Τουρσουνζόντα
| Τουρσουνζόντα | |
|---|---|
 | |
  Τουρσουνζόντα | |
| Χώρα | Τατζικιστάν |
| Διοικητική υπαγωγή | Tursunzoda District |
| Πληθυσμός | 46.700 (2010)[1] |
| Ταχ. κωδ. | 735000 |
| Ζώνη ώρας | UTC+05:00 |
| Ιστότοπος | Επίσημος ιστότοπος |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Η Τουρσουνζόντα ή Τουρσουνζαντέ (τατζ. Турсунзода, ρωσ. Турсунзаде) είναι παραμεθόρια πόλη του δυτικού Τατζικιστάν, γνωστή για το τεράστιο εργοστάσιο αλουμινίου ΤαντΑΖ. Βρίσκεται 60 χιλιόμετρα δυτικά της πρωτεύουσας Ντουσαμπέ, κοντά στα σύνορα με το Ουζμπεκιστάν. Είναι κτισμένη σε υψόμετρο 705 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας, κοντά σε τρεις τουλάχιστον ποταμούς: τον Σιρκέντ στα δυτικά, τον Καρατάγκ στα ανατολικά και τον Καφιρνιχάν πιο μακριά στα ανατολικά. Σύμφωνα με εκτίμηση του 2020, ο πληθυσμός της κυρίως πόλεως ήταν 55.700 κάτοικοι και της όλης μητροπολιτικής περιοχής της (με εννέα εξωτερικές κοινότητες) 298.800 κάτοικοι.[2] Το 1989 (στο τέλος της εποχής της Σοβιετικής Ενώσεως) ο πληθυσμός της κυρίως πόλεως ήταν 40.600 κάτοικοι. Στη θέση της Τουρσουνζόντα βρισκόταν αρχικώς το χωριό Ρεγκάρ, ονομασία που σημαίνει «πόλη στην άμμο».
Στην πόλη λειτουργούν δύο περιφερειακοί τηλεοπτικοί σταθμοί (TV-REGAR and TV-TADAZ) και ένας ραδιοφωνικός, και εκδίδονται δύο εφημερίδες (Aluminiy Tojikiston and Regar). Η πόλη είναι η έδρα του ποδοσφαιρικού συλλόγου Ρεγκάρ-ΤαντΑΖ Τουρσουνζόντα.
Ιστορία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το 1935 ο οικισμός αναγνωρίσθηκε ως πόλη (δήμος). Το 1978 η πόλη, που ήταν γνωστή ακόμη ως Ρεγκάρ, και μαζί της ολόκληρο το διοικητικό της διαμέρισμα, μετονομάσθηκαν σε «Τουρσουνζόντα» προς τιμή του ομώνυμου εθνικού ποιητή των Τατζίκων Μιρζό Τουρσούν-Ζαντέ. Ο σιδηροδρομικός σταθμός της φέρει ακόμη την παλαιά ονομασία, της Ρεγκάρ. Η πόλη αναπτύχθηκε ως περιφερειακό κέντρο μιας αγροτικής περιοχής στο δυτικό μέρος της Κοιλάδας Χισάρ. Στην περιοχή αυτή καλλιεργούνται οπωροφόρα δέντρα (ιδίως γκρέιπφρουτ), λαχανικά και βαμβάκι. Χάρη στην τακτική και άφθονη άρδευση από τους γειτονικούς ποταμούς, το Διαμέρισμα Τουρσουνζόντα αποτελεί και μείζονα ορυζοπαραγωγό περιοχή, παράγοντας 1.400 τόνους ρυζιού ετησίως, το 13% της συνολικής παραγωγής ρυζιού της χώρας[3] το 2006. Κατά τη δεκαετία του 1960 άρχισε να λειτουργεί ο κοντινός υδροηλεκτρικός σταθμός του Φράγματος Νουρέκ στον ποταμό Βακς, γεγονός που κατέστησε την πόλη μια ευνοϊκή τοποθεσία και για την ανάπτυξη βαριάς βιομηχανίας, και εκτός του εργοστασίου αλουμινίου, άρχισαν να λειτουργούν και εργοστάσια πορσελάνης, καλωδίων, τουβλοποιεία και εκκοκιστήρια βαμβακιού.
Το εργοστάσιο αλουμινίου
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
To εργοστάσιο παραγωγής αλουμινίου στην Τουρσουνζόντα, το TadAZ, είναι το μεγαλύτερο εργοστάσιο αυτού του είδους σε ολόκληρη την Κεντρική Ασία και ένα από τα δύο ή τρία μεγαλύτερα σε όλη τη Γη, όντας η βασική βιομηχανική εγκατάσταση στο Τατζικιστάν. Μετά τη διάλυση της Σοβιετικής Ενώσεως, στην οποία ανήκε, η χώρα δεν έχει δικό της μετάλλευμα αλουμινίου, οπότε η πρώτη ύλη για το εργοστάσιο (βωξίτης) αναγκαστικώς εισάγεται από το εξωτερικό. Η ανέγερση του κυρίως εργοστασίου ξεκίνησε το 1972 και η πρώτη χύτευση αλουμινίου έλαβε χώρα στις 31 Μαρτίου 1975. Το TadAZ καταναλώνει το 40% της ηλεκτρικής ενέργειας στη χώρα, ενώ μια μελέτη του 2002 υποστηρίζει ότι ευθύνεται για σημαντική ρύπανση των υδάτων της περιοχής με φθόριο και ρύπανση του αέρα.
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Tajikistan Population Census for 2010.
- ↑ «Population of the Republic of Tajikistan as of 1 January 2020» (PDF) (στα Ρωσικά). Statistics office of Tajikistan. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 1 Ιουνίου 2021. Ανακτήθηκε στις 8 Οκτωβρίου 2020.
- ↑ Agriculture in Tajikistan, στατιστική επετηρίδα, Dushanbe 2007, σελ. 87
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Tursunzoda στο Wikimedia Commons