Συνομοσπονδία της Ταργκοβίτσα
Η Συνομοσπονδία της Ταργκοβίτσα (πολωνικά: konfederacja targowicka, λιθουανικά: Targovicos konfederacija) ήταν συνομοσπονδία που ιδρύθηκε από Πολωνούς και Λιθουανούς άρχοντες στις 27 Απριλίου 1792, στην Αγία Πετρούπολη, με την υποστήριξη της Ρωσίδας Αυτοκράτειρας Αικατερίνης Β΄.[1] Η συνομοσπονδία αντιτάχθηκε στο Σύνταγμα της 3ης Μαΐου 1791 και πολέμησε στον Πόλεμο Πολωνίας-Ρωσίας του 1792, ο οποίος οδήγησε στο δεύτερο και τρίτο διαμελισμό της Πολωνίας.
Ιστορία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η Συνομοσπονδία της Ταργκοβίτσα αντιτάχθηκε στο Σύνταγμα της 3ης Μαΐου 1791, το οποίο είχε εγκριθεί από τον Μείζων Σέιμ, ειδικά στις διατάξεις που περιόριζαν τα προνόμια των ευγενών. Το κείμενο της ιδρυτικής πράξης της συνομοσπονδίας συντάχθηκε από τον Ρώσο Στρατηγό Βασίλι Στεπάνοβιτς Πόποφ, Αρχηγό του Επιτελείου του Πρίγκιπα Γκριγκόρι Ποτέμκιν. Ο σκοπός του διακηρύχθηκε στη μικρή πόλη Ταργκοβίτσα και στο κτήμα του Ποτότσκι στις 14 Μαΐου 1792. Τέσσερις ημέρες αργότερα, δύο ρωσικοί στρατοί εισέβαλαν στην Πολωνική-Λιθουανική Κοινοπολιτεία χωρίς επίσημη κήρυξη πολεμου. [1]
Οι δυνάμεις της Συνομοσπονδίας της Τραγκοβίτσα νίκησαν τα στρατεύματα που ήταν πιστά στην Πολωνική-Λιθουανική Κοινοπολιτεία, στο Σέιμ και στον Βασιλιά Στανίσουαφ Αύγουστο Πονιατόφσκι στον Πόλεμο Πολωνίας-Ρωσίας του 1792. Ως αποτέλεσμα, ο Βασιλιάς Πονιατόφσκι προσχώρησε επίσημα στη Συνομοσπονδία. Η νίκη επιτάχυνε το δεύτερο διαμελισμό της Πολωνίας και έθεσε το στάδιο για το τρίτο διαμελισμό και την τελική διάλυση της Κοινοπολιτείας το 1795.[2] Αυτό το αποτέλεσμα ήταν μια έκπληξη για τους περισσότερους ηγέτες της Συνομοσπονδίας, οι οποίοι ήθελαν μόνο να αποκαταστήσουν το status quo ante και περίμεναν ότι η ανατροπή του Συντάγματος της 3ης Μαΐου θα επιτύχει αυτό το σκοπό.[1]
Κληρονομιά
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο όρος targowiczanin (ταργκοβιτσάνιν), που ιστορικά ισχύει για κάθε μέλος και υποστηρικτή της Συνομοσπονδίας της Ταργκοβίτσα, έγινε συνώνυμο για έναν προδότη, όπως ακριβώς το targowica είναι συνώνυμο με την προδοσία. Αυτές οι έννοιες εξακολουθούν να ισχύουν στην πολωνική γλώσσα μέχρι σήμερα.
