Μετάβαση στο περιεχόμενο

Συνθήκη των Τριών Μαύρων Αετών

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Εμμανουήλ του Οουρέμ, πρίγκιπας της Πορτογαλίας, ο υποψήφιος για τα Πολωνο-Λιθουανικά στέμματα

Η Συνθήκη των Τριών Μαύρων Αετών, ή Συνθήκη του Βερολίνου, ήταν μυστική συνθήκη που υπογράφηκε τον Σεπτέμβριο και τον Δεκέμβριο του 1732 μεταξύ της Αυστριακής Αυτοκρατορίας, της Ρωσικής Αυτοκρατορίας και του Βασιλείου της Πρωσίας.

Αφορούσε την κοινή πολιτική των τριών δυνάμεων σχετικά με τη διαδοχή του πολωνικού θρόνου υπό το φως του αναμενόμενου θανάτου του βασιλιά Αυγούστου Β΄ της Πολωνίας (και εκλέκτορα της Σαξονίας από τον Οίκο του Βέττιν) και το πολωνικό έθιμο των βασιλικών εκλογών. Σκόπευε να αποκλείσει τις υποψηφιότητες του γιου του Αυγούστου, Φρειδερίκου Αύγουστου, και του Στανίσουαφ Λεστσίνσκι, ο οποίος ήταν ήδη βασιλιάς της Πολωνίας από το 1704 έως το 1709.

Ωστόσο, το 1733, καθώς ο Στανίσουαφ επρόκειτο να εκλεγεί, η Ρωσία και η Αυστρία υπέγραψαν τη συνθήκη (στις 19 Αυγούστου 1733) για να υποστηρίξουν τον Φρειδερίκο Αύγουστο. Ο Στανίσουαφ έπρεπε τελικά να εγκαταλείψει την Πολωνία και ο Φρειδερίκος Αύγουστος εξελέγη ως Αύγουστος Γ΄ της Πολωνίας.

Όνομα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το συνηθισμένο όνομα προέρχεται από το γεγονός ότι και οι τρεις υπογράφοντες χρησιμοποίησαν έναν μαύρο αετό ως κρατικό οικόσημο,[1] σε αντίθεση με το λευκό αετό, σύμβολο της Πολωνίας. Ένα άλλο όνομα είναι η Συνθήκη του Βερολίνου, όπου υπογράφηκε από την Πρωσία (η Ρωσία και η Αυστρία είχαν υπογράψει στις 13 Σεπτεμβρίου 1732 και προσχώρησε η Πρωσία στις 13 Δεκεμβρίου).

Όροι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι τρεις δυνάμεις συμφώνησαν ότι θα αντιταχθούν σε έναν άλλο υποψήφιο από τον Οίκο του Βεττίν, καθώς και στην υποψηφιότητα του φιλογάλλου Πολωνού Στανίσουαφ Λεστσίνσκι, πεθερού του Λουδοβίκου ΙΕ΄.[2] Αντίθετα, επέλεξαν να υποστηρίξουν είτε τον Εμμανουήλ του Οουρέμ, αδελφό του Πορτογάλου βασιλιά,[3] είτε μέλος της οικογένειας Πιαστ.

Η Συνθήκη των Τριών Μαύρων Αετών είχε πολλούς στόχους. Κανένα από τα τρία κόμματα δεν υποστήριξε σοβαρά τον Πρίγκιπα Εμμανουήλ.[4] Η συμφωνία περιείχε διατάξεις για να συμφωνήσουν και οι τρεις δυνάμεις ότι ήταν προς το συμφέρον τους ο κοινός τους γείτονας, η Πολωνική-Λιθουανική Κοινοπολιτεία, να μην προβεί σε μεταρρυθμίσεις που θα μπορούσαν να την ενισχύσουν[5] και ο εκλεγμένος μονάρχης της να είναι φιλικός απέναντί τους.[2] Εκτός από το προφανές, η αύξηση της επιρροής των τριών δυνάμεων στην Κοινοπολιτεία, η Αυστρία και η Ρωσία θέλησαν επίσης διακριτικά να μειώσουν την πιθανότητα μιας γαλλικής-πρωσικής-σαξονικής συμμαχίας. Η Πρωσία έλαβε υποσχέσεις υποστήριξης για τα συμφέροντά της στην Κουρλάνδη (τώρα νότια και δυτική Λετονία).[3]

Συνθήκη του Λούβενβολντε

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η πολιτική κατάσταση άλλαξε γρήγορα και η Συνθήκη των Τριών Μαύρων Αετών αντικαταστάθηκε αμέσως μετά τη διατύπωσή της. Με το θάνατο του Αυγούστου Β΄ την 1η Φεβρουαρίου 1733, η Αυστρία και η Ρωσία απομακρύνθηκαν από την προηγούμενη συνθήκη, η οποία δεν επικυρώθηκε ποτέ από την αυτοκράτειρα της Ρωσίας.[3] Ο πρωταρχικός τους στόχος, η διατάραξη της γαλλικής-σαξονικής-πρωσικής συμμαχίας, είχε ήδη επιτευχθεί και έτσι προσπάθησαν να εξασφαλίσουν υποστήριξη από διάφορες πολωνικές και σαξονικές φατρίες. Έτσι, στις 19 Αυγούστου 1733, η Ρωσία και η Αυστρία συνήψαν τη Συνθήκη του Λούβενβολντε με τη Σαξονία στο πρόσωπο του νέου εκλέκτορα, Φρειδερίκου Αυγούστου Β΄ της Σαξονίας. Η συνθήκη πήρε το όνομά της από έναν από τους επικεφαλής διπλωμάτες που συμμετείχαν στις διαπραγματεύσεις, τον Ρώσο Καρλ Γκούσταφ φον Λούβενβολντε.

Οι όροι της Συνθήκης του Λούβενβολντε ήταν ξεκάθαροι. Η Ρωσία θα παρείχε στρατεύματα για να εξασφαλίσει την εκλογή και τη στέψη του Φρειδερίκου Αυγούστου και ο Φρειδερίκος Αύγουστος, ως Πολωνός βασιλιάς, θα αναγνώριζε την Άννα Ιβάνοβνα ως αυτοκράτειρα της Ρωσίας, θα εγκατέλειπε τις πολωνικές αξιώσεις στη Λιβονία και θα παρέμενε χωρίς αντίδραση στα ρωσικά συμφέροντα στην Κουρλάνδη.[6] Η Αυστρία έλαβε μια υπόσχεση ότι ως βασιλιάς, ο Φρειδερίκος Αύγουστος θα απαρνιόταν κάθε αξίωση για την αυστριακή διαδοχή και θα σεβόταν την Πραγματιστική Κύρωση του 1713.[2]

Επακόλουθα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Πρωσία επέτρεψε στον Γάλλο υποψήφιο, Λεστσίνσκι, ασφαλές πέρασμα από τα εδάφη της[7] και συνέχισε να αντιτίθεται στην εκλογή του Φρειδερίκου Αυγούστου.[8] Τόσο η Αυστρία όσο και η Ρωσία δήλωσαν δημοσίως εκ των προτέρων ότι δεν θα αναγνώριζαν τον Λεστσίνσκι εάν εκλεγόταν.[2] Ωστόσο, το εκλογικό σέιμ στη Βόλα προχώρησε και επέλεξε τον Λεστσίνσκι στις 12 Σεπτεμβρίου 1733, το οποίο ανακοινώθηκε από τον προκαθήμενο Τεόντορ Αντζέι Ποτότσκι.[2][9] Οι διπλωματικές υποσχέσεις[2] και η άφιξη των ρωσικών στρατευμάτων έξω από τη Βαρσοβία στις 20 Σεπτεμβρίου[6] προκάλεσαν ένα νομοθετικό σώμα, με επικεφαλής τον Μίχαου Σερβάτσι Βισνιοβιέτσκι (Μέγα Καγκελάριο της Λιθουανίας) και τον Τεόντορ Λουμπομίρσκι (βοεβόδα της Κρακοβίας) μαζί με τον Επίσκοπο του Πόζναν (Στανίσουαφ Γιούζεφ Χόζιους) και τον επίσκοπο της Κρακοβίας (Γιαν Αλεξάντερ Λίπσκι) για να μετακινηθούν σε άλλο προάστιο της Βαρσοβίας, όπου διεξήγαγαν νέες εκλογές, υπό την προστασία των ρωσικών στρατευμάτων, επιλέγοντας τον Φρειδερίκο Αύγουστο Β΄ της Σαξονίας, ο οποίος έγινε Αύγουστος Γ΄ της Πολωνίας.[2]

