαγή και στη δαρβινική βιολογική εξέλιξη προκειμένου να αναλύσει τη διαδικασία της πρώτης ως μια εξελικτική διεργασία. Το βιβλίο αυτό ασχολείται και με κάποια μείζονα φιλοσοφικά ερωτήματα.[15] Το 1973, ενώ ήταν καθηγητής στην Επιτροπή Κοινωνικής Σκέψεως στο Πανεπιστήμιο του Σικάγου, συνεργάσθηκε με τον Αυστριακό Άλαν Γιάνικ (Allan Janik, γενν. 1941), καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Λα Σαλ (Φιλαδέλφεια), ώστε να συγγράψουν το βιβλίο Η Βιένη του Βίτγκενσταϊν, όπου υπογραμμίζεται η σημασία της ιστορίας στην ανθρώπινη σκέψη: Αντίθετα με φιλοσόφους που πιστεύουν στην απόλυτη αλήθεια που ενυπάρχει στην πλατωνική τυπική λογική, ο Τούλμιν υποστηρίζει ότι η αλήθεια μπορεί να είναι κάτι το σχετικό, που εξαρτάται από ιστορικά και πολιτισμικά συγκείμενα (αυτό που άλλοι διανοητές έχουν αποκαλέσει «εννοιολογικά σχήματα», conceptual schemata).

Από το 1975 έως το 1978 ο Τούλμιν εργάσθηκε στην Εθνική Επιτροπή για την Προστασία των ανθρώπων που υπόκεινται σε βιοϊατρικά και συμπεριφορικά πειράματα, η οποία είχε ιδρυθεί από το Κογκρέσο των Ηνωμένων Πολιτειών. Το διάστημα αυτό συνεργάσθηκε με τον Albert R. Jonsen για τη συγγραφή του βιβλίου The Abuse of Casuistry: A History of Moral Reasoning (1988), που παρουσιάζει τα βήματα για την επίλυση περιπτώσεων ηθικών προβλημάτων. Ως συνέχεια, σε ένα από τα ύστερα έργα του, το Cosmopolis: The Hidden Agenda of Modernity (= «Κοσμόπολη: Η κρυμμένη ατζέντα της νεωτερικότητας», 1990), γραμμένο όταν ο Τούλμιν ήταν καθηγητής στην έδρα Avalon Foundation στο Πανεπιστήμιο Νορθουέστερν, επικρίνει συγκεκριμένα την πρακτική χρήση και τη «λέπτυνση» της ηθικής της σύγχρονης επιστήμης.

Πέρα από τα προαναφερθέντα, ο Τούλμιν κατείχε κατά καιρούς διακεκριμένες καθηγητικές θέσεις σε αρκετά άλλα πανεπιστήμια των ΗΠΑ, όπως το Κολλέγιο Ντάρτμουθ, το Πολιτειακό Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν, το Πανεπιστήμιο του Σικάγου και η Σχολή Διεθνών Σχέσεων του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια.

Το 1997 το Εθνικό Καταπίστευμα για τις επιστήμες του ανθρώπου (NEH) επέλεξε τον Τούλμιν για να δώσει τη Διάλεξη Τζέφερσον, κάτι που αποτελεί την ύψιστη τιμή της κυβερνήσεως των ΗΠΑ για επιτεύγματα στον χώρο των επιστημών του ανθρώπου.[16][17] Η διάλεξή του, με τίτλο «Η ιστορία/ζωή ενός διαφωνούντα» ("A Dissenter's Story" ή "A Dissenter's Life"), παρουσίαζε τις ρίζες της νεωτερικότητας στον ορθολογισμό και τον ουμανισμό, την «αντίθεση του λογικοφανούς και του ορθολογικού», και προειδοποίησε για τις «αφηρημένες έννοιες που ίσως να μας ωθήσουν πίσω στον δογματισμό, τον σωβινισμό και τον σεχταρισμό που έχουν ξεπεράσει οι ανάγκες μας».[18] Η αναφορά του NEH για τη διάλεξη περιλαμβάνει και τη φράση του φιλοσόφου για την ανάγκη να «κάνουμε την τεχνική και την ανθρωπιστική πλευρά στη σύγχρονη σκέψη να συνεργασθούν μεταξύ τους πιο αποτελεσματικά από όσο στο παρελθόν».[19]

