Τοουτάτης

Ο Τοουτάτης (προφέρεται /towˈtaːtis/), ή Τεουτάτες ή Τουτάτης, έχει φυσιογνωμία αν όχι καλύτερα καθορισμένη στο γαλατικό πάνθεο, τουλάχιστον εντονότερη. Όπως φανερώνει το όνομά του, το οποίο προέρχεται από τις ρίζες των προ-κελτικών λέξεων τούτα (teuta-), που σημαίνει "φυλή - άνθρωποι" και τάτο (tato-) "πατέρας", ήταν ο "πατέρας του λαού", ο θεός της φυλής. Ο Ιούλιος Καίσαρας τον θεωρεί έναν από τους συχνότερα απαντώντες θεούς της Κελτικής-Γαλατικής μυθολογίας και τον εξομοιώνει με τον Άρη, τον Απόλλωνα και τον Ερμή. Θεωρείτο ο εθνικός θεός των Γαλατών και ήταν ταυτόχρονα ο πρόγονος και νομοθέτης τους αλλά και ο φρουρός, ο διαιτητής και ο υπερασπιστής των φυλών τους. Ο Λουκανός στο πρώτο βιβλίο του από το έργο «Φαρσάλια» αναφέρει τον Τεουτάτες, μαζί με τους Τάρανις και Έσους, παρατηρώντας μάλιστα πως για τον ευξευμενισμό τους απαιτούταν κάποια ανθρωποθυσία (Φαρσάλια, Βιβλίο 1ο 448-500). Ήταν πολύ υψηλή η θέση του στις καρδιές των Γαλατών και για αυτό χρησιμοποιούσαν το όνομα του για ορκιστούν. Δεν λατρευόταν μόνο σε κάποιες πόλεις, αλλά από το μεγαλύτερο ποσοστό των κελτών.

Φαίνεται πως το όνομα του Τεουτάτες/Τουτάτη έχει λιγότερο την αξία ενός κύριου και ατομικού ονόματος και περισσότερο την αξία ενός γενικού προσδιορισμού, που θα μπορούσε να αποδοθεί σε διάφορες θεότητες. Ο Τουτάτης λατρευόταν ειδικά στη Γαλατία και τη Ρωμαϊκή Βρετανία. Επιγραφικά ευρήματα από το τη μεγάλη Βρετανία τον αναφέρουν ως Mars Toutatis. Ίδια προσωνύμια βρέθηκαν επίσης στη Ρώμη.

Σύμφωνα με σχόλια του Λουκανού του 1ου αιώνα μ.Χ. συνδέεται με το ελληνικό θεό Ερμή. Υπάρχουν όμως και άλλα στοιχεία που έχουν βρεθεί στην Ρώμη που τον συνδέουν με τον Medurinis, αλλά και στην Αυστρία που τον συνδέουν με τον Mars Latobius και τον επικαλούνται για να τους βοηθήσει να κάνουν πράξη τους όρκους τους. Από τα στοιχεία που έχουν βρεθεί στη Βρετανική επικράτεια, ο Teutates συνδέεται με τον ρωμαϊκό θεό Mars, καθώς σε αναπαραστάσεις προς τιμήν του εμφανίζονται έφιπποι και πεζικάριοι στρατιώτες με εξάγωνες ασπίδες. Άλλα ονόματα με τα οποία είναι γνωστός είναι ως Albiorix (άρχοντας του κόσμου) και ως Caturix (άρχοντας της μάχης).

Στη Βρετανία στις περιοχές Lincolnshire, Bedfordshire και Leicestershire βρέθηκε ένας μεγάλος αριθμός δαχτυλιδιών με την επιγραφή ΤΟΤ που αναφερόταν στον Totates που αποτελούσε ένα ακόμη όνομα του Teutates. Αυτές οι πόλεις ήταν κοντά στην περιοχή Corieltauvi που αποτελούσε κατάκτηση της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας.