Τυχερό Έβρου
Συντεταγμένες: 41°1′44″N 26°17′40″E / 41.02889°N 26.29444°E
| Τυχερό | |
|---|---|
| Διοίκηση | |
| Χώρα | Ελλάδα |
| Περιφέρεια | Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης |
| Περιφερειακή Ενότητα | Έβρου |
| Δήμος | Σουφλίου |
| Δημοτική Ενότητα | Τυχερού |
| Γεωγραφία | |
| Γεωγραφικό διαμέρισμα | Θράκη |
| Νομός | Έβρου |
| Υψόμετρο | 40 μέτρα |
| Πληθυσμός | |
| Μόνιμος | 1.483 |
| Έτος απογραφής | 2021 |
| Πληροφορίες | |
| Παλαιά ονομασία | Μπίντικλι |
| Ταχ. κώδικας | 680 03 |
| Τηλ. κωδικός | 2554 |
Το Τυχερό είναι κωμόπολη του Νομού Έβρου με πληθυσμό 1.483 κατοίκων (2021), από 2.311 το 2011[1].
Βρίσκεται 48 χιλιόμετρα βορειοανατολικά της Αλεξανδρούπολης και 4 χιλιόμετρα δυτικά του ποταμού Έβρου.
Το 1987 με την εθελούσια συνένωση των κοινοτήτων Τυχερού και Φυλακτού συστάθηκε ο πρώην Δήμος Τυχερού[2], ο οποίος διακρίθηκε σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο για την αναπτυξιακή πολιτική και την προοδευτικότητά του[3] και βραβεύτηκε από την Ακαδημία Αθηνών το 1995[4].
Με το Πρόγραμμα Καλλικράτης στις 1/1/2011 ο Δήμος Τυχερού καταργήθηκε[2] και πλέον αποτελεί την Δημοτική Ενότητα Τυχερού του Δήμου Σουφλίου[2].
Ιστορία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ονομασία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η ζωή του χωριού ξεκίνησε ουσιαστικά το 1922, μετά την μικρασιατική καταστροφή και την ανταλλαγή των πληθυσμών, ενώ πριν ήταν τουρκοχώρι με το όνομα Μπίντικλι[5] και κατοικούνταν εξολοκλήρου από Τούρκους και Βούλγαρους μικρογεωργούς και κτηνοτρόφους στην πλειοψηφία τους. Το όνομα προέρχεται από την τουρκική λέξη μπιτ, που σημαίνει ψείρα. Υπονοεί τόπο με πολλές ψείρες. Σε κάθε περίπτωση η ονομασία ανακαλεί στην μνήμη των κατοίκων τις πολιτισμικές ιδιαιτερότητες της παρέβριας περιοχής, με τα κουνούπια, την ελονοσία και τις συνεχείς πλημμύρες που αποτέλεσαν μάστιγα των προηγούμενων κατοίκων αλλά και των Ανατολικοθρακιωτών μεταναστών.
Το 1924 το χωριό ανακηρύσσεται σε αυτόνομη διοικητικά κοινότητα ως Τύχιο[6][7], μία ονομασία που στη μνήμη των κατοίκων έχει συνδεθεί με την επίσκεψη του Ε. Βενιζέλου στο σταθμό του οικισμού. Το 1953 το όνομα εκδημοτικίζεται σε Τυχερό[6][7], ενώ μαρτυρίες προβάλλουν ως αιτία της αναπροσαρμογής αυτής τη σύγχυση που προκαλούσε στους επιβάτες του σιδηρόδρομου η σύνδεση με το σταθμό του Πυθίου, που βρίσκεται βορειότερα.
Οι κάτοικοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Οι πρώτοι κάτοικοι προέρχονται στην συντριπτική πλειοψηφία τους από δύο χωριά αρβανιτόφωνα[8][9] που όμως κατατάσσονται στα ελληνικά χωριά της περιοχής και που βρίσκονταν λίγο νοτιότερα, στην απέναντι όχθη του Έβρου. Πρόκειται για το Σουλτάνκιοϊ (στα αρβανίτικα Μπιθκούκι και στα ελληνικά Λείβηθρο) και το Ιμπρίκ Τεπέ (στα αρβανίτικα Κιουτέζα και στα ελληνικά Ίμβρασος[10])[11][9], στα νότια του Εργίνη ποταμού.