Στις 2 Μαρτίου 2006 ο Τούλμιν τιμήθηκε με το Αυστριακό Παράσημο για την Επιστήμη και την Τέχνη.[20]

Προσωπική ζωή και θάνατος

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Στήβεν Τούλμιν είχε νυμφευθεί 4 φορές και μία σύζυγός του ήταν η Βρετανή ιστορικός- συγγραφέας Τζουν Γκούντφηλντ[21], με την οποία συνεργάσθηκε σε μία σειρά βιβλίων για την ιστορία της επιστήμης. Συνολικώς ο Τούλμιν είχε 4 τέκνα: τον Γκρεγκ, την Πόλυ, την οικονομολόγο Καμίλα Τούλμιν (γενν. 1954) και τον Μάθιου.

Ο Τούλμιν πέθανε από καρδιακή ανακοπή σε ηλικία 87 ετών στο Λος Άντζελες της Καλιφόρνια.[22]


Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 11926889h. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 «Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Stephen-Edelston-Toulmin. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. ↑ 3,0 3,1 (Αγγλικά) SNAC. w6031gx4. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. ↑ www.oxfordreference.com/view/10.1093/oi/authority.20110803105051197.
  5. ↑ www.nytimes.com/2009/12/11/education/11toulmin.html?ref=obituaries.
  6. ↑ www.giffordlectures.org/lecturers/stephen-toulmin.
  7. ↑ www.tandfonline.com/doi/pdf/10.1080/01463377109368965.
  8. ↑ www.tandfonline.com/doi/pdf/10.1080/089419202753445089.
  9. ↑ www.tandfonline.com/doi/pdf/10.1080/14649350802041563.
  10. ↑ www.theguardian.com/books/2001/mar/31/artsandhumanities.highereducation.
  11. ↑ Ανακτήθηκε στις 5  Ιουλίου 2019.
  12. ↑ (Αγγλικά) Guggenheim Fellows database. stephen-e-toulmin.
  13. ↑ «Toulmin, Stephen Edelston (1922-2009), philosopher and historian of ideas». Oxford Dictionary of National Biography. doi:10.1093/ref:odnb/9780198614128.001.0001/odnb-9780198614128-e-102307. Ανακτήθηκε στις 8 Ιανουαρίου 2025. 
  14. ↑ Loui, Ronald P. (2006). «A Citation-Based Reflection on Toulmin and Argument». Στο: Hitchcock, David· Verheij, Bart, επιμ. Arguing on the Toulmin Model: New Essays in Argument Analysis and Evaluation. Springer Netherlands. σελίδες 31–38. doi:10.1007/978-1-4020-4938-5_3. ISBN 978-1-4020-4937-8. Ανακτήθηκε στις 25 Ιουνίου 2010. Toulmin's 1958 work is essential in the field of argumentation 
  15. ↑ Westfall, Richard. «Review: Toulmin and Human Understanding». The Journal of Modern History 47 (4): 691-698. doi:10.1086/241374. 
  16. ↑ Jefferson Lecturers Αρχειοθετήθηκε 20 October 2011 στο Wayback Machine., ιστότοπος του NEH (retrieved 22 January 2009).
  17. ↑ «California Scholar Wins Government Honor», The New York Times, 12 Φεβρουαρίου 1997
  18. ↑ Stephen Toulmin: "A Dissenter's Life" Αρχειοθετήθηκε 27 February 2009 στο Wayback Machine.
  19. ↑ "The Jefferson Lecture" Αρχειοθετήθηκε 3 March 2016 στο Wayback Machine.
  20. ↑ «Reply to a parliamentary question» (PDF) (στα Γερμανικά). σελ. 1761. Ανακτήθηκε στις 24 Νοεμβρίου 2012. 
  21. ↑ The Discovery of Time. Penguin. 1967. 
  22. ↑ Grimes, William (11 December 2009). «Stephen Toulmin, a Philosopher and Educator, Dies at 87». The New York Times. https://www.nytimes.com/2009/12/11/education/11toulmin.html. 

Βιβλιογραφία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Στήβεν_Τούλμιν&oldid=10957578"