Μετάβαση στο περιεχόμενο

Σύγκρουση Φατάχ-Χαμάς

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Η σύγκρουση Φατάχ-Χαμάς ( αραβικά: النزاع بين فتح وحماس‎‎) είναι μια συνεχιζόμενη πολιτική και στρατηγική σύγκρουση μεταξύ της Φατάχ και της Χαμάς, των δύο κύριων παλαιστινιακών πολιτικών οργανώσεων στα παλαιστινιακά εδάφη, που οδήγησε στην κατάληψη της Λωρίδας της Γάζας από τη Χαμάς τον Ιούνιο του 2007. Η διαδικασία συμφιλίωσης και η ενοποίηση των διοικήσεων της Χαμάς και της Φατάχ παραμένει ανολοκλήρωτη και η κατάσταση θεωρείται παγωμένη σύγκρουση.

Η Παλαιστινιακή Ανεξάρτητη Επιτροπή για τα Δικαιώματα των Πολιτών διαπίστωσε ότι περισσότεροι από 600 Παλαιστίνιοι σκοτώθηκαν στις μάχες από τον Ιανουάριο του 2006 έως τον Μάιο του 2007. [1] Δεκάδες άλλοι σκοτώθηκαν ή εκτελέστηκαν τα επόμενα χρόνια ως μέρος της σύγκρουσης.

Επισκόπηση

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Χαμάς ιδρύθηκε το 1987, [2] αμέσως μετά το ξέσπασμα της Πρώτης Ιντιφάντα, ως παρακλάδι της Αιγυπτιακής Μουσουλμανικής Αδελφότητας . [3] Είναι μια παλαιστινιακή σουνιτική - ισλαμιστική φονταμενταλιστική οργάνωση, [4] [5] η οποία θεωρείται, εν όλω ή εν μέρει, τρομοκρατική οργάνωση από πολλές χώρες και διεθνείς οργανισμούς, κυρίως από το Ισραήλ, τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρωπαϊκή Ένωση. [6] [7] [8]

Οι εντάσεις μεταξύ της Φατάχ και της Χαμάς άρχισαν να αυξάνονται το 2005 μετά τον θάνατο του Γιάσερ Αραφάτ τον Νοέμβριο του 2004. Μετά τις βουλευτικές εκλογές στις 25 Ιανουαρίου 2006, οι οποίες κατέληξαν σε νίκη της Χαμάς, οι σχέσεις σημαδεύτηκαν από σποραδικές πολιτικές συγκρούσεις. Αυτό έγινε πιο έντονο αφού τα δύο μέρη απέτυχαν επανειλημμένα να καταλήξουν σε συμφωνία για την κατανομή της κυβερνητικής εξουσίας, κλιμακούμενη τον Ιούνιο του 2007 και με αποτέλεσμα η Χαμάς να καταλάβει τη Γάζα. Ένα σημαντικό ζήτημα ήταν ο έλεγχος των συνοριακών σημείων διέλευσης, ιδιαίτερα της συνοριακής διέλευσης της Ράφα.

Ο ηγέτης της Χαμάς Ισμαήλ Χανίγια σχημάτισε μια νέα κυβέρνηση της Παλαιστινιακής Αρχής στις 29 Μαρτίου 2006, αποτελούμενη κυρίως από μέλη της Χαμάς. Η Φατάχ και άλλες οργανώσεις είχαν αρνηθεί να συμμετάσχουν, ειδικά καθώς η Χαμάς αρνήθηκε να αποδεχθεί τους όρους του Κουαρτέτου, όπως η αναγνώριση του Ισραήλ και προηγούμενες συμφωνίες. Ως αποτέλεσμα, ένα σημαντικό μέρος της διεθνούς κοινότητας, ιδίως το Ισραήλ, οι Ηνωμένες Πολιτείες και οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αρνήθηκαν να συνεργαστούν με την κυβέρνηση της Χαμάς και επέβαλαν κυρώσεις. Μετά την απαγωγή από τους μαχητές της Χαμάς του Τζιλάντ Σαλίτ στις 25 Ιουνίου 2006 σε μια διασυνοριακή επιδρομή μέσω σήραγγας έξω από τη Γάζα, το Ισραήλ συνέλαβε σχεδόν το ένα τέταρτο των μελών και υπουργών του Παλαιστινιακής Αρχής στη Δυτική Όχθη τον Αύγουστο του 2006, ενέτεινε το μποϊκοτάζ στη Γάζα και έλαβε άλλα δραστικά μέτρα.

Εκκλήσεις για την εφαρμογή της Διακήρυξης του Καΐρου, συμπεριλαμβανομένου του σχηματισμού κυβέρνησης ενότητας και του τερματισμού της βίας μεταξύ της Φατάχ και της Χαμάς, έγιναν στη Συμφωνία Φατάχ-Χαμάς της Μέκκας της 8ης Φεβρουαρίου 2007. Η κυβέρνηση της Χαμάς αντικαταστάθηκε στις 17 Μαρτίου 2007 από μια κυβέρνηση εθνικής ενότητας με επικεφαλής τον Χανίγια που αποτελείται από υπουργούς της Χαμάς και της Φατάχ. Τον Ιούνιο του 2007, οι μαχητές της Χαμάς πήραν τον έλεγχο της Λωρίδας της Γάζας και απομάκρυναν όλους τους αξιωματούχους της Φατάχ. [9] Ο Πρόεδρος Αμπάς, στις 14 Ιουνίου, κήρυξε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, απέλυσε την κυβέρνηση εθνικής ενότητας του Χανίγια και διόρισε κυβέρνηση έκτακτης ανάγκης και ανέστειλε άρθρα του Βασικού Νόμου για να παρακάμψει την απαραίτητη έγκριση της Παλαιστινιακής Αρχής . [10] [11] [12] [13]

Η Χαμάς είναι η ντε φάκτο κυβερνητική αρχή της Λωρίδας της Γάζας από τον Ιούνιο του 2007 [14] [15] Έκτοτε, έχει κάνει αρκετούς πολέμους με το Ισραήλ [16] και η Παλαιστινιακή Αρχή έχει χωριστεί σε δύο πολιτικές, καθεμία από τις οποίες θεωρεί τον εαυτό της ως τον αληθινό εκπρόσωπο του παλαιστινιακού λαού – την Παλαιστινιακή Εθνική Αρχή που κυβερνά η Φατάχ και την κυβέρνηση της Χαμάς στη Γάζα.

Προηγούμενα γεγονότα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εμπλοκή της Βρετανίας

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Έγγραφα που δημοσιεύθηκαν από μια διαρροή απόρητων εγγράφων, αποκαλύπτουν ότι το 2004 η βρετανική υπηρεσία πληροφοριών MI6 βοήθησε στην εκπόνηση ενός σχεδίου ασφαλείας για μια Παλαιστινιακή Αρχή υπό την ηγεσία της Φάταχ. Το σχέδιο που αναφέρεται ως στόχος, «ενθαρρύνει και επιτρέπει στην Παλαιστινιακή Αρχή (ΠΑ) να εκπληρώσει πλήρως τις υποχρεώσεις της για την ασφάλεια στο πλαίσιο της Φάσης 1 του Οδικού Χάρτη». Πρότεινε διάφορους τρόπους «υποβάθμισης των ικανοτήτων των απορριπτιστών», ονομάζοντας τη Χαμάς, την Ισλαμική Τζιχάντ) και τις Ταξιαρχίες αλ-Ακτσά. [17] Το σχέδιο περιγράφηκε από τον The Guardian ως «ευρεία καταστολή της Χαμάς». Το υποτιθέμενο σχέδιο για μια αντιεξέγερση της Φατάχ κατά της Χαμάς απέτυχε τον Ιούνιο του 2006, όταν η Χαμάς κέρδισε τις εκλογές του 2006.

Ισραηλινή αποχώρηση από τη Γάζα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τον Ιούλιο του 2004, υπήρξαν συγκρούσεις μεταξύ των αντίπαλων τμημάτων των δυνάμεων ασφαλείας υπό την ηγεσία της Χαμάς στη Γάζα και βίαιες διαδηλώσεις, οι οποίες θεωρήθηκαν ευρέως ως αγώνας εξουσίας ενόψει της υποσχεθείσας αποχώρησης του Ισραήλ από τη Γάζα.

Στις 16 Φεβρουαρίου 2005, το ισραηλινό κοινοβούλιο είχε εγκρίνει την αποχώρηση του Ισραήλ από τη Γάζα, κάτι που θα άλλαζε δραστικά τις ισραηλινοπαλαιστινιακές σχέσεις στη Γάζα. Το σχέδιο αποχώρησης από το 2003 είχε ήδη εγκριθεί από την ισραηλινή κυβέρνηση τον Ιούνιο του 2004. Το Ισραήλ αποχώρησε από τη Γάζα τον Σεπτέμβριο του 2005. Ο έλεγχος των συνόρων Γάζας-Αιγύπτου παραδόθηκε στην αιγυπτιακή πλευρά. Η Παλαιστινιακή Αρχή που κυριαρχείται από τη Φατάχ είχε λάβει τον έλεγχο στην πλευρά της Γάζας στο συνοριακό πέρασμα της Ράφα. Η Συμφωνία του 2005 μεταξύ του Ισραήλ και της Αιγύπτου παρέδωσε τον έλεγχο των συνόρων στην Αίγυπτο. Από τον Φεβρουάριο του 2005, μια κυβέρνηση της Παλαιστινιακής Αρχής υπό την ηγεσία της Φατάχ, έλεγχε τις Παλαιστινιακές Δυνάμεις Εθνικής Ασφάλειας.

Από τον Νοέμβριο του 2005 έως τον Ιούνιο του 2007, το πέρασμα της Ράφα ελέγχονταν από κοινού από την Αίγυπτο και την Παλαιστινιακή Αρχή, με την Ευρωπαϊκή Ένωση να παρακολουθεί τις δραστηριότητες από τις 24 Νοεμβρίου 2005 στην πλευρά της Γάζας.

Εκλογές 2006 και κυβέρνηση Χαμάς

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι εντάσεις μεταξύ της Φατάχ και της Χαμάς εντάθηκαν μετά τη νίκη της Χαμάς στις εκλογές του 2006 και η διεθνής κοινότητα αύξησε την πίεση στην Παλαιστινιακή Αρχή. Ως αποτέλεσμα της άρνησης της κυβέρνησης της Χαμάς να δεσμευτεί για μη βία, την αναγνώριση του κράτους του Ισραήλ και την αποδοχή προηγούμενων συμφωνιών, το Ισραήλ, το Κουαρτέτο Μέσης Ανατολής (Ηνωμένες Πολιτείες, Ρωσία, Ηνωμένα Έθνη και Ευρωπαϊκή Ένωση), πολλά δυτικά κράτη και αραβικά κράτη επέβαλαν κυρώσεις αναστέλλοντας κάθε εξωτερική βοήθεια .

Η κυβέρνηση της Παλαιστινιακής Αρχής, η οποία είχε κοινή εξουσία επί των Δυνάμεων Ασφαλείας με τον Πρόεδρο Αμπάς, δεν βρισκόταν πλέον στα χέρια της Φατάχ. Αφού ο Αμπάς και η Χαμάς είχαν εμπλακεί σε μια διαμάχη για την εξουσία αλλά απέτυχαν να καταλήξουν σε συμφωνία, ο Αμπάς διόρισε, στις 6 Απριλίου 2006, τον συνδεδεμένο με τη Φατάχ Αμπού Σαμπκ επικεφαλής των Δυνάμεων Ασφαλείας, παρακάμπτοντας τον Υπουργό Εσωτερικών της Χαμάς. Σε απάντηση, η Χαμάς σχημάτισε τη δική της δύναμη ασφαλείας.

Στις 25 Ιουνίου 2006, μαχητικές ομάδες πραγματοποίησαν διασυνοριακή επιδρομή στο Ισραήλ. Η ισραηλινή απάντηση άφησε τη Χαμάς με τη μισή κοινοβουλευτικό δύναμη και τους υπουργούς της στη Δυτική Όχθη υπό ισραηλινή κράτηση.

Πολιτικό αδιέξοδο

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο ημισυνταγματικός και ημιπροεδρικός Βασικός Νόμος έδωσε στον Πρόεδρο και την Κυβέρνηση κοινή πολιτική εξουσία. [18] Η Φατάχ αρνήθηκε να συνεργαστεί με τη Χαμάς. [19] Ο Πρόεδρος Αμπάς υποστηριζόμενος από τη Φατάχ, υποστηρίχθηκε από τη διεθνή κοινότητα και λίγο πολύ έγινε ανεκτός από το Ισραήλ. Η υπό την κυριαρχία της Χαμάς Παλαιστινιακή Αρχή και το κοινοβούλιο από την άλλη μποϊκοτάρονταν και η διεθνής οικονομική βοήθεια παρασχέθηκε μέσω του Αμπάς, παρακάμπτοντας την παλαιστινιακή κυβέρνηση. [18] Επειδή η Φατάχ και η Χαμάς δεν συνεργάστηκαν, το κοινοβούλιο έγινε δυσλειτουργικό και η Παλαιστινιακή Αρχή υπέστη οικονομική δυσπραγία.

