Υποθήκη

Υποθήκη είναι η γραπτή μεταβίβαση ενός τίτλου ιδιοκτησίας, για την εξασφάλιση πληρωμής χρέους ή για την εκπλήρωση υποχρέωσης. Κατά το Αγγλοσαξωνικό δίκαιο, υποθήκη μπορεί να εγγράφεται και σε κινητά πράγματα. Διακρίνεται από το βάρος (lien, αλλιώς λεγόμενο και δικαίωμα παρακράτησης) κατά το ότι ο ενυπόθηκος δανειστής αποκτά τίτλο κυριότητας πάνω στο ενυπόθηκο και όχι απλό δικαίωμα πάνω σ'αυτό. Επίσης, διαφέρει από το ενέχυρο (pledge) επειδή τα προς ενεχυρίαση αντικείμενα παραδίδονται στον δανειστή και επιστρέφονται στον δανειζόμενο μετά την αποπληρωμή του δανείου. Ενώ το ενυπόθηκο δεν περιέχεται στην κατοχή του δανειστή, αλλά παραμένει στην κατοχή και χρήση του δανειζόμενου.

Στην ελληνική έννομη τάξη, η Υποθήκη, δηλαδή το εμπράγματο αυτό δικαίωμα σε ξένο ακίνητο, συστήνεται για την εξασφάλιση απαίτησης με την προνομιακή ικανοποίηση του δανειστή από το πράγμα και συναντάται κυρίως στο πλαίσιο λήψης δανείων από Πιστωτικά Ιδρύματα.

Σύμφωνα με το άρθρο 1263 του Α.Κ. τίτλο για την απόκτηση υποθήκης παρέχουν, εφόσον επιδικάζουν χρηματική ή άλλη αποτιμητή σε χρήμα παροχή, οι τελεσίδικες αποφάσεις των πολιτικών, ποινικών και διοικητικών ή άλλων ειδικών δικαστηρίων καθώς και οι εκτελεστές αποφάσεις διαιτητών ή αλλοδαπών δικαστηρίων.

Σύμφωνα με το άρθρο 1269 του Α.Κ. η εγγραφή της υποθήκης γίνεται πάντοτε για ορισμένη χρηματική ποσότητα. Αν στον τίτλο δεν περιέχεται ορισμένη ποσότητα, αυτός που ζητεί την εγγραφή πρέπει να την ορίσει κατά προσέγγιση. Ο οφειλέτης όμως έχει δικαίωμα να απαιτήσει τη μείωση του ποσού στο μέτρο που αρμόζει.

Σε άλλες χώρες

Ηνωμένο Βασίλειο

Ο κλάδος των ενυπόθηκων δανείων στο Ηνωμένο Βασίλειο κυριαρχείται παραδοσιακά από τις οικοδομικές εταιρείες, αλλά από τη δεκαετία του 1970 το μερίδιο των οικοδομικών εταιρειών στην αγορά νέων ενυπόθηκων δανείων έχει μειωθεί σημαντικά. Μεταξύ 1977 και 1987, το μερίδιο μειώθηκε από 96% σε 66%, ενώ το μερίδιο των τραπεζών και άλλων ιδρυμάτων αυξήθηκε από 3% σε 36%. Σήμερα υπάρχουν πάνω από 200 μεγάλα μεμονωμένα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα στο Ηνωμένο Βασίλειο που παρέχουν στεγαστικά δάνεια σε αγοραστές κατοικιών.

Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής

Ο κλάδος των ενυπόθηκων δανείων στις Ηνωμένες Πολιτείες είναι ένας σημαντικός χρηματοπιστωτικός τομέας. Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση έχει δημιουργήσει διάφορα προγράμματα ή οργανισμούς που χρηματοδοτούνται από την κυβέρνηση για την τόνωση του ενυπόθηκου δανεισμού, της κατασκευής και την ενθάρρυνση της ιδιοκατοίκησης. Τα προγράμματα αυτά περιλαμβάνουν την Government National Mortgage Association, την Federal National Mortgage Association και την Federal Home Loan Mortgage Corporation.

Στις Ηνωμένες Πολιτείες, μια υποθήκη Super jumbo είναι ένα δάνειο που υπερβαίνει κατά πολύ τα όρια των συμβατών δανείων της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Στεγαστικής Χρηματοδότησης.

Καναδάς

Καναδάς[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα] Στον Καναδά, η Canada Mortgage and Housing Corporation (CMHC) είναι ο εθνικός οργανισμός στέγασης της χώρας, ο οποίος παρέχει στους Καναδούς ασφάλιση ενυπόθηκων δανείων, τίτλους που εξασφαλίζονται με ενυπόθηκα δάνεια, στεγαστικές πολιτικές και προγράμματα και στεγαστική έρευνα.

Το πιο συνηθισμένο ενυπόθηκο δάνειο στον Καναδά είναι το πενταετές ενυπόθηκο δάνειο κλειστού τύπου με σταθερό επιτόκιο, σε αντίθεση με τις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου ο πιο συνηθισμένος τύπος είναι το 30ετές ενυπόθηκο δάνειο ανοιχτού τύπου με σταθερό επιτόκιο.

Πηγές

• Ι. Χρυσοβιτσιώτη, Ι. Σταυρακοπούλου, Λεξικόν Αγγλοελληνικόν, Ελληνοαγγλικόν Εμπορικών, Τραπεζικών και Οικονομικών 'Ορων, Αθήνα 1993. Υποθήκη