Τέμενος του Σεΐχ Ματάρ

Τέμενος του Σεΐχ Ματάρ
Είδος	τζαμί
Γεωγραφικές συντεταγμένες	37°54′39″N 40°14′15″E
Διοικητική υπαγωγή	Σουρ και Επαρχία Ντιγιαρμπακίρ
Χώρα	Τουρκία
Έναρξη κατασκευής	1500
Χωρητικότητα	500
Χρηματοδότης	Ασπροπροβατάδες
Πολυμέσα
δεδομένα (π)

Τετράποδη Βάση του Μιναρέ δίπλα στο Τζαμί Σεΐχ Ματάρ.

Το Τζαμί του Σεΐχ Ματάρ ή Τζαμί Σεΐχ Μουτατάρ (τουρκικά: Şeyh Matar Camii‎‎ , κουρδικά: Mizgefta Şêx Matar‎‎ ή Mizgefta Şêx Mutahar) είναι ιστορικό τζαμί στο Ντιγιαρμπακίρ της Τουρκίας, περισσότερο γνωστό για τον μοναδικό μιναρέ του, που βασίζεται σε τέσσερις κολώνες, που ονομάζεται Τετράποδος Μιναρές (τουρκικά: Dört Ayaklı Minare‎‎, κουρδικά: Minareya Çarling‎‎).

Το τζαμί βρίσκεται στην οδό Γενί Καπί της συνοικίας Σαβάς στην περιτειχισμένη ιστορική συνοικία Σουρ του Ντιγιαρμπακίρ. Το τζαμί πήρε το όνομά του από τον Σεΐχη Ματάρ (Mutahhar) καθώς πιστεύεται ότι το οικόπεδο του τζαμιού, που καλύπτει 600 τετραγωνικά μέτρα, περιέχει τον τάφο του σεΐχη.

Σύμφωνα με μια επιγραφή, που είναι εντοιχισμένη στον μιναρέ, το τζαμί χτίστηκε από τον Χατζή Χουσεΐν, γιο του Χατζή Ομέρ, κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Αγ Κογιουνλού . Τοπικά, είναι επίσης γνωστό ως «Τζαμί Κασίμ Παντισάχ». Είναι ιδιοκτησία της Γενικής Διεύθυνσης Ιδρυμάτων.

Το τζαμί είναι ένα μονότρουλο κτίσμα τετραγωνικής κάτοψης με λιθόκτιστους τοίχους, που εναλλάσσονται με τούβλα. Υπάρχουν τρία παράθυρα σε κάθε πλευρά και δύο στο μπροστινό και πίσω μέρος το καθένα, όλα τοξωτά. Τα δύο παράθυρα στον τοίχο της κίμπλα είναι κλειστά με τοιχοποιία. Καλύπτει έκταση 221 τετραγωνικά μέτρα, και μπορεί να φιλοξενήσει έως και 500 πιστούς.

Ο αυτόνομος μιναρές με τη μορφή τετράγωνου πρίσματος είναι χτισμένος σε τέσσερις ογκώδεις πέτρινες κολώνες. Στο «Diyarbakır Salnâmeleri» (Επετηρίδες του Ντιγιαρμπακίρ), καταγράφεται ότι ο πύργος χτίστηκε το 906 ως σταθερή και ψηλή κατασκευή και μετατράπηκε σε μιναρέ με την κατασκευή του τζαμιού δίπλα του μετά την κατάκτηση της περιοχής από μουσουλμάνους. Σήμερα, οι ντόπιοι θεωρούν ότι οι τέσσερις στήλες στη βάση του μιναρέ συμβολίζουν τα τέσσερα κύρια δόγματα του σουνιτικού Ισλάμ, δηλαδή τους Χανάφι, Χανμπαλί, Μαλίκι και Σαφιί.

Το τζαμί αναστηλώθηκε το 1960 μέσω της Γενικής Διεύθυνσης Ιδρυμάτων.

Λόγω των σεισμών, που σημειώθηκαν στην νοτιοανατολική Τουρκία τον Φεβρουάριο 2023 το τζαμί και ο τετράποδος μιναρές υπέστησαν κάποιες ζημιές.

Εικόνες

• 
  Τζαμί Ντιγιαρμπακίρ Σεΐχ Ματάρ και τετράποδος μιναρές
• 
  Τζαμί Ντιγιαρμπακίρ Σεΐχ Ματάρ και τετράποδος μιναρές
• 
  Τζαμί Ντιγιαρμπακίρ Σεΐχ Ματάρ: τετράποδος Μιναρές
• 
  Τζαμί Ντιγιαρμπακίρ Σεΐχ Ματάρ: Μιναρές
• 
  Τζαμί του Σεΐχ Ματάρ
• 
  Εσωτερικό του Τζαμιού του Σεΐχ Ματάρ
• 
  Εσωτερικό του Τζαμιού του Σεΐχ Ματάρ

Σκηνή πυροβολισμών

Κατά τη διάρκεια ανταλλαγής πυροβολισμών μεταξύ των μελών της κουρδικής μαχητικής ομάδας Πατριωτικό Επαναστατικό Κίνημα Νεολαίας (YDG-H) και της αστυνομίας, δύο κίονες του μιναρέ υπέστησαν ζημιές από πυρά αυτόματων όπλων τη νύχτα της 25ης Νοεμβρίου 2015. Ο Ταχίρ Ελτσι, ο τότε πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου του Ντιγιαρμπακίρ, αντέδρασε στο περιστατικό με ένα tweet που το ονόμασε «συμπλοκή».

Στις 28 Νοεμβρίου 2015, ο Ταχίρ Ελτσι έδωσε μια δήλωση Τύπου στον Τετράποδο Μιναρέ ζητώντας να σταματήσει η βία. Είπε ότι «οι ένοπλες συγκρούσεις με βαριά όπλα σε περιοχές διαβίωσης αμάχων, όπως η περιτειχισμένη συνοικία Σουρ στο Ντιγιάρμπακιρ, δεν είναι μόνο ενάντια στις Συμβάσεις της Γενεύης, αλλά καταστρέφουν επίσης πολλά ιστορικά κτήρια και τζαμιά. Η ζημιά που παρατηρήθηκε στον Τετράποδο Μιναρέ δείχνει πόσο σημαντικό είναι το αίτημά μας να τερματιστούν οι ένοπλες συγκρούσεις και οι -αστυνομικές- επιχειρήσεις σε οικιστικές περιοχές."

Λίγο μετά την ομιλία του, ξέσπασε ανταλλαγή πυροβολισμών μεταξύ των επιτιθέμενων μαχητών και της αστυνομίας όταν η αστυνομία σταμάτησε ένα ταξί κοντά στον μιναρέ. Ο Ταχίρ Ελτσι χτυπήθηκε από μία σφαίρα στο κεφάλι και πέθανε επιτόπου. Κατά τη διάρκεια των πυροβολισμών σκοτώθηκαν επίσης δύο μυστικοί πράκτορες της αστυνομίας, συμπεριλαμβανομένου του προσωπικού φρουρού του Ελτσί.