Συμμετοχή ΗΠΑ, Ισραήλ και αραβικών κρατών

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αρκετές πηγές κάνουν λόγο για σημαντική εμπλοκή των Ηνωμένων Πολιτειών, του Ισραήλ και των αραβικών κρατών, αφού η Χαμάς το 2006 ανακοίνωσε τη συγκρότηση της δικής της υπηρεσίας ασφαλείας, της Εκτελεστικής Δύναμης, η οποία καταγγέλθηκε από τον Μαχμούντ Αμπάς ως αντισυνταγματική. Η προεδρική φρουρά του Μαχμούντ Αμπάς διευρύνθηκε και εξοπλίστηκε και τα μέλη της εκπαιδεύτηκαν από τις ΗΠΑ, την Αίγυπτο και την Ιορδανία. [20][21] Επίσης, ένα μέλος του συμβουλίου της Παλαιστινιακής Αρχής για τη Χαμάς, ο Ανουάρ Ζαμπούν, πιστεύει ότι « ο Μοχάμεντ Νταλάν είχε ένα μεγάλο σχέδιο για να κόψει τις ρίζες της Χαμάς, στη Γάζα και στη Δυτική Όχθη».

Σύμφωνα με το IISS, η κλιμάκωση του Ιουνίου 2007 πυροδοτήθηκε από την πεποίθηση της Χαμάς ότι η Προεδρική Φρουρά της Παλαιστινιακής Αρχής, πιστή στον Μαχμούντ Αμπάς, τοποθετήθηκε για να πάρει τον έλεγχο της Γάζας. Οι ΗΠΑ είχαν βοηθήσει στη δημιουργία της Προεδρικής Φρουράς με 3.500 άνδρες από τον Αύγουστο του 2006. Οι ΗΠΑ έδωσαν 59 εκατομμύρια δολάρια για εκπαίδευση και μη θανατηφόρο εξοπλισμό για την Προεδρική Φρουρά και έπεισαν τους Άραβες συμμάχους να χρηματοδοτήσουν την αγορά περαιτέρω όπλων. Το Ισραήλ, επίσης, επέτρεψε να ρέουν ελαφρά όπλα στα μέλη της Προεδρικής Φρουράς. Η Ιορδανία και η Αίγυπτος φιλοξένησαν τουλάχιστον δύο τάγματα για εκπαίδευση.

Χρονοδιάγραμμα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μάρτιος 2006 έως Δεκέμβριος 2006: άνοδος των εντάσεων

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μετά τις εκλογές, η Χαμάς ανακοίνωσε τη συγκρότηση της δικής της υπηρεσίας ασφαλείας, της Εκτελεστικής Δύναμης, διορίζοντας επικεφαλής της τον Τζαμάλ Αμπού Σαμχαντάνα, έναν εξέχοντα μαχητή. Ο Αμπάς είχε καταγγείλει την κίνηση ως αντισυνταγματική, λέγοντας ότι μόνο ο Παλαιστίνιος πρόεδρος μπορούσε να διοικήσει τις ένοπλες δυνάμεις. [22]

Η περίοδος από τον Μάρτιο έως τον Δεκέμβριο του 2006 χαρακτηρίστηκε από εντάσεις όταν διοικητές της Παλαιστινιακής Αρχής που συνδέονται με τη Φατάχ αρνήθηκαν να λάβουν εντολές από την κυβέρνηση της Παλαιστινιακής Αρχής υπό την ηγεσία της Χαμάς. Οι εντάσεις αυξήθηκαν περαιτέρω μεταξύ των δύο παλαιστινιακών οργανώσεων αφού απέτυχαν να καταλήξουν σε συμφωνία για να μοιραστούν την κυβερνητική εξουσία.

Δεκέμβριος 2006 έως Ιανουάριος 2007

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αντιμέτωπη με διεθνείς κυρώσεις, η Παλαιστινιακή Αρχή υπό την ηγεσία της Χαμάς εξαρτιόταν από την εισαγωγή μεγάλων ποσών μετρητών για να πληρώσει τα χρέη της. Στις 14 Δεκεμβρίου 2006, ο Πρωθυπουργός Ισμαήλ Χανίγια, ο οποίος μετέφερε δεκάδες εκατομμύρια δωρεές, του απαγορεύτηκε από το Ισραήλ να εισέλθει στη Γάζα μέσω της συνοριακής διέλευσης της Ράφα. [23] Οργισμένοι μαχητές της Χαμάς εισέβαλαν στο φυλάκιο, το οποίο ήταν επανδρώμενο από Ευρωπαίους παρατηρητές και την Προεδρική Φρουρά του Αμπάς, υπεύθυνη για την ασφάλεια εκεί. Αφού οι φρουροί πυροβόλησαν εναντίον των μαχητών της Χαμάς, κατέλαβαν την αίθουσα, πυροβολώντας στον αέρα. Ένας αξιωματούχος της Χαμάς προσπάθησε να πείσει τους μαχητές να διαλύσουν. Ο Χανίγια είχε ήδη διακόψει το ταξίδι του λόγω των αυξανόμενων εντάσεων μεταξύ της Χαμάς και της Φατάχ, αφού τρεις γιοι ενός αρχηγού ασφαλείας της Φάταχ σκοτώθηκαν μέρες νωρίτερα. [24]

Την ίδια μέρα, επετράπη στον Χανίγια να επιστρέψει στη Γάζα χωρίς τα χρήματα, αλλά ενώ διέσχιζε τα σύνορα, ένοπλοι επιτέθηκαν στο αυτοκίνητό του, σκοτώνοντας έναν σωματοφύλακα. Ένας από τους γιους του Χανίγια τραυματίστηκε μέτρια και ο πολιτικός του σύμβουλος τραυματίστηκε ελαφρά. Εκείνη την εποχή, το μέλος της Φατάχ και πρώην αρχηγός ασφαλείας της, Μοχαμέντ Νταλάν, κατηγορήθηκε για αυτή την προφανή απόπειρα δολοφονίας. Η ακτιβίστρια της ειρήνης Έλεν Ρόζερ πιστεύει επίσης ότι ήταν οι άνδρες του Νταλάν που προσπάθησαν να δολοφονήσουν τον Χανίγια. [25] Μάχες ξέσπασαν στη Δυτική Όχθη όταν οι Παλαιστινιακές Δυνάμεις Εθνικής Ασφάλειας πυροβόλησαν εναντίον συγκέντρωσης της Χαμάς στη Ραμάλα. Μονάδες ασφαλείας πιστές στον Μαχμούντ Αμπάς χρησιμοποίησαν ρόπαλα και τουφέκια για να χτυπήσουν τους διαδηλωτές πριν ξεσπάσουν οι πυροβολισμοί. Τουλάχιστον 20 άνθρωποι τραυματίστηκαν στις συγκρούσεις, που σημειώθηκαν λίγο μετά την απόπειρα δολοφονίας του Ισμαήλ Χανίγια. [23] [26]