Το 1922 οι ελληνικοί πληθυσμοί μετακινούνται προς το ανεξάρτητο Ελληνικό κράτος διασχίζοντας το ποτάμι και επιλέγουν τους οικισμούς Χάντζιας (Τάρσιον), Τσακιρτζί (Πυρόλιθος) και Μπίντικλι[10], πιστεύοντας όμως πως σύντομα θα επιστρέψουν στις πατρογονικές του εστίες. Ωστόσο το ποτάμι και οι πλημμύρες έπνιξαν τον κάμπο[5] και ερήμωσαν το Χάντζια (Τάρσιον) και το Τσακιρτζί (Πυρόλιθος) μιας και οι κάτοικοι καταφεύγουν στο Μπίντικλι (Τύχιο) που ήταν σε ύψωμα.
Εκτός από τους αρβανιτόφωνους, ένα 10% του πληθυσμού ήταν οι Ανατολικοθρακιώτες Ντουατζιώτες, που μετακινήθηκαν από το Δοκάριο (Δογάντζα), ένα χωριό κοντά στο ποτάμι και τα αρβανιτοχώρια, γνωστό και ως Ντουαντζί[8].
Στο χωριό παλαιότερα υπήρχαν τρία νεκροταφεία: ένα χριστιανικό, ένα βουλγάρικο κι ένα τούρκικο.[5]
Το 1922 ήταν η πρώτη φορά, που λειτούργησε σχολείο στο χωριό.[5]
Το Τυχερό σήμερα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Οι κάτοικοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Στην μεγάλη πλεοψηφία τους ασχολούνται με την γεωργία και την καλλιέργεια βαμβακιού, ζαχαρότευτλου, σιταριού, ηλίανθου και πασατέμπου[5]. Τα τελευταία χρόνια καλλιεργούνται επίσης αμπέλια, ντοματάκια αλλά και σπαράγγια, οι παραγωγοί των οποίων έχουν από το 1990 ιδρύσει τον Αγροτικό Συνεταιρισμό Κοινής Γεωργικής Εκμετάλλευσης.
Τη δεκαετία του '70 το Τυχερό ήταν φημισμένο για τα πεπόνια του (ποικιλία αλταμπάς). [3]
Αρκετοί επίσης απασχολούνται στην βιομηχανία ξύλου.
Στον ντόπιο πληθυσμό έχουν προστεθεί εκατοντάδες οικογένειες στρατιωτικών που ζουν στο Τυχερό, υπηρετώντας στην παρακείμενη 7 Μ/Κ Ταξιαρχία Πεζικού.
Το 2022, η καμπάνα από την Εκκλησία του Αγίου Γεωργίου Ιμπρίκ Τεπέ, η οποία διασώζεται στην Κυψέλη Ξάνθης, μεταφέρθηκε στο Τυχερό στα πλαίσια των εκδηλώσεων για τα 100 χρόνια από την ίδρυση του χωριού[12]. Η καμπάνα φτιάχτηκε το 1876 στο Ιμπρίκ Τεπέ από όπου κατάγεται το μεγαλύτερο μέρος των κατοίκων του Τυχερού και της Κυψέλης.
Τοπικές εορτές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Στις 29 Αυγούστου εορτάζεται η αποτομή της Αγίας κεφαλής του Ιωάννου του Προδρόμου.
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ «Ελληνική απογραφή 2011 (de facto)/Περιφερειακή Ενότητα Έβρου - Βικιθήκη». el.wikisource.org. Ανακτήθηκε στις 14 Μαΐου 2023.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 «ΕΕΤΑΑ-Διοικητικές Μεταβολές των ΟΤΑ». www.eetaa.gr. Ανακτήθηκε στις 14 Μαΐου 2023.
- ↑ 3,0 3,1 INTERNETi. «Τυχερό: Το χωριό που επισκέφθηκε ο Ελευθέριος Βενιζέλος». e-evros.gr. Ανακτήθηκε στις 14 Μαΐου 2023.
- ↑ «ΒΡΑΒΕΥΣΗ ΔΗΜΟΥ ΤΥΧΕΡΟΥ | ΑΚΑΔΗΜΙΑ ΑΘΗΝΩΝ ΒΡΑΒΕΥΣΗ ΔΗΜΟΥ ΤΥΧΕΡΟΥ έτος 1995 πηγή:Αρχείο ΕΡΤ | By Τυχερό - Tichero | Facebook». www.facebook.com. Ανακτήθηκε στις 14 Μαΐου 2023.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 «Ακαδημία Αθηνών». repository.academyofathens.gr. Ανακτήθηκε στις 14 Μαΐου 2023.
- ↑ 6,0 6,1 «Πανδέκτης: Tychion -- Tycheron». pandektis.ekt.gr. Ανακτήθηκε στις 14 Μαΐου 2023.
- ↑ 7,0 7,1 «ΕΕΤΑΑ-Διοικητικές Μεταβολές των Οικισμών». www.eetaa.gr. Ανακτήθηκε στις 14 Μαΐου 2023.
- ↑ 8,0 8,1 Καζάκης, Κώστας (13 Οκτωβρίου 2017). «ΑΡΒΑΝΙΤΙΚΗ ΜΕΛΙΣΣΑ : ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΑ ΑΡΒΑΝΙΤΙΚΑ ΕΘΙΜΑ ΓΑΜΟΥ ΣΤΟ ΤΥΧΕΡΟ ΕΒΡΟΥ». ΑΡΒΑΝΙΤΙΚΗ ΜΕΛΙΣΣΑ. Ανακτήθηκε στις 14 Μαΐου 2023.
- ↑ 9,0 9,1 Μπαλτσιώτης Λάμπρος (2004). "Εκδοχές της ελληνικής εθνικής ιστορίας του 19ου και των αρχών του 20ού αιώνα στο λόγο των αρβανίτικων κοινοτήτων σήμερα". Ιστορείν: 5.
- ↑ 10,0 10,1 Καζάκης, Κώστας (17 Οκτωβρίου 2017). «ΑΡΒΑΝΙΤΙΚΗ ΜΕΛΙΣΣΑ : Η ΚΑΤΑΓΩΓΗ ΤΩΝ ΚΑΤΟΙΚΩΝ ΤΟΥ ΤΥΧΕΡΟΥ-Ο ΓΡΙΦΟΣ ΜΕ ΤΙΣ ΔΥΟ 'ΚΙΟΥΤΕΖΕΣ[QIYTEZA]=1]ΚΙΟΥΤΕΖΑ της Κορυτσας[περιοχης Ντεβολ] και 2]ΚΙΟΥΤΕΖΑ της Ερσεκας[περιοχης Κολονιας]». ΑΡΒΑΝΙΤΙΚΗ ΜΕΛΙΣΣΑ. Ανακτήθηκε στις 14 Μαΐου 2023.
- ↑ Θράκης, Παρατηρητής της (1 Ιουλίου 2017). «Οι Ζαλουφιώτες ανταμώνουν σήμερα στην Παραδημή». Παρατηρητής της Θράκης. Ανακτήθηκε στις 14 Μαΐου 2023.
- ↑ INTERNETi. «Η καμπάνα από την Εκκλησία του Αγίου Γεωργίου Ιμπρίκ Τεπέ μεταφέρθηκε στο Τυχερό!». e-evros.gr. Ανακτήθηκε στις 14 Μαΐου 2023.
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Ευάγγελου Γρ. Αυδίκου, Από τη Μάριτσα στον Έβρο, Πολιτισμικές συγκλίσεις και αποκλίσεις, σε μια παρέμβρια περιοχή, Δήμος Τυχερού (οικισμοί Τυχερού-Φυλακτού) εκδ. Πολύκεντρο Δήμου Τυχερού, Αλεξανδρούπολη 1998
- Ακαδημία Αθηνών - Τυχερό Έβρου
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Ιστότοπος του Γυμνασίου Τυχερού
- Ιστότοπος του Δημοτικού Ραδιοφώνου
- Ξενώνας Οικοτουρισμού στο Τυχερό
- Συνεταιρισμός Κοινής Γεωργικής Εκμετάλλευσης Τυχερού
- Μια φορά και έναν καιρό στο Τυχερό Έβρου-Ιστολόγιο
Ψηφιακό αρχείο ΕΡΤ
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
ΘΡΑΚΗ, ΧΘΕΣ - ΣΗΜΕΡΑ - ΑΥΡΙΟ (Αρχείο ντοκιμαντέρ της ΕΡΤ) Επεισόδιο της σειράς ντοκιμαντέρ «ΘΡΑΚΗ, ΧΘΕΣ-ΣΗΜΕΡΑ-ΑΥΡΙΟ» αφιερωμένο στο Τυχερό.