Η παρέμβαση διαφόρων ξένων δυνάμεων στις πολωνικές εκλογές οδήγησε στον Πόλεμο της Πολωνικής Διαδοχής (1733–1738), μεταξύ του Αυγούστου Γ΄, με τους ξένους συμμάχους του την Αυστρία και τη Ρωσία, ενάντια στους υποστηρικτές του Λεστσίνσκι, που συμμάχησαν με τη Γαλλία. Η Πρωσία έστειλε απρόθυμα 10.000 στρατιώτες.[3] Στη Συνθήκη της Βιέννης του 1738, η οποία τερμάτισε επίσημα τον πόλεμο, ο Λεστσίνσκι παραιτήθηκε από την αξίωσή του για τον πολωνικό θρόνο[10] και έγινε δούκας της Λωρραίνης ως αποζημίωση.[7]

Εικόνες

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Δείτε επίσης

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ Cierlińska, Hanna (1982) A Panorama of Polish History Interpress Publishers, Βαρσοβία, Πολωνία, σελ. 73, (ISBN 83-223-1997-5)
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 Corwin, Edward Henry Lewinski (1917) The political History of Poland Polish Book Importing Company, Νέα Υόρκη, σελ. 286–288, OCLC 626738
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 Χέρμπερτ Τατλ και Χέρμπερτ Μπάξτερ Άνταμς (1883) History of Prussia. Houghton, Mifflin and Company, pages 369–371
  4. ↑ Σλόσερ, Φρίντριχ Κρίστοφ (1844) History of the eighteenth century and of the nineteenth till the overthrow of the French empire: Volume III Chapman and Hall, Λονδίνο, σελ. 294, OCLC 248862784
  5. ↑ Μαράτς, Λάσλο Κάρολι (1999) Expanding European unity: Central and Eastern Europe Rodopi, Άμστερνταμ, Ολλανδία, σελ. 134, (ISBN 90-420-0455-X)
  6. ↑ 6,0 6,1 Ράγκσντεϊλ, Χιου (1993) Imperial Russian foreign policy Cambridge University Press, Κέιμπριτζ, Αγγλία, σελ. 32–33, (ISBN 0-521-44229-X)
  7. ↑ 7,0 7,1 Λίντσεϊ, Τ. Ο. (1957) The New Cambridge Modern History Cambridge University Press, Κέιμπριτζ, Αγγλία, σελ. 205, (ISBN 0-521-04545-2)
  8. ↑ Kelly, Walter Keating (1854) The History of Russia: From the Earliest Period to the Present Time Harvard University, Κέιμπριτζ, Μασαχουσέτη, σελ. 408–409
  9. ↑ William Macpherson indicated that Leszczyński's election was caused partly by French gold. Macpherson, William (editor) (1845) "Chapter CXXXIII Annals of France, from the Accession of Louis XV, to the Period following the Peace of Aix-la-Chapelle" Encyclopaedia Metropolitana Volume XIII: History and Biography Volume 5 B. Fellowes, Λονδίνο, σελ. 144, OCLC 4482450
  10. ↑ Stanisłas Leszczyński renounced the throne 'voluntarily and for the sake of peace', which implied that his election had been legal. Lindsay, J. O. (1957) The New Cambridge Modern History Cambridge University Press, Κέιμπριτζ, Αγγλία, σελ. 205, (ISBN 0-521-04545-2)
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Συνθήκη_των_Τριών_Μαύρων_Αετών&oldid=9552846"