Στις 16 Δεκεμβρίου, ο Αμπάς ζήτησε νέες βουλευτικές και προεδρικές εκλογές, αλλά ο σύμβουλός του Σαέμπ Ερεκάτ δήλωσε ότι εκλογές δεν μπορούν να διεξαχθούν πριν από τα μέσα του επόμενου έτους για νομικούς και τεχνικούς λόγους. Ανώτερος βουλευτής της Χαμάς χαρακτήρισε «πραγματικό πραξικόπημα κατά της δημοκρατικά εκλεγμένης κυβέρνησης». [26] Η Χαμάς αμφισβήτησε τη νομιμότητα της διεξαγωγής πρόωρων εκλογών, διατηρώντας το δικαίωμά της να κατέχει ολόκληρη τη θητεία των εκλεγμένων αξιωμάτων της. Η Χαμάς το χαρακτήρισε ως απόπειρα πραξικοπήματος της Φατάχ από τον Αμπάς, [27] χρησιμοποιώντας αντιδημοκρατικά μέσα για να ανατρέψει τα αποτελέσματα μιας δημοκρατικά εκλεγμένης κυβέρνησης. Οι ηγέτες της Φατάχ ζήτησαν την απόλυση της κυβέρνησης υπό την ηγεσία της Χαμάς και τη σύσταση υπουργικού συμβουλίου έκτακτης ανάγκης. Ένας πράκτορας της Φατάχ είπε ότι ο Αμπάς απειλούσε να προκηρύξει πρόωρες εκλογές τους τελευταίους πέντε μήνες και ότι περισσότερες απειλές δεν πρόκειται να λειτουργήσουν. Η προκήρυξη των εκλογών προκάλεσε υψηλές εντάσεις μεταξύ οπαδών της Χαμάς και της Φατάχ. [28] [27] Ο Αμπάς αρνήθηκε κατηγορηματικά τους ισχυρισμούς ότι μέλη της Φατάχ και της Δύναμης 17 βρίσκονται πίσω από την απόπειρα δολοφονίας κατά του Ισμαήλ Χανίγιε και επέκρινε την απαγωγή του στρατιώτη του Ισραηλινού Στρατού Τζιλάντ Σαλίτ. [28]

Στις 17 Δεκεμβρίου, ένοπλοι υπέρ της Φατάχ επιτέθηκαν στον Υπουργό Εξωτερικών της Χαμάς Μαχμούντ Ζαχάρ. Οι πολιτοφύλακες υπέρ της Χαμάς ανταπάντησαν με πυροβολισμούς στο σπίτι του προέδρου Αμπάς, τραυματίζοντας πέντε φρουρούς. Ένα μέλος της Δύναμης 17 της Φατάχ σκοτώθηκε, μαζί με μια διερχόμενη γυναίκα. Στο τέλος της ημέρας, η Φατάχ και η Χαμάς συμφώνησαν σε κατάπαυση του πυρός, αν και οι πυροβολισμοί συνεχίστηκαν έξω από το σπίτι του Μοχάμεντ Νταλάν. [29]

Οι έντονες ενδοπαλεστινιακές μάχες συνεχίστηκαν καθ' όλη τη διάρκεια του Δεκεμβρίου 2006 και τον Ιανουάριο του 2007 στη Λωρίδα της Γάζας. Μετά από έναν μήνα μαχών, που άφησαν πίσω τους 33 νεκρούς ανθρώπους, ο Πρόεδρος Μαχμούντ Αμπάς προσπάθησε να ενσωματώσει την Εκτελεστική Δύναμη υπό την ηγεσία της Χαμάς στον προεδρικό μηχανισμό ασφαλείας. Η Χαμάς απέρριψε την εντολή του Αμπάς και αντ' αυτού ανακοίνωσε σχέδια να διπλασιάσει το μέγεθος της δύναμής της. Στις 6 Ιανουαρίου 2007, ο Αμπάς έθεσε εκτός νόμου την Εκτελεστική Δύναμη και διέταξε τη διάλυσή της. Οι μάχες συνεχίστηκαν έως ότου τέθηκε σε εφαρμογή κατάπαυση του πυρός στις 30 Ιανουαρίου. Οι ανακοινώσεις έθεσαν την προοπτική μιας εντεινόμενης ένοπλης αντιπαράθεσης. Το μόνο μέσο του Αμπάς για την επιβολή της διαταγής φαινόταν να είναι η καταναγκαστική δράση από την αστυνομία και τις μονάδες ασφαλείας υπό τις διαταγές του, οι οποίες ήταν σχετικά αδύναμες στη Λωρίδα της Γάζας, το προπύργιο της Χαμάς. [30]

Φεβρουάριος έως Απρίλιος 2007

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σφοδρές μάχες έλαβαν χώρα αφότου η Χαμάς σκότωσε έξι ανθρώπους την 1η Φεβρουαρίου σε ενέδρα σε αυτοκινητοπομπή στη Γάζα που παρέδιδε εξοπλισμό για την Παλαιστινιακή Προεδρική Φρουρά του Αμπάς. Σύμφωνα με διπλωμάτες, οι παραδόσεις είχαν σκοπό να αντιμετωπίσουν το λαθρεμπόριο ισχυρότερων όπλων στη Γάζα από τη Χαμάς για την ταχέως αναπτυσσόμενη «Εκτελεστική Δύναμη» της. Σύμφωνα με τη Χαμάς, οι παραδόσεις είχαν σκοπό να υποκινήσουν την εξέγερση (εναντίον της Χαμάς), ενώ παρακρατούσαν χρήματα και βοήθεια από τον παλαιστινιακό λαό. [31]

Στις 8 Φεβρουαρίου 2007, η Συμφωνία Φατάχ-Χαμάς στη Μέκκα με τη μεσολάβηση της Σαουδικής Αραβίας κατέληξε σε συμφωνία για μια κυβέρνηση εθνικής ενότητας της Παλαιστίνης που υπεγράφη από τους ηγέτες της Φάταχ και της Χαμάς. Η συμφωνία περιελάμβανε μέτρα για τον τερματισμό της ενδοπαλεστινιακής βίας. Η κυβέρνηση ενότητας σχηματίστηκε στις 17 Μαρτίου. Ωστόσο, αγωνίστηκε να επιλύσει τα δύο πιο πιεστικά ζητήματα: μια οικονομική κρίση και μια κατάρρευση της ασφάλειας στη Γάζα. Τα βίαια επεισόδια συνεχίστηκαν τον Μάρτιο και τον Απρίλιο του 2007 με περισσότερα από 90 άτομα να σκοτώθηκαν αυτή την περίοδο.

Μάιος 2007

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στα μέσα Μαΐου 2007, ξέσπασαν για άλλη μια φορά συγκρούσεις στους δρόμους της Γάζας. Σε λιγότερο από 18 ημέρες σκοτώθηκαν περισσότεροι από 50 Παλαιστίνιοι. Οι ηγέτες και των δύο κομμάτων προσπάθησαν να σταματήσουν τις μάχες καλώντας δεκάδες ανακωχές, αλλά καμία από αυτές δεν κράτησε περισσότερο από μερικές ημέρες.

Ιούνιος 2007: διάσπαση της κυβέρνησης

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Καθ' όλη τη διάρκεια των μαχών στις 10 και 15 Ιουνίου η Χαμάς πήρε τον έλεγχο του κύριου δρόμου βορρά-νότου και της παραλιακής οδού. [32] και απομάκρυνε τους αξιωματούχους της Φατάχ. Η ΔΕΕΣ υπολόγισε ότι τουλάχιστον 118 άνθρωποι σκοτώθηκαν και περισσότεροι από 550 τραυματίστηκαν κατά τη διάρκεια των μαχών την εβδομάδα έως τις 15 Ιουνίου. Το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων κατηγόρησε και τις δύο πλευρές για παραβιάσεις του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου. Συμπεριλαμβανομένης της στόχευσης και δολοφονίας αμάχων, δημόσιες εκτελέσεις πολιτικών αντιπάλων και αιχμαλώτων, πτώση αιχμαλώτων από πολυκατοικίες, μάχες σε νοσοκομεία και πυροβολισμούς από τζιπ. Η Διεθνής Επιτροπή του Ερυθρού Σταυρού κατήγγειλε επιθέσεις μέσα και γύρω από δύο νοσοκομεία στο βόρειο τμήμα της λωρίδας της Γάζας. Η ισραηλινή κυβέρνηση έκλεισε όλα τα σημεία ελέγχου στα σύνορα της Γάζας ως απάντηση στη βία.

Στις 14 Ιουνίου, ο Παλαιστίνιος πρόεδρος Μαχμούντ Αμπάς ανακοίνωσε τη διάλυση της σημερινής κυβέρνησης ενότητας και την κήρυξη κατάστασης έκτακτης ανάγκης . [11] [12] Ο Παλαιστίνιος πρωθυπουργός Ισμαήλ Χανίγια απολύθηκε και ο Αμπάς άρχισε να κυβερνά τη Γάζα και τη Δυτική Όχθη με προεδρικό διάταγμα. Ο εκπρόσωπος της Χαμάς, Σάμι Αμπού Ζούχρι, απάντησε δηλώνοντας ότι η απόφαση του Προέδρου Αμπάς ήταν «πρακτικά... άχρηστη», υποστηρίζοντας ότι ο Χανίγια «παραμένει επικεφαλής της κυβέρνησης ακόμα κι αν την είχε διαλύσει ο πρόεδρος». [13] [33]

Ο Νέηθαν Μπράουν από το Carnegie Endowment for International Peace σχολίασε ότι σύμφωνα με το Παλαιστινιακό Σύνταγμα του 2003 ο Αμπάς είχε σαφώς το δικαίωμα να κηρύξει κατάσταση έκτακτης ανάγκης και να απολύσει τον πρωθυπουργό, αλλά η κατάσταση έκτακτης ανάγκης μπορούσε να συνεχιστεί μόνο για 30 ημέρες. Μετά από αυτό θα πρέπει να εγκριθεί από το Νομοθετικό Συμβούλιο (στο οποίο κυριαρχεί η Χαμάς). Ούτε η Χαμάς ούτε η Φατάχ είχαν αρκετές ψήφους για να σχηματίσουν μια νέα κυβέρνηση βάσει του συντάγματος. [34] Το Παλαιστινιακό Κέντρο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων καταδίκασε την απόφαση της Χαμάς να επιλύσει στρατιωτικά τη σύγκρουση, αλλά υποστήριξε ότι τα βήματα που έλαβε ο Πρόεδρος Μαχμούντ Αμπάς ως απάντηση σε αυτά τα γεγονότα παραβιάζουν τον Βασικό Νόμο και υπονομεύουν τον Βασικό Νόμο με τρόπο που δεν είναι λιγότερο επικίνδυνο.[35]

Στις 15 Ιουνίου, ο Αμπάς διόρισε τον Σαλάμ Φαγιάντ ως πρωθυπουργό και του έδωσε την εντολή να σχηματίσει νέα κυβέρνηση. [36] Η διεθνής κοινότητα αναγνώρισε την νέα κυβέρνηση. Μέσα σε λίγες μέρες, οι ΗΠΑ αναγνώρισαν την κυβέρνηση έκτακτης ανάγκης του Αμπάς και τερμάτισαν το 15μηνο οικονομικό και πολιτικό μποϊκοτάζ της Παλαιστινιακής Αρχής σε μια προσπάθεια να ενισχύσουν τον Πρόεδρο Αμπάς και τη νέα κυβέρνηση υπό την ηγεσία της Φατάχ. Η Ευρωπαϊκή Ένωση ανακοίνωσε επίσης σχέδια για επανέναρξη της άμεσης βοήθειας προς τους Παλαιστινίους, ενώ ο πρωθυπουργός Εχούντ Ολμέρτ του Ισραήλ είπε ότι θα χορηγήσει στον Αμπάς τα παλαιστινιακά φορολογικά έσοδα που το Ισραήλ είχε παρακρατήσει από τότε που η Χαμάς ανέλαβε τον έλεγχο του παλαιστινιακού κοινοβουλίου. [37]

Συγκρούσεις στη Δυτική Όχθη

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι επιθέσεις ενόπλων της Χαμάς κατά των δυνάμεων ασφαλείας της Φατάχ στη Λωρίδα της Γάζας είχαν ως αποτέλεσμα την αντίδραση των ενόπλων της Φατάχ εναντίον ιδρυμάτων της Χαμάς στη Δυτική Όχθη. Αν και ο αριθμός της Χαμάς ήταν μεγαλύτερος στη Λωρίδα της Γάζας, οι δυνάμεις της Φατάχ ήταν μεγαλύτερες στη Δυτική Όχθη.

Η Δυτική Όχθη είχε το πρώτο της θύμα όταν βρέθηκε το πτώμα ενός μαχητή της Χαμάς στη Ναμπλούς, πυροδοτώντας τον φόβο ότι η Φατάχ θα χρησιμοποιούσε το πλεονέκτημά της στη Δυτική Όχθη για αντίποινα για τους θανάτους μελών της στη Λωρίδα της Γάζας. Την ίδια μέρα, η Χαμάς δήλωσε επίσης ότι είχε τον πλήρη έλεγχο της Γάζας, έναν ισχυρισμό που αρνήθηκε ο Αμπάς. [38]

Στις 16 Ιουνίου, μια μαχητική ομάδα που συνδέεται με τη Φατάχ, οι Ταξιαρχίες των Μαρτύρων αλ-Ακτσά, εισέβαλαν στο κοινοβούλιο που ελέγχεται από τη Χαμάς με έδρα τη Ραμάλα στη Δυτική Όχθη. Αυτή η πράξη, συμπεριλαμβανομένης της λεηλασίας του υπουργείου Παιδείας, θεωρήθηκε ως αντίδραση σε παρόμοιες λεηλασίες που συνέβησαν μετά τη στρατιωτική επιτυχία της Χαμάς στη Γάζα. [39]