Ηγετικά μέλη
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Στανίσουαφ Στσένσνι Ποτότσκι: Στρατηγός (επικεφαλής) της Συνομοσπονδίας.[3] Καταδικάστηκε σε θάνατο, αλλά δεν συνελήφθη ποτέ. Αντ΄ αυτού, στις 29 Σεπτεμβρίου 1794, κρεμάστηκε η προσωπογραφία του (βλ. παραπάνω εικόνα). Το 1795 βραβεύτηκε από την Μεγάλη Αικατερίνη με το ρωσικό Τάγμα του Αλέξανδρου Νιέφσκι και την τάξη του Αρχιστράτηγου
Άλλα μέλη:
- Γιούζεφ Άνκφιτς: καταδικάστηκε για προδοσία και καταδικάστηκε σε απαγχονισμό στις 9 Μαΐου 1794.[4]
- Πρέσβης Κάρολ Μπόσκαμπ-Λασοπόλσκι: απαγχονίστηκε στις 28 Ιουνίου 1794.
- Φραντσίσεκ Κσαβέρι Μπρανίτσκι:[3] καταδικάστηκε σε θάνατο κατά τη διάρκεια της Εξέγερσης του Κοστσιούσκο, αλλά δεν συνελήφθη ποτέ. Έχοντας μεταναστεύσει στη Ρωσία, πέθανε στη Μπίλα Τσέρκβα το 1819.
- Σίμον Μάρτσιν Κοσακόφσκι: κρεμάστηκε στο Βίλνο στις 25 Απριλίου 1794, κατά τη διάρκεια της Εξέγερσης του Κοστσιούσκο.[5]
- Επίσκοπος Γιούζεφ Κοσακόφσκι: κρεμάστηκε στις 9 Μαΐου 1794 στη Βαρσοβία, κατά τη διάρκεια της Εξέγερσης του Κοστσιούσκο.
- Επίσκοπος Ιγκνάτσι Γιάκουμπ Μασάλσκι: κρεμάστηκε στις 28 Ιουνίου 1794 στη Βαρσοβία, κατά τη διάρκεια της Εξέγερσης του Κοστσιούσκο.[6]
- Χετμάνος Πιοτρ Οζαρόφσκι: καταδικάστηκε για προδοσία και καταδικάστηκε σε απαγχονισμό στις 9 Μαΐου 1794.[4]
- Σεβέριν Ζεβούσκι:[3] καταδικάστηκε ερήμην από το Ανώτατο Ποινικό Δικαστήριο σε θάνατο και κατάσχεση των περιουσιών του. Εκτελέστηκε το ομοίωμα του στις 29 Σεπτεμβρίου 1794.
- Γιούζεφ Ζαμπιέουο: καταδικάστηκε για προδοσία και καταδικάστηκε σε απαγχονισμό στις 9 Μαΐου 1794.[4]
Δείτε επίσης
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 1,2 Daniel Stone (2001). The Polish-Lithuanian State: 1386–1795. University of Washington Press. σελίδες 282–285. ISBN 978-0-295-98093-5. Ανακτήθηκε στις 8 Ιανουαρίου 2013.
- ↑ Tanisha M. Fazal (27 Οκτωβρίου 2011). State Death: The Politics and Geography of Conquest, Occupation, and Annexation. Princeton University Press. σελίδες 107–108. ISBN 978-0-691-13460-4. Ανακτήθηκε στις 8 Ιανουαρίου 2013.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Richard Butterwick (1998). Poland's Last King and English Culture: Stanisaw August Poniatowski, 1732–1798. Oxford University Press. σελ. 310. ISBN 978-0-19-820701-6. Ανακτήθηκε στις 8 Ιανουαρίου 2013.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Davies, ibid., Google Prin, p. 540
- ↑ Γέζι Γιαν Λέρσκι (1996). Historical Dictionary of Poland, 966-1945. Greenwood Publishing Group. σελ. 268. ISBN 978-0-313-26007-0. Ανακτήθηκε στις 8 Ιανουαρίου 2013.
- ↑ Γέζι Γιαν Λέρσκι (1996). Historical Dictionary of Poland, 966-1945. Greenwood Publishing Group. σελ. 342. ISBN 978-0-313-26007-0. Ανακτήθηκε στις 8 Ιανουαρίου 2013.