Τουμπετέικα
Η τουμπετέικα (ρωσικά: тюбете́йка) είναι η ρωσική λέξη για πολλές ποικιλίες των παραδοσιακών καπέλων της Κεντρικής Ασίας. Σήμερα τουμπετέικες φορούν κάτοικοι σε διάφορες χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης. Μεταξύ άλλων τις φορούν στο Τατζικιστάν, το Καζακστάν, το Κιργιστάν και το Ουζμπεκιστάν, καθώς και σε Μουσουλμανικές περιοχές της Ρωσίας (κυρίως από τους Τατάρους) και το Αζερμπαϊτζάν. Ένα παρόμοιο καπέλο που λέγεται ντόπα φοριέται από τους Ουζμπέκους και τους Ουιγούρους και έχει τετράγωνο σχήμα. Ήταν δημοφιλές κάλυμμα για το κεφάλι στα παιδιά της ΕΣΣΔ κατά τη δεκαετία του 1940 και του 1950.
Οι τουμπετέικες φοριούνται συνήθως από τις Τουρκικές εθνότητες της περιοχής. Φέρουν κάποια επιφανειακή ομοιότητα με την γιούρτα, το παραδοσιακό είδος σπιτιού, γνωστό πολιτιστικό γνώρισμα των χωρών της Κεντρικής Ασίας.
Το -κα στο τέλος είναι το ρωσικό υποκοριστικό επίθημα, όπως συμβαίνει με τη σάπκα, την ουσάνκα και την μπουντένοφκα. Στα τουρκμενικά, ονομάζεται ταχίγια (τακίγια).
Ντόπα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η ουζμπέκικη ντόπα, ή ντούπι (ουσμπεκικά: doʻppi) θεωρείται μορφή εφαρμοσμένης τέχνης και είναι σημαντικό μέρος της παραδοσιακής λαϊκής ενδυμασίας των Ουζμπέκων.[1] Είναι μαύρη με μια επίπεδη, τετράγωνη βάση.[2] Στο Τσουστ του Ουζμπεκιστάν, οι ντόπες φτιάχνονται με λευκό κέντημα με "τέσσερις καμάρες [που] αντιπροσωπεύουν τις αδιαπέραστες πύλες που θα κρατήσει όλους τους εχθρούς στο κόλπο, οι καιόμενες πιπεριές προστατεύουν από το κακό μάτι και τα αμύγδαλα ή αλλιώς μποντόμ λέγεται ότι συμβολίζουν τη ζωή και τη γονιμότητα".[3]
Επίσης, υπάρχει μια τάση μεταξύ των Σεφαρδιτών και των Μαροκινών Εβραίων να φορούν ουζμπέκικες τουμπετέικες ως κιπά.
Εικόνες
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]-
Μια κιργίζικη τουμπετέικα -
Μια τουμπετέικα που είναι χαρακτηριστική των Τατάρων της Κριμαίας. -
Μια κιργιζική "τοπού". -
-
Εξώφυλλο του σοβιετικού περιοδικού Ογκονιόκ το οποίο απεικονίζει τον Μαξίμ Γκόρκι να φορά μια τουμπετέικα.
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ «Tubeteika suits everybody». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Σεπτεμβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 11 Ιουλίου 2011.
- ↑ Mentges, Gabriele· Shamukhitdinova, Lola (2013). Modernity of Tradition: Uzbek Textile Culture Today. Waxmann Verlag. σελ. 115. ISBN 978-3-8309-7906-7.
- ↑ Lovell-Hoare, Sophie· Lovell-Hoare, Max (8 Ιουλίου 2013). Uzbekistan. Bradt Travel Guides. σελ. 117. ISBN 978-1-84162-461-7.