Στις 20 Ιουνίου, ο ηγέτης της Χαμάς Μαχμούντ Ζαχάρ δήλωσε ότι εάν η Φατάχ συνεχίσει να προσπαθεί να ξεριζώσει τη Χαμάς στη Δυτική Όχθη, θα μπορούσε να οδηγήσει στην πτώση της Φατάχ και εκεί. Δεν αρνήθηκε όταν ρωτήθηκε ότι η αντίσταση της Χαμάς κατά της Φατάχ θα είχε τη μορφή επιθέσεων και βομβιστικών επιθέσεων αυτοκτονίας παρόμοιες με αυτές που η Χαμάς έχει χρησιμοποιήσει κατά του Ισραήλ στο παρελθόν. [40]

Οκτώβριος 2007 έως Ιανουάριος 2008: νέες συγκρούσεις

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις 17 Οκτωβρίου, ξέσπασαν συγκρούσεις στην ανατολική Γάζα μεταξύ των δυνάμεων ασφαλείας της Χαμάς και μελών της ισχυρής φυλής Χέλες (που συνδέεται με τη Φατάχ), με αποτέλεσμα να σκοτωθούν άτομα και από τις δύο πλευρές. Οι αξιωματούχοι της Φατάχ και της Χαμάς έδωσαν αντικρουόμενες αναφορές για το τι προκάλεσε τις μάχες, αλλά η διαμάχη φαίνεται να ξεκίνησε όταν αξιωματούχοι της Χαμάς απαίτησαν από τη φυλή να επιστρέψει ένα κυβερνητικό αυτοκίνητο. Μια άλλη ένοπλη μάχη στις 20 Οκτωβρίου σκότωσε ένα μέλος της φυλής και ένα 13χρονο αγόρι. [41] Την ίδια μέρα, στη Ράφα, μια γυναίκα σκοτώθηκε και οκτώ άνθρωποι τραυματίστηκαν όταν μέλη ασφαλείας της Χαμάς αντάλλαξαν πυρά με ακτιβιστές της Ισλαμικής Τζιχάντ. Δύο ημέρες αργότερα, άλλοι 7 Παλαιστίνιοι σκοτώθηκαν στις εσωτερικές μάχες, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων μαχητών της Χαμάς και ενός Παλαιστίνιου μαχητή της Ισλαμικής Τζιχάντ. [42]

Στις 12 Νοεμβρίου, μια μεγάλη διαδήλωση αφιερωμένη στη μνήμη του αείμνηστου προέδρου της Παλαιστινιακής Αρχής Γιάσερ Αραφάτ οργανώθηκε από τη Φάταχ στην πόλη της Γάζας. Με περισσότερους από 200.000 συμμετέχοντες, αυτή ήταν η μεγαλύτερη διαδήλωση της Φατάχ στη Λωρίδα της Γάζας από την κατάληψη της Χαμάς. Η διαδήλωση διαλύθηκε βίαια από ένοπλους της Χαμάς, οι οποίοι πυροβολούσαν στο πλήθος. Τουλάχιστον έξι άμαχοι σκοτώθηκαν και περισσότεροι από 80 τραυματίστηκαν, μερικοί από τους οποίους ποδοπατήθηκαν στο ξέσπασμα που προέκυψε. [43] Η μικρότερη μαχητική οργάνωση Ισλαμική Τζιχάντ, τα μέλη της οποίας έχουν συγκρουστεί με τη Χαμάς πολλές φορές, καταδίκασε τους πυροβολισμούς.

Την 1η Ιανουαρίου 2008, τουλάχιστον οκτώ άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους σε μάχες στη Λωρίδα της Γάζας. [44]

Δήλωση της Σαναά του 2008

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις 23 Μαρτίου 2008, η Χαμάς και η Φατάχ υπέγραψαν συμφωνία στη Σαναά της Υεμένης που ισοδυναμούσε με συμφωνία συμφιλίωσης. Ζήτησε την επιστροφή της Λωρίδας της Γάζας στην κατάσταση πριν από τον Ιούνιο του 2007, αν και αυτό δεν συνέβη. [45] Στις 8 Νοεμβρίου 2008, οι συνομιλίες για τη συμφιλίωση της Παλαιστίνης που επρόκειτο να διεξαχθούν στο Κάιρο ματαιώθηκαν αφού η Χαμάς ανακοίνωσε μποϊκοτάζ σε ένδειξη διαμαρτυρίας για τη σύλληψη εκατοντάδων μελών της από τις δυνάμεις ασφαλείας του προέδρου Μαχμούντ Αμπάς. [46]

2009: πολιτική βία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η πολιτική βία της Χαμάς το 2009 σημειώθηκε στη Λωρίδα της Γάζας κατά τη διάρκεια και μετά τη σύγκρουση Ισραήλ-Γάζας το 2008-2009. Μια σειρά βίαιων πράξεων, που κυμαίνονταν από σωματικές επιθέσεις, βασανιστήρια και εκτελέσεις Παλαιστινίων, ύποπτων για συνεργασία με τις Ισραηλινές Αμυντικές Δυνάμεις, καθώς και με μέλη του πολιτικού κόμματος της Φατάχ, σημειώθηκαν. Σύμφωνα με το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, τουλάχιστον 32 άνθρωποι σκοτώθηκαν από αυτές τις επιθέσεις: 18 κατά τη διάρκεια της σύγκρουσης και 14 στη συνέχεια, και αρκετές δεκάδες άλλοι ακρωτηριάστηκαν, πολλοί από πυροβολισμούς στα πόδια. [47]

Στις 31 Μαΐου 2009, έξι άνθρωποι σκοτώθηκαν όταν η Παλαιστινιακή Αρχή και οι δυνάμεις της Χαμάς συγκρούστηκαν στο Καλκίλια. Ο Ίθαν Μπρόνερ περιέγραψε τις μάχες ως ένδειξη «ότι η παλαιστινιακή ενότητα που απαιτείται για τη δημιουργία ενός κράτους είναι μακριά».

2010 έως σήμερα: εντάσεις και προσπάθειες συμφιλίωσης

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κατά την Αραβική Άνοιξη

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μετά την Αιγυπτιακή Επανάσταση του 2011 και την καθαίρεση του Αιγύπτιου προέδρου Μόρσι τον Ιούλιο του 2013, οι εντάσεις μεταξύ της Φατάχ και της Χαμάς έφτασαν σε νέο υψηλό επίπεδο. Σύμφωνα με τον Barakat al-Farra, τον πρεσβευτή της PLO στο Κάιρο, το αιγυπτιακό καθεστώς του Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι που υποστηρίζεται από τις ΗΠΑ, το οποίο λαμβάνει ετησίως περίπου 1,5 δισεκατομμύρια δολάρια στρατιωτική βοήθεια από τις ΗΠΑ, θα κρατήσει κλειστή τη συνοριακή διέλευση της Ράφα, έως ότου οι δυνάμεις πιστές στον πρόεδρο της Παλαιστινιακής Αρχής Μαχμούντ Αμπάς ανεκτήσουν τον έλεγχο. Αξιωματούχος της Χαμάς κατηγόρησε την ηγεσία της ΠΑ ότι έπαιξε σημαντικό ρόλο στην επιβολή του αποκλεισμού της Λωρίδας της Γάζας.

Στη μέση των διαπραγματεύσεων για την επίλυση της σύγκρουσης Ισραήλ-Γάζας το 2014, η Σιν Μπετ αποκάλυψε μια υποτιθέμενη συνωμοσία της Χαμάς για την καθαίρεση της Φατάχ στη Δυτική Όχθη. Αυτό θα επιτευχθεί με την ανάπτυξη πυρήνων της Χαμάς γύρω από τη Δυτική Όχθη για να υποκινήσουν μια τρίτη Ιντιφάντα και να συντρίψουν τις δυνάμεις της Παλαιστινιακής Αρχής. Συνελήφθησαν περισσότερα από 90 άτομα. Ο πρόεδρος Αμπάς είπε ότι η συνωμοσία ήταν «μια σοβαρή απειλή για την ενότητα του παλαιστινιακού λαού και το μέλλον του». [48]

Αποτυχημένες εκλογές 2021

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι παλαιστινιακές βουλευτικές εκλογές του 2021 για το Παλαιστινιακό Νομοθετικό Συμβούλιο, που είχαν αρχικά προγραμματιστεί για τις 22 Μαΐου 2021, σύμφωνα με διάταγμα του Προέδρου Μαχμούντ Αμπάς στις 15 Ιανουαρίου 2021, αναβλήθηκαν επ' αόριστον στις 29 Απριλίου 2021. [49] Ανακοινώνοντας την αναβολή στην παλαιστινιακή τηλεόραση, ο Αμπάς δήλωσε «Αντιμετωπίζοντας αυτή τη δύσκολη κατάσταση, αποφασίσαμε να αναβάλουμε την ημερομηνία διεξαγωγής των βουλευτικών εκλογών μέχρι να διασφαλιστεί η συμμετοχή της Ιερουσαλήμ και του λαού της». [50] Η Χαμάς απέρριψε την ιδέα της αναβολής των εκλογών και αρνήθηκε να παραστεί στη συνάντηση εν μέσω εικασιών ότι η Φάταχ του Μαχμούντ Αμπάς θα επιδιώξει να τις καθυστερήσει ή να τις ακυρώσει. Η Χαμάς είπε ότι η ψηφοφορία στην Ανατολική Ιερουσαλήμ δεν χρειάζεται άδεια από το Ισραήλ. [51] Η Χαμάς μποϊκοτάρει τις παλαιστινιακές τοπικές εκλογές 2021-2022 . [52]

Δείτε επίσης

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ «Over 600 Palestinians killed in internal clashes since 2006». Ynetnews. Reuters via Ynet. June 6, 2007. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις July 4, 2011. http://archive.wikiwix.com/cache/20110704022836/http://www.ynetnews.com/articles/0,7340,L-3409548,00.html. 
  2. ↑ Amal Jamal.
  3. ↑ Πρότυπο:CRS
  4. ↑ Anthony H. Cordesman.
  5. ↑ Meir Litvak.
  6. ↑ «EU keeps Hamas on terror list, despite court ruling». Euractiv. 27 Μαρτίου 2015. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Ιουνίου 2015. Ανακτήθηκε στις 15 Ιουνίου 2015. 
  7. ↑ «Country reports on Terrorism» (PDF). state.gov. Απριλίου 2006. Ανακτήθηκε στις 27 Μαΐου 2018. 
  8. ↑ Fisher, Max (21 Νοεμβρίου 2012). «9 questions about Israel-Gaza you were too embarrassed to ask». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 6 Ιανουαρίου 2018. 
  9. ↑ Black, Ian; Tran, Mark (15 June 2007). «Hamas takes control of Gaza». Guardian (London). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις August 31, 2013. https://web.archive.org/web/20130831134036/http://www.theguardian.com/world/2007/jun/15/israel4. Ανακτήθηκε στις 3 June 2010. 
  10. ↑ Presidential Decrees Issued on June - July 2007.
  11. ↑ 11,0 11,1 «Abbas Dissolves Palestinian Authority Government in Wake of Hamas-Fatah War». Fox News. June 14, 2007. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις June 16, 2007. https://web.archive.org/web/20070616164426/http://www.foxnews.com/story/0%2C2933%2C282195%2C00.html. Ανακτήθηκε στις July 14, 2008. 
  12. ↑ 12,0 12,1 Levinson, Charles; Matthew Moore (June 14, 2007). «Abbas declares state of emergency in Gaza». The Daily Telegraph (London). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις June 18, 2007. https://web.archive.org/web/20070618102009/http://www.telegraph.co.uk/news/main.jhtml?xml=%2Fnews%2F2007%2F06%2F14%2Fwgaza614.xml. Ανακτήθηκε στις June 14, 2007. 
  13. ↑ 13,0 13,1 «Abbas sacks Hamas-led government». BBC News. June 14, 2007. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις July 14, 2007. https://web.archive.org/web/20070714200614/http://news.bbc.co.uk/2/hi/middle_east/6754499.stm. Ανακτήθηκε στις July 14, 2008. 
  14. ↑ Richard Davis.
  15. ↑ Tariq Mukhimer.
  16. ↑ «Gaza ceasefire: Israel and Palestinians agree to halt weeks of fighting». TheGuardian. 27 Αυγούστου 2014. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Ιουνίου 2018. Ανακτήθηκε στις 10 Νοεμβρίου 2014. 
  17. ↑ «Palestinian papers: UK's MI6 'tried to weaken Hamas'». BBC. 25 January 2006. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις April 8, 2011. https://web.archive.org/web/20110408183359/http://www.bbc.co.uk/news/world-middle-east-12283082. 
  18. ↑ 18,0 18,1 Tonje Merete Viken (Spring 2008). «Struggles for Power and Unity - Constitutional Designs in the Palestinian Authority» (PDF). palestinianbasiclaw.org. University of Oslo. σελίδες 4, 78–80. Αρχειοθετήθηκε (PDF) από το πρωτότυπο στις 4 Μαρτίου 2016. 
  19. ↑ Σφάλμα αναφοράς: Σφάλμα παραπομπής: Λανθασμένο <ref>. Δεν υπάρχει κείμενο για τις παραπομπές με όνομα impact.
  20. ↑ «Hamas executes suspected Fatah traitors in Gaza». SFGate. 22 Ιανουαρίου 2009. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Ιουλίου 2011. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουλίου 2015. 
  21. ↑ «The Gaza Bombshell». Vanity Fair. April 2008. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις January 18, 2014. https://web.archive.org/web/20140118083319/http://www.vanityfair.com/politics/features/2008/04/gaza200804. Ανακτήθηκε στις 1 February 2014. 
  22. ↑ Kalman, Matthew (December 14, 2006). «U.S. training Fatah in anti-terror tactics / Underlying motive is to counter strength of Hamas, analysts say». sfgate. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις December 3, 2013. https://web.archive.org/web/20131203105550/http://www.sfgate.com/news/article/U-S-training-Fatah-in-anti-terror-tactics-2465370.php. 
  23. ↑ 23,0 23,1 Hamas accuses Fatah over attack.
  24. ↑ Σφάλμα αναφοράς: Σφάλμα παραπομπής: Λανθασμένο <ref>. Δεν υπάρχει κείμενο για τις παραπομπές με όνομα bbc_pm_denied.
  25. ↑ Amayreh, Khalid (28 January 2010). «Did Hamas carry out a coup in Gaza in 2007?». Middle East Monitor. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις February 3, 2014. https://web.archive.org/web/20140203040926/https://www.middleeastmonitor.com/articles/middle-east/609-did-hamas-carry-out-a-coup-in-gaza-in-2007. Ανακτήθηκε στις 1 February 2014. 
  26. ↑ 26,0 26,1 Abbas calls for early Palestinian poll.
  27. ↑ 27,0 27,1 Hamas accuses Abbas of launching coup.
  28. ↑ 28,0 28,1 Σφάλμα αναφοράς: Σφάλμα παραπομπής: Λανθασμένο <ref>. Δεν υπάρχει κείμενο για τις παραπομπές με όνομα jp_abbas_call.
  29. ↑ Fatah and Hamas agree ceasefire[νεκρός σύνδεσμος].
  30. ↑ Σφάλμα αναφοράς: Σφάλμα παραπομπής: Λανθασμένο <ref>. Δεν υπάρχει κείμενο για τις παραπομπές με όνομα Boston_Globe.
  31. ↑ «Six killed in Hamas ambush on Gaza convoy». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Φεβρουαρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 6 Φεβρουαρίου 2007. CS1 maint: BOT: original-url status unknown (link)
  32. ↑ «How Hamas took over the Gaza Strip». BBC News. June 15, 2007. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις September 27, 2009. https://web.archive.org/web/20090927141951/http://news.bbc.co.uk/2/hi/middle_east/6748621.stm. Ανακτήθηκε στις January 4, 2010. 
  33. ↑ Black, Ian; Tran, Mark (June 15, 2007). «Hamas takes control of Gaza». Guardian (London). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις August 31, 2013. https://web.archive.org/web/20130831134036/http://www.theguardian.com/world/2007/jun/15/israel4. Ανακτήθηκε στις June 3, 2010. 
  34. ↑ What Can Abu Mazin Do?
  35. ↑ «No Alternative to Political Dialogue: PCHR's Position towards the Current Crisis in the Gaza Strip and the Palestinian National Authority». Palestinian Centre for Human Rights. 18 Ιουνίου 2007. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Ιουνίου 2007. Ανακτήθηκε στις 19 Ιουνίου 2007. 
  36. ↑ «President Abbas prepares to swear in unelected interim government». Maannews.net. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Σεπτεμβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 24 Απριλίου 2011. 
  37. ↑ U.S. ends embargo on Palestinian Authority in move to bolster Fatah.
  38. ↑ «Hamas 'in full control of Gaza'». BBC News. June 15, 2007. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις December 19, 2008. https://web.archive.org/web/20081219122705/http://news.bbc.co.uk/2/hi/middle_east/6755299.stm. Ανακτήθηκε στις July 14, 2008. 
  39. ↑ «Fatah gunmen storm Hamas-controlled ministry, parliament building». The Hindu (Chennai, India). June 16, 2007. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις June 29, 2011. https://web.archive.org/web/20110629055048/http://www.hindu.com/thehindu/holnus/003200706161550.htm. Ανακτήθηκε στις April 24, 2011. 
  40. ↑ Erlanger, Steven (21 Ιουνίου 2007). A Leader of Hamas Warns of West Bank Peril for Fatah. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Απριλίου 2009. Ανακτήθηκε στις 14 Ιουλίου 2008. Mr. Zahar, the former Palestinian foreign minister, said Hamas would not sit idle if its political rival, Fatah, ... continued to attack Hamas institutions and politicians. 
  41. ↑ «Gaza: 4 dead as Hamas, Fatah clan clash». Jerusalem Post. 18 Οκτωβρίου 2007. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Ιουλίου 2012. 
  42. ↑ «One Palestinian killed in internal Gaza fighting». Reuters. October 21, 2007. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις December 5, 2008. https://web.archive.org/web/20081205075841/http://www.alertnet.org/thenews/newsdesk/L21678672.htm. 
  43. ↑ al-Mughrabi, Nidal (November 12, 2007). «Gunfire kills seven at Fatah rally in Gaza». Reuters. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις July 3, 2017. http://archive.wikiwix.com/cache/20170703210543/https://www.reuters.com/article/homepageCrisis/idUSL12626820._CH_.2400. 
  44. ↑ «Eight dead in Gaza faction clash». BBC News. January 1, 2008. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις September 30, 2009. https://web.archive.org/web/20090930135405/http://news.bbc.co.uk/2/hi/middle_east/7166946.stm. Ανακτήθηκε στις May 2, 2010. 
  45. ↑ Sudam, Mohamed (March 23, 2008). «Fatah and Hamas sign reconciliation deal». Uk.reuters.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2020-12-10. https://web.archive.org/web/20201210044414/https://uk.reuters.com/article/idUKL23831120080323. Ανακτήθηκε στις April 24, 2011. 
  46. ↑ «Palestinian unity talks stall after Hamas boycott». alarabiya.net. November 8, 2008. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις October 16, 2013. https://web.archive.org/web/20131016041514/http://www.alarabiya.net/articles/2008/11/08/59723.html. Ανακτήθηκε στις December 3, 2012. 
  47. ↑ Khaled Abu Toameh, Hamas killed 32 Gazans during, after op, Jerusalem Post 20-04-2009
  48. ↑ Ginsburg, Mitch (18 August 2014). «Israel says it foiled Hamas plan for massive attacks on Israel, coup against PA». The Times of Israel. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις August 21, 2014. https://web.archive.org/web/20140821010401/http://www.timesofisrael.com/israel-says-it-foiled-hamas-plan-for-coup-against-pa-in-west-bank/. Ανακτήθηκε στις 21 August 2014. 
  49. ↑ «Abbas delays Palestinian parliamentary polls, blaming Israel». Aljazeera. April 30, 2021. https://www.aljazeera.com/news/2021/4/30/palestinians-polls-hamas-plo. Ανακτήθηκε στις April 30, 2021. 
  50. ↑ «Palestinian parliamentary elections delayed, says Abbas, blaming Israel». Reuters. 29 Απριλίου 2021. 
  51. ↑ Staff, The New Arab (29 Απριλίου 2021). «Hamas warns against expected postponement of Palestinian elections». alaraby. 
  52. ↑ Welle (www.dw.com), Deutsche. «Palestinians vote in West Bank elections amid growing anger | DW | 11.12.2021». DW.COM (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 5 Απριλίου 2022. 
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Σύγκρουση_Φατάχ-Χαμάς&oldid=10745484"